Morgunblaðið - 03.08.1958, Blaðsíða 12

MOR^rvnr 4fíti
Sunnudagur 3. ágúst 1958
Í2
baka og sækja það sem vantar.
svo í þessari för, því að hana
Yfir Þröskuld viff Þjófadali.
Ljósm.: vig.
norðan Kjöl
VÍST hlakkaði ég til þess að fara .
ríðandi suður yfir fjöll á hesta-
mannamótið á Þingvöllum. En
sú tilhlökkun var blandin nokkr-
um kvíða, þar sem kominn var
miðvikudagur, en leggja átti upp
á föstudag, og ég staddur suður
í Reykjavík, og enn með tals-
verða strengi, eftir að hafa rekið
á fjail með Hólmabændum. —
Fyrir norðan biðu mín sex hest-
ar, sem ég ætlaði að hafa til far-
arinnar og ég átti eftir að járna
þá alla. Ég riafði meira að segja
spurnir af því, að einn hestinn
minn vantaði og þyrfti ég að
byrja á því, þegar norður kæmi,
að ríða upp í fjall og leita hann
uppi. En það var enginn tími
til þess að velta vöngum yfir
vandamálinu. Flugvélin átti að
/fara eftir 2 klukkutíma og Arni
Magnússon, formaður hesta-
mannafélagsins Léttis á Akur-
eyri, var að segja við mig í sím-
ann, að ef ég kæmi ekki þegar
í stað norður, væri útilokað að
ég kæmist með þeim í ferðina.
En það var hestamannafélagið
Léttir á Akureyri, sem gekkst
fyrir þessari hópferð.
A fimmtudagsmorguninn vatt
ég mér af stað, keypti skeifur,
fjaðrir og annað er til járning-
arinnar þurfti og brá mér út í
Mýrarlónshaga, þar sem hrossin
voru á beit. Þar tókst mér eftir
skamman eltingarleik að hand-
sama 5 af hestunum, sem ég
ætlaði mér að járna. Ég hafði
fengið til liðs við mig þaulvanan
hestamann og járningarmann og
hugðumst við byrja verkið laust
eftir hádegið. Heita má að járn-
ingin gengi slysalaust og höfðum
við lokið henni um kl. 8 um
kvöldið. Sumir hestanna voru
unglingar og ekki vanir járning-
um og þar af leiðandi dróst þetta
lengur en ella.
Ekki voru öll kurl komin til
grafar þrátt fyrir þetta. Eftir
var nú að finna hestinn sem mig
vantaði. Ég lagði á 2 hestanna,
sem við höfðum verið að járna,
og tók á þeim skeifnasprett upp
í fjall og fékk tvo góða liðsmenn
mér til fylgdar. Það leið ekki á
löngu þar til við fundum þann
jarpa, því svo var hann lituf. sá
er ég leitaði eftir. Allt tók það
þó sinn tíma að handsama hest-
inn og koma honum heim, enda
þá komið fram yfir háttatíma og
sýnilega óframkvæmanlegt að
fara að járna hann eftir að þessi
tími var kominn. Ég athugaði í
skyndi, hvernig fór undir hon-
um, hugsaði með mér að þetta
yrði að ráðast, allar skeifurnar
voru vel fastar, þó að hann væri
orðinn nokkuð gamaljárnaður.
En þar sem flokkurinn ótti að
leggja upp klukkan 8 morgun-
in eftir, sá ég mér ekki fært að
hafa lokið járningu fyrir þann
tíma, auk þess sem ég vissi að
Jarpur mundi ekki standa kyrr
meðan á því verki stæði. Ég
hafði nú lokið því erfiðasta af
undirbúningnum undir ferðina
og gat með sæmilega góðri sam-
vizku látið taka hestana mína
morguninn eftir og reka þá af
stað vestur í Skagafjörð. En þar
vestra hugðumst við þrír, sem
eftir urðum af hópnum, ná fé-
lögum okkar og setjast þá á hest-
bak og ríða með þeim suður yfir.
Það var fríður hópur, sem
skokkaði út Kræklingahlíðina á
undan rekstrarmönnunum að
morgni föstudagsins. Mennirnir
sem ráku voru fimm talsins:
Þorsteinn Jónsson tamningamað-
ur, Sigurður Jónsson hestamað-
ur og kunnur knapi á Akureyri,
Sigurður T. Jónsson netagerðar-
maður og einnig kunnur hesta-
maður, Jón Valberg Árnason
bóndi og hestamaður og Hreinn
Búið upp á trússahest.
