Morgunblaðið - 05.04.1960, Page 3

Þriðjudagur 5. apríl 1960
MORCUNBL4ÐIÐ
3
FLEIRI trillubátar munu
veröa gerðir út frá Reykja-
vík nú í vor og sumar en
nokkru sinni fyrr, segja
kunnugir menn, sem blaða-
maður frá Mbl. ræddi við
vestur á Grandagarði í
gær. Þær tölur sem nefnd-
ar eru, eru milli 50—80. —
Það er erfitt að ákveða töl-
una, því hinn mikli triliu-
floti er ekki almennt byrj-
aður róðra. Trillueigendur
glíma við mikið vandamál:
Engan öruggan samastað
í allri höfninni fyrir báta
sína. Það mál virðist óhjá-
kvæmilegt að hafnarstjórn
Eiríkur Eyjólfsson á nýju trillunni sinni „Þurfa lingur". — Gamalreyndir trillumenn úr Reykja-
vík þeir Sveinbjörn og Erlendur á Glað.
Reykjavíkurtrillur
in taki föstum tökum nú
þegar.
Fallegir bátar
Síðdegis í gær er ljósmynd-
ari Mbl. og blaðamaður frá
því brugðu sér í gönguför
vestur á Granda, var þar að
venju mikill ys og þys. Efst
og fremst, út undir Örfiris-
ey, stendur uppi fjöldi trillu-
báta og verið er að búa þá
undir „vertíð". Einnig er fjöldi
báta úti í örfirisey sjálfri.
Eru margir fallegir bátar þar.
Sumir eru alveg nýir. Aðra
er verið að gera upp, og enn
aðrir sem venjulegt viðhald
fer fram á, og verið er t. d.
að mála, eftir að hafa staðið
uppi frá því í fyrrahaust.
Uti í vesturhöfninni mátti
sjá allmarga trillubáta, þar
sem þeir lágu utan á stærri
bátum og skipum.
★ Sjá bænum fyrir fiski
A þessari ferð sinni hittu
blaðamaðurinn og ljósmynd-
arinn tvo greinagóða trillu-
menn, þá Sveinbjörn Jóhanns-
son, Baldursgötu 28 og Erlend
Jónsson á Seljavegi 3 A. Þeir
voru að gera trilluna sína
„Glað“ sjóklára. „Við höfum
róið héðan á hverju voru
síðastliðin fimm ár“. Báturinn
þeirra var upphaflega nóta-
bátur, og var smíðaður fyrir
14 árum. Við væntum þess að
geta ýtt úr vör í þessari viku,
Þeir sögðu að trilluflotinn
hefði miklu hlutverki að
gegna í þágu bæjarbúa. Jú,
þær sjá bæjarmarkaðnum að
verulegu leyti fyrir öllum
fiski þegar kemur fram á sum
Flotinn þarf
að fá að-
stöðu í
höfninni
arið. En þær hafa einnig lagt
sinn skerf til útflutningsfram-
leiðslunnar. Það er mikill og
vaxandi hugur í mörgum
bæjarmanninum, sagði Er-
hlutdeild í trilluútgerð. Þeir
félagarnir, Sveir.björn og Er-
lendur hafa flutt sig úr
Reykjavík með trilluna á
sumrin og þá stundað róðra
frá Bolungarvík.
•fa Erfið aðstaða
Vandamál trilluútgerðarinn
ar héðan úr höfuðborginni
hefur ekki mætt þeim skiln-
ingi, sem vænta hefði mátt.
Því er borið við, sögðu þeir
félagar, að við borgum engin
hafnargjöld og því eigum
við ekki kröfu á fyrirgreiðslu.
Við viljum greiða þau með
glöðu geði, og eiga von á
aðstöðu fyrir bátana. Og það
má benda á að í krikanum
við Örfirsey, fyrir neðan
björgunarskýlið, er upplögð
trillubátahöfn.
Smíðaði bát í frístund-
unum
Við annan bát, nýsmíðaðan
var staldrað. Þar var maður,
„Vesturbæingur, mann fram
af manni“, sagði hann og hélt
lendur, að eignast trillu eða áfram að inála. Hann heitir
Eiríkur Eyjólfsson, Vestur-
götu 59. Faðir minn, sem er
bílstjóri, smíðaði þennan bát
í frístundum sinum, og hann
er búmn að vera nokkur ár í
smíðum. Nú er ég að komast
á flot.
— Faðir þinn hlýtur að vera
skipasmiður?
