Þjóðmál - 01.03.2013, Blaðsíða 57

56 Þjóðmál voR 2013
sala Landsbankans á VÍS-bréfunum var
undirrituð . Fulltrúar Ríkisendurskoðunar
sátu fyrir svörum á fundi fjárlaganefndar
Alþingis hinn 28 . apríl 2005 . Þar var
meðal annars rætt um síðasta áfanga sölu
ríkisbankanna árið 2002 . Fulltrúarnir voru
spurðir hvað þætti tortryggilegt við sölu
Landsbankans á hlut sínum í VÍS .40 Í svari
sínu rakti fulltrúi embættisins það sem
kom fram í máli Halldórs í samtölum við
embættið . Þar segir meðal annars:
Stór þáttur í þessu máli, sem ekki var opinber
á sínum tíma, tengist sölu tilraunum LÍ
á hlutabréfum í VÍS og ágreiningi milli
bankans og annarra hluthafa í VÍS, (sem eru
í S-hópnum) um umboð bankans til sölu á
bréfunum . Bankanum var hótað lögsókn
ef meint sala gengi ekki aftur . Málið mun
hafa endað þannig að bankinn seldi hinum
hluthöfunum hlutinn, sem deilan snerist
um .41
Við þetta bætti fulltrúinn að skömmu
áður, þ .e . fyrir fundinn með fjárlaganefnd
í lok apríl 2005, hafi Ólafur Ólafsson,
sem var stjórnarmaður í Keri í ágúst 2002,
staðfest í fréttaviðtali að S-hópurinn hefði
raunverulega getað knúið Landsbankann
til að selja VÍS-bréfin vegna þess hvernig
bankinn „hélt á málum“ vegna hlutabréfa í
VÍS .42 Þetta staðfestir Ólafur . Hann segir að
forsvarsmönnum S-hóps félaganna fjögurra
hafi þótt einsýnt að rétturinn væri þeirra
megin í málinu á þessum tíma . Augljóst
var að bankinn hafði brotið samkomulagið
frá 12 . júlí og selt bréf hópsins án umboðs .
40 Fyrirspyrjandi vísar augljóslega í niðurstöður skýrslu
ríkisendurskoðanda um einkavæðingarverkefni ríkisins árin
1998–2002 sem út kom í desember 2003 .
41 Samantekt Ríkisendurskoðunar af fundi fjárlaga-
nefndar Alþingis 28 . apríl 2005, bls . 4 . Sent til formanns
fjárlaganefndar Alþingis frá Ríkisendurskoðun 7 . júní
2005 . Samantektin er varðveitt í skjalasafni fram-
kvæmdanefndar um einkavæðingu sem varðveitt er í
forsætisráðuneytinu .
42 Sama heimild .
Viðleitni hópsins var þó eftir sem áður að
kanna til hlítar samningaleiðina um kaup
á VÍS-bréfum bankans . Það hafi tekist og
aðilar þannig náð sátt sín í milli .43
Halldór J . Kristjánsson sagði í samtali við
höfund þessarar greinar að salan hefði komið
sér vel fyrir bankann . Gengishagnaður
viðskiptanna var t .d . töluverður en bankinn
hafði keypt VÍS-bréfin árið 1997 á gengi
sem var á bilinu 6–8 en selt á genginu 26 .
Söluhagnaðurinn hefði komið sér vel fyrir
bankann og eflt til muna eigið fé hans, svo að
dæmi væri tekið . Ekkert hefði verið ólöglegt
við söluna eins og heyrst hefði í umræðu
um málið á liðnum árum og salan einungis
gerð á hreinum viðskiptalegum forsendum
og samkvæmt boðaðri stefnu bankans . Allt
tal um pólitískan þrýsting ætti ekki við rök
að styðjast .44
Vitnisburður Halldórs stingur í stúf við
það sem heimildarmaður Björns, forystu-
maður í Landsbankanum, hefur látið hafa
eftir sér . Ef forsvarsmenn bankans sáu t .d .
fyrir sér „stöðug illindi“ milli „verðandi“
eigenda Landsbankans og S-hópsins í stjórn
VÍS, eins og forystumaðurinn umræddi
heldur fram, var þá þegar búið að velja
hverjir fengju að kaupa Landsbankann?
Eðli málsins samkvæmt gátu S-hópsfélögin
í VÍS ásamt öðrum fjárfestum, sem lýst
höfðu áhuga á að eignast kjölfestuhlut í
Landsbankanum með honum, ekki átt
í deilum við sjálfa sig í VÍS . Því má ætla
af orðum heimildarmanns Björns að
S-hópurinn hafi aldrei átt möguleika á að
eignast Landsbankann . Til að flækja málin
enn frekar fyrir má lesa í fundargerðum
Framkvæmdanefndar um einkavæðingu
að ákvörðun um að ganga til viðræðna
43 Viðtal höfundar við Ólaf Ólafsson, 20 . febrúar 2013 .
Ólafur staðfestir jafnframt það sem Kristinn Hallgrímsson
hrl . hefur sagt frá í greininni þegar hann var spurður út í
kaupin á VÍS-bréfum Landsbankans .
44 Viðtal höfundar við Halldór J . Kristjánsson, dags . 15 .
febrúar 2013 .