Morgunblaðið - 18.03.1960, Qupperneq 3

Föstudaffur 1R mar7 1960
MORGUNBLAÐIÐ
3
Dularfulli
togarínn
til Eyja
VESTMANNAEYJUM, 17. marz.
— Um sex leytið í kvöld lagðist
togarinn „dularfulli“, sem í fyrra
dag kom inn til Seyðisfjarðar, að
bryggju hér í Vestmannaeyjum.
Þetta er 454 tonna togari, ný-
kominn úr slipp í Hollandi. Er
hann sagður eign Livarnos,
tengdaföður Onassis skipakóngs,
og er áhöfnin belgísk og grísk,
skipstjóri belgískur.
Togari þessi hefur einhverja
bráðabirgðaskráningu í Grims-
by.
Mun hann ætla að fá hér
keyptan nýjan fisk, en ólíklegt
er að það takizt. Er sennilegt að
ókunnugleiki á staðháttum valdi
þessari ferð hans hér norður tii
íslands.
Annars kom hann ekki hingað
fyrr en síðdegis í dag, eins og
áður er sagt, og hefur því ekki
enn gert neina tilraun til að fá
fisk.
Annarri umræðu
um fjárlög lauk
í gær
ANNARRI umræðu um fjárlög
lauk í samainuðu Alþingi í gær,
en atkvæðagreiðslu var frestað
og mun hún ekki fara fram fyrr
en eítir helgi. Eins og segir ann-
ars staðar í blaðinu hófst fund-
. urinn í gær með því, að forsætis-
ráðherra rnælti fyrir breytingar-
tiiiögu, er hann flytur við fjár-
lög. Auk hans töluðu allmargir
þingmenn fyrir einstökum breyt-
ingartillögum við fjárlögin og
tóku þessir þingmenn til máls á
fundinum: Halldór E. Sigurðsson,
Ásgeir Bjarnason, Geir Gunn-
arsson, Sigurður Bjarnason,
Gunnar Jóhannsson, Karl Kristj-
ánsson, Björn Fr. Björnsson,
Ágúst Þorvaldsson, Garðar Hall-
dórsson, Sigurvin Einarsson og
Sigurður Ágústsson.
t
' Fisklöndun í Cuxhaven.
Oartir
ráönir til
fiskvinnu
jCuxhaven
ÞÝZKT fyrirtæki auglýsti ný-
lega í Esbjerg í Danmörku
eftir fólki til að vinna við fislv
iðnaðinn í Cuxhavem. — 40(T
konur og karlar gáfu sig fram,
og úr þeim hópi valdi fulltrúi
Þjóðverjanna fjóra karla og
tvær konur.
Fulltrúinn, sem heitir H.
Dúring, sagði að mikill skort-
ur væri á verkamönnum í V-
Þýzkalandi. I Cuxhaven vant-
aði sérstaklega vana flakara,
en einnig flutningaverka-
menn, sem búizt var við að
unnt væri að fá í Esbjerg. —
Margir af þeim sem sóttu um
vinnu, hafi hætt við það þeg-
ar þeir heyrðu að launin væru
lægri þar en í Esbjerg. Þess
vegna mætti ekki líta það með
gagnrýni að ekki væru ráðnir
nema sex af 402 umsækjend-
um. Hér væri um algera til-
. S raun að ræða, til að sjá hvern-
| ■ ig Dönum félli vinnutilhögun-
, 1 in í Þýzkalandi.
Aflinn boðinn upp.
1.0- m m -m m m m * m*
STAK8TEIIVAR
Gagnlegar framkvæmdir
Þannig framfylgja þá Fram-
sóknarmenn þeim kröfum sín-
um að dregið verði úr útgjöld-
um og f járlögin lækkuð. Þeir Játa
sína eigin fulltrúa í fjárveitinga-
nefnd flytja tillögur um gífur-
legar hækkanir!!
Sparnaður
í TÍkisrekstrinum
1 hinni glöggu framsöguræðu
sinni við 2 .umr. f járlaga, minnt-
ist Magnús Jónsson m.a. á nauð-
syn sparnaðar í ríkisrekstrinum.
