Morgunblaðið - 17.12.1958, Blaðsíða 6

6
MORCnivrtr 4ÐJÐ
Miðvikudagur 17. des. 1958
RAÐSTEFNAN I PARIS
Utanrikisráðherrarnir Lloyd, Dulles, Souve de Murville og
og von Brentano í Par.
SÍÐUSTU dagana hafa
stjórnmálamenn streymt
til Parísar til að sitja þar
fund á vegum Atlanthafsbanda-
lagsins, þar sem utanríkisráðherr
ar, varnarmálaráðherrar og fjár-
málaráðherrar viðkomandi landa
sitja. Borgarstjórinn í Vestur-
Berlín, Willy Brandt kom til
Parísar um helgina til þess að
taka þátt í fundi utanríkisráð-
herranna, þar sem rætt er um
Berlínarmálin.
Ráðherrarnir koma svo sem
ekki einir síns liðs. Til dæmis tel-
ur þýzka sendinefndin alls um
80 manns.
Bétt áður en fundurinn skyldi
haldinn gaf rússneska stjórnin út
tilkynningu um, að Vesturveldin
væri stranglega vöruð við því að
gera nokkrar tilraunir til þess að
komast landleiðina tíl Vestur-
Berlín með skriðdrekum eða öðr
um slíkum vígvélum. í yfirlýs-
ingunni var sagt, að sérhver til-
raun til þess að brjóta sér braut
til Berlínar, væri hið sama og
árás á alla meðlimi Varsjár-sátt-
málans. Um leið og þessi tilkynn-
ing var gefin út kvað Sovét-
stjórnin það ekki koma til
nokkurra mála að hún semdi á
einn eða neinn hátt um samein-
ingu Þýzkalands, en gefið var í
skyn að Rússar væru til þess
búnir að tala um friðarsamninga.
Á Vesturlöndum var yfirlýs-
ingu Rússa þegar tekið mjög
kuldalega og þótti sem þeir hefðu
í frammi all harðar hótanir. Enn-
fremur er bent á að það sé vani
Rússa í hvert iinn sem Vestur-
landamenn haldi einhvern sam-
eiginlegan fund, að gefa út eina
eða aðra tilkynningu, til þess að
reyna að tvístra NATO-þjóðun-
um eða skjóta þeim skelk í
bringu. í London var látið í veðri
vaka af hálfu utanríkisráðuneyt-
isins fyrir helgina, að á þessu
stigi málsins væri ekki unnt að
taka neina afstöðu til yfirlýs-
ingar Rússa, þar sem það væri
verkefni fundarins í París að
ræða afstöðuna til Rússa út af
Berlínarmálinu.
★
Það hefur áður komið fram af
hálfu Bandaríkjamanna, Breta
og Frakka að þeir mundu ekki
láta þér það iynda að Rússar inn
limuðu Vestur-Berlín á einn eða
annan hátt í Austursvæðið. Það
sem fyrir Rússum vakir með því
að kerfjast þess að Berlín sé gerð
að „frjálsu borgríki", eins og það
er orðað, er vafalaust að með því
móti einangrist Vestur-Berlín frá
Vesturþj óðunum og verði komm-
únistum fljótlega að bráð.
Eins og menn muna, reyndu
Rússar til þess 1949 að einangra
Berlín með því að loka öllum
samgönguleiðum og kúga þannig
bæinn undir sig. Þetta tókst
ekki með því að þá var komið
á fót í skyndi loftsamgöngum,
sem sáu íbúum Vestur-Ber-
línar fyrir nauðsynlegum mat-
vælum og öðru, sem til þurfti.
Nú hafa sumir varpað þeirri
spurningu fram, hvað gerast
myndi, ef Vesturþjóðirnar tækju
til hins sama bragðs gagnvart
nýrri innílokun Berlínar. Spurt
er þá um, hvort Krúsjeff mundi
láta skjóta á flugvélar Vestur-
veldanna en slíkt mundi vafa-
laust þýða styrjöld.
