Morgunblaðið - 30.04.1933, Blaðsíða 13

Morgunblaðið - 30.04.1933, Blaðsíða 13
MORGUNBLAÐIÐ 9 H.f. Pípuuerksmiðian, Reykjauík Framíeíðír allskonar steínsteypavörtir Búum til einangrunarplötur úr íslensk- um uikri. Innlenð reynsla og erlenðar prófanir hafa þegar staðfest, að uikurplötur eru dgcett einangrunarefni, og hefir ýmsa kosti umfram erlenð efni, er hingað til hafa uerið notuð hjer. framleiðum ELIT, hið nýja efni, sem kalla mcEtti steintré, bceði einlitt og með ýmiskonur marmaralíkingu. Elit er notað í yfirhúð d elðhúsagólf, uinnustofur, ganga, baðherbergi, for- stofur og uíðar, bceði í timbur- og stein- hús; það er steypt í einu lagi yfir flöt- inn, suo engin samskeyti koma til greina. t?að er ekki mjög hart að ganga d þuí. t'að er sterkt, elðtraust og uatnshelt. Hluti af sýningu h.f. Pípuverksmiðjunnar á iðnsýningunnUsíðastl. sumar. Búum til Leggium ti b r n L l ö flot þok, uegg- sualir, uerksmiðju- og geymsluhúsagóif, húsagarða o. s. fru. Rsfalt er sjálfkjörið efni á flöt þök og aðra lárjetta fleti, þar sem forðast þarf innrás uatns og raka. kað er afar uel uatnshelt, áferðargott og framúrskaranði slitsterkt stóra og smáa Fjölbreytni í gerð og litum. 5enðum legsteina á allar hafnir gegn eftirkröfu. Fyrirspurnum suarað greiðlega. Íslen5kur iðnaður og íslenska uikan. Framhald frá bls. 4. Klæðnaður. f klæðagerð erum vjer komnir skemmra á veg tiltölulega en í matargerðinni. Skófatnaðargerð- ir eru aðeins tvær og nýbyrjaðar, og þess vegna enn ekki f ullreynd- ar, en hafa þó þegar góða vöru að bjóða, með samkepnisfæru verði. Prjónastöðvar eru fáar, en hafa gengið prýðilega. Mætti þar sannarlega bæta við og prjóna mikið af þeim prjónaf atnaði, næí fötum, skjólfötum, húfum, sokk- um og vetlingum, sem nú er sótt til útlanda. Það, sem oss vantar sjerstaklega á því sviði, er betra efni til að vinna úr, og það verð- um vjer að sækja til útlanda. Því hvorki fær baðmull nje fínullað sauðfje þrifist hjer í voru harð- neskjulega loftslagi. Þessi skort- ur á fíngerðu efni til klæðagerðar hefir einnig staðið klæðaverk- smiðjum vorum að nokkru fyrir þrifum, og þó hefir þeim íarið mjög fram á síðari árum, og senda nú frá sjer vefnaðarvöru o. f 1., sem hver íslendingur er vel sæmdur af að nota. 1 því sam- bandi má geta þess, að nú loksins hefir Álafoss verksmiðjan komið á fót höfuðfatagerð úr innlendu efni, og lætur nú sauma ágætar skygnishúfur (svokallaðar ,,ensk ar“ húfur) af öllum stærðum. Nú geta menn því óhræddir beðið um íslenskar húfur til sumarsins. Af skinnaiðnaði höfum vjer einnig of lítið að sýna. Er það lít- ið annað en sútuð skinn, hansk ar úr íslenskum skinnum, svefn-1 pokar, og svo listiðnaður sá, er, hafinn var hjer í Reykjavík í vetur. Vjer sækjum til útlanda! skinnföt,' skinnhúfur, skinntösk-| ur og margt fleira, sem vjer gæt- um vafalaust unnið úr íslenskum! sauða-, nauta- og hestaskinnum. Vatnsleður í stígvjel og bók- 'bandsskinn mætti vaf alaust gera hjer líka, svo að í stað þess að senda skinnin til útlanda og selja ■ þau þar fyrir lítið meira en send-! ingarkostnaði, gætum vjer gert þau að góðri markaðsvöru inn-! I anlands. Milliþinganefndin í iðju i og iðnaðarmálum hefir lítilshátt-j ar byrjað rannsókn þessa máls,' og nú liggur fyrir Alþingi tillaga j um að taka það til gagngerðari athugunar og áætlunar, en ann- ars hefði verið kostur. Er því von- j andi, að ekki líði á löngu þangað til rekspölur kemst á umbætur í i þessari iðngrein vorri. Enn er ástæða til að nefna vinnufatagerðina, sem er svo til ný, og sjóklæðagerðina, sem nú er orðin fullkomlega sambærileg við samskonar útlendar verk- smiðjur. Eru vörur þeirra beggja það góðar, að innfluttar vörur eru hvorki betri nje ódýrari nema um óeðlilegt verðlag sje að ræða. Hitt er mjer ókunnugt um, hvort þær geta enn sem komið er annað allri þörf landsmanna á þessu sviði. Fiðurhreinsunin, sem sett var á fót í haust, er ný iðn á þessu sviði, sem vert er að veita gaum. Hing- að til hefir dúnn og fiður verið látið liggja í salla og kekkjum, og ónýtast miklu fyr, en nú ætti að þurfa að verða, eftir að hægt