Tíminn - 20.06.1964, Qupperneq 11

MÓÐURJÖRÐ
Framhald aí 7 síðu.
ihópi leggja nú leið sína til ætt-
jarðarstranda .
Vér höldum hér hátíðlegt í dag
20 ára afmæli hins íslenzka lýð-
veldis. Það gera Vestur-íslending-
ar einnig víðs vegar um álfuna
i þessum blessaða degi, eða um
þessar mundir. Satt að segja, á
ég dálítið erfitt með að átta mig
á því, að tuttugu ár séu liðin síð-
an lýðveldið var stofnað á Þing-
völlum 17. júní 1944. En við, sem
bárum gæfu til þess að lifa þann
sigurríka dýrðardag, gleymum hon
um aldrei. Hann lifir í hugum vor
um eins og yndislegt og eilíf-ungt
vorsins Ijóð.
Með stofnun lýðveldisins fór
sterk vakningaralda um þjóðina,
enda hefir ný landnámsöld ríkt
hér á íslandi undanfarið, og svo
er enn með mörgum hætti. Eg
hefi verið svo lánsamur í seini
tið að geta komið hingað heim á
fárra ára fresti, og hefi því af
eigin sjón og reynd, og með fagn
andi huga, fylgzt með hinum stór
stígu framförum á mörgum svið-
um.
En kynni mín af dásamlegri
sögu þjóðar vorrar, og af sigur-
vinningum íslenzkra landnema í
Vesturheimi í harðsóttri brautryðj
endabaráttu þeirra, hafa glætt mér
1 brjósti bjargfasta trú á íslenzku
þjóðina og framtíð hennar, á þann
manndóms- og frelsisanda, sem
með henni býr, og fram hefir
komið í svo mörgum og glæsileg-
um myndum á förnum ferli henn-
ar.
f þeirri framtíðartrú flyt ég
forseta íslands, ríkisstjórninni og
þjóðinni allri, hjartanlegar heilla-
óskir _Þjóðræknisfél_ags íslendinga
í Vesturheimi og íslendinga þar
í álfu nú á 20 ára afmæli hins ís-
lenzka lýðveldis. Bið ég svo landi
og lýð blessunar um ókomna tíð
í hjartaheitum bænarorðum þjóð-
vakningarmannsins Eggerts Ólafs-
sonar:
ísland ögrum skorið,
eg vil nefna þig,
sem á brjóstum borið
og blessað hefir mig,
fyrir skikkan skaparans
Vertu blessað, blessi þig,
blessað nafnið hans.
MYNDLIST Á LISTAHÁTÍÐ
Framhald aí 6 .síðu
snúinni geómetrískri abstraktsjón
án þess að leiðast út í raunveru-
legan tascheisma. Hins stranga
formskóla gætir enn í verkum
hans, þótt hann sé að nokkru dul-
inn undir nýrri áferð. Um skeið
var eins og málarinn leitaðist við
að ná með áferðinni einhverju því,
sem ekki tilheyrir málaralist. Lit-
urinn varð hrjúfur og þurr, eins
og lausar skófir á myndfletinum.
Nú lifir hann aftur,með fletinum,
og Eirikur tekst á með meiri
snerpu, jafnvel ofsa, en nokkru
sinni fyrr. Hann á þrjú verk á
sýningunni. Tvö þeirra mega kall
ast stórbrotin.
Meistari Kjarval á hér sinn vegg
og tíu myndir, en ég ætla mér
ekki þá dul að fara að segja öðr-
um frá því, hvað þær eru skemmti
legar. Jóhann Briem — aðeins
tvær myndir. Önnur þeirra, Bleik
jörð, er gott dæmi um þau stór-
merki, sem hafa gerzt í list hans
á síðustu árum. Hin myndin þyk-
ir mér illa valin.
Sverrir Haraldsson á eitt mál-
verk, sýnt í Listamannaskálanum
í vetur, og dæmi, um þau viðhorf,
sem Sverrir hefur nú tileinkað sér,
og Ilafsteinn Austmann tvö mál-
verk, þar af annað (no. 16) dæmi
um þá hnitmiðun, sem er eiginleg
Hafsteini og kemur fram í öllum
beztu verkum hans.
