Þjóðmál - 01.03.2013, Blaðsíða 4

Ritstjóraspjall
Vor 2013
_____________
Fátt er nýtt undir sólinni . Fyrir meira en eitt hundrað árum — mitt í einni fjár -
mála krísunni sem virðast ganga yfir heim-
inn með nánast reglubundnum hætti —
sagði Theodore Roosevelt Bandaríkjafor seti
eitthvað á þessa leið:
„Þegar fólk hefur tapað peningunum
sínum slær það í hugsunar leysi, eins og
særður snákur, til þeirra áhrifamanna sem
eru hendi næst .“
Þetta má til sanns vegar færa, eins og við
höfum reynt hér uppi á Íslandi .
Þau einföldu sannindi sem orð Tedda
Roose velts geyma eru hugsanlega ein af
ástæðum þess að Sjálf stæðisflokknum hefur
ekki tek ist að endurheimta sitt fyrra traust,
þótt fleira komi auðvitað til . Þeir sem verst
urðu úti í bankahrun inu — fólkið sem missti
húsin sín og flúði land — eru ekki endi lega
hefð bundnir kjós endur Sjálf stæðis flokks ins .
Það eru hins vegar fjölmargir af því velstæða
fólki sem missti hluta af ævi sparn aði sínum
við fall bankanna . Reiðin sýður enn í því
fólki, þótt það hafi kapp nóg fyrir sig að
leggja . Og það þolir ekki að Sjálfstæðis-
flokkur inn skuli tefla fram þingmanns-
efn um sem tengjast hruna dansinum með
beinum eða óbeinum hætti .
R eyndar fer traust á stjórnmála mönn-um mjög dvínandi um allan heim .
Óvæg ið kast ljós fjölmiðlanna hefur þar
vafa laust sitt að segja . En höfuð skýringin er
þó sú að stjórnmála flokk ar í flestum vest-
rænum löndum virðast orðið ófærir um að
laða til sín öflugt fólk með reynslu af öðrum
störfum . Inn an stjórn málaflokk anna ríkir
eins konar klíku lýðræði . Þeir sem komast
þar til áhrifa hreiðra þar um sig . Innra starf
flokkanna minnir orðið helst á íþrótta félög,
allt snýst um að standa með liðinu en þó
einkum sínum manni, hvað sem verðleikum
og prinsippum líður . Afleiðingin er meðal
annars sú að flest fólk sem veigur er í snið-
gengur allt stjórn málastarf .
Í Bretlandi hafa menn vaxandi áhyggj-
ur af hnignun stjórnmálanna . Dæmigerð-
ur stjórn málamaður þar í landi nú um
stundir hefur nær enga starfs reynslu aðra en
úr flokks starfi og pólitísk sann færing hans
sýnist ekki rista dýpra en al mannatengsla-
ráðgjöf og skoð ana kannanir leyfa . Er af sem
áður var — og minnast menn þá gjarn an
fram varðar sveitar Verkamannaflokks ins á
ár un um 1955 og fram undir 1980 þar sem
var hver kempan af annarri: Aneurin Bevan,
Tony Benn, George Brown, Jim Callaghan,
Barbara Castle, Tony Crossland, Richard
Crossman, Michael Foot, Hugh Gaitskell,
Denis Healey, Roy Jenkins og Harold
Wilson, svo að aðeins þeir helstu séu nefndir .
Þessir menn voru ekki alvitrir, þeir gerðu sín
mistök og þeim fórst misjafnlega að takast á
við verkefni stjórnmálanna, en enginn frýði
þeim vits eða pólitískrar sannfæringar .
Vert er að vekja athygli lesenda á því að með þessu hefti Þjóðmála hefst níundi
árgangur tímaritsins . Þau eru ekki mörg
stjórnmálatímaritin á Íslandi sem hafa lifað
svo lengi . Dyggir lesendur eiga auðvitað
stærstan þátt í þessu; útgáfu tímarita er
nefnilega sjálf hætt ef enginn vill lesa þau .
Að svo mæltu óska ég lesendum gleði-legra páska .
Þjóðmál voR 2012 3