Morgunblaðið - 05.04.1960, Blaðsíða 2
2
MORGXJlSnr jniD
Þriðjudagur 5. apríl 1960
l\leð nýju útsvarslogunum verður
Hámark veltuútsvara
ðgfest 3 af
Blekkingar framsóknarmanna
um veltuútsvorin ftraktar
á þingi í gær
UMRÆÐUM um útsvars-
lögin og fyrirhugaðar breyt-
ingar á þeim var haldið áfram
á fundi Neðri deildar Alþing-
is í gær.
Var Eysteinn Jónsson fyrstur
á mælendaskrá, en eins og skýrt
var frá hér í blaðinu fyrir helg-
ina tók hann einnig til máls við
fyrri hluta 1. umræðu og hafði
þá flest á hornum sér, einkum
að því er veltuskattinn sjálfan,
svo og hann og samvinnufélögin
snertir. Beindi hann til fjármála-
ráðherra nokkrum spurningum
varðandi einstakar greinar stjórn
arfrumvarpsins. Óskaði E. J. eftir
upplýsingum um, 1) Hversu víð-
tækar væru heimildir bæja- og
sveitastjórna skv. 3. gr. frv. til
þess að víkja frá ákvæðum
skattalaga um sérstakan frádrátt
sjómanna, um tapsfrádrátt á
milli ára og um fyrningarfrá-
drátt. 2) Hvað átt væri við með
Aðrir tónleikar
Kammermíisík-
klúbbsins
1 KVÖLD kl. 21 verða haldnir
aðrir tónleikar Kammermúsik-
klúbbsins í Reykjavík. Verða
þeir kl. 21 í Melaskólanum.
Á efnisskránni eru eftirtalin
verk: Divertimentó eftir Joseph
Haydn og þrír Kvintettar fyrir
blásturhljóðfæri, eftir Finn Höff
ding, Gyula David (f. 1913) og
Antonin Rejcha (1770—1836).
Hljóðfæraleikararnir, sem ann-
ast flutning Kvintettanna eru
Herbert Hriperschek, (horn),
Peter Ramm (flauta), Gunnar
Egilsson (klarinett), Karel Lang
(Óbó) og Hans Ploder (fagott).
Stjórnandi kammerhljómsveit-
arinnar er Björn Ólafsson fiðlu-
leikari.
orðinu „velta“ í frumvarpinu,
t. d. að því er umboðssölu snerti?
3) Hvort frumvarpið gerði ráð
fyrir heimild til þess að leggja
mishátt veltuútsvar á sömu við-
skiptagrein. Verið gæti að það
væri enn ekki ákveðið. 4) Hvort
útsvör verði einnig frádráttarhæf
við álagningu tekjuskatts?
5) Hvort veltuútsvar yrði tekið
inn í verðlagsgrundvöll varanna?
Slíkt hefði undanfarin ár verið
mjög á reiki.
Gunnar Thoroddsen, fjármála-
ráðherra, tók næstur til máls og
kvað sumar af spurningum E. J.
gersamlega óþarfar, þar eð svör-
in væru fyrirfram Ijós af fram-
söguræðu sinni fyrir helgina. Þó
kvaðst ráðherra mundu rekja
þessi atriði, en áður vildi hann
hann taka það fram, að fram-
sóknarmenn færu með miklar
blekkingar í sambandi við veltu-
útsvörin. Þeir töluðu eins og nú
væri verið að „lögfesta“ veltuút-
svör. Það væri ekki rétt, heldur
væri hér verið að lögleiða há-
mark veltuútsvara. Veltuútsvar
hefði tíðkazt um fjölda ára og
verið talið heimilt, án þess að
nokkurt hámark væri sett fyrir
því í lögum. Það hefði verið lagt
á í öllum kaupstöðum og fjölda
annarra sveitarfélaga. Veltuút-
svörin á sumum þessarra staða
hefðu hins vegar verið hærri en
næmi því 3% hámarki, sem í
frumvarpinu væri gert ráð fyrir,
þ. e. a. s. 4% og upp í 5% á
stöðum, þar sem E. J. væri
ákaflega vel kunnugt um. Það
væri því verið að fara með hin-
ar mestu blekkingar, þegar lát-
ið væri í veðri vaka, að nú fyrst
sé verið að leiða í lög heimildir
til þess að leggja á veltuútsvör.
Veltuútsvör hefðu á undanförn-
um árum verið notuð samkvæmt
heimild í gildandi útsvarslögum,
ákvæðinu um niðurjöfnun eftir
efnum og ástæðum og hefði
gengið hæstaréttardómur um lög
mæti þess.