★
Fyrir mörgum er það ekki
alveg full ijóst, hvað Krúsjeff
ætiar sér með hótunum sínum út
af-Vestur-Berlín og þeirri breyt-
ingu, sem hann vill nú gera á
stöðu borgarinnar. Sumir telja að
það hafi ætíð verið draumur Krú
sjeffs að koma á fundi hinna svo
nefndu „æðstu manna“ og hann
vilji nota hvert tækifæri til þess
að þvinga fram slíkan fund. Nú
telji hann eitt slíkt tækifæri
komið í sambandi við Berlínar-
málið og það vekur athygli að í
8 stunda viðtali sem hann átti
fyrir stuttu, við ameríska þing-
manninn Humphrey, lét Krú-
sjeff oftar en einu sinni í ljós
þá ósk, að hann yrði boðinn í
heimsókn til Bandaríkjanna. Krú
sjeff veit hins vegar afar vel að
hann mundi aldrei fá viðtal við
Eisenhower, öðru vísi en að for-
sætisráðherrar Bretlands og
Frakklands væru þar viðstaddir
líka, En með þessu væri þá fundi
hinna æðstu manna komið á.
Sumir stjórnmálaritarar segja
að allt moldviðrið út af Berlín
sé ekkert annað en framhald af
því sem hafi gerzt af hálfu Rússa
gagnvart Vesturveldunum um
langa hríð. Rússar haldi uppi sí-
felldu taugastríði gagnvart Vest-
urveldunum og noti hvert tæki-
færi til þess að kynda undir
glæðum illinda og ófriðar. Berlín
armálið sé aðeins einn þátturinn
í þeirri viðleitni.
★
Fundurinn í París mun vafa-
laust snúast að verulegu leyti um
Berlínarmálin en samt verður
rætt þar um margt fleira eins og
gerist á fundi Atlantshafsbanda-
Póstafgreiðsla
ORGARI skrifar:
„Ekki ber að vanþakka það,
er nú hefir loksins verið gert til
þess að bæta þjónustuskilyrðin
hérna á pósthúsinu og draga úr
því háðungarmerki, sem póst-
húsið hefir verið, og þar með
póstþjónustan, án þess að af-
greiðslufólkið ætti þar á nokkra
sök. Umbætur eru stórfelldar og
hafa fært stofnunina langa leið
í áttina til meira menningarbrags.
Nýi tíminn mætir okkur strax
við dyrnar, sem nú eru opnar til
fulls, í stað þess að hafa þar rifu
eina og láta fólk bíða eftir að
geta smeygt sér inn og út. Ennþá
meiri er svipbreytingin þegar inn
er komið.
Sumt af því, sem enn er þarna
ómenningarlegt, tefur afgreiðslu
og er almenningi til ama, er í
sjálfu sér svo smávægilegt að
auðveldlega má kippa því í lag;
og án efa verður það innan tíð-
ar lagfært. Eitt af þessu er að
ekki skuli standa á tvöföldu dyr-
unum „Inn“ og „Út“. Þetta er
ómenningarlegt, enda þótt
þarna, á ógagnsæjum hurðum, sé
það ekki eins frámunalega ókurt-
eislegt éins og þegar ekkert er
látið staada á rammalausum gler-
lagsins, sem jafnaðarlega er hald
inn á þessum tíma árs og er eins
konar aðalfundur bandalagsins
fyrir hvert ár. Til dæmis verður
nú á fundinum rætt um frekari
hervæðingu Vesturveldanna og
er talið að Bandaríkjamenn séu
nú reiðubúnir til þess, innan
ekki langs tíma, að láta Vestur-
þjóðunum í té langdræg flug-
skeyti. Kemur þá í því sambandi
til álita, hvort slík flugskeyti
eigi að staðsetja í Mið-Evrópu.
Þá eru einnig blikur á lofti út
af umræðunum milli Vesturveld-
anna um frjálsa markaðinn og
verzlunarsvæðið sem mjög hefur
verið getið um í fréttum. Sam-
hurðum til þess að sýna að þar
sé yfir höfuð hurð og menn vita
ekki fyrr en þeir nef-
brjóta sig á glerinu.
Leiðbeiningar yfir afgreiðslu-
borðum ættu að vera með skýr-
ara letri, svo að þær blasi við
þegar inn er komið. Þessa sjáum
við að gætt er í erl. pósthúsum.
Þá er og ekkert gert til þess að
stuðla að því, að fólk fari þarna
í biðraðir, eins og þó er iðulega
nauðsynlegt. Þarna voru þó líka
erlendar fyrirmyndir. Fyrir fram
an hvern afgreiðslubás á að vera
slá, svo að ekki verði annað beint
að básunum og fólk safnist þar í
óskipulega kös. Þá myndast skipu
leg biðröð, fólk gengur inn að
borðinu og með það á hægri hönd
áfram fyrir innan slána. Þessu
þarf nauðsynlega að koma í lag.
