Morgunblaðið - 05.04.1960, Blaðsíða 20
20
MORCVNBLABIÐ
Þriðjudagur 5. apríl 1960
J>arft ekkert að óttast, telpa mín“.
Þar sem hún var enn einu sinni
farin að gráta, flýtti Jeanne sér
á brott.
Hún kom til hennar á hverj-
um degi, og í hvert skipti brast
Hosalie í grát, um leið og hún
sá hana.
Barninu var komið í fóstur hjá
nágranna einum.
Julien talaði sjaldan orð við
konu sína. Svo virtist sem hann
væri henni reiður fyrir það, að
hún hefði ekki viljað reka stúlk
una burt. Hann minntist einu
sinni á þetta, en Jeanne tók þá
upp úr vasa sínum bréf frá bar-
ónsfrúnni, þar sem hún bað um,
að stúlkan yrði samstundis send
til þeirra, ef þau vildu ekki hafa
hana að Espilundi. „Móðir þín
er sami bjálfinn og þú!“ hrópaði
Julien bálreiður, en minntist
ekki framar á þetta.
Hálfum mánuði síðar var stúlk
an fær um að klæðast og sinna
störfum sínum á ný.
Morgun einn fékk Jeanne hana
til að setjast, tók um báðar hend
ur hennar og leit beint framán
í hana.
„Segðu mér nú allt af létta".
Rosalie fór að titra. „Hvað,
madame?“ stamaði hún.
„Hver á barnið?"
Það sló felmtri á stúlkuna.
Hún reyndi að draga að sér hend
urnar til þess að bera þær fyrir
andlitið. Jeanne kyssti hana gegn
vilja hennar og reyndi að hug-
hreysta hana: „Þú rataðir í ó-
gæfu, en það er ekkert við því
að gera. Þú gerðir þig seka um
veikleika, en slíkt hendir marg-
ar aðrar. Ef faðirinn kvænist
þér, mun þetta allt gleymast.
Rasalie stundi eins og hún
reyndi hún að slíta sig lausa.
Jeanne hélt áfram: „Ég skil
vel, að þú fyrirverðir þig vegna
þessa, en eins og getur séð, er ég
ekkert reið. Ég tala við^ þig á
sama hátt og ég er vön. Ég spyr
þig eingöngu um nafn mannsins
vegna þess, að ég ber hag þinn
fyrir brjósti, og mér finnst ég
mega ráða það af sorg þinni, að
hann hafi brugðizt þér. Ég vildi
gjarnan hjálpa þér. Julien getur
farið á fund hans, og vfð getum
skuldbundið hann til að kvæn-
ast þér. Þið getið bæði unnið hjá
okkur, og við munum einnig
koma vél fram við hann til þess
að þóknast þér“.
í þetta skipti tók Rosalie
snöggt viðþragð, kippti að sér
höndunum og hljóp brott frá hús
móður sinni, eins og hún ætti
lífið að leysa.
Meðan setið var yfir kvöld-
verði þetta sama kvöld, sagði
Jeanne við Julien: „Ég reyndi að
fá Rosalie til að segja mér nafn
þess, sem dró hana á tálar. Mér
tókst það ekki. Þú verður að
reyna að komast til botns í því,
til þess að við getum þvingað
óþokkann þann arna til að kvæn
ast henni“.
Julien rann í skap: „Æ, þú
veizt, að ég vil ekki heyra meira
um þetta talað. Þú vilt hafa
stúlkukindina á heimilinu, og þú
ert sjálfráð um það, en ég vil
ekki skipta mér neitt af þessu“.
Hann virtist hálfu uppstökk-
ari en áður, eftir að þetta kom
fyrir með stúlkuna. Nú var svo
komið, að hann talaði aldrei orð
við konu sína án þess að æpa,
eins og í reiði. Hún gerði sér
aftur á móti far um að svara
honum lágt og vingjarnlega, til
þess að komast hjá þrætum, en
hún grét oft á kvöldin, eftir að
hún var komin í rúmið.