— Nei, hann lærði aldrei
skipasmíði. Eiríkur er ekki
heldur skipasmiður, en hefur
sjálfur smíðað snotrasta stýr-
ishús á bátinn. Það upplýstist
í þessu rabbi við Eirík, að
svona trillubátur kostar með
vél um 130.000 krónur. Ei-
ríkur var nú síðast á Röðli,
kvaðst þó ekki hafa yfirgefið
togarana fyrir fullt og allt.
— Ég hvíli mig á togara-
mennskunni í sumar.
, ★
Fyrir utan eyjar mátti sjá
hvar gangmikil hvítmáluð
trilla sigldi inn. Einn hinna
harðari sjósóknara á trillu-
flotanum, Diðrik á Þorsteini,
var að koma úr róðri. — Hann
hefur trúlega verið úti á
Sviði, sagði einhver.
a handfæri í vor
Ljóstæknivika hafin
Forseti alhjóðasambands Ijóstækni-
félaga hér staddur
EINS og frá hefir verið skýrt
í fréttum er þessa dagana exnt
til svonefndrar ljósviku á
vegum Ljóstæknifélags ís-
lands. Að þessu tilefni er
hingað til landsins kominn
sænski rafmagnsverkfræð-
ingurinn Ivar Folcker, form.
sænska ljóstæknifélagsins og
forseti alþjóða ljóstæknisam-
bandsins. í gær bauð stjórn
Ljóstæknifélags íslands blaða
mönnum til fundar við hr.
Folcker en hann mun í dag
flytja erindi á ársfundi ljós-
tæknifélagsins.
Hr. Folcker skýrði í gær i
stórum dráttum frá starfsemi og
starfssviði alþjóða ljóstæknisam-
bandsins, sem nú er orðið 50 ára
gamalt.
Nær tll 28 landa
Starfssvið þess nær til 28
lanua og hóf það starfsemi sína
með alls konar ljósmælingum og
samræmingu lýsinga, sem hafa
alþjóðlegt gildi. Má þar nefna
samræmingu á lýsingum flug-
valla, sem nú eru alls staðar
eins í heiminum. Athuganir á
lýsingum bíla og umferðagatna
hefir og verið snar þáttur í starfi
sambandsins, svo fátt eitt sé
nefnt.
Þing í Vínarborg 1963
Sambandið heldur þing á fjög-
urra ára fresti og verður hið
næsta þeirra háð í Vínarborg ár-
ið 1963. Um þessar mundir starfa
15 nefndir sérfræðinga að alls
konar störfum á vegum sam-
bandsins og eiga þær að skila
áliti sínu fyrir næsta þing en
þar eru niðurstöður þeirra rædd-
ar og samræmdár.
Samstarf Norðurlanda
Auk þessa hafa Norðurlöndin
með sér samvinnu um athuganir
á margháttaðri lýsingu, bæði
Framhald á bls. 23.
Jóitas Kristjáns-
son, læknír
lá isin
JÓNAS KRISTJÁNSSON læknir
og fyrrum alþingismaður andað-
ist í Hveragerði síðastliðinn
sunnudag, tæplega níræður að
aldri.
Jónas Kristjánsson fæddist á
Snæringsstöðum í Svínadal 20.
sept. 1870. Foreldrar hans voru
Kristján bóndi þar Kristjánsson
og kona hans, Steinunn Guð-
mundsdóttir bónda í Kirkjubæ
í Norðurárdal Ólafssonar. Hann
lauk stúdentsprófi í Reykjavík
1896 og embættisprófi við lækna
skólann 1 Reykjavík 1901. Að
loknu embættisprófi var hann
um skeið við framhaldsnám i
Kaupmannahöfn. Hann var skip
aður héraðslæknir í Fljótsdals-
héraði 1901 og gegndi því embæ-
ætti fram til 1911. Héraðslæknir
í Sauðárkrókshéraði var hann
1911—1930. Eftir þann tíma átti
hann lengst af heimili í Reykja-
vík, stundaði hér lækningar og
vann að framgangi hugðarmála
sinna. Síðustu ár ævinnar dvald-
ist hann í Heilsuhæli Náttúru-
lækningafélags íslands í Hvera-
gerði, var læknir hælisins fyrst
í stað og átti þar síðan heimili
sitt.
Jónas Kristiánsson varð lands
kjörinn þingmaður við kosning-
ar 1926 og átti sæti á Alþingi
á árunum 1927—1930, sat á fjór-
um þingum. A þingi sinnti hann
einkum læknamálum og heil-
brigðismálum, en lét sig einnig
landbúnaðarmál allmiklu varða.
