Morgunblaðið - 17.12.1958, Blaðsíða 9

Miðvikudagur 17. des. 1958
MORCUNBLAÐIÐ
9
Siö skip
— fersk og
ósvikin sjómannasaga
STEINDÓR STEINDÓRSSON
mennlaskólakennari segir:
„ .. (Sigurðiw Haralz)
er gæddur mikilli
frásagnargáfu og þeim
skaphita, sem gæði'r
alla sögu hans fersku
lífi
„ . . . . stíll hans er
safamikill og hispurs-
Iaus .... (en Sig. fell-
ur ekki) í þá freistni
að gerast grrófyrtur
um of . . . .“
,, .... mannlýsing-
arnar eru glöggar svo
að lesandinn þekkir
prýðilega piltana,
bæði í hásetaklefunum
og yfirmennina á
stjórnpalli . . . . “
Jónína Fje/dsted
Kveðf'uorð
JÓNÍNA Thorarensen í Kirkju-
bæ var sú kona, sem í mestum
metum var á Suðurlandi í mínu
ungdæmi. Ekki eins og títt er
fyrst og fremst vegna fyrirmann-
legrar framkomu, stjórnsemi og
mikilleika á veraldarvísu — þó
hún ætti þetta allt í ríkum mæli
•— heldur vegna enn dýrmætari
mannkosta, réttsýni, góðvildar og
trygglyndis, sem jafnt féll í hlut
hinna smæstu sem hinna æðstu.
Þeir sem lesið hafa endurminn-
ingar sonar hennar, Egils, um
móður sína, og ekki þekktu hana
persónulega, kunna að láta sér
detta í hug, að hér komi meira
fram af sonarlegri ást og þökk, en
sjálfstætt, hlutlægt mat. En það
sem Egill segir svo ógleyman-
lega fallega, var almannarómur
í mínu ungdæmi, og þekkti ég
hana jafnt af lýsingum hjúa henn
ar og vina. Jónína í Kirkjubæ
var ákaflega hamingjusöm kona,
ekki _bara af því að lífið færði
henni upp í hendur allt það
bezta, sem það átti, heldur vegna
hins, að án þessa alls gat hún
lifað, hamingja hennar átti sér
rætur i meðfæddri fórnarlund,
allt hennar mikla veraldarlán,
var í hennar augum léðir fjársjóð
ir, sem hún fékk í hendur til að
ávaxta. Sá sem ekki krefst mikils
fyrir sjálfan sig, þarf ekkert að
óttast, engu að kvíða, og sjálfur
dauðinn er honum aðeins nætur-
hvíld eftir erilsaman dag. Jónína
í Kirkjubæ er fyrir löngu horfin
ytri sjónum vina sinna og barna,
en þau blessa enn hverja stund
er þau áttu með henni.
Lífið heldur áfram, stundum
rennur það eins og á markaðri
braut, og við finnum til öryggis-
kenndarinnar, sem það gefur
að halda okkur vita hvað
við tekur næsta dag, en skyndi-
lega snýr það af leið og farmið-
inn okkar gildir ekki lengra.
Flest iifum við þó áfram í þeirri
trú að ekkert fari forgörðum, sem
eitt sinn kviknaði í brjóstinu,
hvað þá náði þroska. Og þetta
hefir líka ásannazt fyrir augum
okkar, því Jónína í Kirkjubæ er
fyrir löngu endurborin í þennan
heim. Og hún fæddist til allrar
hinnar fyrri hamingju, allt ver-
aldarlán var á ný lagt henni í
hendur, og blessun vináttu og
ástar.
Rétt fyrir jólin 1916 fæddist
Jónína yngri Thorarensen. For-
eldrar hennar, Vigdís og Skúli,
munu hafa séð að við vögguna
stóð verndarengill fjölskyldunn-
ar, og í skærum augum og mikil
úðlegu, hreinu yfirbragði mátti
sjá það svipmót, sem þau áttu
kærast í minni. 1943 giftist Jón-
ína Ágústi Fjeldsted og eignuðust
þau fimm börn, og sannarlega
virtist framtíð þeirra slík, sem
allir mundu kjósa sér og börnum
sínum. Við augum blasti hin
bjarta braut öryggis og ham-
ingju. En forsjónin virðist hafa
sínar eigin fyrirætlanir með
okkur, og skyndilega er snúið af
hinni heillandi, öruggu braut
dags og sólar og inn í þungan,
djúpan skugga, þar sem við átt-
um okkur ekki á neinum vega-
merkjum.
í þessum svala skugga barðist
Jónína yngri síðustu árin af ofur-
mannlegum hetjuskap, ekki
vegna sjálfrar sín, heldur barna
sinna og ástvina, sem einnig háðu
sitt stríð við hlið hennar, sem
gaf þeim hamingju, er ekki varð
notið að henni fjarstaddri. Hún
átti nægilega sterk bein til að
þola hina góðu daga velgengni og
