Morgunblaðið - 08.04.1960, Blaðsíða 13

Föstudagur 8. april 1960
MORCTINfíT.AÐIÐ
13
Sigurðtir A. IVIagnússon:
Þjdðhátíð Grikkja
Grikkir hafa mikið yndi af íburði
og hreina ástríðu á hátíðahöld-
um. Hefur mönnum reiknazt til
að um þriðjungur ársins sé helgi-
dagar, og eru margir þeirra
haldnir hátíðlegir með mikilli
viðhöfn, einkum ýmsir kirkju-
legir helgidagar. Þetta hátíða-
fargan Grikkja er að sjálfsögðu
þymir í holdi þeirra sem vilja
auka afköst þjóðarinnar og stuðla
að bættum lífskjörum, en það
hefur löngum reynzt óþægt verk
að vinna bug á aldagömlum erfða
venjum.
Bíðustu dagana í marz var mik
ið um dýrðir í Aþenu í sambandi
við þjóðhátíðardaginn. Hann er
hátíðlegur haldinn á boðunar-
degi Maríu, 25. marz ár hvert,
en þann dag hófst frelsisstríð
Grikkja árið 1821, þegar Germ-
anos biskup í Patras dró gríska
fánann að húni á Kalavrýta-
klaustrinu á norðanverðum Pel-
opsskaga.
Hrein hending réði því að
fyrsti sendiherra íslands í Grikk-
landi, Agnar Kl. Jónsson, kom í
heimsókn um þetta sama leyti og
afhenti Páli konungi skilríki sín.
Athöfnin fór fram 23. marz og er
verð frásagnar þar eð óvíða mun
vera tekið á móti erlendum sendi
mönnum með virðulegra hætti.
Xekio á móti sendiherra isiands
Um hádegi þennan dag birtist
riddaraliðssveit með brugðin
sverð á 33 mjallhvítum gæðing-
um fyrir framan hótelið þar sem
sendiherrann bjó (það ber nafn
Stóra-fBretlands á frönsku frá
gamalli tíð, og hefur haldið því
þrátt fyrir kuldaleg samslkipti
Grikkja og Breta á síðustu ár-
um). Með riddaraliðssveitinni
komu einir fjórir gljáandi kádil-
jákar, allir merktir kórónu kon-
ungs (hann á 10 stykki af þeim!),
og í þeim sátu hirðmenn í miklu
litaskrauti. Sá litríkasti gekk í
hótelið og sótti sendiherrann, og
síðan var ekið sem leið liggur
um miðbik borgarinnar til hallar
konungs. Riddararnir skiptu sér
í smáhópa og milli þeirra óku
bílarnir, en á gangstéttunum
stóð allmikill mannfjöldi og
klappaði saman höndunum, þó
fæstir hefðu hugmynd um hvað
um var að vera.
Þegar til hallarinnar kom, stóð
fjölmenn heiðursfylking úr líf-
verði konungs í þjóðbúningi
Grikkja (fústanella) í hallar-
garðinum og heilsaði sendiherr-
anum með brugðnum byssum, en
stór lúðrasveit í sams konar bún-
ingi lék þjóðsöng íslendinga með
miklum virðuleik og réttum
hraða (hvenær skyldu Ameríku-
menn á Keflavíkurflugvelli læra
jþá mannasiði að leika íslenzka
þjóðsöngin rétt?) Meðan þjóð-
söngurinn var leikinn stóð sendi-
herrann á hallartröppunum um-
kringdur skara af borðalögðum
hirðmönnum, en síðan var hon-
um fylgt inn til konungs.
Segir ekki af fundum hans og
kóngs, en 10 mínútum síðar birt-
ist hann aftur á tröppunum, og
enn hóf sveitin upp lúðra sína og
lék þjóðsöng íslands, en á göt-
unni fyrir utan hallargarðinn
beið riddaraliðssveit og hópur af
forvitnum Aþenubúum. Því næst
var aftur stigið í kórónaða bílirrn
og fylkingin, 33 riddarar og 4
bílar, hélt sömu leið til baka að
hótelinu. Þar kvöddu hirðmenn-
irnir með miklum virktum og
óku burt. Þar með var hinni
virðulegu athöfn lokið. Sendi-
herrann kvaðst ekki annars
staðar hafa fengið virðulegri
móttökur, og hefur hann þó víða
lagt fram pappíra sína t. d. í
Lundúnum, París, Haag, Brússel,
Róm, Madrid og Lissabon.