Hann var forseti Framfarafélags
Skagirðinga 1914—1938, stofnaði
náttúrulækningafélag á Sauðár-
króki 1937 og var einn af for-
ustumönnum Nóttúrulækningafé
lags íslands frá 1939 til dauða-
dags.
STAKS1EINAR
„Skattalækkui hátekju-
manna
Tímamenn gera sér það ljóst,
að skattalækkunartillögur rikis-
stjórnarinnar njóta mikilla vin-
sælda meðal almennings. Þetss
vegna grípur Tíminn til þess
úræðis að reyna að halda því
fram að hér sé einungis um að
ræða skattalækkun hátekju-
manna.
llm þetta segir Tíminn m. a. á
þessa leið sl. sunnudag:
„Maður, sem hefur 60 þús. kr.
árslaun og hefur konu og tvö
börn á framfæri, greiðir nú 1200
kr. í tekjuskatt, en verður tekju-
skattslaus samkvæmt tekju-
skattsfrumvarpinu. Þá lækkar
útsvar á honum um 1200 kr. sam-
kvæmt því ákvæði útsvarsfrum-
varpinu að draga megi útsvar frá
skattskyldum tekjum. Samtals
fær hann þannig 2400 kr. lækkun
á tekjuskatti og útsvörum“.
Síðan kemur Tíminn að „hin-
um ríku“. Farast honum þá orð
á þessa leið“
„Maður, sem hefur jafnstóra
fjölskyldu, en 160 þús. kr. árs-
tekjur, fær tekjuskatt sinn lækk-
aðan um 16.500,00 kr. samkvæmt
tekjuskattsfrumvarpinu og út-
svar sitt lækkað um 10 þús. kr.
samkvæmt útsvarsfrumvarpinu.
Samanlagt fær hann 26.500,00
króna lækkun“.
Þetta segir Tíminn að sýni
mikið ranglæti og mikla ívilnun
við hina ríku. En hann gáir ekki
að því, að samkvæmt hans eig-
in pplýsingum, þá er felldur
niður allur tekjuskattur af mann
inum með 60 þús. kr. launin.
Tekjuskattur hans er hreinlega
afnuminn. Að því er tekjuskatts-
álagninguna snertir er því ekki
hægt að gera meira fyrir þennan
mann. En hann fær útsvar sitt
einnig verulega lækkað.
Maðurinn með 160 þús. kr.
tekjurnar og sömu fjölskyldu og
60 þús. kr. maðurinn verður hins
vegar eðlilega að greiða tölu-
verðan tekjuskatt áfram, þrátt
fyrir' lækkunina.
En með þessum tveimur dæm-
um sanna Timamenn einmitt það
sem þeir ætluðu að afsanna, að
tekjuskattslækkunin er mest í
hag hinum launalægri. Þúsundir
þeirra losna algerlega við að
greiða tekjuskatt, enda þótt þeir
á undanförnum árum hafi orðið
að bera allþunga skattbyrði. Út-
svarslækkunin er einnig þeim
mjög í hag.
Hvernig verður
friðurinn tryggðuir?
fslendingur á Akureyri varpar
þessari spurningu nýlega fram,
og kemst síðan að orði á þessa
leið:
„Þessi spurning leitar ákaft á
hið vaxandi mannkyn. Og venju-
legasta svarið er þetta: Við þurf-
um að afvopna heiminn, banna
notkun kjarnorku og vetnisvopna
o. s. frv., sem og sjálfsagt er. En
það þarf meira til. Fullur friður
kemst aldrei á í þessari veröld
meðan börnum er innrætt, að ein
þjóðin eða einn kynstofn sé ó-
æðri eða réttminni en annar.
Vopnaður friður er lélegur og
haldlítill friður, en jafnvel þó
vopnum sé útrýmt, er langt frá
að friðurinn sé tryggður. Alþjóða
samtök, sem láta sér sjást yfir
ýmsa atburði síðustu ára, svo sem
blóðbaðið í Ungverjalandij átök-
in við Miðjarðarhaf, hryðjuverk
menningarböðla í Ameríku og
Afríku o. fl. geta vart bjargað
heimsfriðnum. Þarf þar fyrst —
og fyrst af öllu hugarfarsbreyt-
t ingu. Og Ijótast er, að margir
j forgöngumenn kynþáttaofsóKna
telja sig kristna menn“.