Morgunblaðið - 23.10.1957, Blaðsíða 10

Morgunblaðið - 23.10.1957, Blaðsíða 10
10 MORGVNBT 4 ÐJÐ Miðvikudagur 23. okt. 1957 «1 RtfttttfttfjfðMft Ctg.: H.l. Arvakur, Reykjavík. Framkvæmdastjóri: Sigíús Jónsson. Aðairitstjórar: Valtyr Steíánsson (ábm.) Bjarni Benediktsson. Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Vigur. Einar Asmundsson. Lesbók: Arni Ola, simi 33045 Auglýsingar: Arni Garðar Kristinsson. Ritstjórn: Aðalstræti 6. Auglýsingar og algreiðsia: Aðalstræti 6. Sími 22480 Askriftargjald kr 30.00 á mánuði innanlands. í lausasölu kr I..50 eintakið. 1 i SÍLOGANDI r IDAG er þess minnzt, er ungverska þjóðin reyndi að hrista af sér ofurvald rússnesku heimsveldissinnanna, hrekja her þeirra úr landi og losna undan alræði kommúnista í innanlandsmálum. Eftir kenn- ingum kommúnista átti að vera óhugsandi, að slíkt bæri að hönd- um. Þeir höfðu einir ráðið öllu 1 Ungverjalandi um langt bil og þóttust hafa náð fullnaðartökum á þjóðlífinu og 'huga yfirgnæfandi meirihluta einstaklinganna ekki sízt meðal æskunnar og verka- manna. Af mörgu markverðu við at- burðina, sem hófust fyrir einu ári, er e. t. v. athyglisverðast, að það voru einmitt æskumenn- irnir, sem ásamt verkalýðnum, höfðu forystuna og áttu drýgst- an þátt í því, sem gerðist. ★ Frjálshuga menn höfðu óttazt, að æskulýður, sem fékk ekki aðra fræðslu og fréttir frá upp- hafi vega en þær, sem kommún- istar skömmtuðu honum, mundi verða fastur í blekkingarvefnum. En áróðurinn hafði öfug áhrif. Unglingarnir sáu og fundu, að það, sem þeim var sagt, kom ekki heim við staðreyndirnar. Þeir voru fjötraðir af lyginni, eins og unglingsstúlka sagði við rann-, sóknarnefnd Sameinuðu þjóð- anna. Það var sá fjötur, sem æskulýðurinn vildi brjóta af sér. Á sama veg var með verka- lýðsfélögin. Kommúnistar sneru tilgangi þeirra við. í stað þess að vera tæki verkamanna í bar- áttunni fyrir betri lífskjörum, var þeim breytt í kúgunartæki valdhafanna gegn verkalýðnum. Þegar ríkisvaldið er eini atvinnu- rekandinn, sem nokkuð kveður að, og bætir þar á ofan þvíiík- um kúgunaraðferðum, skapast verkalýðnum meira ófrelsi en í nokkru öðru þjóðfélagi, sem þekkt er. Til viðbótar þessu urðu Ung- verj ar að þola, að með land þeirra var farið sem nýlendu. — Auðlindirnar voru hagnýttar fyr- ir Rússa og arðurinn af striti fjöldans fluttur úr landi, svo að Rússar gætu eflt iðnað sinn og uppbyggingu. Rússar reyndu og síður en svo að dyíja yfirráð sín. Styttan mikla af Stalin var sýni- legt tákn veldis þeirra, einkennis- búningur ungverskra hermanna var apaður eftir rússneskri fyrir- mynd og rússneska var skyldu- námsgrein í æðri skólum. ★ Ræða Krúsjeffs um Stalin, at- burðirnir í Poznan 1 Póllandi og nokkur linkind í stjórninni á Pól- verjum, allt varð þetta til þess að vekja von hjá Ungverjum um, að þeir gætu losnað undan kúg- unarokinu eða a. m. k. létt þvi nokkuð af sér<- Svo virtist um skeið sem þetta mundi takast. Einhugur og frelsisþrá ungversku þjóðarinnar varð kúgunaröflunum yfirsterk- ari. Ungverski herinn gekk í lið með frelsishetjunum. Rússneska herstjórnin beindi raunar her- sveitum sínum gegn Ungverjum, þegar áður en frelsisbaráttan náði verulega að magnast, en síð- an létu Rússar undan siga og virt ust ætla að sætta sig við orðinn hlut. Samt héldu þeir ýmsum LEIÐARLJÓS þýðingarmestu stöðvum í sínum höndum og mjög fór tvennum sögum af þeim herflutningum, er