Þótt maður hennar væri bæði
geðvondur og uppstökkur við
hana, leitaði hann jafnframt
meira eftir ástum hennar en
nokkru sinni fyrr, síðan þau
komu héim.
Rosalie hafði brátt náð sér til
fulls og var ekki eins döpur og
áður, en þó var sem hún væri
í stöðugum ótta, og hún forðaði
sér tvisvar, þegar Jeanne ætl-
aði að spyrja hana aftur.
En svo kom að því, að skap
Juliens fór að skána, og hin
unga eiginkona hans varð einn-
ig vonglaðari og bjartsýnni. Það
var enn ekki farið að hlána, og
hörð glitrandi snjóbreiða lá yfir
öllu. Hvergi sáust menn né dýr
á ferli, reykjabólstrarnir sem
liðuðust upp í kalt loftið úr reyk
háfum húsanna, voru einustu
lífsmark umhverfisins.
Kvöld eitt var kuldinn enn
meiri en venjulega. Julien ók
sér af kulda, um leið og hann
stóð upp frá borðum — það* var
alltaf kalt í borðstofunni, þar
sem hann tímdi ekki að eyða
nægum viði í eldinn — neri sam-
an höndum og sagði. „Það verð-
ur vonadi hlýrra í nótt, elskan
mín, eða hvað heldur þú?“
Hann hló dátt á sama hátt og
fyrrum, og Jeanne vafði hand-
leggjunum um háls hans.
„Ég er hálflasin, vinur minn,
sagði hún. Ef til vill verð ég
betri á morgun.“
„Eins og þú villt, góða. Sértu
lasin verðurðu að láta fara vel
um þig.“ Þau beindu tali sínu
að öðru.
Hún fór snemma að hátta.
Aldrei þessu vant kveikti Julien
upp í arninum í svefnherbergi
hennar. Um leið og hann sá, að
það var farið að loga glatt,
kyssti hann konu sína á ennið
og fór út úr herbergginu.
Húsið virtist gegnsýrt af kuld
anum, veggirnir voru ískaldir og
Jeanne nötraði af kulda í rúm-
inu. Tvisvar fór hún fram úr til
þess að bæta í eldinn og leita
að fötum og ábreiðum, sem hún
hrúgaði ofan á rúmið. Ekkert
virtist duga, fætur hennar voru
dofnir, og hún var undarlega
taugaóstyrk og eirðarlaus.
Tennurnar glömruðu í munni
hennar hendurnar skulfu, og
hún fann til þyngsla fyrir brjósti
Hjartað sló hratt og óreglulega,
og henni fannst hún vera að
kafna.
Óljós fyrirboði um, að eitt-
hvað hræðilegt væri í vændum
gagntók hana, og jafnframt nísti
kuldinn hana inn að beini. Hún
hafði aldrei áður kynnzt slíkri
líðan, henni hafði aldrei fyrr
fundizt, að hún væri að missa
tökin á lífinu: að gefa upp and-
ann.
„Ég mun deyja“ hugsaði hún.
„Ég er að deyja —“
Hún hentist fram úr rúminu,
gagntekin skelfingu, hringdi á
Rosalie, beið, hringdi aftur, beið
síðan aftur nokkra stund, nötr-
andi og skjálfandi.
Stúlkan kom ekki. Hún var ef-
laust sofnuð og svaf djúpum
svefni, eins og oft vill verða um
þann, sem er ný sofnaður. Jeanne
þaut í örvæntingu sinni berfætt
upp stigann, þreifaði eftir dyr-
unum, fann þær og kallaði:
Rosalie." Hún fikaði sig áfram
inn í herbergið, rakzt á rúmið
og þreifaði eftir því í myrkrinu,
en fann, að það var tómt. Það
var tómt og kalt, eins og eng-
inn hefði í því sofið. Steinhissa
sagði hún við sjálfa sig: „Hvað
er þetta? Hefur hún farið út í
öðru eins veðri og þessu?“
En þar sem hjartslátturinn var
enn sá sami, flýtti hún sér niður,
óstyrkum fótum, til þess að
vekja Julien. Hún þaut inn í
hérbergi hans, gagntekin þeirri
hugsun, að hún væri að deyja
og yrði að komast til hans, áður
en hún missti meðvitund.
