Morgunblaðið - 17.12.1958, Blaðsíða 23

Miðvikudagur 17. des. 1958
MORCVNBLAÐIÐ
23
Kristmann Guðmundsson skritar um
Flota Nýsjálendinga hefur nú bætzt þessi freigáta. Um daginn var henni hleypt af stokkunum
í Southampton í Englandi. I*að var Margrét prinsessa sem mölvaði kampavínsflösku skipsins
og gaf því nafnið Otago.
Mildasti nóvember
í SvíbjóB i 100 ár
GAUTABORG í des. — Nú um
mánaðarmótin nóvember desem-
ber mætast haust og vetur í suð—
urhluta Svíþjóðar. Nóvember-
mánuður var í ár mildari en und-
anfarin 100 ár. Ekki aðeins nóv-
ember, heldur haustið í heild
sinni hefur verið óvenju milt hér
í Svíþjóð. í Mið-Svíþjóð muna
menn þó slík haust frá 1934,
1938, 1949 og 1951.
Lítil rigning og lítill snjór
Rignt hefur minna en undan-
farin ár. í innri hlutum Mið- og
Norður-Svíþjóðar hefin: rignt
20—35 mm, sem er aðeins helm-
ingur miðað við fyrri ár. í Gauta
borg hefur rignt 70 mm, sem þó
er lítið, því hér eru yfirleitt mikl
ar liaustrigningar.
Samfelldur snjór með 5—25 cm
dýpi er nú um mánaðarmótin að-
eins nyrzt í landinu.
í fyrstu viku nóvember var þó
mjög óstöðug veðrátta, vegna lág
þrýstisvæða, sem höfðu áhrif á
veðrið í öllu landinu. Þó höfum
við sloppið við óveðrin sem ráð-
ið hafa á Atlantshafinu og meg-
um við þar helzt þakka miklu
háþrýstisvæði yfir Rússlandi.
Miklar þokur
Um miðjan mánuðinn komu
miklar þokur yfir landið. Var
lengi mjög dimmt og þungbúið
og töfðust allar loftsamgöngur
af þeim orsökum. Millilandaflug
vélar Loftleiða töfðust einnig
mjög af þessum orsökum.
— Fréttaritari G. Pálsson.
ATHUGIÐ
að borið samar við útbreiðslu,
er ta.igtum ódýrnra að auglýsa
í M.c rgunblaðinu, en j öðrum
blöoum. —
ÖRN CLAUSEN
héraðsdómslögmaður.
MálFutningsskrifstofa.
Bankastræti 12 — Súni 13499.
Með góðu fólki.
Eftir Óscar Clarusen.
Bókfellsútgáfan.
ÞAÐ MUN VERA liðið allt að
aldarfjórðungi síðan fyrsta bók
Óscars Clausen kom út, og nefnd
ist hún: „Sögur af Snæfellsnesi",
ef ég man rétt. En á Snæfellsnesi
er Óscar Clausen upprunninn, og
þar hefur hann alið manninn
mikinn hluta ævi sinnar, þekkt
þar nálega hvert mannsbarn og
fylgzt með þróun þeirra í sjö
áratugi. Margan mun því fýsa
að kynnast ævisögu þessa þjóð-
kunna merkismanns, en hér birt-
ist nú fyrsta bindi hennar, í alveg
sérstaklega fallegri og smekk-
legri útgáfu. Höfundurinn hefur
valið henni heitið: Með góðu
íólki, og remmir það ekki að
henni bragðið hjá góðum Snæ-
fellingum, sem um skeið hafa
orðið að liggja undir nafngift-
inni „vont fólk“, án allrar verð-
skuldunar!
„í foreldrahúsum í Stykkis-
hólmi“ heitir fyrsti kafli bókar-
innar. Segir þar fyrst frá ættum
höf., en síðan hefst ævisagan með
frásögn af miklu norðanbáli á
sumardaginn fyrsta, árið 1887.
Daginn áður hafa prestshjónin á
Staðarstað lagt af stað inn í
Stykkishólm til að vera við skírn
dóttursonar síns, sem nefndur var
Óscar og skírður á sumardaginn
fyrsta, en hafði fæðzt 7. febrúar
þá um veturinn. Var þetta einnig
að öðru leyti hinn mesti happa-
dagur, því um morguninn kom
fyrsta vöruskip vorsins, með
björg í bú handa nauðstöddu
fólki.
Lýsingin á kaupmannsheimil-
inu í Stykkishólmi er þarfaþing,
því við eigum fátt eitt af þess
konar frásögnum, samanborið við
aðrar Norðurlandaþjóðir. Svo
virðist sem flestir skrifandi menn
hér á landi séu upprunnir í sveit
við sára fátækt eða þá meðal
tómthúsmanna í kaupstöðum.