allir urðu varir við. ★ Rússar þóttust vera seiðubúnir til að semja um algera brottför herja sinna, enda lýsti ungverska stjórnin yfir algeru hlutleysi landsins. En einmitt þegar samningarnir um brottför herjanna virtust ganga bezt, og samninganefnd- irnar sátu að fagnaði af því til- efni, kom einn alræmdasti út- sendari stjórnendanna í Kreml og lét handtaka samningamennina, sem í góðrj trú höfðu farið í er- indum þjóðar sinnar til hinna rússnesku bækistöðva. Þar með var gengið á orð og eiða, og enn einu sinni kom á daginn, að hlut- leysisyfirlýsing án valds til þess að halda hlutleysinu uppi, er einskis verð vörn. Frelsi ungversku þjóðarinnar var á fáum dögum kæft í ægi- legu blóðbaði. Til þess voru not- aðir herskarar úr Mið-Asíu, sem talin var trú um, að þeir væru komnir til Súez í því skyni að verja Egypta fyrir árás ísraels- manna, Breta og Frakka! Rúss- arnir, sem áður höfðu dvalizt í Ungverjalandi voru taldir ung- versku þjóðinni of vinsamlegir og e. t. v. smitaðir af frelsishug- sjón hennar. Þess vegna höfðu þeir verið fluttir á brott og ör- uggir liðsmenn sendir í staðinn. Fáeinir ungverskir ógæfumenn gerðust verkfæri hinna erlendu harðstjóra. Blind trú á úreltar kennisetningar marxismans hefur gert þá að böðlum eigin þjóðar. Afsökunina finna þeir í því að ásaka aðra fyrir það, sem þeir eru sjálfir sekir um. Þeir bera óafmáanlega ábyrgð á atlögu gegn sinni eigin þjóð, frelsissvipt ingu hennar og kúgun. ★ Neyðaróp ungversku þjóðar- innar hljómuðu um heiminn, en lýðræðisþjóðirnar töldu sig ekk- ert geta aðhafzt henni til hjálpar. Heimsstyrjöld var sögð óhjá- kvæmileg afleiðing þess, ef skor- izt væri í þennan ójafna leik. — Þess vegna hefur verið látið sitja við orðin ein, fordæmingartillög- | ur að visu samþykktar, en engar ráðstafanir gerðar til þess að fylgja þeim eftir. Israelsmenn, Englendingar og Frakkar létu undan síga frá Súez fyrir ályktunum Sameinuðu þjóð anna. En Rússar hafa sýnt sams konar ályktunum varðandi Ung- verjalandi algera fyrirlitningu. Krúsjeff sagði fyrir skemmstu, að Rússar væru reiðubúnir að koma sínum sósíalísku vinum hvenær sem væri til sams konar hjálpar og í Ungverjalandi var gert. Með öðrum orðum, kúgun- arhnefinn er enn á lofti. ★ En þrátt fyrir allt hafa atburð- irnir í Ungverjalandi haft heims- sögulega þýðingu. Þeir eru enn eitt vitni þess, að kynslóð eftir kynslóð telur frelsið þess vert að láta lífið fyrir það. Frelsishug- urinn verður að vísu fjötrað- ur um sinn, ef til vill um ára- tugi eða aldir, en að lokum sigr- ar hann. A leiðinni að því fram- tíðarmarki verða atburðirnir í Ungverjalandi ætíð eitt af skær- ustu leiðarljósunum. llftUTAN ÖR HEIMI «ME==;----------------/ Úr ýmsum áttum Myndin er tekin i heimili Krúsjeffshjónanna. Frá vinstri: Frú Krúsjeff, frú Kuznetsov (kona þess Kuznetsov, sem setið hefur á Allsherjarþingi S. Þ.), Nadia og Rnda, dætur Krúsjeffs- hjónanna og lengst til hægri Sergei sonur þeirra.