I bjarmanum frá kulnandi
glæðum arinsins sá hún, að höf-
uð Rosalie hvíldi á öxl eigin-
mannsins hennar.
Þau spruttu bæði upp við óp
hennar. Hún stóð andartak .
sömu sporum, þrumu lostin yfir
uppgötvun sinni, og flýði síðan
til herbergis síns. Þegar hún
heyrði rödd Juliens, sem kallaði
á eftir henni, varð hún gripin
skelfingu við tilhugsunina um að
líta hann augum, heyra rödd
hans, hlusta á upplognar skýr-
ingar og mæta augnaráði hans.
Hún tók því til fótanna aftur og
fram á gang og niður stigann.
Hún hijóp áfram í myrkrinu,
og skeytti því engu, að hún átti
á hættu að hrapa niður stigann
og hálsbrjóta sig á steingólfinu
fyrir neðan. Eina hugsun hennar
var að flýja, vita ekkert, sjá
ekkert og hitta engan.
Þegar hún var komin niður
stigann, settist hún í neðsta þrep
ið. Hún sat þar góða stund, sljó
og ringluð, berfætt í náttkjóln-
um einum klæða. Hún heyrði,
að Julien var að ganga um uppi.
Hún stóð upp til þess að flýja
undan honum. Hann var »ð
leggja af stað niður stigann, og
hún heyrði hann segja um leið:
Heyrðu mig, Jeanne, hlustaðu á
mig!“
Nei, hún vildi hvorki hlusta né
leyfa honum að snerta sig svo
mikið sem með einum fingri, og
hún æddi inn í borðstofuna, eins
og hún væri að flýja undan morð
ingja. Hún svipaðist um eftir dyr
um, felustað, dimmu skoti, ein-
Skáldið of| mamma litla
1) Það var rétt af þér að fara að 2) ....þá ber ekki jafnmikið á 3) Og nú sé ég hrukkurnar í kring-
nota gleraugu.... hrukkunum í kringum augun á þér. um augun á þér líka helmingi betur!
Sæl Anna min. Hvernig hefur
J>ú það?
Ég hefi það ágætt. En ég er í
vndræðum og þú ert einmitt
réfti maðurinn til að hjálpa mér.
Auðvitað Anna, auðvitað. Hvað
sem er fyrir þig!
Ég ætla að bjóða nokkrum
mikilsmetnum mönnum í veiði-
kofann minn til að veiða elgdýr.
En mig vantar einhvern mjög
þekktan mann til að skarta með.
Getur þú hjálpað mér?
hverri leið til undankomu. Hún
faldi sig undir borðinu. En hann
var kominn að dyrunum með
kerti í hendinni, og enn kallaði
hann: „Jeanne"! Hún þaut af
stað aftur eins og hræddur héri,
æddi inn í eldhúsið og hljóp tvo
hringi um herbergið eins og dýr
í búri, og þegar hann nálgaðist
hana, opnaði hún dyrnar út í
garðinn og þaut út í nóttina.
Snertingin við snjóinn, sem
hún sökk öðru hvoru í upp að
hnjám, virtist gefa henni mátt
örvæntingarinnar. Hún fann
ekki til kuldans, þótt hún væri
fáklædd. Hún skynjaði ekkert,
líkami hennar var dofinn af geðs
hræringunni, og hún hljóp áfram
hvít eins, og mjöllin.
Hún fór eftir stígnum, síðan
gegnum skóginn, yfir skurðinn og
áfram yfir sléttuna.
Tunglið sást ekki, stjörnurnar
sindruðu sem eldneistar á svört-
um himninum, en bjartara var
yfir sléttunni, sem var hvít af
snjó. Ekkert hljóð rauf þögnina.
Jeanne gekk hratt eins og í
leiðslu. Hún hugsaði ekkert,
vissi hvorki í þennan heim né
annan. Hún nam snöggt staðar
á klettabrúninni. Hún nam stað-
ar ósjálfrátt og eins og af eðlis-
hvöt, kraup niður, gersneydd
bæði hugsunum og viljaþreki.
