Morgunblaðið - 17.02.1960, Blaðsíða 12

Miðvik'udagur 17. febr. 1960
12
M OR CVW n*J ntfí
fliOírpmM&Mfo
Xhg.: H.f. Arvakur Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson Cábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Lesbók: Arni Óla, sími 33045.
Auglýsmgar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Askriftargjald kr. 40,00 á mánuði innanlands.
1 lausasölu kr. 2.00 eintakið
LEIKUR
MEÐ FJÖREGG
„CTJÓRNIR koma og stjórn-
^ ir fara. Það skiptir
minnstu. En þjóðir, sem of
langt ganga á hinum breiða
vegi andvaraleysis, þær leika
sér að fjöregginu, fjárhags-
legu og pólitísku sjálfstæði
sínu.
Islendingar.
Teflum ekki því, sem við
lengst höfum barizt fyrir og
mest metum — sjálfstæðinu,
í tvísýnu. Ef illa fer, mund-
um við allir vilja allt til
vinna til þess að höndla
hnossið að nýju.
En þá er það langsennileg-
ast um seinan“.
Þessi alvöruorð mælti Ólaf-
ur Thors forsætisráðherra í
niðurlagi útvarpsræðu sinnar
um efnahagsmálin á mánu-
dagskvöldið. íslenzka þjóðin
getur ekki komið sér hjá að
hlusta á þessi ummæli og í-
huga þau. Það er staðreynd,
sem ekki verður sniðgengin,
að hún hefur á síðustu árum
leikið sér að fjöregginu —
fjárhagslegu og pólitísku
sjálfstæði sínu. Þetta hefur
öll þjóðin gert, háir og lágir.
Þess vegna höfum við eytt
meiru en við höfum aflað,
þess vegna höfum við sífellt
gert meiri kröfur á hendur
framleiðslu okkar en hún hef-
ur getað risið undir. Afleið-
ingin hefur verið stórfelld og
sívaxandi verðbólga og rýrn-
un á verðgildi íslenzkra pen-
inga.
Það er af þessu gáleysi,
sem við erum að súpa
seyðið í dag. Gengisbreyt-
ingin, sem er aðeins viður-
kenning á staðreynd, er öll
þjóðin þekkir, er afleiðing
verðbólgustefnunnar og
léttúðar þjóðarinnar í
efnahagsmálum.
Hin mikla yfirsjón
Enginn dregur í efa, að það
hafi verið skynsamlegt og
sjálfsagt að nota það fjár-
magn, sem íslendingar eign-
uðust á stríðsárunum til þess
að byggja upp bjargræðisvegi
þjóðarinnar, kaupa ný fiski-
skip og kaupför, byggja hrað-
frystihús og verksmiðjur, efla
iðnaðinn og leggja yfirleitt
traustari grundvöll að auk-
inni framleiðslu í landinu.
Með þessari stórfelldu upp-
byggingu var stefnt í rétta
átt. Yfirsjón okkar var þess
vegna ekki fólgin í því að
afla okkur betri og stórvirk-
ari tækja til þess að bjarga
okkur með.
Hún var fólgin í hinu,
að gæta þess ekki ,að því
aðeins gátu hin nýju og
fullkomnu tæki orðið okk-
ur að því gagni, sem að
var stefnt, að þau væru
rekin á heilbrigðum grund
velli.
Aðvörunarorð
S j álf stæðismanna
Á þetta bentu Sjálfstæðis-
menn þegar í upphafi, er þeir
höfðu forystu um hina miklu
atvinnulífsuppbyggingu. En
kommúnistar og ýmsir fylgi-
fiskar þeirra brennimerktu
slíkar aðvaranir sem „aftur-
hald“ og viðleitni til „lífs-
kjaraskerðinga“. Og þeir
höfðu því miður of mikil
áhrif. Þess vegna fór sem fór.
Hin glæsilegu nýju atvinnu-
tæki sukku í bólakaf halla-
reksturs og vandræða. —
Styrkja- og uppbótastefnan
hélt innreið sína. Þing og
stjórn lögðu sífellt auknar
álögur á almenning til þess
að borga útflutningsfram-
leiðslunni aftur það sem hún
hafði verið ofkrafin um. Af
uppbóta- og styrkjastefnunni
leiddi síðan sífellt vaxandi
verðbólga í landinu. En hún
jók aftur halla framleiðslu-
.tækjanna. Þannig hélt svika-
myllan stöðugt áfram að
veikja afkomu- og atvinnu-
grundvöll þjóðarinnar. Þegar
vinstri stjórnin gafst upp, var
augljóst orðið, að þetta kerfi
hafði gengið sér til húðar.
Mikil ógæfa
Allt eru þetta staðreyndir,
sem hver einasti hugsandi og
viti borinn maður hlýtur að
þekkja og viðurkenna. Það er
því vissulega rétt, sem for-
sætisráðherra sagði í útvarps-
umræðunum á mánudags-
kvöldið, að ekkert er fram
undan nema alger glundroði,
ef sú viðreisnartilraun mis-
tekst, sem nú er verið að gera.
Á því hefur íslenzka þjóðin
ekki efni.
Hún hefur ekki efni á
því að halda áfram leikn-
um með fjöreggið. Svo
kynni þá að fara að það
brotnaði í hinum gálausa
leik — og þá hefðu íslend-
ingar leitt yfir sig mikla
ógæfu.