Að'alþýðing frumv. í sam-
Dr. Banda hvetur
til fridsemdar
BLANTYRE, Njassalandi 4. apríl
(Reuter). — Dr. Hastings Banda
leiðtogi afrískra þjóðernissinna,
sem sleppt var úr haldi fyrir
þrem dögum, sagði í dag við hóp
innfæddra, sem safnast hafði
saman utan um jeppabifreið hans,
að þeir yrðu að halda áfram að
vera friðsamir og rólegir til að
spilla ekki. andrúmsloftinu fyrir
viðræður hans við Macleod ný-
lendumálaráðherra Bretlands.
Dr. Banda endurtók þessi orð
sin seinna er hann talaði yfir
1.000 blökkumönnum fyrir utan
bækistöðvar hans í borginni
Limbe.
Honum var ákaft fagnað er
hann lýsti Macleod á þessa leið:
„Mjög, mjög mikill maður, krist-
inn heiðursmaður og mjög góð-
ur „Mzungu" (hvítur maður).
Síðan hélt Banda til Zomba,
þar sem nokkur hundruð blökku
manna hylltu hann við komuna.
bandi við veituútsvörin væri
því sú, að þau yróu nú tak-
mörkuð frá því sem áður hefði
verið og lögbundið 3% há-
mark.
Um leið væri ákveðin sú við-
bótartakmörkun að því er höfuð-
staðinn snerti, að þar mættu
veltuútsvör þó í engu tilfelli
á neinni tegund vöru vera hærri
en var á sl. ári.
Það nýmæli væri svo í frum-
varpinu, að ætlazt væri til að
nema úr gildi þau úreltu og rang
látu ákvæði, sem skapað hefðu
einni tegund verzlunar algera
sérstöðu og fríðindi.
Og menn mættu ekki láta ein-
hliða tillit til einnar verzlunar-
tegundar villa sér svo gersam-
lega sýn, að þeim væri meinuð
yfirsýn yfir málið í heild.
Að svo mæltu vék fjármálaráð-
herra að spurningum E. J. og
komst í sambandi við þær m. a.
svo að orði:
J \ E. J. spyr í fyrsta lagi,
hverjar séu þær undan-
þágur, sem sveitarfélögin hafi
gefið frá ákvæðum skattalaga,
eins og segir í 3. gr., að víkja
megi frá ákvæðum skattalaga
varðandi sérstakan frádrátt frá
tekjum, tapsfrádrátt milli ára og
fyrningarfrádrátt. Ég gat þess og
/* NA IShnúhr / S1/ 50 hnútar ¥ Snjókoma > ÚÓi ***' \7 Skúrir K Þrumur Kufdaski! 'Zs* Hifaski/ H HatS L* La</S
Úrkoman
hefur aukizt
LÆGÐIN fyrir sunnan land
er svo víðáttumikil, að hún
ræður mestu um veður á norð-
anverðu Atlantshafi. Hlý SA-
átt nær nú yfir fsland, en á
miðunum norður undan mun
vera hvöss austanátt, þó að
þaðan hafi ekki borizt nein
veðurskeyti. Úrkoman hefur
aukizt upp á síðkastið, var t.
d. 18 mm á Fagurhólsmýri í
fyrrinótt.
VEÐURHORFUR
SV-mið, hvass austan, rigning.
SV-land, Faxaflói og Faxaflóa
mið: Austan kaldi eða stinn-
ingskaldi, dálítil rigning. —
Breiðafj. til N-lands, Breiða-
fjarðarmið: Austan kaldi,
skýjað. Vestfjarðamið og N-
mið: Austan átt, hvasst á
djúpmiðunum, dálítil rigning.
NA-land til SA-Iands, NA-
mið til SA-miða: Austan átt,
allhvasst og rigning.
held, að það hafi komið skýrt
og greinilega fram í minni fram-
söguræðu að þessi frávik væru
ákaflega misjöfn í hinum ýmsu
sveitarfélögum. Varðandi t. d.
tekjufrádrátt skatta sjómanna,
hafa sum bæjarfélög, eins og t. d.
Reykjavík, tekið hann til greina
að fullu. í sumum öðrum sveitar-
félögum er það svo, að þau hafa
ekki treyst sér til að leyfa þenn-
an frádrátt að fullu. Varðandi
fyrningarfrádráttinn, er það líka
mjög mismunandi.