Tómasson, ungur piltur og efni-
legur hestamaður. — A undan
rekstrarmönnunum skokkuðu
rúmlega 60 hross en alls voru
hestarnir 70 með reiðskjótunum
sem knaparmr sátu og teymdu.
Fyrsta daginn héldu þeir félag
ar vestur að Kotum í Norðurár-
Klukkan var 6 á sunnudags-
morgunihn, þegar síminn hringdi
hjá mér, og mér var tilkynnt að
ég ætti að vera til eftir hálfa
klukkustund, því að þá yrði hald
ið af stað vestur í Skagafjörð.
Á tilsettum tíma brunaði jepp-
inn hans Magnúsar lögregluþjóns
Jónassonar úr bænum og við
héldum léttir í lundu í góðu og
fögru veðri af stað vestur. Nú
var áhyggjunum létt af okkur.
Við vissum ekki betur en að við
værum með allt sem við þurft-
um til fararinnar og því færir
í flestan sjó, enda tókum við
óspart lagið í morgunsólinni
meðan bíllinn brunaði upp Öxna
dalinn og vestur yfir Öxnadals-
heiði. Klukkan mun hafa verið
rúmlega 9. þegar við komum að
Hvíteyrum. Þar sáum við að
hrossin voru í góðu yfirlæti,
höfðu verið á góðym högum um
nóttina og nú hafði þeim verið
safnað saman í réttina. Það var
því ekki um annað að gera en
fara að ná í þá hesta, sem við
ætluðum að nota fyrsta spottann,
leggja á þá og búast af stað. Allt
gekk þetta slysalaust, en tók
sinn tíma og mun hafa verið
komið fast að hádegi, þegar hóp-
urinn hélt af stað. Ég ákvað að
sitja þann jarpa fyrsta áfangann
inn Mælifellsdalinn og lagði því
á hann hnakkinn minn. En það
var eins og klárinn kærði sig
ekki um þessar „tilfæringar. Ég
hafði stóra og þunga hnakktösku
aftan við mig, en var girtur
myndavél og kíki og kortamöppu
hafði ég hangandi um hálsinn.
Þegar ég snaraðist í hnakkinn
með allan þennan útbúnað, tók
Jarpur heljarmikið stökk, prjón-
Setiff að snæðingi.
dal. Þar tóku þeir sér náttstað,
en höfðu ekki gott aðhald fyrir
hrossin, svo að allmikið verk
var að gæta þeirra um nóttina.
Daginn eftir héldu þeir svo vest-
ur í Blönduhlíð, fengu fylgd yfir
Héraðsvötn og riðu þaðan að
Hvíteyrum í Lýtingsstaða-
hreppi. Þetta var tiltölulega
stutt dagleið og þarna fengu þeir
félagar góða girðingu fyrir hest-
ana og gátu því hvílzt vel næstu
nótt.
En það er af okkur þremenn-
ingunum að segja, sem eftir urð-
um, Arna Magnússyni, Sófóníasi
Jósefssyni og mér, að við urðum
að afla fæðu til fararinnar,
ganga frá henni, svo og sjúkra-
gögnum og öðru því er nauðsyn-
legt er að hafa í langferðir sem
þessa. Þessu verki lukum við síð-
ari hluta föstudagsins og fyrri
hluta laugardagsins og gátum þá
farið að búa niður í töskurnar,
en tvennar töskur voru eftir, sem
við áttum að fylla en eina tösku
höfðu félagar okkar farið með.
