Morgunblaðið - 28.09.1956, Blaðsíða 10

10
MORGV tSRLAÐlfí
FSstudagur 28. sept. 1956

Útg.: H.f. Arvakur, Reykjavík
Bramkv.stj.: Sigfús Jón^son
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
Stjórnmálaritstjóri: Sigurður Bjarnason frá Vigur
Lesbók: Árni Óla, sími 3045.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsso*'
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 1600
Áskriftargjald kr. 25,00 á mánuði innanlands.
í iausasölu kr. 1,50 eintakið
ryrst og fremst varnarbandalag
ESTER B. PEARSON utan-
Li ríkisráðherra Kanada lagði
áherzlu á það, er hann ræddi við
íslenzka blaðamenn s.l. miðviku-
dag, að Atlantshafsbandalagið
væri fyrst og fremst varnarbanda
lag. Komst hann m. a. að orði á
þessa leið: „Atlantshafsbandalag-
ið verður alltaf fyrst og fremst
bandalag um landvarnamálin.
Þess er ekki að vænta að efna-
hagssamstarfið fari fram bein-
linis innan vébanda NATO. En
það styrkir bandalagið, að þátt-
tökuþjóðirnar hafi samráð um
efnahagsmál sín. Það hefur orðið
að venju, að ýmis vandamál póli-
tisk, efnahagsleg og menningar-
leg séu rædd hreinskilninslega á
fundum NATO og miðar það
mjög að því að efla samheldnina
innan samtakanna."
í þessu sambandi mætti minna
á það, að bæði Alþýðublaðið og
Tíminn hafa undanfarið verið að
burðast við að telja íslenzku þjóð
inni trú um, að leiðtogar NATO
telji vamirnar nú ekki eins
þýðingarmiklar og áður, heldur
beri að leggja vaxandi áherzlu
á efnahagslega og stjórnmálalega
samvinnu bandalagsþjóðanna.
Ummæli Pearsons ganga í
berhögg við þessar kenningar
Tímans og Alþýðublaðsins.
Hann leggur höfuðáherzlu á,
að Atlantshafsbandalagið
„verði alltaf fyrst og fremst
bandalag um landvarnamál-
in“. Þess sé ekki að vænta, að
efnahagssamstarfið fari bein-
línis fram innan vébanda
NATO enda þótt það styrki
samtökin, að þátttökuþjóðirn-
ar hafi samráð um efnahags-
mál sín.
Það hefur því enn einu
sinni sannazt, að Tíminn og
Alþýðublaðið skrifa mjög vill
andi um það, sem er að gerast
innan NATO og um afstöðu
þjóðanna til samtakanna.
Herstyrkur Rússa
Lester Pearson taldi, að ekki
hefði neitt dregið úr hernaðar-
mætti Rússa. Vera mætti að þeir
hefðu fækkað í fótgönguliði sínu.
En þeir hefðu á sama tíma tekið
í notkun fullkomnari hergögn en
þeir hafa nokkru sinni áður átt,
og af þeim stafaði sízt minni
hætta.
Utanríkisráðherrann komst
þannig að orði, að það væri
skoðun sín, að allar sömu for-
sendur væru fyrir Atlantshafs
bandalaginu nú, og þegar það
var stofnað. Sameinuðu þjóð-
irnar hefðu ekki reynzt færar
um að tryggja öryggi vest-
rænna þjóða og þvi hefðu þær
leitað skjóls í staðbundnum
varnarsamtökum.
Það er í stuttu máli sagt skoð-
un utanríkisráðherra Kanada,
sem er einn af fremstu leiðtog-
um hinna vestrænu lýðræðis-
þjóða, að heimsfriðinum og öryggi
frjálsra þjóða stafi sízt minni
hætta af Rússum og heimskomm-
únismanum en áður.
Hin nýja öryggismála-
stefna íslands.
En leiðtogar Framsóknarflokks
ins og Alþýðuflokksins á fslandi
eru greinilega á allt annarri skoð
un en Lester Pearson og aðrir
leiðtogar vestrænna þjóða. Leið-
togar þessara íslenzku stjórn-
málaflokka gerðu bandalag við
kommúnista á s.l. vori um að
lýsa því yfir, að vegna þess að
ástandið í alþjóðamálum hefði
stórbatnað ætluðu íslendingar
sér að gera land sitt varnarlaust
og segja upp varnarsamningnum
frá 1951.
Þessa ákvörðun tóku Framsókn
og Alþýðuflokksmenn áður en
leitað var álits bandalagsþjóða
okkar um öryggishlið þessarar
ráðstöfunar.