Hann kvað það engum efa bund-
ið, að á ýmsum sviðum ríkis-
rekstrarins mætti spara töluvert
fé með samfærslu og betra skipu-
lagi á vinnubrögðum. Hann
komst síðan að orði á þessa leið:
„Því mega menn hins vegar
ekki gieyma, að meginhluti út-
gjalda ríkissjóðs eru lögbundnar
greiðslur til þjónustu, sem talið
hefur verið nauðsynlegt að þjóð-
félagið veitti þegnum sínum. Og
það eru einmitt þessi útgjöld,
sem mest vega í árlegum útgjalda
auka ríkissjóðs. Eigi að ná fram
verulegum sparnaði, verða menn
því að vera við því búnir, að
skerða eitthvað þá þjónustu1*.
Aðfarir Framsóknar
Háttalag Framsóknarmanna hef
ur vakið mikla athygli í sam-
bandi við afgreiðslu fjárlagafrum
varpsins fyrir árið 1960. Þeir hafa
I húðskammað ríkisstjórnina fyrir
það, hve f járlögin séu há, og
hvergi verði vart við viðleitni til
þess að draga saman ríkisrekst-
urinn og spara.
En í sama mund og Framsókn-
armenn halda uppi þessum ádeil-
um á ríkisstjórnina, láta þeir full
' trúa sína í f járveitinganefnd
flytja tillögur um stórkostleg auk
in útgjöld og gífurlega hækkun
fjárlaganna. Hefur áður verið frá
því skýrt, að Framsóknarmenn
leggja til að tekjuáætlun fjárlaga
verði hækkuð um nær 100 millj.
kr. og útgjöld aukin svo til að
sama skapi.
Breytingar
stúdenfum
Samtal v/ð tormann stúdentaráðs
a kosningalögum
hitamál
EINS og skýrt hefur verið frá
hér í blaðinu, er mikið um að
vera hjá háskólastúdentum
þessa dagana. Lagt hefur ver-
ið fram og samþykkt á al-
mennum stúdentafundi frum-
varp um breytingar á lögum
stúdentaráðs Háskólans. Er
meginatriði þessa frumvarps
að kosningarnar skulu vera
einstaklingskosningar og fara
fram innan deildanna, í stað
almennra listakosninga, sem
verið hafa síðasta aldarfjórð-
ung. Tíðindamaður Morgun-
blaðsins sneri sér í gær til
deildir að meira
eða minna leyti.
Þ á v a r fyrir-
komulaginu gjör
breytt og tekin
upp listakosning
og allir stúdent-
ar gengu sam-
tímjs að kjör-
borði. Pólitísk fé
lög v o r u starf-
andi innan skól-
ans meðan deild
arkosningar tíðkuðust og áttu
sína fulltrúa i ráðinu þá sem nú.
Hreyfingar, sem haft hafa það
að markmiði að stemma stigu
við pólitísku stúdentaráði, hafa
komið fram öðru hverju og síðast
formanns Stúdentaráðs, Árna "ú 1 stúdentaráðskosningunum i
• , haust. Flestar þessar hreyfmgar
Gretars Fmnssonar, stud. jur.,
og leitaði hjá honum upplýs-
inga um málið. Sagðist hon-
um m. a. svo frá:
— Stúdentaráð var stofnað
1920 og hefur meginverkefni
þess frá upphafi verið að gæta
hagsmuna stúdenta, utan skólans
sem innan, og vera málsvari
þeirra. Fram til 1936 var kosning
til stúdentaráðs bundin við
hafa talið það vænlegast til ár-
angurs þessu stefnumáli sínu að
breyta kosningafyrirkomulagi til
stúdentaráðs.
Úr öllum stjórnmálafélögum
— Eru nokkrir sérstakir aðilar
sem standa að þeirri óháðu
hreyfingu, sem upp kom í haust?
— Að þeirri hreyfingu standa
ýmsir aðilar. Það hefur komið
fram að hún á sér stuðningsmenn
úr öllum stjórnmálafélögum inn-
an skólans.
Tvö félögin með, tvö á móti
— Hver er afstaða stjórnmála-
félaga skólans til þessarar laga-
breytingar?