Hún var Stödd á brún hengi-
flugs, langt fyrir neðan vaf ó-
sýnilegt hafið.
Hún hélt kyrru fyrir þarna
góða stund, og hugur hennar var
jafn aðgerðarlaus og líkaminn,
en allt í einu greip hana ákafur
skjálfti, hún titraði eins og lauf
í vindi. Það var eins og hendur
hennar, handleggir og fætur
vöknuðu til lífsins á ný, og um
leið vaknaði meðvitund hennar
af dásvefninum.
SllUtvarpiö
Þriðjudagur 5. apríl
8.00—10.00 Morgunútvarp (Bæn. — 8.05
Morgunleikfimi. — 8.15 Tónleik-
ar. — 8.30 Fréttir. — 8.40 Tón-
leikar. — 9.10 Veðurfregnir. —
9.20 Tónleikar).
12.00 Hádegisútvarp. — (12.25
Fréttir og tilkynningar).
15.00—16.30 Miðdegisútvarp.
18.30 Amma segir börnunum sögu.
18.50 Framburðarkennsla í þýzku.
19.00 Þingfréttir. — Tónleikar.
19.25 Veðurfregnif. %
19.40 Tilkynningar.
20.00 Fréttir.
20.30 Daglegt mál (Arni Böðvarsson
cand. mag.).
20.35 Utvarpssagan: „Alexis SorbasM
eftir Nikos Kazantzakis; XI. (Er-
lingur Gíslason leikari).
21.00 Frá bókmenntakynningu stúd-
entaráðs á verkum Snorra Hjart-
arsonar skálds (Hljóðr. í hátíða-
sal háskólans 12. marz sl.).
a) Erindi flytur Hannes Péturs-
son skáld.
b) Ljóð lesa Brynja Benedikts-
dóttir stud. polyt., Heimir
Steinsson stud. mag. og leik-
ararnir Bryndís Pétursdóttir
og Baldvin Halldórsson.
22.00 Fréttir og veðurfregnir. — 22.10
Passíusálmur (43.)
22.20 Iþróttir (Sigurður Sigurðsson).
22.40 Lög unga fólksins (Guðrún Svaf-
arsdóttir og Kristrún Eymunds-
dóttir.)
23.30 Dagskrárlok
Miðvikudagur 6. apríl
8.00—10.00 Morgunútvarp (Bæn. — 8.03
Morgunleikfimi. — 8.15 Tónleik-
ar. — 8.30 Fréttir. — 8.40 Tónleik
ar. — 9.10 Veðurfregnir. — 9.20
Tónleikar).
12.00 Hádegisútvarp.
12.50—14.00 „Við vinnuna'*: Tónleikar
af plötum.
13.30 („Um fiskinn").
15.00—16.30 Miðdegisútvarp.
18.25 Veðurfregnir.
18.30 Utvarpssaga barnanna: „Gestir á
Hamri“ eftir Sigurð Helgason;
Iir. (Höfundur les). Sögulok.
18.55 Framburðarkennsla í ensku.
19.00 í»ingfréttir. — Tónleikar.
19.40 Tilkynningar.
20.00 Fréttir.
20.30 Föstumessa í Dómkirkjunnl
(Prestur: Séra Oskar J. Þorláks-
son. Organleikari: Dr. Páll Isólfs-
son.).
21.30 „Ekið fyrir stapann*' — leiksaga
eftir Agnar Þórðarson; VII. kafli
Sögumaður Helgi Skúlason. Leik
endur: Ævar R. Kvaran, Herdía
Þorvaldsdóttir, Halldór Karlsson,
Valur Gíslason, Nína Sveins-
dóttir, Brynja Benediktsdóttir.
Jónas Jónasson og Jóhanna Norö
fjörð. Höfundurinn stjórnar flutn
ingnum.
22.00 Fréttir og veðurfregnir.
22.20 Leikhúspistill (Sveinn Einarsson)
22.40 Djassþáttur á vegum Jazzklúbbs
Reykjavíkur.
23.30 Dagskrárlok.