Og svo er enn eitt: Ef höfð er
skipting pósthverfa í bænum, á
endilega að einkenna þau með
tölum, en ekki bókstöfum; þetta
bókstafakerfi er úrelt og mjög
óheppilegt. Enginn efi er að frá
því verður fyrr eða síðar horfið
og því fyrr því betra ‘.
Biðraðir án bása
AÐ hefði vissulega verið þörf
fyrir þessa svokölluðu bása
komulag hefur ekki náðst og er
þetta mál einnig eitt af þeim sem
tekið verður fyrir á fundinum í
París.
k
Samkvæmt síðustu fregnum,
sem borizt hafa, er talið að ráð
Atlantshafsbandalagsins, sem
kom saman á fund í gær, muni
afgreiða hina rússnesku kröfu
um, að Berlín verði gerð að sér-
stöku borgríki, neitandi og að
svar verði afhent Rússum fyrir
áramót. Spaak, framkvæmda-
stjóri Atlantshafsbandalagsins
var spurður nánar um það, hvað
ÁSLAUG Felixson andaðist í
Landsspítalanum hinn 9. þ.m.
eftir langvarandi sjúkdómslegu.
Hún var fædd í Raumsdal 1
Noregi, hinn 2'3. júlí 1902. For-
eldrar hennar voru hjónin Ólafur
Felixson ritstjóri og kona hans,
Gertrud Felixson. Ólafur var
ættaður úr Rangárþingi, sonur
Felix Guðmundssonar, Felixson-
ar er bjuggu á Ægissíðu í Holtum.
Kona Felix Guðmundssonar og
móðir Ólafs var Helga Jónsdótt-
ir frá Hlíðarendakoti í Fljótshlíð,
Ólafssonar prests í Ásum og
síðar í Eyvindarhólum, Pálsson-
ar klausturshaldara 1 Gufunesi
Jónssonar, sem miklar ættir eru
frá komnar, en kona síra Ólafs
Pálssonar var Helga dóttir síra
Jóns Steingrímssonar, prófasts á
Prestbakka á Síðu. Móðir Ás-
laugar var bóndadóttir úr Raums
dal. Minntist Áslaug oft þeirra
stunda, er hún og systkini hennar
dvöldust að sumarlagi á búgarði
afa síns í hinni stórfenglegu
náttúrufegurð Raumsdalsins.
Áslaug ólst upp í föðurhúsum,
víst lengst af í Álasundi, og
hlaut á unga aldri ágætt uppeldi
bæði til munns og handa. Hing-
að til lands kom hún í fyrsta
sinni árið 1933, til þess að vera
viðstödd útför föður síns, en
hann hafði flutzt hingað til lands
undanfarna daga á pósthúsinu í
Reykjavík. En þó þeir séu þar
ekki, ættu þeir, sem pósthúsið
sækja að standa í röð við borð-
in, þannig gengur afgreiðslan
áreiðanlega fljótast og skipuleg-

ast. Stundum virðist þetta gert,
stundum ekki. Oft þarf ekki
meira til en að einn taki sér
stöðu fyrir aftan næsta mann á
undan, til að aðrir fari að dæmi
hans, og eftir skamma stund hef-
ur myndazt allra skipulegasta
röð, sem hlykkjast út í salinn.
Þegar svo er komið, þurfa þessar
fáu frekjur, sem alltaf ryðjast
fram fyrir aðra, að hleypa í sig
reglulegum kjarki, til að brjóta
svo augljóslega af sér í augsýn
allra — enda yrði það vafalaust
ekki liðið.
tekið yrði til meðferðar á fund-
inum og minnti hann í því sam-
bandi á að Rússar hefðu gert
ýmsar uppástungur, sem mundu
verða teknar til yfirvegunar og
benti m.a. á það, sem komið hafi
fram af hálfu Rússa, hvort ekki
væri rétt að gera svonefndan
„ekki-árásarsáttmála“ milli At-
lantshafslandanna annars vegar
og Varsjárlandanna hins vegar,
en Varsjárlöndin eru Sovét-Rúss-
land og leppríkin austan járn-
tjalds. Þá hafa Rússar einnig
stungið upp á því, sem raunar
var fyrr komið fram af hálfuutan
ríkisráðherra Pólverja, Rapakci,
að í Evrópu yrði svæði þar sem
engin kjarnorkuvopn væruogenn
fremur hafa Rússar nú vakið
máls á því, hvort ekki væri rétt
að útiloka allar þjóðir, sem ekki
hafa þegar kjarnorkuvopn, frá
því að fá þau. Loks hafa Rússar
gert uppástungu um að samkomu
lag þurfi að gera um að stórveld-
in minnki smátt og smátt her-
setur sínar í öðrum löndum og
sé þá jafnt á komið með löndum
Atlanthafsbandalagsins og þeim,
sem undirritað hafa Varsjár-sátt
málann.
