Morgunblaðið - 15.05.1960, Blaðsíða 8
8
MORCVyvr 4 nio
Sunnudagur 15. maí 1960
Bðrnin hafa alizt upp
við þrjú tungumál
— ÞÚ heldur auðvitað að ég
sé að ala hér upp apa en ekki
börn, sagði Sara Helgason, og
benti upp í stór, allaufguð trén,
er ég gekk inn í garðinn hennar
í Le Pecq, skammt utan við Par-
ís einn daginn í vikunni eftir
páska.
Sara er kona Harðar Helga-
sonar sendiráðsritara í íslenzka
sendiráðinu í París, ættuð frá
Florída í Bandaríkjunum, og
„aparnir“ hennar í trjánum þau
Sigrún 10 ára, Helgi 9 ára og
Sara 7 ára. Sú minnsta sat á hand
legg mömmu sinnar, ekki orðin
nógu stór til að taka trjágreinar
íram yfir þann örugga sess.
— Jæja, Sara, í þetta sinn ætla
ég að hafa blaðaviðtal við þig.
— Það þýðir ekki að tala neitt
við mig núna. Ég get ekki hugs-
að um annað en gluggatjöld. Nú
erum við að flytja heim til ís-
lands eftir ellefu og hálfs árs
dvöl hér í Paris, búin að kaupa
okkur íbúð, og ég því í fyrsta
sinn að útbúa okkar framtíð-
arheimili. Og þá kemst ég að
raun um að ég þarf að fá 40
metra af gluggatjaldaefni. Það
er ekki hægt að fá ódýrara en
1500 franka meterinn, eða 95 kr.
Hér er ekki hægt að fá leigða
íbúð nema með húsgögnum. Þau
eru svo ekki eins og maður hefði
helzt kosið og maður reynir að
prýða hjá sér með smáhlut-
um Þetta á jú alltaf að vera til
skamms tíma. T. d. hélt ég, að
við yrðum hér í 3 ár. Og eftir
14 ára búskap kemur í Ijós, að
maður á meira af smáhlutum
en raunverulegum húsgögnum og
þárf að byrja frá grunni að koma
sér fyrir. Þetta er nú mesta vanda
málið í heiminum í mínum aug-
um þessa stundina.
Veðrið skapar lifnaffarhætti.
Allt þetta segir Sara mér á
liðugri íslenzku og án þess að
vanta nokkurt orð. Fyrir 14 ár-
um var hún á íslandi í nærri tvö
ár, þó ekki samfleytt, og lærði
þá málið á ótrúlega skömmum
tíma.
-n
viðtal við Söru
Helgason
-□
Hún giftist Hérði Helgasyni
tvítug og fluttist frá sólarland-
inu Florida, þar sem hún hafði
ekki átt kápu fyrr en hún var
orðin 14 ára og mömmu hennar
fannst tilhlýðilegt að svo stór
stúlka ætti kápu, þó hún hefði
ekkert með hana að gera. Til
íslands kom hún eitt af þessum
frægu rigningarárum okkar,
þegar varla styttir upp, og kunni
prýðilega við sig.
— Það var ekki svo slæmt.
Ég var skólastelpa heima hjá
minni fjölskyldu og kom beint
í aðra prýðilega fjölskyldu á ís-
landi, segir hún.
Það er að vísu satt að mikill
munur er á veðri í þessum þrem-
ur löndum, þar sem ég hefi bú-
ið, og veðrið hefur svo mikil
áhrif að maður verður að haga
lífi sínu í samræmi við það. í
Florida bjó ég svo að segja úti,
var alltaf í íþróttum og við úti-
störf. Á íslandi miðar fólk líf
sitt aftur á móti við að vera
sem mest inni. Kona, sem vinnur
úti, er t. d. allan daginn inni á
sínu heimili. Hér í Frakklandi
hefur veðrið verið ákaflega
breytilegt þessi ár, sem við höf-
um búið hér. Einu heitu sumrin
voru 1949 og 1959. Hin árin hafa
komið hitabylgjur og kólnað á
milli.