Þá er eftir að geta Nínu Tryggva
dóttur og Júlíönu Sveinsdóttur, en
verk þeirra eru sýnd andfætis i
fyrsta sal. í fljótu bragði virðist
hér um miklar andstæður að
Helgi Skúlason hlaut
Silfurlampann
ræða, ekki aðeins þær andstæður,
sem fólgnar eru í þeirri list, sem
minnir á fyrirmyndir náttúrunnar
annars vegar og abstraktlist hins
vegar, heldur í hljóðlátu innra lífi
sem fyllir myndir Júlíönu og aug-
ljósu geníaliteti Nínu, sem hleyp
ur þó engin gönuskeið. Við nán-
ari athugun kemur í ljós, að verk
Nínu hafa einmitt á síðustu ár-
um öðlazt eitthvað, sem minnir á
þann dulræða innileik, sem Júlí-
ana býr yfir, og Nína var raunar
löngu búin að sýna á annan hátt,
t. d. í portrettverkum sínum. Mun
urinn á Nínu Tryggvadóttur og
Júlíönu Sveinsdóttur er kannski
munur tveggja kynslóða fremur
en nokkur annar. Nína á fimm
verik á sýningunni og Júlíana sex.
Þessar konur eru fulltrúar hins
bezta í íslenzkri málaralist.
Nokkrir málarar eiga hér svart
list, vatnslitamyndir og fleiri teg-
undir myndlistar í hliðarsölum.
Bragi Ásgeirsson á þar sex mynd-
ir, þar af tvö olíumálverk, en ekki
er ég ánægður með val þeirra.
Þessar myndir veita litla hug-
mynd um getu Braga yfirleitt.
Sama er um tvær litlar myndir
eftir Einar G. Baldvinsson.
Aðrir sem eiga verk í þessum
sölum eru Hringur Jóhannesson,
Eiríkur Smith, Hörður Ágústsson,
Jóhannes Jóhannesson, Barbara
Árnason, Guðmunda Andrésdóttir,
Hjörleifur Sigurðsson, Snorri
Sveinn Friðriksson, Steinþór Sig-
urðsson, Þorvaldur Skúlason og
Valtýr Pétursson. Ásgerður Búa-
dóttir sýnir þar vefnað, en Land-
námið, veggteppi Vigdísar Kristj-
ánsdóttur, ofið eftir málverki Jó-
hanns Briem, er sýnt ásamt högg-
myndunum.
Af svartlistinni þóttu mér at-
hyglisverðastar myndir þeirra
Harðar Ágústssonar og Snorra
Sveins Friðrikssonar, fullkbmnar
andstaeður í myndsköpun, en mark
vissir báðir tveir.
Eg vil geta þess að lokum, að
ritstjóri blaðsins fór þess á leit
við mig, að ég gerði nokkra grein
fyrir þessari sýningu, þar sem
aðrir höfðu ekki sýnt sig líklega
til þess. Eg treysti mór ekki til að
verða við þessu án þess að segja
það sem mér finnst um mörg ein:
stök verk. Umsagnirnar eru því
skoðanir áhugamanns.
Baldur Óskarsson
Á förnum vegi
Framhal^ ai bls 3
daglnn fer a8 lengja aftur, áSur en
a5 henni er flýtt, en þurfa svo a3
nota Ijós þeim mun lengur á kvöld-
in. ÞaS er að vísu kannski tómt mál
að tala um sparnað nú orðið, enda
heyrist það orð nú sjaldan, og er
sem það sé að hverfa úr málinu. _
Sáma má og raunar segja um or'3
in nýtni, og nægjusemi, þau eru nú
crðin næsta sjaldgæf, en týnist
þessi orð, þá týnast um leið þau
hugtök, og þau vlðhorf sem þau
táknuðu, og þeim voru tengd, og
eltt slnn voru talin meðal góðra
dyggða. Það þykir því líklega tæp-
ast taka því að tala um sparsemi i
sambandi við þessa tilfærslu ?
klukkunnl, eða eyðsluseml, sem er
mótsetning hennar. Þó er það svo,
að mestan hluta þess tíma, sem
klukkan er höfð sein, mun vera um
einnar klst. lengri Ijósatími á
flestum byggðum bólum. Yfir allt
landið mun þetta nema þó nokkru.
Þá má ekki gleyma hinum sál-
rænu áhrifum. En yfirleitt mun
tilfærsla klukkunnar koma mönnum
meira og minna úr jafnvægi, og
skapa þeim leiða. Er óskandi að
söðlað verði um aftur á næsta
hausti og klukkunni EKKI seinka?