Það þarf án efa ekki að skýra
það fýrir lestndunum, hve mikið
verk það er að búa sig í fjalla-
ferð, sem tekur sex daga og vera
með 70 hesta i förinni. Auk mat-
ar- og drykkjarfanga fyrir menn
þarf að hafa ýmislegt til vara
viðkomandi reiðtygjum, þá þarf
sjúkragögn bæði fyrir menn og
hesta, einnig þarf járningar-
áhöld, ólar og gjarðir og annað
er kann að bila, þegar á ferð-
ina líður. En það er of seint, þeg-
ar komið er fram að Ströngu-
kvísl eða fram undir Hveravelli,
niður í Þjófadali eða Hvítárnes
að ætla sér að fara að ríða til
aði upp í loftið slag í slag og
stakk sér síðan nokkrum sinn-
um, áður en hann fékkst til að
hlaupa nokkurn veginn eðlilega
áfram. Ég mátti gera einar tvær
tilraunir til að komast á bak áð-
ur en allt gekk slysalaust. Ég
hugsaði sem svo, þegar ég reið
í spretti upp frá Hvíteyrarrétt-
inni, á undan hópnum, að ekki
væri nú byrjunin slæm, því að
ég hef jafnan haldið upp á þá
hjátrú og það máltæki, að „fall
er fararheill" enda reyndist mér
komst ég að öllu leyti slysalaust.
Sólin skein glatt í heiði, þegar
við lögðum af stað inn Mælifells-
dalinn. Blessuð blíðan bætti upp
einkar leiðinlegan reiðveg, sem
Mælifellsdalur er. Allir vorum
við næsta ókunnugir þessum
slóðum. Að vísu hafði ég farið
í göngur þessa sömu leið í fyrra-
haust, en þá naut ég fylgdar
þaulkunnugra manna og lagði
því ekki sérstaklega á mig hvar
fara ætti. Við héldum okkur við
Mælifellsána, fórum yfir hana á
nokkrum stöðum til þess að forð-
ast keldur og mýradrög, sem eru
austan árinnar. Þetta gekk allt
saman sæmilega, þó heldur yrð-
um við að fara hægt. Nokkuð
fyrir sunnan Mælifellshnjúkinn
verður Mælifellsdalurinn greið-
færari og betri yfirferðar. Þar
áðum við nú um stund, sprettum
af trússahestunum og tókum til
snæðings. Það lá vel á okkur
öllum, við vorum kátir og glað-
ir, ungir piltar í sólskini með
fjölda hesta, margt af þeim
ágætisgæðinga og lífið brosti við
okkur, eins og það bezt gat. En
hér var ekki til langrar setu
boðið. Við höfðum hestaskipti og
héldum á stað inn á Haukagils-
heiði. Hér var góður reiðvegur
og skemmtilegur meðfram Stafns
gilinu. Hér var ekki heldur vand
ratað, því að þarna er vel va'rð-
aður vegur og greiðar götur. Á
fjórða tímanum um daginn kom-
um við í Bugakofa, sem stendur
við Bugavatn eða Aðalmanns-
vatn öðru nafni. Hér ákváðum
við að á alllanga stund. Hagar
eru þarna sæmilega góðir, góð
rétt til þess að handsama hesta,
sem kunna að vera styggir og
óþægir, og þarna á hólnum í sól-
skininu er gott að leggja sig,
teygja úr sér og hvíla lúin bein.
Þarna munum við hafa dvalizt
á þriðja klukkutíma.
í þann mund er við héldum
af stað á ný, sáum við bregða
fyrir hestalest úti í Haukagils-
heiðinni. Þar gerðum við ráð
fyfir að tveir Skagfirðingar
væru á ferð, sem við í upphafi
höfðum hugsað okkur að hafa
samflot með en þeir höfðu tafizt
einhverra hluta vegna og voru
ekki komnir á tilskildum tíma,
þegar við héldum frá Hvíteyrum.
Við ákváðum nú að stöðva lest-
ina, doka og spyrja Skagfirð-
ingana, hvort þeir vildu ekki
vera samferða. Eg reið spotta-
kom á móti þeim til þess að
ræða við þá á meðan félagar
mínir biðu með hópinn. Brátt
mætti ég Skagfirðingunum og
voru þar komnir Jón Hallsson á
Silfrastöðum og Jóhannes Jóns-
son á Víðivöllum. Voru þeir með
12 hesta. Þeir tóku því strax vel
að vera okkur samferða, töldu
slíkt í upphafi hafa verið ætlun
sína enda höfðu þeir vonazt til
að ná okkur einhvern tíma dags-
ins. Þeir áðu því ekki við Buga-
kofann, höfðu aðeins hestaskipti,
fluttu trússið yfir á annan hest
og síðan hélt allur hópurinn af
stað. Það var orðinn glæsilegur
floti, sem hélt frá Bugum vest-
Tve!r þyrstlr ferðafélagar.