Ég hefi kunnað ákaflega vel
Matarkaup á markaffinum tilheyra störfum húsmóðurinnar
í París.
frægu frönsku brauð, sem eru
um Vz metri á lengd, og Frakk-
ar borða með öllum mat. En vei
þeim bakara, sem býður við-
skiptavinum upp á brauð frá í
gær.
Hrædd viff kommusetninguna
Þegar við erum aftur komin
heim og börnin farin í reiðskól-
ann, tökum við aftur upp þráð-
inn. — Börnin eru öll fædd hér
í Frakklandi, er það ekki? Hvaða
tungumál tala þau af þessum
þremur, ensku, þitt móðurmál,
íslenzku, móðurmál pabba síns
eða frönsku, mál vina sinna og
kunningja?
— Til skamms tíma töluðu
Býmningarsala
Svefnsófar
frá kr. 2.400,00
til sölu í dag, sunnudag og
næstu daga. Nýir, gullfallegir
sófar. Fjaðrir eða svampur.
Tízku-áklæði. —
Verkstæðiff, Grettisgötu 69.
Opið kl. 2—9.
I garðinum viff hús sendiráðsritarahjónanna. — Frú Sara og börnin.
Mercury 1956
sjálfskiptur til sýnis og sölu að Marbakka
Seltjarnarnesi (gegnt Vegamótum) eftir kl. 1
í dag og á morgun sunnudag.
Ryðfrítt stál
Smíðum lista úr ryðfríu stáli á hurðir og þröskulda.
Blikksmiðjan GRETTIR
Brautarholti 24.
íbúð
Stúlka í fastri stöðu hjá ríkinu, óskar eftir 2 her-
bergja íbúð i miðbænum. Tilboð merkt: „Miðbær
—13 — 3484“ sendist Morgunblaðinu.
við mig hér í París. Hér er svo
margt að sjá og mörgu að kynn-
ast. Og ég hefi reglulega notið
þessa góða matar og góðu vína,
sem hér eru á boðstólum. Að vísu
höfum við allar matvælategund-
ir í Florida, en hirðum ekki um
að hafa svo mikið úrval af
hverju. Hvað það snertir er reglu
lega ánægjulegt að vera hús-
móðir hér. En maður verður að
fylgjast mjög vel með því hvað
er gott og hagkvæmt að kaupa á
hverjum tíma. Verðlagið breyt-
ist í hverri viku.
Ég geng með Söru á mark-
aðinn, en það er einn liðurinn
í störfum hverrar húsmóður í
Frakklandi. Markaðurinn er und
ir berum himni og þar er ákaf-
lega líflegt.Kaupmennirnir bjóða
vörur sínar hástöfum: — Salat-
búntið aðeins 100 franka hjá
mér. Komið og kaupið! Og á
næstu borðum bjóða nágrannar
grænmetissalans fisk, ost og
ávexti. Og þá er um að gera
fyrir húsmóðurina að þekkja vel
kosti og lesti á því, sem á boð-
stólum er, til að geta gert sem
hagkvæmust kaup. Á leiðinni
heim komum við svo við hjá
brauðsalanum, og fáum bessi
þau öll málin jöfnum höndum,
segir Sara. Við hjónin tölum
mest saman ensku, frönsku læra
þau í skólanum og við gættum
þess alltaf að hafa íslenzka
stúlku, auk þess sem við um-
göngumst að sjjilfsögðu mikið þá
fslendinga, sem hér eru. En
fyrir tveim árum héldum við
að við værum að flytja heim, og
fannst ekki taka því að fá ís-
lenzka stúlku í stað annarrar
sem fór. Og nú eru þau farin að
ryðga í að tala íslenzku. En við
höfum verið að æfa okkur, þau
og ég, síðustu vikurnar. Kommu-
og punktasetningin í íslenzku
reynist okkur sérlega erfið, því
hún er svo gerólík því, sem hún
er í hinum málunum. Annars
eru tvö af börnunum bezt í
frönsku í sínum skóla, e. t. v.
vegna þess að þau vita að mál-
fræðin í einu máli er frábrugðin
því sem hún er í öðrum. Ég full-
vissa Söru um að íslenzkar hús-
húsmæður og íslenzk börn kunni
heldur ekki íslenzka kommu-
setningu.
