Morgunblaðið - 26.10.1956, Blaðsíða 2

s
MORCUVBLAÐIÐ
Föstudagur 26. okt. 1956
Fyrsta norræna frímerkið
gefið út á N orræna deginum
Mar
’sjvtsieg
o ö
a norræna
degiimm 3©. október
AÐ TII.HIjTJTAN Norrænu félaganna verður þriðjutlagurínn 30.
október n.k., haldin hátíðlegur um öll Norðurlönd, sem Nor-
rænn dagur. Þetta er í þriðja sinn, sem sérstakur dagur er helgað-
ur almennri kynningu á norrænu samstarfi.
Á FIMM ÁRA FRESTI
Fyrsti Norræni dagurinn var
haldinn 27. okt. 1936 og vo.r þá
í ráði að helga einn dag fimmta
hverí ár norrænni samvinnu á
þennan hátt. Heimsstyrjöldin
gerði þessar fyrirastlanir ófram-
kvæmanlegar. Að styrjölclinni
lokinni, var hugmyndin tekin
upp að nýju og Norrænn in.gur
haldinn öðru sinni. Það var 29.
sept. 1951. Ætlunin er að halda
Norrænan dag á firnm ára fresti
framvegis.
Megintilgangur Norræna dags-
ins er að vekja og auka áhuga
almennings á Norðurlöndum á
víðtæku og nánu samstarfi nor-
rænu frændþjóðanna og þá ekki
einvörðungu á sviði menningar-
mála heldur einnig á sviði efna-
hagsmála og stjórnmála, eins og
þegar á sér stað með starfi Norð-
urlandaráðsins og með reglu-
bundnum norrænum ráðherra-
fundum.
ÚTVARPSDAGSKRÁ
Norræna dagsins verður minnzt
á margvíslegan hátt.
Allar útvarpsstöðvar Norður-
landa flytja fjölbreytta dagskrá
I tilefni dagsins. Mánudags-
kvöldið 29. okt. flytja þjóðhöfð-
ingjamir ávörp í útvarpið. Þau
verða flutt af hljómplötum sam-
tímis frá öllum stöðvunum. For-
menn Norrænu félaganna tala í
útvarpið þriðjudagskvöldið 30.
okt. og verður þá gengizt fyrir
fjölbreyttri dagskrá í tilefni
dagsins.
Norrænu félögin hafa farið
þess á leit við menntamála. áðu-
neytin, að þau gefi samþykki
sitt til að dagsins sé minnzt í
skólunum. Norræna félagid ís-
lenzka hefur í hyggju að efna til
ritgerðarsamkeppni meðal skóla-
nemenda um norrænt efni og
verða veitt glæsileg verðlaun
fyrir beztu ritgerðina. Einstök at-
riði hér að lútandi verða nánar
tilkynnt á Norræna deginum.
NORRÆNT FRÍMERKI
Norrænt frímerki, sameigin-
legt fyrir allar þjóðirnar,
verður gefiff út á Noiræna
deginum. Þaff er algert ný-
mæli, sem reyndar hefur lengi
veriff eitt af baráttumálum
Houstslntran
Norrænu félaganna. Hér er
um merkan liff aff ræða í við-
leitni til innbyrffis samræm-
ingar á sviffi norrænnar póst-
þjónustu.
Norræna félagið sendir félags-
mönnum sinum nýtt tölublað af
riti sínu Norrænum tíðindum.
Nokkrir þjóðkunnir menn skrifa
í ritið að þessu sinni í tilefni
Norræna dagsins og láta álit sitt
í ljós um gildi norrænnar sam-
vinnu fyrir ísland.
Á Norræna deginum efnir
Norræna félagið til hátíðahalda
með fjölbreyttri skemmtiskrá í
Sjálfstæðishúsinu í Reykjavík
þar sem fram koma fulltrúar
allra norrænu þjóðanna. Leik-
konan Ellen Malberg — ern af
þekktustu leikkonum Dana —
mun lesa upp á hátíðinni í Sjálf-
stæðishúsinu.
Félagsdeildir Norræna félags-
ins eru nú 8 talsins auk aðal-
félagsins í Reykjavík. Þær munu I þjóðir.
að sjálfsögðu efna til fræðslu-
og skemmtifunda í tilefni dags-
ins, sjálfstætt eða í samvinnu við
skólana á staðnum. Einnig er í
ráði að stofna nýjar félagsdeildir
í sambandi við Norræna daginn.