Því mundu flestlr fagna.
En það, sem ýtt! við mér, að fara
að minnast á þetta mál núna, e<•
breytlng sú, sem verður á útsend-
ingu veðurfrétta við færslu klukir-
unnar. Á veturna kemur aðalveður-
spáin að morgninum kl. 9,10, og
MAÐUR
FYRIR
BORÐ
FB-Reykjavík, 19. júní.
Um kl. hálftvö í nótt féll
maður fyrir borð af togaran-
um Þorsteini Ingólfssyni,
þar sem hann var staddur
um hálftíma siglingu firá
Reykjavík.
Blaðið getur ekki gefið
upp nafn mannsins, vegna
fjarstaddra ættingja.
■»—I—
r
Askorun fi! lands-
fundar K.R.F.Í.
f dagblaðinu , \'ísir“ þriðjudag
inn 18. febrúar 1964 er blaðsiðu-
grein með þessari yfirskrift: „Eig
um við að bíða í 34 ár eftir he.ra
ili fyrir ólánssamar stúlkur." Höf-
undur greinarinnai er hinn þjóð
kunm skólastjóri Magnús Sigurðs-
son.
Ekki er hér að því stefnt að
íekja efni þessaiar greinar, en að
eins á það benl að með þeim
seinagangi, sem verið hefur á sam
svarandi heimiii fyrir ólánssarna
drengi, er þáð rökrétt ályktun
skólastjórans, að stúlknaheimilið
yrði ekki risið af grunni fyrr en
að 34 árum liðnun,
Með þetta í huga leyfi ég mér
að beina þeirri áskorun til Lauds
fundar KvenráUrndafélags fsl-
lands, að taka það til gaumgæfi-
legrar yfirvegunar, hvg.ð unnt sé
að gera, til þess að hið bráðasta
verði urínt að starfrækja það
stúlknaheimili, sem hér um ra;ð-
ir, svo og hvernig unnið skuli að
því að byrgja eyindabrunnana, áð-
ur en börnin defte ofaní þá.
19. júuí
Virðingarfyllst,
Guðrún Pálsdóttir.
Á VlÐAVANGI
Ieg vinnubirögð, gera fu'llkomn
ar áætlanir um efnahagsfram-
vindu, sem farið verður eftir,
ski.puteggja byggð landsins af
skynscrrti, eíla og endurskoða
allt skóla og fræðslukerfi í
landinu. Það verður að setja
markið hátt og vinna skipulega
og skynsamlega að því að ná
því á sem skemmstum tíma.
k.I 4 eða 16,00 síðdegis. Eftir að
klukkunni er flýtt breytist þet*a
þannlg að samsvarandl veðurspá
kemur kl. 10,10 að morgni, og <1.
4,30, 16,30 siðdegis. Þetta er sveita-
fólkinu, og sennilega öllum sem
eitthvað hafa með veðurspá að
gera, mun óhentugra. í raun og
veru kemur veðurspáin á sama tíma,
en eins og ég sagði áður, þá verða
menn að blnda slg við klukkuna. —
Klukkan 9 á morgnana eru menn yf
irleltt að drekka morgunkaffið, eða
borða grautinn, sem kemur í sama
stað niður, og geta þá hlustað á
veðurspána um lelð. Sama er að
segja í hinu tilfellinu, þá eru menn
að drekka síðdegiskaffið, og gera
þá hlustað á veðurspána I sam-
bandi við það. Þessi tilfærsla er
því á mlsskilningi byggð, og til mlk
ils óhagræðis, auk þess sem það er
alltaf ávlnningur að fá veðurspána
fyrr en seinna, i sambandi við dag-
leg vinnubrögð.
VII ég því hér með eindregið skora
á veðurstofuna að taka tillit til
þessa, og útvarpa nefndum veður
spám á sama tíma, EFTIR KLUKK
UNNI, eftir að henni hefur verlð
flýtt.
Fyrsta surnardag 1964.
Stefán Kr. Vlgfússon.
GB-Reykjavík, 19. júní.
Silfurlampinn, viðurkenning Fé
lags íslenzkra leikdómenda fyrir
bezta leik ársins, var veitur í
kvöld í lokahófi Listahátíðarinn
ar, sem fram fóe i Súlnasal hótel
Sögu, og hlaut iauipann að þessu
sinni Helgi Skúlason.
