Vísir - 22.12.1952, Síða 10

JÓLABLAÐ VÍSIS
10
KROSSFERÐ RARNANNA
Cftir JoL W J(Lin
Herir kristinna manna
höíðu ekki getaS stökkt
vantrúarmönnunum úr
hinni helgu borg. Var
það mögulegt að hópur
lítilla barna gæti unnið
slíki stórvirki?
Einn góðan veðurdag árið
1212 barst Innocent páfa hin-
um III. fregn, sem fékk mjög á
hann. Gröfin helga hafði
um aldir verið í hönd-
um vantrúarmanna, tilraunir
höfðu verið gerðar hvað
eftir annað til að ná henni
aftur, en allar höfðu mistekist
smánarlega. Vonin var dáin í
hjörtum krossfara. En nú frétti
Innpcent III., að hópar af börn-
um söfnuðust saman fagnandi
og hefði einsett sér að ná aftur
gröf Krists. Þau komu úr öll-
um áttum í Frakklandi og
fylktu sér undir merki sveita-
pilts, sem taldi sig vera útval-
inn af Guði.
Páfinn var duglegur maður og
ákveðinn, og þessi fregn hafði
djúp áhrif á hann. Stóð það
ekki skrifað í biblíunni að af
munni barna og brjóstmylkinga
skyldu menn vizku nema?
„Börnin gera okkur til skamm-
ar“, hrópaði hann. „Meðan við
sofum, leggja þau fagnandi af
stað til Landsins helga, til að
endurvinna gröf Krists, sem
vanhelguð hefur verið af ná-
vist vantrúaðra."
Furðulegir
atburðir.
Margir og voldugir voru þeir
konungar, sem höfðu lagt af
stað í sama tilgangi í farar-
hroddi fyrir miklum herj-
um hraustra riddara. Jafn-
vel Ríkharður ljónshjarta,
hinn óbugandi herkonung-
ur Englands, sem hug-
prúðir menn óttuðust, jafnvel
hann sneri frá, er hann leit
virki og mjóturna Jerúsalem-
borgar. Verið gat að hópur
barna, sem gagntekin væru af
•heilögttin, eldlegum áhuga
gæti afrekað það, sem öðrum
hafði mistekist.
Hinn heilagi faðir íhugaði
þessa fregn og vöknuðu þá nýj-
ar vonir í brjósti hans. Jafn-
framt gerðust hinir furðuleg-
ustu atburðir í Cloyes, af-
skekktu þorpi í hjarta Frakk-
lands. Ungur sveinn, 16 ára
gamall fjárhirðir, Etienne að
nafni, tók sér pílagrímsstaf i
hönd, kleif háan grjótstall á
markaðstorgi þorpsins og sagði
þar kynlega sögu.
Pilturinn var óvenju mælsk-
ur og gat þess að einkennilegur
maður hefði hitt sig þenna sama
dag. Hann var fátækur píla-
grímur nýkominn frá Palestínu,
er bað hann um gefa sér ofur-
Iítinn bita af brauði og horfði
urn' lsið bænaraugum á sögu-
rnann.
Bréf frá himnum.
Piltinum fannst þegar, að
hann gæti ekki neitað manni,
sem verið hefði á þeim stað,
sem hann þráði að sjá. Manni,
sem hafði gist hina helgu staði,
sem hann vildi fórna lífi sínu
til að leysa úr ánauð.
Hann sárbað hinn ókunna
mann um að segja sér frá hin-
um dýrlegu krossförum. Og
undrun hans var mikil er hinn
fátæki pílagrímur ummyndað-
ist skyndilega í skínandi veru,
og lýsti með töfrandi orðgnótt
hetjunum, sem fallið höfðu í
bardaga. En, mælti hann enn-
fremur — svo er fyrirhugað,
að barni skuli takast að ná því
marki, sem hugprúðir menn
hafa orðið frá að hverfa — og
nafn barnsins var ,,Etienne!“
Á sama augnabliki varð hinn
ókunni maður konunglega tig-
inn á að líta og tilkynnti að
hann væri Kristur sjálfur. Og
hann rétti sveininum bréf, sem
hann tók við feginshugar og
bréfið var stílað til konungsins
yfir Frakklandi.
Etienne skundaði heim til
foreldra sinna og sagði þeim
frá heimsókn Drottins — en
þau urðu undrandi og vissu
ekki hvaðan á sig stóð veðrið.
Hann sýndi þeim hið himneska
hréf, rithöndin var hin fegursta
og æfð. Hann ætlaði sér nú að
hætta við að vera lítilmótlegur
smaladrengur. Jafnvel hjörðin
hans litla virtist tilbiðja hann
nú. Hann sagði foreldrunum
aðra einkennilega sögu. Einu
sinni hafði hann farið út í hag-
ann til fénaðarins, en sá þá að
féð hafði dreift sér og fann það
ekki fyrr en eftir langa leit.