Ég tók fram og tek það enn
fram, að þessu er ákaflega ólíkt
farið í hinum ýmsu sveitarfélög-
um og náttúrlega ógerningur að
fara að gefa hér skýrslu um
hvert einasta sveitarfélag á land-
inu.
En tilgangurinn með þessu
ákvæði í 3. gr. laganna er
sá, að ekkert sveitarfélag
skuli, skv. þessum lögum,
víkja frá ákvæðum skattalaga
meira í óhag gjaldenda heldur
Framh. á bls. 23.
Furðufréttir frá Ghana
— HVAÐ er að gerast í
Ghana? — Svo spurðu
margir Lundúnabúar um
helgina eftir að hafa lesið
grein í einu stórblaðanna
þar, sem m. a. greindi frá
því, að Nkrumah, forsætis-
ráðherra í hinu nýstofnaða
Afríkulýðveldi, léti nú
dreifa um landið póstkort-
um með myndum af sjálf-
um sér og Jesú Kristi hlið
við hlið.
Að undanförnu hafa mikil
átök átt sér stað í Ghana, enda
þótt hvítir menn séu horfnir
af vettvangi stjórnmálanna
þar. Nkrumah, forsætisráð-
herra, hefur látið fangelsa
marga stjórnarandstæðinga,
sem saka hann um einræðistil-
hneygingar og því um líkt. Eitt
er víst, að kostur stjórnarand-
stöðunnar hefur verið þrengd-
ur mjög.
Gagnrýndur
Á ráðstefnum frjálsra Af-
ríkuríkja hefur mikið borið á
Nkrumah að undanförnu og
víða um heim er hann litinn
sem talsmaður Afríkuþjóð-
anna, sem ein af annarri brjót-
ast nú til sjálfstæðis. En víða
hefur hann líka verið gagn-
rýndum, aðallega í BretlandL
Virðist sem margir hafi orð-
Dr. Banda mun halda flugleiðis
til Lundúna n.k. miðvikudag.
Nýtt tímarit
rafvirkjameistara
NÝTT tímarit, Rafvirkjameistar-
inn, er nú að hefja göngu sína, og
er 1. tbl. 1. árg. komið út. Tíma-
rit þetta er gefið út af Félagi
löggiltra rafvirkjameistara í
Reykjavík og Landssambandi ís-
lenzkra rafvirkjameistara og er
ætlazt til að félagsmenn geti í
því fylgzt með þeim málum, sem
efst eru á baugi hverju sinni.
Ritstjórn annast Árni Brynjólfs
son og Gísli Jóh. Sigurðsson og
mun það koma út „svo oft sem
þurfa þykir“. Blaðið er hið vand-
aðasta að frágangi og prentað í
prentsmiðjunni Hólar.
ið fyrir vonbrigðum með
Nkrumah, jafnvel menn, sem
drengilega studdu sjálfstæðis-
kröfur Ghana á sínum tíma.
Lyklar himnaríkis og
gangan á vatninu
Fréttaritari eins Lundúna-
blaðanna, sem kom heim frá
Ghana fyrir helgina, segir svo
frá, að fylgismenn Nkrumah
reki nú áróður fyrir honum
sem væri hann nýr Messias.
Á götum og gatnamótum eru
seld póstkort með myndum af
þeim Nkrumah og Kristi, á
einu þeirra, segir fréttamaður-
inn, er Kristur að afhenda
Nkrumah lykla himnaríkis.
Eitt af blöðunum í Ghana
greidi jafnframt frá því fyrir
nokkrum dögum, að Indverji
einn í höfuðborginni Accra
hefði séð svip Nkrumah —
„ganga á vatninu“. í ritstjórn-
argrein sama blaðs var bfent
á mikilvægi þessarar fréttar.
„Nkrumah-isminn"
Blaðamaðurinn segir frá
öðru í sama dúr og ennfremur,
að „Nkrumah-isminn“, sé það,
sem leysa eigi kristindóminn
af hólmi á 20. öldinni þar suð-
ur frá. En hann getur ekki
skilgreint þennan nýja „isma“
og segir, að Ghana-menn eigi
líka erfitt með það. En e. t. v.
gefi setning, sem grafin sé á
fótstall styttu Nkrumah fram-
an við þinghöllina í Accra, ein
hverja vísbendingu: „Leitið
fyrst ríkis stjórnmálanna og
allt annað mun veitast yður að
auki“.
Póstkort með mynd
Nkrumah og Kristi.
af