Morgunblaðið - 23.10.1957, Blaðsíða 16

16
MORCt/TVBI AÐIÐ
Miðvikudagur 23. okt. 1957
|A
ustan
Edens
eftir
John
Steinbeck
163
I
Joe sagt hommi eitthvað aýtt, ef
Alf f ræddi hann á einhverju
gömlu.
já“, sagði hann og and-
varpaði. — „Það var flest öðru
vísi í hina gömlu, góðu daga. En
þú finnur nú lítið til slíks, hálf-
gert barn ennþá“.
„Ég þarf að hitta mann“, sagði
Joe.
Alf lézt ekki heyra hvað hann
sagði. — „Þú þekktir ekki Faye“,
aagði hann. — „Hún var nú kerl-
ing sem sagði sex“. Svo bætti hann
við ein® og til frekari skýringar:
„Þú veizt að Faye átti húsið á
undan Kate. Það veit enginn með
vissu, hvernig Kate fór að eign-
ast húsið. Það var mjög dularfullt
og margir grunuðu hana um
græsku". Hann sá það, sér til ó-
Wandinnar ánægju, að náunginn
Bom Joe þurfti að hitta, myndi
verða að bíða lengi.
„Um hvað grunuðu þeir hana?“
apurði Joe.
„Þú veizt hvernig fólk talar.
Sennilega allt ástæðulaust og út
í hláinn. En ég verð nú samt að
játa, að það leit dálítið undarlega
út".
„Eigum við að fá okkur eitt
hjórglas?" sagði Joe.
„Þetta var sannarlega tímabær
apuming", sagði Alf. „Þeir segja,
að maður hlaupi beint frá jarðar-
för inn í svefnherbergið. Ég er íú
orðinn of gamall til að vera nokk-
urs megnugur f slíkum rekkju-
leikum. En jarðarfarir gera mig
hins vegar alltaf þyrstan. Já,
„Niggarinn" var furðulegur kven
maður. Ég gæti sagt þér margt og
mikið um hana. Ég er búinn að
þekkja hana í þrjátíu og fimm —
Nei, þrjátíu og sjö ár“.
„Hver var Faye?“ spurði Joe.
Þeir gengu inn í veitingakrá
hr. Griffins. Hr. Griffin var mjög
andvígur brennivíni og fullir menn
vöktu hjá honum reiði og fyrirlitn
ingu. Hann átti og starfrækti veit
ingastofu í Main Street og á laug-
ardagskvöldum neitaði hann oft
þeim mönnum afgreiðslu, sem
hann áleit að hefðu þegar fengið
nóg. Afleiðingin vai-ð sú, að þessi
kalda, reglusama og rólega veit-
ingastofa hans varð mjög vinsæll
og fjölsóttur staður. Það var veit-
o-
Þýðing
Sverrir Haraldsson
D-
-n
ingastaður, þar sem menn gátu
komið til þess að ræða viðskipta-
mál sín og rabba sarr.an í ró og
næði.
Þeir Joe og Alf settust við
kringlótt borð, í innsta horninu >g
drukku sin þrjú ölglös hvor. Joe
fékk að heyra satt og ósatt, stað-
fest og óstaðfest, getgátur og
ágizkanir af verstu tegund. Allt
þetta varð að tómum hrærigraut
í höfði hans, en þé voru það nokk-
ur atriði, sem vöktu hann til um-
hugsunar. Eitthvað kunni að hafa
verið öðru vísi en það átti að vera
við dauða Fayes. Kate var
kannske eiginkona Adams Trask.
Þeim möguleika ætlaði hann a.
m. k. ekki að gleyma. — Kannske
myndi Trask fáanlegur til að
kaupa þögn hans háu verði. Þetta
með Faye var kannske fullheitt,
til að koma við það. Joe varð að
hugsa betur um það — einn og
ótruflaður.
Eftir tveggja stunda dvöl í veit-
ingastofunni var Aif orðinn úrill-
ur og fátalaðri. Joe hafði ekki leik
ið heiðarlega. Hann hafði bara
setið og hlustað á Alf, án þess að
leggja nokkuð af mörkum í stað-
inn — ekki eina einustu upplýs-
ingu eða ábendingu. Alf hugsaði
sem svo: — Náungi sem heldur
túlanum svo vandlega lokuðum,
hlýtur að hafa eitthvað falið í
pokahorninu.