atlætis, og vilji hennar og trú
var jafnóbuguð í þrautum hinna
erfiðu nátta.
Og nú hefir Jónína yngri líka
kvatt börn sín og vini um stund.
Síðustu dagana sem hún dvaldist
hér, kallaði hún þá til sín til að
kveðja þá og þakka samferðina.
Hún þurfti sjálf að bregða sér
frá, samkvæmt fyrirmælum þess,
sem okkur berað hlýða og þjóna,
jafnvel fremur okkar eigin börn-
um. Og við stöndum öll aftur við
harðlæstar dyrnar og endurtök-
um þau orð er föðurbróðir henn-
ar mælti við móður sína, ömmu
hennar: Við blessum hverja
stund sem þar var lifuð.
Ragnar Jónsson.
Sftéttarfélag barnaicennara
FUNDUR í Stéttarfélagi barna-
kennara í Reykjavík, haldinn 26.
nóv. 1958, fagnar mjög eindreg-
ið útfærslu fiskveiðilögsögunnar
í 12 mílur og flytur þakkir öll-
um þeim, sem að þeirri lausn
hafa stuðlað. Jafnframt færir
fundurinn þakkir þeim þjóðum,
sem beint eða óbeint hafa viður-
kennt hina nýju landhelgi, en
fordæmir harðlega fólslegar of-
beldisaðgerðir Breta, sem þver-
brjóta samþykkt Atlantshafs-
bandalagsins og stofnskrá hinna
Sameinuðu þjóða. En að þessum
samtökum báðum eru íslendingar
og Bretar aðilar.
Engum dylst, að Bretar ætla
sér áframhaldandi hernaðarað-
gerðir í íslenzkri landhelgi, með-
an þeir sjá sér það fært. Og við-
búið, að þeir svífist einskis, er
á harðnar, það sýna ítrekaðar
tilraunir þeirra til að kafsigla
íslenzku varðskipin og aðgerðir
þeirra og hótanir um að skjóta
þau niður innan þeirrar línu,
sem þeir þó viðurkenna lögmæta.
Einnig er nú komið á daginn,
að þeir reyna að tefja og tor-
velda lausn málsins á alþjóða-
vettvangi og sýna þannig, að
sjálfir hafa þeir enga trú á eigin
málstað og vita hann vondan.
Með ofangreindar staðreyndir i
huga skorar fundurinn á ríkis-
stjórnina að kveðja heim sendi-
herra sinn í Bretlandi og vísa
brott sendiherra Breta hér, svo
og að Atlantshafsbandalaginu
verði tilkynnt úrsögn íslands
treystist bandalagið ekki til að
knýja Breta til að láta af hern-
aðaraðgerðum við ísland og bíða
átekta, eins og siðaðar þjóðir
hafa gert.
Ennfremur telur fundurinn ó-
hjákvæmilegt að Bretar verði
kærðir fyrir Sameinuðu þjóðun-
um, fáist það ekki fram, að mál-
ið verði þar rætt og til lykta
leitt.
Ljóst er öllum, að efnaleg lífs-
afkoma íslendinga byggist að
kalla eingöngu á fiskveiðum.
Fundurinn skorar því á núver-
andi ríkisstjórn og þá, sem síðar
taka þar sæti, að setjast aldrei
að samningaborði með Bretum
eða neinni þjóð annarri til samn-
inga um innfærslu núgildandi
landhelgi, heldur að hið fyrsta
verði hafizt handa frekari út-
færslu landhelginnar, og minnir
fundurinn í því sambandi á hina
fornu landhelgi, sem var 24
milur út fyrir firði og flóa.
Fundurinn heitir á fslendinga
alla að standa sem einn maður
með einn vilja, eina sál að þessu
máli, í fullum skilningi þess,
hvað í húfi er, ef um hársbreidd
er hvikað.
Stjórn Stéttarfélags
barnakennara
í Reykjavík.

Kuldaúlpur
á börn og fullorðna
Skyriur
Bindi
Sokkar
Nærföt
Náttföt
☆
Hanzkar
Vettlingar
Treflar
☆
Herra frakkar
Raksett
Gjafasett
☆
VERflANDI HF.
T ryggvagötu
Ein merkasta
bókin, sem komiö
hefir út á þessu
ári er:
Opinherun
Jóhannesar
eftir Sigudbjöm
Einarsson prófessor
— með 15 tréskurðar-
myndum eftir
Albrech Dureu*
Ritdómendur hafa all-
ir dæmt bókinni mik-
ið lof og talað um
„snilldarverk“.

í Mbl. segir m.a.:
.... efnismeðferð er
alþýðleg og miðuð við
það, að hver hugsandi
maðutr geti haft full
not af henni ....
1 Vísi segir:
.... er ég hafði ....
lokið lestrinum stóð
bókin fyrir sálatrsjón
minni, sem máttug
prédikun .... rituð
af snilld, miklu hisp-
ursleysi, stefnufestu
og andagift ....