SAMVINNA FRÆNDÞJÓÐA
Megintilgangur dagsins er eins
og fyrr getur sá að vekja og
auka áhuga á samvinnu norrænu
þjóðanna. En eitt meginatriði í
þessu sambandi er að efla starf-
semi Norræna félagsins, sem
öðrum norrænum félögum og fé-
lagssamtökum fremur, hefur
unnið að gagnkvæmum kynnum
norrænu þjóðanna. Takmarkið er
að stórauka félagatöluna á Nor-
ræna deginum og munu listar
liggja frammi í nokkrum bóka-
verzlunum síðustu daga október-
mánaðar, þar sem þeir geta ritað
nöfn sín, er vilja gerast félagar.
Þeir, sem einhvers meta Norð-
urlönd og norrænt samstarf, ættu
að gerast félagar í Norræna fé-
laginu. Það kostar að vísu 40.00
kr. árlega að vera í félaginu, en
í aðra hönd fá félagar gjafabók
og rit félagsins án sérstaks end-
urgjalds. Fjörutíu króna ársgjald
er lág renta af þeirri þakklætis-
skuld, sem sér í lagi þeir, er
dvalizt hafa langdvölum á Norð-
urlöndum, standa í við þessar
Fjáröflmiardagur Barna-
vemdarfélagsins á morgun
Féiagið icappkosfar að sfyrkja ungf fólk ii! sérnáms
IGÆR átti dr. Matthías Jónasson, ásamt forustumönnum Barna-
verndaifélags Reykjavíkur, viðtal við fréttamenn. Tilefnið var,
að á morgun, sem er fyrsti vetrardagur, er hinn árlegi fjáröflunar-
dagur félagshis á öllum þeim stöðum á landinu, þar sem slík félög
eru fyrir, en þau eru 10 talsins. Þennan dag, eru merki félagsins
seld á götum úti og einnig barnabókin Sólhvörf, sem komið hefur
út þennan dag undanfarin sex ár.
Iofcið
KIRKJUBÆJARKLAUSTRI, 25.
okt.: — í gær lauk haustsíáaun
hjá Sláturfélagi Suðurlands á
Kirkj ubæ j arklaustri.
Alls var slátrað 11070 kindum,
þar af 10620 dilkum. Til saman-
burðar má geta þess, að í fyrra
var slátrað rúmlega 1100 dilkum
fleira. Sýnir það, að nú er lamba
ásetningur mun meiri hér um
sveitir, því ekki hafa færri dilkar
komið af fjalli nú en sl. haust.
Fer fénu eðlilega fjölgandi með
vaxandi ræktun og auknum hey-
feng. Meðalfall dilka í þessari sérgreinar fyrir uppeldi afbrigði-
sláturtíð var 13,85 kg., og er það legra bama. Svo nokkur dæmi
rúmlega 1 kg. meira en var í séu nefnd í því sambandi, má
fyrra. Má eflaust þakka það því nefna, að félagið styrkti ungfrú
STARFSEMI FELAGANNA
Hlutverk barnaverndarfélag-
anna er að hrinda í framkvæmd,
hvert á sínum stað, aðkallandi
verkefnum, er varða velferð barn
anna. Má í því sambandi nefna,
að Bamavemdarfélag Akureyr-
ar, réðst síðastliðinn vetur, í að
stofna leikskóla, er var mjög vel
sóttur og mun reka í vetur dag-
heimili. Á ísafirði og á Akranesi
reka barnaverndarfélögin leik-
velli og dagheimili og fleiri staði
mætti nefna.
STARFINU ÖBRU VÍSI
HÁTTAÐ í REYKJAVÍK
Starfi Barnaverndarfélags
Reykjavíkur, er öðru vísi háttað,
sagði dr. Matthías. Hefur það
farið inn á þá þraut, að styrkja
starfsemi eins félagsskapar og nú
undanfarið hefur það styrkt
Skálatún, sem er hæli fyrir van-
gefin börn, og er rekið af Heim-
ilissjóði templara. Hefur Barna-
verndarfélagið gefið til heimilis-
ins rúm og sængurföt og einnig
húsbúnað í dagstofu barnanna.
STYRKJA FÓLK TIL NÁMS
Þá hefur félagið kappkostað að
styrkja til náms, ungt fólk, þó
með reynslu í starfi, til að læra
hve æmar voru vel fram gengnar
I vor og hagstæðu tíðarfari í vor
og sumar.
Alls stóð slátrun í 20 daga og
unnu oftast við hana 50—60
manns, þar af talsvert margir
unglingar. Alls munu verkalaun
nema á 4. hundrað þúsund kr.