Að lokum sagði Alf : — „Per-
sónulega geðjast mér prýðilega að
Kate. Hún skaffar mér vinnu
svona öðru hverju og hún sker
ekki við neglur sér, þegar hún
greiðir manni kaupið. Sennilega
er allur þeesi orðrómur um hana
tilhæfulaus uppspuni og lygi. En
eitt verður maður að viðurkenna,
að hún er skratti tilfinningakald-
ur og kjarkmikiM kvenmaður. Og
hún hefur verulega ill augu. —
Finnst þér það kannske ekki
líka?“
„Okkur semur ágætlega", sagði
Joe.
Laugaveg 33
Mý sending amerískir
morgunkjólar
Allar stærðir
Alf varð sífellt reiðari og reið-
ari yfir undirferlum og svikum
Joes og hann hugði á hefndir. —-
Hann sagði: — „Það var þegar ég
útbjó þessa gluggalausu koimpu
fyrir hana. Dag einn, þegar hún
leit á mig þessum köldu tilfinn-
ingalausu augum sínum, datt mér
nokkuð í hug. Ef hún vissi allt
það, sem ég hef heyrt um hana og
byði mér að drekka, ja — þó ekki
væri nema einn tebolla, — þá
myndi ég segja. „Nei, þökk fyrir“.
„Okkur hefur aldrei sinnazt út
af neinu“. sagði Joe. — „En nú
verð ég að fara og finna mann-
inn“.
Joe hélt til herbergis síns, til
þess að hugsa. Honum var órótt í
skapi. Hann spratt á fætur og leit
niður í ferðatöskuna sína og opn-
aði allar kommóðuskúffurnar. —
Hann hélt að einhver hefði verið
að snuðra í farangri sínum. Hon-
um datt það bara skyndiiega í hug.
En hann gat ekki séð neitt sem til
þess benti. Það gerði honum órótt
innanbrjósts. Hann reyndi að
vinna úr því, sem hann hafði
heyrt.
Það var bankað á dyrnar og
Thelma kom inn, með þrútin augu
og rautt nef: — „Hvað gengur
eiginlega að Kate?“ sagði hún.
„Hún hefur verið veik“.
„Nei, ég á ekki við það. Ég var
frammi í eldhúsinu og var að
blanda mér saft í glas. Þá kom
hún blaðskellandi og hundskamm-
aði mig“.
„Þú skyldir þó ekki hafa sett
nokkra vískidropa saman við saft-
ina?“
„Nei, það veit sá sem allt veit.
Bara hindberjasaft. En hún ætti
ekki að nota slík orð við mig aft-
ur“.
„Hún gerir það nú sarnt".
„En ég sætti mig ekki við það“.
„O, jú. Víst sættirðu þig við
það“, sagði Joe. — Farðu nú ut,
Thelma".
Thelma horfði á hann dökkum,
fallegum, hvössum augum og nú
hafði hún endurheimt öryggið og
andvaraleysið sem konur þarfnast
og eru háðar. — „Joe“, spurði
hún. — „Ertu raunverulega svona
mikill aumingi og ræfill, eða
þykistu bara vera það?“
„Hvað kemur það þér við?“
sagði Joe.
„Hreint ekki neitt", sagði
Thelma. — „Ræfillinn þinn“.
2.
Joe ákvað að ganga hægt og
gætilega til verks og hugsa sig vel
og lengi um, áður en til fram-
kvæmda lcæmi. — „Ég hef fengið
mitt stóra tækifæri og ég verð að
notfæra mér það á réttan hátt“,
sagði hann við sjálfan sig.
Hann fór inn, til þess að taka
við fyrirskipunum kvöldsins. Kate
sat við skrifborðið sitt með grænu
hlífina langt niðri á enninu og hún
sneri sér ekki við, til að líta á
hann. Hún gaf skipanir sínar,
stuttorðar og gagnyrtar, en hélt
svo áfram: — „Ég veit ekki hvort >,
þú hefur haft augun hjá þér í j
seinni tíð, Joe. Ég hef verið veik,
en nú er ég orðin frísk aftur, eða
því sem næst“.
