Tíminn - 20.06.1964, Page 8

Þannig leit Thorvaldsen út
Forseta íslands hefir borizt að
gjöf til hinnar nýju Bókhlöðu að
Bessastöðum mynd af Bertel Thor-
valdsen eftir einn af þekktustu
málurum Frakklands, Horace Ver-
net, frá Gretti Eggertssyni, verk-
fræðingi, Winnipeg. Mynd þessi
verður til sýnis fyrir almenning í
Þjóðminjasafni íslands við Suður
götu.
Um þessa mynd segir Björn Th.
Björnsson:
Á síðari árum Bertel Thorvald-
sens í Rómarborg var franski mál
arinn Horace Vernet (1789—1863)
forstöðumaður Frakkneska lista-
háskólans þar í borg. Starf þetta
var eitt af mestu heiðursembætt-
um sem frönskum listamönnum
veittust á 18. og 19. öld, enda var
Vernet um það leyti einhver vin-
sælasti málari Frakka, og átti
frægð hans þó eftir að vaxa, eink
um af hinni miklu myndröð af orr
ustusigrum Frakka, sem hann mál
aði í Versalahöll. Með þeirn Ver-
net og Thorvaldsen tókst mjög ná
in vinátta og gagnkvæm aðdáun.
Thorvaldsen hafði gert brjóst-
mynd af Vernet, og þegar að því
rak, i ársbyrjun 1835, að Vernet
væri kallaður heim frá Róm, vildi
hann endurgjalda vini sínum og
mála mynd hans. Málverk þetta,
sem síðan var í eigu Thorvaldsen
en í safni hans að honum látnum,
sýnir myndhöggvarann halla sér
að myndstalli með mótunarsköfu
í hönd, en á stallinum stendur
brjóstlíkneskið af Vernet úr grá-
um leir. Afskafið liggur á undir-
stallinum og á að sýnr. að Thor-
valdsen sé aö vinna að myndinni.
Þannig er málverk þetta í raun-
inni tvímynd og sýnir báða þessa
frægu listamenn.
Á myndinni er Thorvaldsen í
hvítri rykkiskyrtu, með silfurgrátt
hár, enda 65 ára að aldri þegar
myndin var máluð. Á baugfingri
vinstri handar ber Thorvaldsen
♦ftirlætisdjásn sitt, fornrómversk-
an slönguhring, þann sama sem
hann ber á sjálfsmynd sinni sem
stendur í Hljómskálagarðinum, og
situr hringurinn þar á sama fingri.
Andlitsmynd hans er með innileg-
um og persónulegum blæ, og veit
ir vafalaust allsanna mynd af út-
liti hans á þeim tíma.
í samtíðarbréfi er til lýsing á
mikilli listamannaveizlu, sem hald
in var í Palazzo Ruspoli til þess að
kveðja Vernet við brottför hans
frá Róm. Þar segir að Thorvald-
sen hafi setið til hægri handar
heiðursgestsins við háborðið, og
þegar að því kom að drekka vel-
farandaminni hans, reis Thorvald
sen upp til þess að krýna Vernet
lárviðarsvegi. En Varnet tók sveig
inn úr höndum hans, og krýndi
Thorvaldsen sjálfan með orðun-
um: La vollá á sa place) (Þarna
er hann á sínum rétta stað!)
Ásamt málverkinu fræga eftir
C. W. Eckersberg hefur þessi
mynd eftir Horace Vernet verið
talin merkasta samtíðarmynd sem
til er af Thorvaldsen.
Árið 1956 var Grettir Eggerts-
son staddur í London, og varð
hann þess þá áskynja, að til sölu
væri málverk af Bertel Thorvald-
sen hjá listsölunum J. Leger &
Son í Old Bond Street. Fékk hann
prófessor Anthony Blunt, forstöðu
mann listsögudeildar Lundúnahá-
sköla (Courtauld Institute of Art)
og einn mesta sérfræðing Breta
um franska 19. aldar list, til þess
að skoða málverkið og láta í Ijós
álit sitt um það. Samkvæmt upp-
lýsingum Grettis taldi próf. Blunt
málverkið vera eftir Horace Ver-
net sjálfan, og því repliku eða syst
urmynd þess sem er á Thorvald-
senssafninu I Kaupmannahöfn. —
Benti hann á, að það hefði verið
alsiða á dögum Vernets að mála
slíkar hliðstaaður. Er það og þeim
mun líklegra sem hér var um að
ræða mynd af nánum vini hans.
Þar sem málverkið er svo ný-
lega komið til landsins, hefur ekki
enn gefizt tækifæri til þess að
kanna eigendasögu þess, né heldur
að gera samanburð á því og mynd
inni í Thorvaldsenssafni. En hvort
sem að því verða leiddar frekari
sönnur, að málverk þetta sé frum-
verk Vernets, hefur okikur hér
bætzt frábærl'ega vel gerð og
merkileg mynd af einhverjum fræg
asta manni, sem af íslenzku bergi
er brotinn. Og skemmtilega sér-
kennilegt má það kallast, hvern-
ig hún nú er komin á eðlilegan
áfangastað eftir svo langa og krók
ótta leið.
Matráðskona — Síldarstúlkur
Undirritaðan vantar góða matráðskonu á Hafsilf-
ur, Raufarhöfn. Enn fremur síldarstúlkur til Rauf-
arhafnar og Seyðisfjarðar
Upplýsingar í sfrna 32799
Jón Þ. Árnason
VEX VÖRURNAR
V C/ &ul'1' ]S fl’l' Þ
'vandmcðfarinn þvott. Vex þvottalögurinn er
áhrifaríkt þvottaefni semfer vel með hendumar.
Vex handsápurnar hafa þrennskonar ilm.
Veljið ilmefni viðyðar hœfi.
na!Efna«iEiFii.iai m
Leikllstarskóli
Þjó&lelKhússins
tekur á móti nemendum í haust. Námstími er 2
ár, 1. október til 15. maí. Kennsla fer fram síðari
hluta dags. Umsóknir um skólavist skulu sendar
þjóðleikhússtjóra fyrir 1. september.
Umsóknum fylgi fæðingarvottorð, afrit af próf-
skírteinum og meðmæli leikara eða leikstjóra, sem
nemandinn hefur fengið kennslu hjá.
Nemendur skulu vera á aldrinum 16 til 25 ára
og hafa að minnsta kosti lokið gagnfræðaprófi eða
hlotið sambærilega menntun.
Inntökupróf hefjast 28. september.
Þjóðleikhússtjóri.
TÍMINN, lau3ardaginn 20. |foí 1984 —
8