Þá sá hann að kindurnar hans
voru komnar inn á kornakur.
Hann reiddist og hugsaði sér,
að reka þær þaðan, berja þær
fyrir óhlýðnina. En þær féllu
þá á kné eins og þær væru
að biðja hann auðmjúklega fyr-
irgefningar. Þetta hlaut vissu-
lega að vera merki þess að
hann væri sérstaklega útval-
inn af Guði?
Var talinn
heilagur.
Á þeim árum trúði fólk fús-
lega á yfirnáttúrulega atburði,
sérstaklega ef sögumenn töluðu
af sannfæringarhita. Því var
í fyrstu hlustað undrandi, en
síðar af ákafri sannfæringu á
brennandi mælsku Etiennes.
Þegar hann talaði á markaðs-
torgi hins heilaga Denis, varð
autt og mannlaust kringum hið
helga skrín dýrlingsins, en
múgur manns þyrptist að, til
að hlusta á Etienne. Það fregn-
aðist að hann læknaði sjúka en
þó að fáeinir efuðust, voru
margir, sem álitu hann vera
heilagan mann.
En það voru börnin, sem
hann hafði mest áhrif á. Var
ekki Davíð aðeins drengur,
þegar hann felldi hánn volduga
Goliat? Hann ætlaði sjálfur að!
vera í fylkingarbrjósti fyrir
Davíðs-her og frelsa hina helgu
gröf.
Trúarlitlir menn myndi vaía-
laust muldra um að þetta væn
brjálæði, en Guði væri ekkert
ómáttugt. Hafi ekki Móses leití
Jsraelsmenn út úr Egyptalandi,
þar sem þeir strituðu sem
ánauðugir þrælar? Hafði hann
ekki leitt þá þurrum fótum
gegnum hafið rauða?
Sannfærandi mælska.
Hví skyldi þetta ekki geta
komið fyrir öðru sinni? Ferðin
yrði löng og máttur óvinanna
ægilegur. Mikið haf lá á milli
þeirra og vantrúarmannanna.
En þegar þeir nálguðust myndi
’nið fjandsamlega haf opnast,
trú þeirra myndi halda þvi í
skefjum eg þeir myndi ganga
þurrum fótum milli hárra
vatnsveggjanna og ná mark>
sínu, því að ef trúin gæti flutt
fjöll, hví skyldi hún þá ekki
geta breytt hafi í land?
Mælska þessa undarlega pilts
var svo heit og sannfærandi, að
þeir sem komu til að hæðast
að því, sem fram fór, krupu á
kné til þess að biðjast fyrir.
Hópar af börnum þyrptust að
honum, ímyndunarafl þeirra
blossaði upp og þau sáu him-
neskar sýnir. Hrópin kváðu við:
„Við skulum ná hinni helgu
gröf og skíra hina vantrúuðu!"
Og þau föðmuðust í brennandi
trúarhita.
Foreldrar þeirra sárbændu
þau að koma heim, en þau
þverskölluðust við því. Alla
nóttina veifuðu þau logandi
blysum og hlustuðu á hvatn-
ingar Etiennes. „Þetta er í síð-
asta sinn, sem ósigur er nefnd-
ur!“ hrópuðu þau. „Nú skulum
við börnin sýna brynjuðum
stríðsmönnum og stoltum bar-
únum að jafnvel mestu smæl-
ingjarnir eru ósigrandi, þegar
Guð er í farabroddi.“
Foreldrarnir vöru örvænting-
arfullir og grátbændu Etienne
að láta af þessu og ógnuðu hon-
um að síðustu. Ferðin yrði löng
og hættuleg, hindranirnar
margar og ógnverkjandi, hinir
vantrúuðu gráir fyrir járnum
og miskunarlausir. Eru það ekki
nú þegar fjölda margir kristnir
menn, sem vanmegnast í daun-
illum myrkrastofum? „Þú ert
að leiða þau öll út í dauða!“ er
sagt að foreldrarnir hafi hróp-
að.
Síðasta áskorun.
„Til dýrðarinnar leiði ég
þau!“ hrópaði hann og réð sér
ekki fyrir fögnuði. „Getum við
hikað þegar Jerúsalem grætur
í eymd sinni?“ Og hann lýsti
fyrir þeim saurgun grafarinn-
ar helgu og kvalræði og þján-
ingum kristinna manna í Pale-
stínu. Skelfinarhrollur fór
um áheyrendur hans, þeirn
fannst þeir heyra sköltið í
hlekkjum fói'narlambanna.