„Er nokkuð að?“
„Bara smámunir, en slíkt getur
auðveldlega sýkt út frá sér. Ég
vildi heldur að Thelma drykki
viskí en hindberjasaft og ég vil
ekki að hún drekki viski. Ég er
hrædd um að þú hafir verið helzt
til daufur og skeytingarlaus".
Hann Ieitaði í huganum að ein- j
hverri afsökun: — „Ég hef haft
svo mikið að gera, miss Kate“,
sagði hann.
„Mikið að gera?“
„Já, þetta sem þér fóluð mér að
framkvæma".
„Hvað var það?“
„O, þér vitið — þetta með Et-
hel“.
„Fjandinn hafi þessa Ethel. —
Við hugsum ekki meira um hana“.
„Eins og þér viljið", sagði Joe.
Og svo sagði hann það áður en
hann vissi af því sjálfur: — „Ég
talaði við mann í gær, sem sagðist
hafa séð hana“.
Ef Joe hefði ekki þekkt hana,
þá myndi hann ekki hafa tekið eft
ir hinni stuttu þögn sem orðum
hans fylgdi, hinni algerðu kyrrð
sem ríkti í tíu sekúndur.
Loks spurði Kate lágum rómi:
„Hvar?“
„Hérna".
Hún sneri stólnum hægt við og
leit beint framan í hann: — „Ég
hefði ekki átt að halda þessu
leyndu fyrir þér, Joe. Það er erf-
itt að játa yfirsjón sína, en hjá
því verður ekki komizt. Ég þarf
ekki að minna þig á pao, að ég lét
flæma Ethel úr héraðinu. Ég hélt
að hún hefði unnið mér tjón“. —
Rödd hennar varð þunglyndisleg:
„En ég hafði á röngu að standa.
Ég uppgötvaði það síðar. Og ég
hef alltaf kvalizt af samvizkubiti.
Hún hefur ekkert ilit gert mér. Nú
langar mig bara til að finna hana,
svo að ég geti bætt fyrir brot mitt
við hana. Þér finnst það kannske
undarlegt að ég skuli láta slíkt á
mig fá“.
„Nei, það finnst mér ekki“.
„Finndu hana fyrir mig, Joe.
Mér getur aldiæi liðið vel fyrr en
ég er búin að gera eitthvað fyrir
hana — aumingja, gamla hróið".
„Ég skal gera það sem ég get“.
„Og, Joe — ef þig skyldi vanta
peninga, þá skaltu láta mig vita.
Og ef þú finnur hana, þá skaltu
bara segja henni það sem ég hef
Heimilistæki
Rafmagnsheimilistækjum verður veitt móttaka til við-
gerðar í blómabúðinni Hrísateig 1, og verða tækin afhent
þar að viðgerð lokinni. Aherzla lögð á vandaða vinnu
og fljóta afgreiðslu.
Raftækjavinnustofan LJÓSAFOSS
Laugavegi 27, sími 16393.
MARKÚS Eftir Ed Dodd
ar
MARK, Pt.EASE
FORGIVE /Vl£...
t HAD HO IDEA
VOU WERE TKY-
ING TO CATCH
AN ARSONIST/
1) Markús, fyrirgefðu mér. Ég
vissi ekki að þú værir að koma
Miop una brennuvarg.
— Ég lofaði að segja engum
írá því, ekki einu sinnj þér.
2) Þá skulum við gleyma öll-
um leiðindunum sem orðið hafa
I — Auðvitað, eskan mín.
3) — En líttu annars aftur fyr-
ir þig. Þarna eru einhverjir menn
sem vilja tala við þig.
sagt. Ef hún vill koma hingað, þá
skaltu grennslast fyrir um það,
hvar ég get náð henni í síma. —
Vantar þig peninga?"
„Ekki eins og er. En ég verð
þá líklega að vanrækja starf mitt
hérna í húsinu meira en gott er“.
„Hugsaðu ekki um það, Joe. —■
Reyndu bara að gera þetta“.
Joe óskaði sjálfum sér til ham-
ingju. Frammi í ganginum hló
hann með sjálfum sér og gaf gleði
sinni lausan tauminn. Og hann fór
að trúa því, að hann hefði komið
þessu öllu í kring með forsjálni
sinni og hyggindum. Hann gekk í
gegnum rökkvaða setustofuna,
þar sem samræðurnar voru enn
lágar og strjálar, enda skammt lið
ið á kvöldið. Hann gekk út og leit
upp til stjarnanna, seim skinu nið-
ur á milli skýjarofanna.