Skólaæskan og múgsálin
Þessi athöfn var eins konar
forsmekkur hátíðahaldanna sem
í hönd fóru.Daginn eftir, 24. marz
fór geysilöng skrúðganga mennta
skólanemenda um helztu götur
Aþenu við mikinn hornablástur
og bumbuslátt. Fleiri þúsundir
unglinga gengu fyrir mennta-
málaráðherrann sem í tilefni
dagsins lagði blómsveig á kistu
ljóðskáldsins Andreas Kalvos,
sem lézt í Lundúnum fyrir alda-
mót, en leifar hans voru nýlega
fluttar til Grikklands.
Fyrirfólkið fer í kirkju
En múgsálin og fylgja hennar,
persónudýrkunin, skörtuðu fyrst
í allri sinni hjákátlegu dýrð á
sjálfan þjóðhátíðardaginn, 25.
marz, sem rann upp yfir Aþenu
hryssingskaldur og sólarlaus.
Strax um morguninn voru gang-
stéttir við allar helztu götur I
miðborginni þéttskipaðar fólki
sem beið eftir að horfa á herleg-
heitin.
Hátíðin hófst klukkan rúmlega
10 með stuttri guðsþjónustu í
dómkirkjunni. Þangað dreif bíl-
ana að í löngum og gljáandi
straumi sem skolaði með sér öllu
helzta stórmenni í borginni, hirð
Konungur og krónprins ásamt herforingjum við gröf óþekkta
hermannsins.
Þessir nemendur voru flestir
klæddir í eins konar einkennis-
búninga, svipaða þeim sem barna
kórar og ýmis félagssamtök á fs-
landi hafa, og gengu í skipuleg-
um fylkingum og sálarlausri ein-
beittni eftir hljómfalli lúðraflokk
anna eða hvellum fyrirskipunum
fimleikakennara. Þetta var held-
ur þreytandi sjónarspil eins og
ævinlega þegar reynt er að færa
hópa sundurleitra einstaklinga í
gervi múgsálarinnar. En þessi
furðulega tilhneiging til að afmá
einstaklingseinkennin og gera
menn að andlitslausum pörtum
hugsunarlausrar heildar virtist
eiga sér marga fylgjendur, því
gangstéttirnar voru fullar af
klappandi og hrópandi áhorfend-
um, en kannski átti veðrið sinn
þátt í þessu. Það var glaðasólskin
og hlýja, og mönnum þótti auð-
vitað gott að fá átyllu til að spóka
sig úti í sólinni, þó átyllan væri
ekki merkilegri en endalaus fylk
ing æskufólks sem hafði verið
hneppt í helfjötra sálarlausrar
dýrkun skólanna á múgsálinni.
mönnum og herforingjum, ráð-
herrum og skrifstofustjórum,
prófessorum og sendimönnum
erlendra ríkja. Síðast komu svo
kóngur og drottning með krón-
prinsmn og tvær dætur sínar á-
samt sæg hirðmanna. Þetta fólk
kom í öllum 10 kádiljákum kon-
ungs, en sjálft kóngafólkið ók í
0000-000*00** *.* *
*
A tvœr
konur
★ Sukarno forseti, sem er svo
til einvaldur í Indonesíu, á
tvær eiginkonur, en það er
leyfilegt samkvæmt lög'um
Múliameds. Aðra konu sína
hafði Sukarno ekki séð í þrjú
ár er hún kom fyrir skömmu
til forsetahallarinnar til að
vera viðstödd hátíðahöld
sem fram fóru á Ramadan,
síðasta degi mánaðarlangrar
föstu. Voru miklir fagnaðar-
fundir er hjónin hittust, eins
og sjá má á meðfylgjandi
mynd. Eftir Ramadan fór Suk
arno tii Bagdad, höfuðborgar
Iraks, og heimsótti þar Abdel
Karim Kassim forsætisráð-
Páli konungur hylltur af mannfjöldanum áður en hann tekur
sér stöðu til að heilsa hersýningunni. I baksýn er „Hotel de Ia
Grande Bretagne,‘.
opnum bílum og veifaði fagnandi
mannf j öldanum.
