Þjóðmál - 01.03.2013, Blaðsíða 73

72 Þjóðmál voR 2013
næstum hefði valdið hér þjóðargjaldþroti .
Þetta er loddaraháttur og lýðskrum af
versta tagi, enda hefur ekki verið sýnt fram
á, hvernig sú stjórnarskrá ætti að vera, sem
kæmi í veg fyrir fjárhagsáföll . Svo mikið er
víst, að uppkast það að stjórnarskrá, sem
stjórnlagaráð sendi frá sér, hefði síður en
svo reynzt hjálplegt í þessu tilliti .
Ríkisstjórnin hefur farið ótroðnar slóðir
við endurskoðun stjórnarskráarinnar, og
hefur allt ferlið reynzt einstaklega illa fall-
ið til að skapa stjórnarskrá í háum gæða-
flokki, sem almenningur getur verið ánægð-
ur með og sem styrkir stjórnarfarið í land-
inu . Ferlið, sem ríkisstjórnin lagði upp
með við endurskoðun stjórnarskráarinnar,
var illa ígrundað . Aldrei voru skilgreind
nein markmið með þessari endurskoðun .
Afleið ingin er sú, að afar ómarkvisst
hefur verið unnið . Ekki þarf að orðlengja,
hversu óhönduglega hefur til tekizt um
framkvæmdina . Stjórnlagaráð ákvað upp
á sitt eindæmi, að vinna þess skyldi ekki
beinast að afmörkuðum ágöllum þeirra
kafla stjórnarskráarinnar, sem enn hafa ekki
verið endurskoðaðir, heldur skyldi takast á
hendur heildarendurskoðun hennar, þó að
tíminn til ráðstöfunar væri mjög naumur
til slíks . Verði slíkt ofan á, þá verður hér
stjórnlagarof, sem t .d . Feneyjanefndin1
telur afar óráðlegt . Vitlegra er að snúa sér að
þekktum ágöllum og vanköntum, t .d . um
forsetaembættið og þjóðaratkvæða greiðslur .
Forseti Hins íslenzka bókmenntafélags,
fyrrverandi prófessor í lögum, Sigurður
Líndal, hefur gagnrýnt uppkastið harðlega,
m .a . í viðtali Baldurs Arnarsonar í Morg un-
blaðinu 19 . desember 2012:
1 Feneyjanefndin eða Evrópunefndin um lýðræði reist á
lagagrunni, e . „The European Commission for Democracy
through Law“, var sett á laggirnar árið 1990 af 18 ríkjum
Evrópuráðsins til að aðstoða ríki, sem áður voru austan
járntjalds, við að setja sér stjórnar skrá . Í grein Ágústs
Þórs Árnasonar í vetrar hefti Þjóðmála 2012 er málskot
uppkastsins til Feneyja nefndarinnar ekki talið heppilegasta
leiðin til faglegrar rýni .
Hvað merkir í stjórnarskrártillögunum
„manna málið“ að lifa með reisn? Þar segir
einnig, að öllum skuli tryggður réttur til
sann færingar . Hvað merkir þetta? Þá segir í
23 . grein, að allir skuli eiga rétt til að njóta
and legrar og líkamlegrar heilsu . Hvað er
nákvæm lega heilsa? Gæti þetta ekki ýtt undir
kröfur á heil brigðis kerfið, ef menn teldu sig
ekki fá þjón ustu í samræmi við þetta ákvæði?
Eða að það væri ekki í samræmi við mannlega
reisn að liggja í sjúkrarúmi á göngum? . . .
Í 22 . greininni segir, að öllum skuli með
lögum tryggður réttur til lífs viðurværis,
og í 25 . greininni er kveðið á um réttinn
til sanngjarnra launa . Hvað merkir þetta
eiginlega? Um leið og ný stjórnarskrá tæki
gildi, gæti launamaður farið til atvinnurekanda
og sagzt hafa ósanngjörn laun . Þetta er því til
þess fallið að ýta undir ágreining . Þetta verður
því hálfmerkingarlaust, og að því leyti, sem
það hefur merkingu, leggur það því athafna-
skyldu á ríkið . Þá ber að spyrja; vilja menn
það? Þá eru það skattgreiðendur, sem borga
það . Orðalagið, að tryggja beri hitt og þetta,
þarf því að hugsa betur .
Fjölmargir fleiri lögfræðilegir hortittir og
ambögur eru tíunduð í þessu viðtali, en af
þeim er ljóst, að uppkastið er örverpi og
þvílíkur gallagripur, að það er algerlega
ónot hæft í umræðunni um endurskoðun
stjórn ar skráarinnar . Uppkastið er afrakst ur
mis heppnaðs og rándýrs ferlis ríkis stjórn-
arinnar, sem, ef samþykkt yrði sem stjórn-
arskrá, mundi valda glundroða og stór felldu
tjóni í þjóðfélaginu . Innan stjórnlagaráðs
voru stunduð hrossakaup . Ef ég fæ þetta
ákvæði inn, þá færð þú hitt ákvæðið o .s .frv .
Þannig var öll vitleysan ein róma samþykkt .
Í stað þess að velja ákveð inn fjölda fólks
úr hverju kjördæmi, sem mundi virka sem
stýrihópur fyrir sérfræðinga teymi, sem ynni
að skilgreindum verkefn um í stað heildar-
endurskoðunar, þá kom fram landslisti,
þaðan sem „þekkt andlit“ úr fjölmiðlunum
áttu greiðasta leið að 25 manna toppi . Þetta