Silfurlampann lilaut Helgi íyrir
hlutverkið Franz í Föngunum í
6. þing Sjálfsbjargar, landssatn-
bands fatlaðra var háð á Húsavík
dagana 29—31. maí s. 1. Þingið"
var sett í Samkcmuhúsinu fösto-
daginn 29. maí :d. 10 f. h. Fonr.a'ð
ur landssambandsins Theó.dór A.
Jónsson setti þingið með ræðu.
Innan landssarnbandsins eru 10
íélög með á áttunda hundrað virkia
félaga og álíka inargra styrktarfé
laga.
Skrifstofa landssambandsins er
að Bræðraborgar; tíg 9- Til hennor
leituðu á síðasta starfsári á átt
unda hundrað manns, þar af voru
beinar fyrirgreiöslur 247.
í ágúst s. 1. var lialdinn í Reykja
vik stjónarfundur V. N.I. (Banda
lags fatlaðra á norðurlöndum)
Sóttu fundinn fui.lrúar frá öllutn
norðuílöndunum, og voru þar
rædd ýmis hagsir.unamál faltaðra
Stærsta verkcíni er landssam-
bandið vinnur að, er undirbúning
ur að byggingu vinnu- og dvaiar-
heimilis fyrir faflaða í Reykjavík.
Altona eftir Sartre, sem Leikfé-
lag Reykjavíkur fiutti í vetur. Aé
kvæði þau, sem Relgi fékk í' ai'
kvæðagreiðslu íeikdómenda, gáfu
útkomuna 575 stig. Næst að stiga-
tölu varð Herdís Þorvaldsdóúir,
525 stig fyrir hlutverkið Maggí í
danska leiknum Táningaást, sem
Þjóðleikhúsið ilufti og sýningum
lauk á fyrir skómmu.
Skuldlaus eign landssambands-
ins var í árslok kr. 814.610.00.
Á sunudag sáiu þingfulltrar há
degisverðarboð bæjarstjórnar
Húsavíkur. Bæjúistjórinn Áskell
Einarsson bauð fulltrúa velkomna,
gat um hið merkilega starf er
samtökin vinna að og árnaði þe;m
allra heilla. Sigursveinn D. Xrist
insson þakkaði fyrir hönd þing-
fulltrúa.
Einleikur
Frager's
Bandaríski píanósnillingurinn
Malcolm Frager heldur tónleika i
Háskólabíói næstkomandi mán i-
dag kl. 9. Á efnisskrá eru ve.*jt
eftir Haydn, Schuman, Brahms og
Bartók. Aðgöngumiðar fást hjá
Lárusi Blöndal, Eymundsson og
Máli og menningu.
Konan mín,
andaðist 18. júní.
Valgerður Pálsdóttir
frá Vík í Mýrdal,
Slgurður Einarsson.
Útför
Brynjólfs Þórðarsonar
Geltl, Grímsnesl,
sem andaðlst sunnudaginn 14. þ. m., fer fram frá Stóru-Borg
þriðjudaginn 23. þ. m. kl. 2 e.h.
Börnln.
Móðir okkar og tengdamóðlr,
Þuríður Hannesdóttir
frá Oísastöðum.
andaðist að sjúkrahúsinu Sólvangi, Hafnarfirði 18 þ. m. Jarðar-
förin ákveðin síðar.
Börn og tengdabörn.
Innlegar þakkir tilallra þeirra, er heiðruðu mig á
sextugsafmæli, þ. 5. júní sl., með heimskónum, gjöf-
um og heillaskeytum.
Blessi ykkur allt, sem bezt er.
Þórarinn Þórarinsson, Eiðum.
Þökkum sýnda samúð og vinarhug við andlát og jarðarför,
Guðmundar Björnssonar
frá Hvammstanga.
Börn og tengdadætur.
Móðir mín,
Filippia Þorsteinsdóttir,
Dragaveg 4,
andaðist á Landsspítalanum aðfaranótt 16. þ. m. Jarðarförin fer
fram frá Fossvogskirkju, miðvikudaginn 24.6. kl. 13.30.
Blóm og kransar afbeðið, en þeir sem vildu minnast hennar er
vinsamlega bent á Styrktarfélag vangefinna
F. h. aðstandenda,
Þorsteinn H. Óiafsson.
Sjálfsbjargarþing
T I M I N N, laugardaginn 20. júní 19M —
u