Þeir fáu kaupmenn sem nefndir
eru í íslenzkum skáldverkum, eru
nálega undantekningarlaust
menningarsnauðir óþokkar, og
virðist það grunsamlega einhæft
viðhorf.
„f Reykjavík aldamótanna“
heitir annar hluti bókarinnar og
eru þar nokkrar lifandi lýsingar
úr höfuðstaðnum og höfuðstaðar-
lífinu frá þeim tíma, skemmtileg
og fjörug frásögn. Elst höfundur
þar upp frá því hann er tíu ára
til sextán, en flyzt þá aftur til
Stykkishólms og gerist verzlunar
maður. „Með góðu fólki á Snæ-
fellsnesi" heitir sá hluti og fjall-
ar nær eingöngu um sérkennilegt
fólk á nesinu. Er langur kafli og
merkilegur um Þuríði Kúld, þá
heiðurskonu, er svo drengilega
studdi Matthías Jochumsson til
mennta. Svo vel er henni lýst, að
lesandanum finnst sem hann
hafi kynnzt henni persónulega.
Hefur hún verið mikill persónu-
leiki, enda af stórbrotnu fólki
komin.
Rekur nú hver sagan aðra af
fólki, sem verður lesandanum
fast í minni, harmsögur, ívafðar
glettni, og sólskinssögur með
harmleiksívafi. Óscari Clausen
tekst sjaldan eins vel upp og
þegar hann er að segja frá sér-
stæðu fólki, nær þá einatt hreinni
snilld. Hversu hugstæðar verða
þær okkur ekki, Þóra Valgerður,
„Stína góða kona“, Manga Svend-
sen og Salka á Þingvöllum! Eða
Bjarni á Hóli, Guðsteinn á Völl-
um og Böðvar í Lóni. Æviþættir
þeirra eru fslendingasögur, sem
gróði er að lesa. Vel gerður er
líka þátturinn um bræðurna þrjá,
sem urðu úti, hver á sinn hátt; —
einn þeirra er að vísu ofanjarðar,
einsetumaður, skapstyggur og ó-
þjáll.
„Sjóferðin" Mefnist fjórði hlut
inn og segir þar af slarki í
strandferðum, sem í þann tíð
voru ekkert grín. „Suðurlands-
ferðin fræga" er t.d. nokkuð ein-
kennandi fyrir þess háttar reisur
á fyrstu tveim tugum aldarinn-
ar. Þá er og sagt frá utanferðum
höf., fyrstu vélbátunum á Breiða
firði, o. fl.
„Hestarnir og mannfólkið"
heitir síðasti hlutinn og kennir
þar margra skemmilegra grasa.
Höf. er ekki síður glöggskyggn á
hesta en fólk, og gaman er að
kaflanum um hrossareksturinn.
Mun ekki sízt gömlum sveita-
mönnum þykja þessi hluti hress-
andi lestrarefni.
Fiindíu eldsupp-
tökin eftir 2 klst.
STARFSFÓLKIÐ í símstöðinni
á Fáskrúðsfirði varð að yfirgefa
bygginguna síðdegis í gær, er
húsið fylltist af reyk.
í fyrstu var talið að kviknað
hefði í út frá raflögn hússins. —
Var allt rafmagn tekið af hús-
inu. Tveim tímum síðar tókst að
komast að hvað olli þessum
feiknalega reyk í húsinu. Slökkvi
liðið er kallað hafði verið til
hjálpar, komst að raun um að eld
ur var í gólfi undir sjálfum mið-
stöðvarkatlinum. Gekk þá greið-
lega að slökkvi eldinn. Skemmd-
ir urðu ekki teljandi á húsinu,
en að sjálfsögðu truflaði þetta
talsímaþjónustu kauptúnsins.
Á síðustu blaðsíðunum segir
enn frá heimilisháttum í kaup-
mannshúsi, á fyrsta tug þess-
arar aldar.
Þetta er vafalaust ein merkasta
minningabók ársins, að öðrum
ólöstuðum. Óscar Clausen á sér
langt og viðburðaríkt líf að baki,
og hann er þjálfaður rithöfund-
ur, með forkunnargóða frásagn-
argáfu. Þá hefur hann frábæra
athyglisgáfu, mannlegan hlýleika
og skilning, og skopskyn gott.
Allir þessir eiginleikar koma
skýrt fram í bók hans og gera
hana einkar ljúfa lesandanum.