Löngu seinna var leitað álits
Atlantshafsráðsins og barst svar
þess um mitt sumar.
Kjarni þess var sá í fyrsta
lagi, að ráðið lýsti því yfir, að
hættan hefði ekki minnkað
heldur aukizt með nýjum
vopnum og stóraukinni tækni
og hraða.
í öðru lagi, að varnarleysi
fslands leiddi ekki aðeins stór
kostlega aukna hættu yfir
landið — heldur væri mikið
áfall fyrir varnarkerfi allra
hinna frjálsu þjóða.
í þriðja lagi fór ráðið svo
þess á leit við íslenzku ríkis-
stjórnina, að leyft yrði að
halda hér uppi vörnum fram-
vegis í samræmi við varnar-
samninginn frá 1951.
Um þetta voru varnarmálasér-
fræðingar og stjórnmálaleiðtogar
allra NATO-þjóðanna sammála
og einhuga. Svar þeirra er sam-
kvæmt tilkynningu íslenzku rík-
isstjórnarinnar „til athugimar í
utanríkisráðuneytinu".
Glæfralegur og ábyrgð-
arlaus leikur
Af því, sem á undan er sagt
verður það ljóst, að tveir lýð-
ræðisflokkar á íslandi, sem gert
hafa bandalag við kommúnista,
hafa leikið glæfralegan og ábyrgð
arlausan leik með öryggismál
þjóðarinnar. Þessir flokkar hafa
ekki hikað við að skýra þjóðinni
algerlega rangt frá viðhorfum í
alþjóðamálum. Kemur það greini
lega fram, bæði af svari Atlants-
hafsráðsins til íslenzku ríkis-
stjórnarinnar í sumar — og af
ummælum Lester B. Pearsons á
fundi með íslenzkum blaðamönn-
um hér í Reykjavík.
Lagði Morgunblaðið
Pearson orð í munn?
Alþýðublaðið og Tíminn
hafa haldið því fram að yfir-
leitt væru skrif erlendra blaða
öll runnin undan rifjum
Morgunblaðsins, sem sendi
fréttir út úr landinu til þess
að ófrægja hina nýju ríkis-
stjórn. En hefur þá Morgun-
blaðið ekki líka lagt Lester
Pearson orð í munn?!
Ummæli hans eru mjög í
samræmi við það, sem bæði
Morgunblaðið og fjöldi vest-
rænna blaða hefur haldið
fram.
Þetta er til athugunar fyrir
Tímann og Alþýðublaðið
næstu daga.
„BIuebird“ þýtur með ofsahraða eftir vatnsfietin um og hvítur vatnsstrokur stendur aftur undan.
kj egja má, að nútíminn
einkennist af hraða, meiri hraða
— og ennþá meiri hraða. Það er
nú keppikefli margra að reyna að
ná sem mestum hraða, meiri
hraða en nokkru sinni áður —
í margvíslegum farartækjum.
Fæstir binda sig lengur við jörðu
á þessum vettvangi — og brátt
mun sennilega koma að því, að
menn fari jafnvel að leua út fyr-
ir gufuhvolfið — og þykir þá
mörgum nóg um.
^JJcmn jiciut
me
^tir
Í 286
uutninu
míinct hrciÉi
ct
E
n hér segjum við frá
einum, sem enn heldur sig við
jarðkúluna í tilraunum sínum til
þess að komast „hraðar en nokkru
sinni fyrr“. Sá er Englendingur,
Campbell að nafni, vel giftur, á
tíu ára dóttur — og eins og þið
getið ráðið af meðfylgjandi mynd
— þá setti hann sitt met á vatni.
Bátur hans, sem hann nefnir
„Bluebird“ er knúinn þrýstilofts-
hreyfli — og á dögunum tókst
Campbell að fara á báti sínum
með 286 mílna hraða (miðað við
meðalhraða á klst.). Fyrra metið
fimm mínútur. Talstöð sína hafði
hann í gangi, en sagðist aðeins
kalla upp í neyðartilfelli. í landi
var vel fylgzt með honum — og
allt var tilbúið.
vj kyndilega fyllti gnýr-
inn frá hreyflinum loftið — hvít-
ur strókur stóð langt aftur af
bátnum, því að afl hreyfilsins var
það mikið, að vatnið þyrlaðist
upp. Ferðin jókst óðfluga — og
„Bluebird" þaut eftir vatninu
sem ör flygi.
Allt í einu heyrðu þeir, sem
tilstöðvarinnar gættu í landi, að
Svo einkennilega vildi til, að dóttir Campbells átti 10 ára afmæli
daginn, sem hann setti metið. Myndin er af methafanum, þeirri
10 ára og frúnni.