Þá bar hann fram hina síð-
ustu áskorun. Hvað gerði það til
þó að hinir vantrúuðu væri ó-
teljandi eins og sandur á sjáv-
arströnd? Þeir yrði magnvana
gagnvart þeim, sem Guð hefði
vopnað, alveg eins og hinn guo-
lausi faraó, sem í gullvagni sín-
um veitti Israelsmönnum eftir-
för, svo myndi þeir verða sigr-
aðir og hverfa í haíið.
Það fóru nú að renna tvær
grímur á menn, jafnvel þá sem
efagjarnastir voru. Nú — þetta
gat hugsast — Etienne væri út-
valinn af Guði. Þá væri það
óguðlegt að leggja fleiri hindr-
anir í veg fyrir hann.
Þau kviðu engu.
Þúsundir barna voru þess nú
albúin að leggja út í þessa
hættuför. Mörg af þeim voru
lokuð inni af foreldurum sín-
um. En það stoðaði ekki, þau
smugu út um dyr og glugga,
brutust út, til að kornast tii
spámannsins.
Þau kviðu engu. Hvers
þörfnuðust þau? Fæðu? Fuglar
himins myndu gefa þeim hana.
Þyrftu þau skó? Klettarnir sjáf-
ir myndu molna og vérða að
sandi, mjúkum sandi undir
þreyttum fótum þeirra.
Nokkrir af foreldunum báðu
þess kvíðandi og mæddir, að
yfirvöldin gripi nú í taumana.
Konungurinn, Filippus Ágústus,
sá hvernig hrifningaralda þessi
fór eins og æðandi eldur um
ríki hans og hann varð skelk-
aður. Hann gaf út tilskipan um,
að öll börn skyldi hverfa aftur
til heimila sinna og hætta við
þessa brjáluðu fyrirætlun. Sagt
var að hann hefði fengið hið
himneska bréf frá Etienne, en
að það hefði ekki haft áhrif
á hann. Hann var sannfærður
um, að drengurinn hefði verið
blekktur af einhverjum slæg-
um munki, sem hefði þótzt vera
frelsarinn. Og að sjálfsögðu
yrði að koma í veg fyrir flónsku
barnanna.
En þá heyrðist voldug raust
frá Róm. Hinn heilagi faðir
tilkynnti, að Guð hefði blásið
börnunum þessu í brjóst. Þau
áttu að gera fullorðnum skömrn,
mönnum sem væri trúarlitlir.
Í þúsundatali.
Þetta hvatningaróp frá borg-
inni eilífu, þar sem varakon-
ungur Krists bjó í dýrð og ein-
veru, varð börnunum hug-
hreysting og hjörtu þeirra
fylltust óumræðilegum fögnuði.
Jafnvel hinir þrjózkustu for-
eldrar létu sannfærast að lok-
um. Sumar mæður neituðu þó
að sleppa hendi af börnum sín-
um — þau skyldu ekki fara
ein í slíka hættuför.
Allskonar undarlegt fólk
slóst nú í för með þessum litla
her, munkar, sem vonuðust til
að komast í æsandi ævintýri í
stað leiðindanna í klefum sín-
um; lausungarkvendi og jafn-
vel flækingar, sem efst var í
huga að stela. Þarna voru líka
margar stúlkur, sem fóru í
karlmannsföt til þess að leyn-
ast.
Og nú streymdu börnin frá
þúsundum heimila, veifur
þeirra og grunnfánar blöktu
hátt í lofti. Etienne hafði kvatt
þau öll til Vendome, það er
lítil borg en mikilvæg, hérum-
bil 80 mílur fyrir suðvestan
París.
Skrautlegur hervagn.
Að lokum gat Etienne ekki
lengur á sér setið. Hann þreif
fána sér í hönd og hrópaði
„Guð getur ekki beðið lengur!“
og steig upp í skrautlegan vagn,
sem auðugir, ungir aðdáendur
höfðu lagt til. Vagninn var bú-
inn dýrindis ábreiðum með
lostfögrum litum. Tjaldhiminn,
fagurlega skreyttur, var yfir
vagninum og hlífði fyrir hita
sólarinnar. Hópur fagnandi
barna hélt vörð um Etienne,
sum báru kesjur eða spjót, önn-
ur héldu á vaxkertum eða ilm-
andi reykelsiskerjum og yfir
öllu blöktu útsaumaðar skraut-
veifur.
Hörmulegur atburður geröist
í sambandi við þetta. Uppnám-
ið var svo mikið og troðning-
urinn í kringum vagninn, að
sum af smærri börnunuíi voru
troðin undir og biðu bana.
A þessu tímabili harðlyndis
og lénsstjórnar haði þó eitt
kraftaverk þegar gerst: Öll
stéttaskipting sópaðist á burt.
Þarna gengu synir barúna og
greifa samhliða umkomulausum
smaladrengjum.
Fylkingin var margar mílur
Frh. á bls. 25.
Þau gengu um fjöll og firnindi