Vill fáreglugerð
um akstur í hálku
og mótmælir
saltaustrinum
í GÆRKVÖLDI var haldinn að-
alfundur félags eiganda VW-
bíla, Volkswagenklúbbsins, og
var hann fjölsóttur. Á fundinum
var sýnd nýleg kvikmynd frá
Volkswagenverksmiðjunum í
Volfsburg, fróðleg mynd, en því
næst flutti Finnbogi Eyjólfsson,
bifvélavirki, birgðavörður hjá
VW-umboðinu Heklu, afbragðs
erindi um viðhald og viðgerðir
bílanna.
Á fundinum urðu umræður um
umferðarmál og gerðar samþykkt
ir varðandi þau. Var í fyrsta
lagi samþykkt áskorun til Bif-
reíðaeftirlits ríkisins og umferð-
arnefndar Reykjavíkur, um að
láta til framkvæmda koma reglu
gerð varðandi akstur bíla í hálku
og snjó, einkum með tilliti til
viðurkenningar á notagildi snjó-
hjólbarða. í öðru lagi vítti fundur
inn þann hátt að dreifa salti á
göturnar í hálku, þegar vitað
væri hve skaðlegt saltið væri
fyrir jafndýr tæki og bílar eru
nú orðnir og allt til þeirra. Var
skorað á umferðarnefnd að finna
önnur ráð en að dreifa hinu skað-
lega salti á göturnar. Urðu um
þetta nokkrar umræður.
í stjórn Volkswagenklúbbsins
voru kjörnir Sveinn Sæmunds-
son, blaðafulltrúi, formaður,
Sveinn Guðbjartsson, ljósmynd-
ari, Þorvarður Björnsson, hafn-
sögumaður, Sigrún Jónsdóttir,
skrifstofumær og Einar Long
forstjóri.
Mínar hjartans þakkir til allra þeirra, sem glöddu mig
með heimsóknum, gjöfum og heillaskeytum á sjötugs-
afmæli mínu 2. desember s.l.
Guð gefi ykkur öllum gleðileg jól.
Kinar Jónasson frá Hjsilteyri.
Sonur minn
ERLENDUR ERLENDSSON
lézt að heimili sínu í Hollywood hinn 14. desember.
Jóhanna Einarsdóttir.
Hjartkær systir mín
ELÍN SIGURGEIRSDÓTTIR
frá Drangsnesi andaðist í Sjúkrahúsi Keflavíkur að
morgni hins 14. þ. m.
Fyrir hönd f jarstaddra bræðra og annarra vanda-
manna.
Helgi Sigurgeirsson.
Konan mín og dóttir okkar
JÓNÍNA FJELDSTED
lézt að heimili sínu aðfaranótt 12. þessa mánaðar.
Útförir. hefur farið fram.
Ágúst Fjeldsted,
Vigdís og Skúli Thorarensen.
Jarðarför móður okkar og tendamóður
ÞÓRUNNAR STEFANÍU BLÖNDAL
KETILSDÓTTUR
sem lézt í Sjúkrahúsi Hvítabandsins 11. þ. m. fer fram
frá Dómkirkjunni fimmtudaginn 18. des. kl. 1,30.
Blóm vinsaml. afbeðin. Þeim, sem vildu minnast
hennar, er bent á líknarstofnanir.
F. h. annarra aðstandenda,
Unnur Guðmundsdóttir, Kristinn Eysteinsson,
Guðrún Benediktsdóttir, Stefán Guðmundsson.
Útför eiginmanns míns, föður, tengdaföður og afa
MAGNÚSAR VILHELMS JÓHANNESSONAR,
yfirframfærslufulltrúa fer fram frá Dómkirkjunni
föstudaginn 19. þ. m. kl. 11 f. h. Jarðarförinni verður
útvarpað. Blóm afbeðin.
Fríða Jóhannsdóttir,
Svala Magnúsdóttir,
Jóhann Ágústsson,
Magnús Valur Jóhannsson.
Útför
MARGRÉTAR GUÐMUNDSDÓTTUR
er andaðist í Elliheimilinu Grund 13. þ.m., fer fram frá
Fossvogskirkju, fimmtudaginn 18. þ.m. kl. 13,30
Ingibjörg Þórðardóttir, Guðmundur Guðjónsson
Móðir okkar
GUÐFINNA MAGNÚSDÓTTIR
sem andaðist að elliheimilinu Sólvangi, verðui jarðsett
frá Fríkirkjunni í Hafnarfirði laugardaginn 20. þ.m.
kl. 1,30.
Einar Guðmundsson, Jón Snorri Guðmundsson,
Eyvör Guðmundsdóttir, Theódór Guðmundsson,
Guðmundur Guðmundsson.