Ég hafði náð mér í blaðamanna
leyfi frá lögreglunni daginn áður,
svo mér var leyft að fara gegn-
um allar þær margvíslegu girð-
ingar og lögregluvarnir sem
halda áttu mannfjöldanum í
skefjum. Fyrir vikið gat ég skoð-
að alla þessa dýrð í návígi, og
var ekki örgrannt um að ég fengí
ofbirtu í augun þegar sumir stór-
laxarnir stigu út úr bílum sínum
svo yfirfullir af skrauti á brjósti
og maga, að þeir urðu nánast að
ganga fattir til að halda jafn-
vægi. Mér komu ósjálfrátt í hug
sumir þýzku og rússnesku her-
foringjarnir í síðustu heims-
styrjöld, en sennilega slaga
Grikkir hátt upp í Rússa í glys-
girni og hégómaskap.
Að guðsþjónustunni lokinni ók
öll hersingin að gröf óþekkta
hermannsins, sem er við annað
aðaltorg borgarinnar, kennt við
herra og undirritaði viðskipta-
samning milli landanna. —
Nú er Sukarno staddur í Júgó-
slavíu í boði Titos.
V0 00000000000000000 0 00000 0 000 00*000 0.0 00000 0 00000000,
stjórnarskrána, fyrir framan
gömlu konungshöllina. Þar átti
höfuðathöfn dagsins að fara
fram.
Við gröf óþekkta hermannsins
Fyrirmennirnir tóku sér stöðu
spölkorn frá gröf óþekkta her—
mannsins, en konur þeirra fengu
sæti fyrir ofan sjálfa gröfina vi5
framhlið hallarinnar. Á meðal
þeirra var drottningin og dætur
hennar. Mönnum var sýnilega
hrollkalt, og frúrnar vöfðu um
sig þykkum pelsum, en allt virt-
ist koma fyrir ekki. Það var löng
bið á því að konungur léti sjá
sig, en loksins birtist hann ásamt
Konstantínosi syni sínum og
langri halarófu af herforingjum.
Feðgarnir höfðu skipt um galla
og voru nú klæddir búningi ridd-
araliðsforingja. Kóngur tók lít-
inn sveig úr hendi ofursta, sem
beðið hafði órólegur langa stund.
og lagði hann á gröfina, gekk síð-
an aftur á bak og heilsaði ásamt
allri hersingunni meðan þjóð-
söngurinn var leikinn og hleypt
var af fallbyssum. Að því búnu
hurfu kóngur og krónprins aftur
upp í höllina, en herforingjarnir
sem með þeim voru tóku sér
stöðu hjá félögum sínum niðri
við götuna, þar sem hersýning
dagsins átti að fara fram.
Enn varð löng bið og menn
stöppuðu sér til hita í nepjunni,
en loksins birtust þeir feðgar,
Páll og Konstantínos, á gráum
gæðingum og tóku sér stöðu á
gangstéttinni framanvert við
fyrirfólkið. Ttil ht-„ri handar
þeim stóðu erlendir sendimenn
og herforingjar, en til vinstri
handar ríkisstjórnin.
.ðuleiksýning
Og i, oksins gat hin lang-
þráða s^ning hafizt. í heila
klukkustund og rúmlega það leið
fylkingin hjá og virtist aldrei
ætla að taka enda. Fyrst kom
flokkur af limlestum hermönn-
um í vélknúnum hjólastólum, og
sat hjúkrunarkona fyrir aftan
hvern mann. Kaldranalegur for-
leikur sjálfrar hersýningarinnar.
Síðan komu sveitir skáta og þvl
næst herbílar og alls kyns þunga-
vopn, þá skriðdrekar, jarðýtur,
jeppar, bifhjólasveitir og loks
sveitir úr landher, flugher, flota
og lögreglu. En yfir flugu sveitir
flugvéla og voru tvisvar nærri
búnar að fæla gæðinginn undir
kóngi!
Sennilega er fátt jafndrepleið-
inlegt og svona hersýning, en
manngrúinn á gangstéttunum
virtist himinlifandi yfir skrípa-
leiknum og klappaði óspart þeg-
Framhald á bls. 23. ,