skömmu fyrr. Henni geðjaðist
svo vel að landi og þjóð, að hún
ákvað að flytjast hingað og setj-
ast hér að. Fyrstu árin sem hún
dvaldist hér vann hún að ýmsum
störfum og á ýmsum stöðum, en
í nóvembermánuði 1940 réð hún
sig á heimili konu minnar og mín
og varaði sú ráðning til stfviloka,
í rúmlega átján ár.
Áslaug Felixson var enginn
hversdagsmaður. Hún var ágæta
vel gefin, vel menntuð og bókelsk
og hafði góða dómgreind um þau
efni. Á yngri árum hafði hún
fengizt nokkuð við ljóðagerð og
önnur ritstörf á norsku, en lítt
gaf hún sig að því hin síðari ár.
Hún hafði prýðilega og siðfágaða
framkomu og óvann sér vinsældir
þeirra, er hún kynntist. Um
heimilisstörf hennar verður það
eitt sagt, að þau voru frábær. Fór
þar saman kunnátta, verklagni
og vinnugleði. Hún batt tryggð
við heimili okkar og hygg ég að
hún hafi eigi fremur kosið að
vera annarsstaðar en þar. Fylgja
henni nú kærar þakkir okkar
allra, sem nutum góðs af tryggð
hennar við heimilið og umhyggju
hennar fyrir heimilisfólkinu í öll
þessi mörgu ár, tryggð og um-
hyggju sem nú er sögð orðin fá-
gæt hér á landi.
Áslaug Felixson tilheyrði tveim
ur þjóðum. Þótt hún væri fyrir
löngu orðin íslenzkur ríkisborg-
ari hélt hún þó tryggð við móður-
land sitt, Noreg, en var þó jafn-
framt góður íslendingur. Ein af
síðustu óskum hennar í þessu lífi
var sú, að þjóðsöngur beggja
þjóða hennar yrði sunginn við út-
för hennar. Með því vildi hún
sýna þeim báðum hollustu sína.
Ólafur Lárusson.
Leiðrétting og við-
bót við frétt
frá Seyðisfirði
í FRÁSÖGN Mbl. í gær af
greiðsluþrotum og uppboði á
Fiskiðj uveri Seyðisfjarðar gætti
nokkurs misskilnings varðandi
einn lið skulda frystihússins.
Eins og rétt er var frá því
skýrt að skuldir til ríkissjóðs
hefðu numið kr. 10,350,000,00, en
svo virtist að því liggja í frétta-
greininni, að til viðbótar hefði
Fiskiðjuverið fengið atvinnu-
aukningarlán að upphæð kr.
1,821,000,00. En hið rétta er að
það fé er innifalið í heildarupp-
hæð skuldanna til ríkissjóðs.
Hins vegar vantaði nokuð á aS
allir skuldabaggar Fiskiðjuvers-
ins eru taldir, því að Bæjar-
sjóður Seyðisfjarðar er talinn
hafa lagt því um kr. 2 milljónir.
.V./WVWV.V.,.

‘''Hsvvv
Teiknimynd þessi birtist í þýzlca biaðinu Die Welt og sýnir
tvo sjúka menn, þá Dulles og Adenauer, sem báðir liggja í
rúminu með símann í hendinni. Ástæðan til myndarinnar er
sú, að Dulles er nýkominn af sjúkrahúsi og Adenauer kansi-
ari fékk slæmt kvef nú á dögunum, þannig að hann gat ekki
haldið ráðherrafund í Bonn, heidur varð að boða alla ráð-
herrana, sem komu til hans til undirbúnings Parísarráðstefn-
unni, til einkabústaðar síns í Rhöndorf.
skrifdr ur
dqglegq lifín
□
4T
Aslaug Felixson