— Er ekki erfitt að ala upp
börn við þessar aðstæður, verða
að flytja þau þannig á milli
landa og skóla, og láta þau skipta
um tungumál?
— Því er erfitt að svara. Mað-
ur heldur að maður viti hvað
bezt er að gera fyrir krakkana,
en svo kemur það ekki í ljós
fyrr en seinna hvort það hefur
verið rétt.
Við höfum haft krakkana í
venjulegum frönskum skólum.
Barnaskólar hér eru mjög góðir
og börnin byrja snemma að læra,
sem ég álít mjög gott, ef þau
eru nægilega þroskuð til þess.
Mínir krakkar byrjuðu 5 ára að
lesa og skrifa. Svo færast þau
upp í skólanum eftir getu. Sara,
sem er 7 ára, er t. d. í 3 bekk
og er á undan sínum jafnöldr-
um.
Reglusemi og námsáhugi.
Það, sem mér finnst einkum
gott við franska barnaskóla er
það, að krökkunum er strax
kennd ströng reglusemi og jafn
framt virðast kennararnir hafa
lag á að vekja hjá þeim löngun
til að vilja læra hinar einstöku
námsgreinar frá upphafi.
Aftur á móti held ég að þegar
lengra er komið í skólanum, þá
sé námið orðið of strangt. —
Frakkar eiga sér gamla menn-
ingu og eru ákaflega færir um
að kenna sína eigin sögu, bók-
menntir og annað sem franskt
er. En ég held að það skorti tals-
vert á um almenna alþjóðlega
fræðslu.
Og nú viljum við einmitt koma
okkar börnum í íslenzka skóla.
Við vitum að þau geta fengið
almenna menntun hvar sem er,
en íslenzk saga, íslenzkt mál og
annað sem íslenzkt er, mundi
þá falla niður. Þess vegna mund-
um við helzt kjósa að vera á fs-
landi a. m. k. næstu fimm árin.
Úr því getum við skilið börnin
eftir yfir veturinn, ef utanríkis-
þjónustan sendir okkur eitthváð
annað.
— Tefur það ekki frá bama-
uppeldi og húsmóðurstörfum að
gegna skyldunum sem fulltrúi
lands sins og þurfa t.d. að stunda
samkvæmislíf sendiráðanna?
— Éð hugsa að hér í París sé
minna um samkvæmi meðal
sendimanna erlendra ríkja en á
minni stöðum, þar sem sendi-
ráðsfólk kynnist meira. Á stórum
stöðum umgengst maður þó mest
lítinn hóp. Við höfum t. d. helzt
kynni af sendimönnum Norður-
landanna og annarra ríkja, sem
mest skipti hafa við ísland.
—Berðu engan kvíðboga fyrir
að flytja nú til íslands?
— Nei, 'alls ekki. Við hlökk-
um öll til, bæði við hjónin og
krakkarnir.
Fjölskyldan lagði af stað frá
París til Kaupmannahafnar 1.
maí, með yngsta barnið i hengi-
koju yfir aftursætinu á bílnum
Og nú munu þau vera lögð af
stað með Gullfossi heim til ís-
lands.
Þó þau hlakki til heimferðar-
innar, verður öllum fslendinum
í París eftirsjá í þessari alúð-
leg og gestrisnu fjölskyldu,
sem í nærri _ 12 ár hefur greitt
götu allra íslendinga, sem til
hennar hefur leitað.
E. Pá.