átti hann sjálfur og var það
216,2 mílur á klst.
M.
et sitt setti Englend-
ingurinn á Coniston vatninu í
Lancaschire í Englandi og mikill
mannfjöldi var saman kominn, er
hann gerði tilraunina. Þetta er
nokkuð hættuleg íþrótt og fyrir
hefur komið, að menn hafa beð-
ið bana við mettilraunir á vatni.
Campbell veifaði höndunum í
kveðjuskyni, er hann settist í bát
sinn. Hann ræsti hreyfilinn og
byrjaði að auka ferðina, er hann
hafði hitað hann í um það bil
Campbell hrópaði æstur: „Ég er
að hristast í sundur .... hvað
er á seyði? .... fari það norður
og niður .... hvað hefur komið
fyrir? .... ég .... ég þoli ....
þetta ekki lengur .... dreg úr
ferðinni .... æ, nú batnar það
.... ég .... veit ekki hvað þetta
var“.
IV meðan þessar slitróttu
setningar bárust um talstöðina
heyrðu þeir, sem viðstaddir voru,
heljarmikla dynki — og í fjarska
sást báturinn fleyta kerlingum
eftir vatnsfletinum. Kona Camp-
bells, sem viðstödd var,' huldi
andlitið í höndum sér — og leit
undan. Hún bjóst við því á hverju
augnabliki, að eitthvað hræðilegt
kæmi fyrir. Áður hefur maður
látizt vegna þess að bátur hans
náði meiri hraða en hann var
byggður fyrir — tók hann þá að
fleyta kerlingum og kollsteyptist
að lokum.
LF leði fólksins var mikíl
er „Bluebird“ sást draga úr ferð-
inni og Campbell skýrði frá því,
að allt væri í góðu lagi. Aðeins
kvartaði hann yfir því, að hit-
inn væri orðinn óbærilegur í
stjórnklefanum og mikil móða
settist á rúðurnar. Stafaði þetta
af því, að hreyfillinn hitnaði
mjög við átökin, og urðu öll tæki
í stjórnklefanum jafnvel það
heit, að vart var hægt að snerta
þau.
J arm runnu úr augum
Campbells og svitinn bogaði af
honum, er hann steig á land. Ekki
kvaðst hann hafa gert sér grein
fyrir því hvað hefði gerzt. Hann
hefði verið við það að að missa
stjórn á bátnum — og ekki skilið
upp né niður í þessu háttalagi
hans. Enda þótt hann reyndi að
þurrka móðuna af rúðunm með
vasaklút — þá dugði það ekkert.
Campbell sá því ekkert fram fyr-
ir sig — og skynjaði þess vegna
ekki eins vel, að báturinn tók
stór stökk hátt í loft. er hraðinn
var sem mestur.
SL YSAHÆTTRN EYKST
ÞEGAR kemur fram á haust
og dagurinn styttist, fjölgar í
bænum um margar þúsundir,
svo að slysahættan á götum
bæjarins einkum þó í hinum
nýju, þéttbýlu úthverfum,
stóreykst. Allir eru sammála
um það, að nógu snemma verði
að gera nauðsynlegar ráðstaf-
anir til þess að draga úr slysa-
hættunni.
Ýmislegt hefur verið skrif-
að um þessi mál undanfarið,
og vill Mbl. nú beina því til
bílstjóra hér í bæ, að- þeir
sendi blaðinu tillögur sínar í
sem stytztu máli. Þær gætu
komið að góðu gagni og mun
blaðið koma þeim á framfæri.
SöguburSur
boriiin til baka
SÚ saga hefur gengið staflaus hér
um bæinn nokkra undanfarna
daga og er nú í hámæli komin,
að lögreglan sé búin að finna
mann þann er framdi laxadrápið
í Brynjudalsá mið dynamit-
sprengjukasti. Hefur þessi sögu-
burður fengið slíkan byr að
ákveðinn maður hefur verið
nafngreindur, sem lögreglan á að
hafa handtekið.
f gær spurðist Mbl. fyrir um
þetta hjá rannsóknarlögreglunni,
sem bar fregnina til baka sem
algjörlega tilhæfulausa, en að
sjálfsögðu er mál þetta hvergi
fallið í gleymsku og dá og að því
unnið að reyna að upplýsa það.
Skal því enn beint til fólks að
ef það telur sig geta gefið rann-
sóknarlögreglunni einhverjar upp
lýsingar málið varðandi þá eru
þær vissulega þakksamlega
þegnar.
UTAN UR HRIMI )