— Tvö af stjórnmálafélögum
skólans, Félag frjálslyndra stúd-
enta og Stúdentafélag jafnaðar-
manna hafa lýst opinberum
stuðningi við málið. Vaka, félag
lýðræðissinnaðra stúdenta, og
Félag róttækra stúdenta hafa
hinsvegar snúizt gegn málinu, en
eins og ég tók fram áðan ráða
stjórnmálaskoðanir stúdenta ekki
öllu um afstöðu þeirra til máls-
ins.
Sótt af kappi af báðum
— Nú þarf annan fund um
málið. Telur þú líklegt að það
nái samþykki á þeim fundi?
— Samkvæmt lögum stúdenta-
ráðs þarf tvo almenna stúdenta-
fundi, þar sem mættir eru a. m.
k. V\ hluti háskólastúdenta til að
samþykkja svo gilt sé breytingar
á lögum stúdentaráðs. Fyrri
fundurinn var haldinn sl. þriðju-
dagskvöld og var þar samþykkt
að breyta núgildandi skipulagi.
Sá fundur var allsögulegur, að
ekki sé meira sagt. Síðari fund-
urinn mun fara fram í Sjálf-
stæðishúsinu kl. 2 á laugardag.
Samþykki hann breytinguna, er
hún þar með orðin að lögum. Ég
skal engu spá um, hver úrslit
málsins verða þar, en það eitt er
víst, að málið er sótt af geysi-
legu kajlpi af báðum.
Tiíraunir með taugagas
LONDON. — Brezka blaðið Daily
Mail skýrði frá því fyrir skömmu,
að gerðar hefðu verið tilraunir
með það í Bretlandi, hvaða áhrif
hið svonefnda taugagas hafi á
menn — og reynt að grafast fyr-
ir um, hvort nokkur vöm sé til
gegn því. — Þetta hefur nú verið
saðfest af ábyrgum aðílum, að
því er Lundúnafréttaritari norska
blaðsins Aftenposten skýrir frá.
Taugagas er margfalt hættu-
legra en eiturgastegundir þær,
sem notaðar voru í fyrri heims-
styrjöldinni — og þær, sem til
taks voru, en aldrei notaðar, í
þeirri síðari. — Margir telja, að
taugagas og önnur slík eiturefni,
sem nú eru tiltæk, séu jafnvel
enn hryllilegri eyðingarvopn en
kjarnorku- og vetnissprengjur.
Það hefur að vonum vakið
talsverða athygli í Bretlandi, að
slíkar tilraunir skuli nú gerðar
þar — og að fást skuli sjálfboða-
liðar í hernum til þess að láta
reyna þetta hættuleea ejtur. 4
sér.
í þessu sambandi skiptir það
ekki meginmáli að margar þær
útgjaldatillögur, sem Framsókn-
armenn flytja eru vegna nauðsyn
legra og gagnlegra framkvæmda.
Hver einasti maður veit, að Al-
þingi og f járveitinganefnd verður
oftlega að taka afstöðu gegn aukn
um útgjöldum til þarflegra hluta.
Það sprettur einfaldlega af þeirri
staðreynd, að þjóðina brestur fjár
hagslegt bolmagn til þess að geta
gert allt í einu. Margs konar verk
I efni kalla að úr öllum áttum. En
því miður er ekki hægt að sinna
þeim öllum.
Þetta skilur allur almenning-
ur. Þess vegna baka Framsókn-
armenn sér fyrirlitningu eina
með yfirboðum sínum og tillög-
ur um gífurlegar hækkanir á út-
gjöldium fjárlaganna.
Stakkur eftir vexti
I Það er vissulega rétt, sem
Magnús Jónsson, framsögumaður
j meirihluta fjárveitinganefndar
benti á 1 framsöguræðu sinni, að
j íslenzka þjóðin verður í þessum
I efnum eins og öðrum að sníða
j sér stakk eftir vexti. Við verð-
1 um að miða útgjöld og eyðslu við
fjárhagsgetuna á hverjum tíma.
Ef þessi litla þjóð gerir það ekki,
j kollsiglir hún sig, glatar f jár-
I hagslegu sjálfstæði sínu og er þá
skammt yfir í stjórnarfarslegt ó-
: frelsi og niðurlægingu.
En um þetta varðar Framsókn-
armennina ekki neitt. Þeir eru í
stjórnarandstöðu, og „hvað varð-
ar þá þá um þjóðar hag?“