G. Br.
Guðrúnu Hermannsdóttur, sem
nú er tekin við forstöðu barna-
heimilisins á Silungapolli til sér-
náms, einnig Björn Gestsson, for-
Kópavogi, sérmenntaður í Sviss
og Danmörku, Magnús Magnús-
son, kennara, er kynnti sér
kennsluaðferðir fyrir tornæm
ráðinn hefur verið af Reykjavík-
urbæ, talkennari málhaltra barna
og nú síðast Guðrúnu Jónsdóttur,
er dvelzt í Gautaborg við lýð-
hjálparnám.
ORDBLINDA
Þá kvað dr. Matthías, að eitt
af aðaláhugamálum félagsins nú
væri að finna einhvem, karl eða
konu, sem vildi leggja fyrir sig
sem sérnám að kynna sér kennslu
aðferðir við orðblind börn. Kvað
hann engan enn hafa lagt þessa
grein fyrir sig hér á landi, svo
Á dögunum var opnuff í Englandi bifreiðasýning ársins — í Earl’s
Court. Eru þar til sýnis nýjustu gerffir bifreiða frá flestöllum bif-
reiffaframleiffendum í heimi. Brezki forsætisráffherrann, Sir Ant-
hony Eden, opnaffi sýninguna — og er efri myndin af honum þar
sem hann situr í Austin Ilealey bifreiff. Neffri myndin er tekin
af hluta sýningarsvæðisin
bama væru nú í barnaskólum, er
orðblinda háði og vantaði tilfinn-
anlega kennara sem gæti leið-
beint þessum börnum.
ÚTVARPSÞÁTTUR
í kvöld verður sérstakur þátt-
ur útvarpsdagskrárinnar helgað-
ur Barnaverndardeginum og flyt
ur þá Kristinn Björnsson, sál-
fræðingur, erindi.
Barnavemdarfélagið hefur æv
inlega átt við þröngan fjárhag að
búa, en þó komið í framkvæmd
all miklu, svo sem sjá má af
framangreindu, þótt ekki sé mik-
ið upptalið. Ættu Reykvíkingar
að bregðast vel við í dag og
kaupa merki og bók félagsins og
leggja á þann hátt sinn skerf til
þessa mannúðarmáls.
AKRANESI, 25. okt.: Héðan fóru
engir síldarbátar á sjó í dag,
enda var veðurspá mjög óhag-
stæð. En fimm trillubátar reru.
Komu þeir að með ágætan afla
hver, 799—1200 kg. af fallegum
vitað væri, en fjöldi vel gefinna i fis O.
V-Þjóffverjar hafa gert mikið af því aff undanförnu, r.u smíffa
litlar einsnianusbifreiðir, ef bifreiffir skyldi kalla. Eru þetta eins
konar „mótorhjól", yfirbyggff aff hálfu leyti, — og mjög hentug
fyrir fólk aff fara frá og til vinnustaffar. Þessi „bifreiff" er smíffuff
börn. Björn Guðmuodsson, sem | í Stuttgart. vegur 68 kg — og er yfirhyggiugin úr plasti.
Fundur í íslend-
ingafélaginu
í Höfn
Kaupmannahöfn, 18. okt.
FUNDUR var haldinn í gær-
kvöldi í íslendingafélaginu í
Kaupmannahöfn. Var það aðal-
fundur félagsins. Um það bil 50
landar sóttu fundinn.
Fráfarandi formaður, Jörgen
Högberg-Petersen, skýrði frá
starfsemi félagsins á síðastliðnu
félagsári. Þá voru lagðir fram
endurskoðaðir reikningar félags-
ins, og fóru fram nokkrar um-
rræður um þá.
Því næst var gengið til stjórn-
arkosninga. Kjósa átti þrjá félaga
í stjórn, en fyrir voru Ármann
Kristjánsson, kaupmaður og Þor-
finnur Kristjánsson, prentari. —
Þau, sem gengu úr stjórn fé-
lagsins að þessu sinni, voru J.
Höberg-Petersen, Guðrún Eiríks-
dóttir og Ágúst Einarsson. í
þeirra stað voru kosnir Bjarni
Einarsson, lektor í íslenzku við
Hafnarháskóla og Aðalgeir Krist
jánsson, cand. mag., en Guðrún
Eiríksdóttir var endurkosin. Hin
nýskipaða stjórn kemur sér svo
saman um val formanns félags-
ins. —Gus.
„Hundrað ár
í Vesturheimi6'
sýnd áfram
MIKIL aðsókn hefir verið að sýn-
ingu kvikmyndarinnar „100 ár i
Vesturheimi". Hún hefir þegar
verið sýnd sex sinnum hér í bæn-
um, og vegna hinnar miklu að-
sóknar verður sýningum haldið
áfram enn um skeið.
Næsta sýning verður í Gamla
Bíói í kvöld kl. 7.