Joe hugsaði um hinn drykkfelda
föður sinn — vegna þess að hann
mundi eftir dálitlu, sem gamli mað
urinn hafði sagt við hann: —
„Leitaðu að einhverjum súpuber-
anum“, hafði faðir Joes sagt. —
„Taktu þér eina af þeim konum,
sem alltaf er að bera súpu og mat
til fátæklinga — hún þarfnast ún
hvers, vantar eitthvað — og
gleymdu því ekki“.
Joe tautaði við sjálfan sig: —
„Súpuberi. Ég hélt að hún væri
skynsamari og hyggnari en þetta".
Hann rifjaði upp fyrir sér orð
hennar og málróm, til þess að full-
vissa sig um að hann hefði ekki
misst af neinu. Já, svo sannar-
lega var hún súpubeii. Og hann
minntist orða Alfs: — „Og ef hún
byði mér að drekka, þótt ekki væri
nema einn tebolla ----“.
3.
Kate sat við skrifborðið sitt. —
Hún heyrði vindinn þjóta í háa
þyrnigerðinu fyrir framan húsið.
Og vindurinn og myrkrið voru
full af Ethel. — Það var eins og
hún væri að sveima um þarna úti,
feit og hvapholda eins og mar-
glitta. Einhver drungaleg þreytu-
tilfinning gagntók hana.
Hún gekk inn í litla fylgsnið
sitt, gráu kompuna, læsti hurð-
inni og settist niður í myrkrinu og
hún fann hvernig gömlu kvalirnar
hertóku aftur fingur hennar. Æð-
arnar þrútnuðu á gagnaugum
hennar. Hún fálmaði eftir litla
gHlltvarpiö
Miðvikudagur 23. október:
Fastir liðir eins og venjulega.
12,50—14,00 Við vinnuna: — Tón-
leikar af plötum. 19,05 Þingfréttir.
19.30 Lög úr óperum (plötur). —
20.30 Erindi: Hið nýja landnám
Hojlendinga (Ólafur Gunnarsson
sálfræðingur). 20,55 Tónleikar
(plötur). 21,15 Samtalsþáttur: —
Eðvald B. Malmquist ræðir við
framkvæmdastjórana Jóhann Jón-
asson og Þorvald Þorsteinsson um
uppskeru og sölu garðávaxta. —
21,35 Einsöngur: Peter Pears
syngur brezk þjóðlög; Benjamin
Britten útsetti lögin og leikur und
ir á píanó (pl.). 21,50 Upplestur:
Ljóð eftir Vilborgu Dagbjarts-
dóttur (Svala Hannesdóttir leik-
kona). 22,10 Kvöldsagan: Dreyfus
málið, frásaga skráí af Nicholas
Halasz, í þýðingu Braga Sigurðe-
sonar; II. (Höskuldur Skagfjörð
leikari). 22,30 Létt lög: Norrie
Paramor og hljómsveit hans leika
og syngja (plötur). 23,00 Dag-
skrárlok.
Fiinmluda«cur 24. október:
Fastir liðir eins og venjulega.
12,50—14,00 „Á frivaktinni", sjó-
mannaþáttur (Guðrún Erlends-
dóttir). 19,05 Þingfréttir. — 19,30
Harmonikulög (plötur). — 20,30
Dagur Sameinuðu þjóðanna: — Á-
vörp og ræður flytja forseti Is-
lands, herra Ásgeir Ásgeirsson og
Guðmundur 1. Guðmundsson utan-
ríkisráðherra. 21,00 Tónleikar
(plötur) 21,30 Útvarpssagan: —•
„Barbara" eftir Jörgen-Frantz
„acobsen; XV. (Jóhannes úr Kötl-
um). 22,10 Kvöldsagan: Dreyfus-
málið, frásaga skráð af Nicholaa
Halasz, í þýðingu Braga Sigurðs-
sonar; III. (Höskuldur Skagfjör#
leikari). 22,35 Sinfónískir fcónleik-
ar (plöfcur): 23,10 Dagskrárlok.