Deilueplið Bizerte,
HABIB BOURGIBA forseti Tún.
is, krafðist þess á fjölmennum
útifundi í janúarmánuði sl., að
Frakkar hefðu sig á brott frá
flotastöðinni í Bizerte fyrir 8.
febrúar, en hótaði að öðrum
kosti að grípa til þeirra ráða,
sem með þyrfti til að koma þeim
burtu. Dagurinn nálgaðist og
ekkert skeði. Þegar 2. febrúar
rann upp, sátu Frakkar enn í Bi-
„Rauða höndin"
hótar
FRANKFURT — Nú hefur
hinn þýzki blaðamaður Ul-
rich Kempski, sem átti við-
talið við hinn franska hers-
höfðingja Jacques Massu á
dögunum, fengið hótunarbréf
frá frönsku þjöðernishreyfing
unni, „Rauðu höndinni“, þar
sem honum er hótað lífláti. —
Blaðaviðtal þetta átti sinn
þátt í því að uppreisnin brauzt
út í Alsír fyrir nokkru og
margir helztu leiðtogar
frönsku þjóðernissinnanna
voru handteknir.
Er þetta ekki í fyrsta skipti,
sem vestur Þjóðverjum berast
slík hótunarbréf frá Rauðu
hendinni, og hafa t. d. þrír
blaðamenn fengið hótunar-
bréf. AUt eru þetta menn, sem
hafa lýst stuðningi sínum við
hina múhameðsku uppreisnar
menn í Alsír.
Rússlandsmeist-
aramótið í skák
í lið með sér. Réðist Doria gegn
Bizerte og tók borgina. Gaf
hann hermönnum sínum frjálsar
hendur í borginni, og orsakaði
það blóðbað og eyðileggingu,
sem borgin var mörg ár að ná
sér á eftir.
Hinn 3. maí árið 1881, rúmum
300 árum eftir að Andrea Doria
hertók borgina fyrir Karl V.,
réðist franski flotinn mótaðgerða
laust á Bizerte, og lagði borgina
undir Frakkland. Að baki borg-
arinnar var Bizerte-vatnið, sem
var nægilega djúpt til að mynda
hina ákjósanlegustu höfn. Bygg-
ingaframkvæmdir hófust við
höfnina árið 1890 og í maí 1896
var hún fullgerð.' Síðan hefur
þarna verið ein bezta flotahöfn
við Miðjarðarhafið.
í síðustu heimssyrjöld fékk
Bizerte aukna þýðingu. Það vildi
svo illa til að þegar hersveitir
Bandamanna lentu í Norður-
Afríku 1942, var yfirstjórn Túnis
í höndum Estera aðmíráls, sem
fylgdi Vichy stjórninni að mál-
um. Hann afhenti Öxulríkjunum
skip þau er lágu í höfninni, þrjá
tundurskeytabáta og níu kafbáta.
Ef herforingjar Hitlers hefðu séð
fært að vígbúa Bizerte, hefði það
getað haft alvarlegar afleiðing-
ar fyrir Bandamenn.
Bandaríski herinn náði Bizerte
á sitt vald 7. maí 1943, umkringdi
þar tvö þýzk herfylki, sem urðu
að gefast upp, og með því hófst
lokaþátturinn í styrjöldinni í
Norður-Afríku. — Borgin hafði
orðið fyrir geisilegu tjóni í loft-
árásum, en herstöðin var fljót-
lega lagfærð og varð aðalbæki-
stöð fyrir innrásina á Sikiley.
RÚSSLANDS meistaramótið í
skák er nýhafið og er teflt í
Leningrad. Er þetta 27. meist-
aramótið. Töfluröðin er sem hér
segir: Spaski, Bagirou, Krogius,
Geller, Suetin, Lutikov, Taman-
ov, Sacharov, Mei, Smislov,
Simagin, Schamkovisch, Gulfeld,
Liberson, Kortschnoi, Bronstein,
Petrosjan, Gurgenidse, Averbach,
Poludajevski.
Núverandi Rússlandsmeistari
er Petrosjan.
í flotahöfninni í Bizerte er ætíð fullt af herskipum og birgðaskipur. .
þýðiiigarmesta flotastoð Frakka,
sem Tunisbúar vilja nú
endurheimta
zerte og þann dag hélt Bourgiba
ræðu og sagði að samningaleiðin
yrði farin til að koma þeim burt.
Þessi síðasta bækistöð Frakka
á sér langa og merka sögu.
Á fjórðu öld fyrir Krist var
Bizerte, sem þá hét Houmi-
Diarrrrhytus, tyrknesk nýlenda,
seinna blómstraði hún undir
stjórn IXómverja þar til Arabar
hertóku borgina árið 661. Hún
fékk á sig sérstakan blæ eftir að
Márar, sem hraktir voru frá
Spáni, settust þar að. Þeir gátu
ekki gleymt fegurð Andalúsíu-
héraðsins og reyndu að endur-
skapa fegurðina þarna við Mið-
jarðarhafið.
En Bizerte kom mikið við sögu
eftir að sjórnæninginn grimmi,
Khai-el-Din, sem var þekktur
undir nafninu Barbarossa, setti
þar upp aðalstöðvar sínar. Karl
V., sem sagði að sólin gengi aldrei
til viðar í ríki sínu, hóf her-
ferðir gegn Barbarossa, en ekk-
ert gekk unz hann fékk Andrea
Doria aðmírál frá Genúa á Ítalíu
I