> Var kona Krúsjeffs í Síberíu? Krúsjeff hefur oft komið heim- inum á óvart — og enn verður ekkert lát á því. Ekki hefur hann í annan tíma komið Moskvubúum meira á óvart en á dögunum, er hann mætti við háííðasýningu í Cirkus í Moskvu á dögunum, en þar fór þá fram sýning Kadar hinum ungverska til heiðurs. Eiginkona Krúsjeffs var sem sé með í förinni og var ekki laust við að það hneykslaði marga, sem fastheldnastir eru við reglurnar. Og ekki varð undrun fólksins minni, er Pravda skyrði frá þessum einstæða atburði eins og ekkert væri eðlilegra en kona Krúsjeffs fylgdi honum á manna- mót. Ekki er allt búið enn: í sam kvæmi, sem fram fór skömmu á eftir háttðasýningunni, gerðist kona Krúsjeffs sek um þann glæp að yfirlýsa, að sig lang- aði til þess að sjá sig um í heim- inum — og þá helzt að fara til London og New York. Margir Rússar hafa hlotið fangelsisvist fyrir minni glæp. Hingað til hefir alltaf hvílt dularblær yfir fjöl- skyldulífi rússneskra ráðamanna — og þá jafnt fjölskyldulífi Krú- sjeffs sem annarra. Og þess vegna hafa margar sögur spunn- izt um þetta dularfulla fólk. Það er m.a. sagt, að kona Krúsjeffs hafi um skeið dvalizt í Síberíu — ekki á neinni skemmtiferð — heldur vegna þess að Stalin geðj- aðist ekki sem bezt að henni. Hann er ekki af baki dottinn MARGIR voru þeirrar skoðunar, að Poujade hefði sungið sitt síð- asta í janúar í vetur, er flokkur hans beið herfilegan ósigur í aukakosningum í París. Á daginn kom, að þetta var ekki rétt, því að nú hervæðist Poujade öðru sinni. Margir eru þeírrar skoð- unar, að nýi „Poujadeisminn‘ö sé Frökkum enn hættulegri en hinn gamli. Stjórnmálaástandið er nú mjög bágt í Frakklandi og fjárhagur ríkisins slæmur. Stjórn málasérfræðingar segja því, að Frakkland megi nú síður en áður við ævintýramönnum sem Pouj- ade. Poujade hefur að undan- förnu dvalizt í París, gengið á milli veitingahúsa á kvöldin og haldið þrumandi ræður. Árásir hans beinast gegn ríkisvaldinu sem áður. En ekki einungis vegna þungra skatta — heldur vegna vaxandi afskipta ríkisvaldsins af persónulegu lífi borgaranna, dýr- Poujade gefur út dagblað. tíð og ringulreið á stjórr.mála- sviðinu. Poujade er einnig byrjað ur að gefa út dagblað. Að vísu | er það ekki nema átta síður og kemur út í litlu upplagi. En hins vegar bendir allt til þess, að fjár sterkir menn standi að baki Pou- jade, því að annars gæti hann ekki eflt starfsemi sína svo mjög. Alls ekki svo gömul Ruth St. Denis var áður og fyrr fræg dansmær í Bandaríkjunum. Fyrir skemmstu kvaddi hún blaðamenn á fund sinn vegna um mæla, sem komið höfðu um hana í blaði einu. Þar var m.a. sagt, að hún væri 83 ára gömul orðin. Denis gramdist þetta, því að kvenfólk er nú einu sinni þannig, að það vill ekki láta segja sig eldra en það í rauninni er. Fyrir framan blaðamennina steig Den- is nokkur létt dansspor — og sagði síðan: Þið sjáið nú, að ég er alls ekki 83 ára. Ég er ekki nema 79. Myndin var tekin í París á dög- unum, er Rainier fursti í Mon- aco var þar á ferð. Hann var með Carolinu litlu dóttur sína með sér, eins og þið sjáið, en hún er nú 9 mánaða gömul. Myndarlegasta stúlka. Grace furstafrú mun innan skamms flytja ávarp * útvarp til allra þjóða heims — á vegum Sam- eirnuðu þjóðanna. Mun hún i ávarpinu skora á þjóðir heims að liðsinna þeim 53.000 flótta- mönnum, sem eru hælislausir í Evrópv. Þær tru þarna saman, Margrét prinsessa og Gina Lollobrigida. Fyrir nokkrum dögum hittust þær í „National Film Theater“ í London og fór vel á með þeim eins og myndin sýnir. Annars er Margrét stödd í Danmörku um þessar mundir. Það er með hana eins og fleira konungafólk: Hún hefur mikinn áhuga á fornleifafræði og til Danmerkur fór hún einmitt til þess að taka þátt í uppgreftri gamalla rústa á Sjálandi.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.