er að fá það hreinsað öðru hvoru. Hjer eftir er heldur ekki unt að afsaka það, að nota illa verkað, feitt fiður í sængurfatnaði eða annað. Einnig á þessu sviði höfum vjer því all-mikið að auglýsa og ýmis- legt að sýna, sem er oss til sóma. En jafnvel þar, sem áfátt er, á ís- lenska vikan að koma að gagni. Við að kaupa og nota íslensku framleiðsluna eiga gallarnir að koma í ljós, svo unt sje að leið- beina framleiðendum um það, hverra umbóta þurfi með. Aðbúnaður og áhöld. Húsin okkar eru dýr og skip- in víst líka; því verður varla neit- að. En sjeu þau unnin af iðnað- armönnum, þá fáið þið þau ekki annarsstaðar jafnvönduð og vel gerð, varla fyrir sama verð. Það borgar sig illa, að kaupa báta- skrifli frá útlöndum, jafnvel þótt verðið virðist í bili mun lægra Þegar svo á til að taka, þarf um- bóta við, sem gera heildarverðið hærra en hjer hefði fengist, og auk þess er skipið ef til vill alls ekki lagað eða smíðað til þeirrar notkunar, sem það var keypt til. 1 þessu sambandi get jeg ekki látið óátalið, að nú mun það tíðk- ast, að næstum allar viðgerðir og árleg hreinsun íslenska flotans, bæði togara og milliferðaskipa, fara fram erlendis, þótt ekki fari skipin í þurkví eða á dráttar- braut, og ekki verði með rökum sýnt, að kostnaðurinn verði minni þar. Er það hvorttveggja, að við þetta tapast erlendur gjaldeyrir, sem nú virðist sannarlega ekki of mikið af, eftir því hvernig hann er skamtaður úr hnefa, og eins hitt, að íslenzkir iðnaðar- menn eru með þessu á atvinnu- leysis- og erfiðleikatímum svift- ir atvinnu og hún fengin útlend- um keppinautum þeirra í hendur. Er vonandi, að framkvæmda- stjórnir skipafjelaganna kippi þessu hið bráðasta í lag. Málmiðnaður vor Islendinga, annar en gull, silfur og pjátur- smíði, hefir til skams tíma verið takmarkaður að miklu leyti við viðgerðir aðkeyptra tækja, og þá Iðnaðarmenn geta ekki verið bankar eða lánveitendur. Þeir þurfa miklu frekar sjálfir á láns- fje til rekstursins að halda. Ef í»- lensk iðja og iðnaður á að geta þrifist hjer, verður að finna leið til að útvega iðnaðarmönnunum rekstursf je og greiðslu frá þeim, sem þeir vinna fyrir. Það er auðvitað ótal margt fleira, sem væri ástæða til að nefna sem sönnun þess, að ís- lenska vikan á rjett á sjer. Ýmis framleiðsla og framkvæmdir, sem eru þess verðar að þeim sje haldið á lofti. Skal jeg sem dæmi nefna Burstagerðina, sem nú ger- ir allar tegundir af burstum og penslum; glerslípun L. Storr, sem lengi hefir vantað, málningar- sjer í lagi í sambandi v.iö sjávar- vinslu, efnagerðir, leikfanga- útveginn. Um nokkur undanfar-l smíðar, króm- og nikkelhúðun in ár, og þó einkum 2—3 síðustu Bjöms Eiríkssonar, timburþurk- árin hafa þó sum stærri verkstæð in tekið upp nýsmíði ýmissa tækja og áhalda, svo sem eim- un húsgagnasmiða og timbur- verslana og svo framvegis. En það yrði of langt mál fyrir stutta katla, vatnshjóla, línuspila,' blaðagrein að fara út í það alt og vagna og voga o. fl., og tekist á-J skal því hjer staðar numið að gætlega. Hefir það jafnan sýnt sinni. sig, að þegar þær hafa haft bol-j Eins og getið var um í blöðum 1 magn til þess að útvega sjer þau' og útvarpi síðastliðið sumar, þá tæki, sem með hefir þurft til ný-j fól Iðnþingið í fyrra framkv.- smíða og fjölbreyttari fram-jnefnd Landssambands Iðnaðar- leiðslu, þá hafa þær unnið eins manna að leita tillagna hjá iðn- góða og vandaða hluti og útlend- ráðum og iðnfjelögum um líkur ar verksmiðjur, og oftastnær eins til nýrra iðnfyrirtækja um land ódýra líka, þrátt fyrir erfiðari að-1 alt. Þessar tillögur eru nú að ber- stöðu með efniskaup og vinnu-j ast að og verða teknar til með- skilyrði á ýmsan hátt. En þar er ferðar á iðnþinginu í sumar. — ærið svið til aukningar og umbóta Jafnframt hefir Milliþinganefnd Versti Þrándurinn á þeirri leið | \n í iðju- og iðnaðarmálum þessi eins og allrar framleiðslu er atriði til athugunar, og er ekki greiðslufall þeirra, er vinnuna ósennilegt, að iðjuþingið sendi þiggja og framleiðsluna kaupa. | henni sínar ályktanir til rann-

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.