Morgunblaðið - 28.06.1960, Blaðsíða 10

10
MORCVNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 28. júní 1960
NÝJASTA kvikmynd, sem
United Artists hefur látið frá
sér fara, er „Harðsvíraðir ná-
ungar í New York“. Aðalhlut-
verið leikur 25 ára gamall
leikari, John Saxon, og mót-
leikari hans er Linda Christal.
John Saxon er fæddur í
Brooklyn og er fæðingarnafn
hans Carmen 'Orrico. Hann
hefur komið fram undir ýms-
um nöfnum, svo sem Coby
Bennet o. fl. Fyrsta sigur sinn
vann hann í kvikmyndinni
„Næturgesturinn hennar“, þar
sem siindrottningin Ester
Williams lék sitt fyrsta hlut-
verk, alvarlegs eðlis.
Kvikmyndin „Harðsvíraðir
náungar í New York“ fjallar
um unglingspilt, Miguel (John
Saxon), sem sleppt er lausum
úr fangelsi, þar sem hann
hafði setið stuttan tíma fyrir
smávægilega yfirsjón. Hann
er ákveðinn í að lifa heiðar-
legu lífi og vinna fyrir dag-
legu brauði, en fortíðin eyði-
leggur öll tækifæri hans. —
Unglingaflokkur hefur kom-
izt á snoðir um afrek hans og
reynir á allan hátt að fá hann
í flokkinn, og nota unga
stúlku til að flækja hann í
netið. Það heppnast, Miguel
verður yfir sig ástfanginn í
stúlkunni og leggur á ný út á
glæpamannabrautina. — Að
loknu ráni lendir hann í deil-
um við einn bófanna og skýt-
ur hann í sjálfsvörn. Og þá
eru öll sund lokuð. Hann er
útilokaður frá öllu samfélagi.
John Saxon
Sir Laurence
Olivier og
4oan Plowrigiit
Umtalaður skilnaður
Skilnaðarmál sir Laurence
Olivier og lady Vivien Leigh
hefur vakið mikla athygli í
Bretlandi og um heim allan,
en það hjónaband þótti til fyr
irmyndar og hefur varað leng
ur en títt er um kvikmynda-
leikara.
Það er leikkonan Joan
Plowright (28 ára), sem komst
upp á millj þeirra hjóna. Þau
sir Laurence léku saman ,í
kvikmyndinni „Tribune-hetj.
an“, og hafa einnig lgjkið
saman á sviði. Joan Plowright
þarf einnig að sækja um skiln
að, ef hún óskar eftir að ganga
í það heilaga með sir Laur-
ence, en hún er í augnabiik-
inu gift leikaranum Roger
Gage.
Vivien Leigh hefur upp á
síðkastið fengið hvert tauga-
áfallið af fætur öðru og dvalið
langdvölum á sjúkrahúsum:
— Ég mun gera allt, sem sir
Laurence óskar eftir, sagði
hún, þegar hún fyrir
skemmstu ræddi um skilnað
þeirra hjóna, og þykir það
óvenjulega hyggilega mælt af
hinni frægu leikkonu.
Nýr fram-
leiðandi
Kvikmyndaleikarinn Curd
Júrgens, sem til skiptis hef-
ur leikið í þýzkum og amer-
ískum kvikmyndum, hefur
ákveðið að byrja sjálfur að
framleiða kvikmyndir
Hefur hann stofnað félag
undir nafninu Cinester og
mun það mjög bráðlega byrja
á sinni fyrstu kvikmynd. En
Júrgens verður ekki aðeins
framleiðandi kvikmyndarinn-
ar, heldur leikur hann einnig
aðalhlutverkið.
Fyrsta myndin verður saka-
máiamynd — Júrgens segir
sjálfur að hún sé af „Hitch-
cock-gerðinni“ — og á að
heita „Búrið“. Flest atriðin
verða tekin í Frakklandi. —
Leikstjóri verður Jean Sacha.
SKAK
— Einar i Sindra
Framh af bls. 6.
ar en ef það er keypt beint frá
verksmiðjunni svo að maður
minnist ekki á þann ógnartíma,
sem farið hefur forgörðum í leit-
ina og tafir á verkinu. En þegar
fcirgðastöð er á staðnum er málið
venjulega fljótleyst.
Einfallt dæmi
— Dæmið er ósköp einfalt: Við
getum sagt, að tvær slíkra birgða
stöðvar væru í landinu og hvor
um sig hefði 1500 tonna birgðir
af járni og stáli að verðmæti
um 22 milljónir króna. Gerum
ráð fyrir að járniðnaðurinn ssekti
megnið af efninu í þessar stöðvar
og sparaði sér þannig tugi millj-
óna í fjárfestingu á ári. En ef
þessar birgðastöðvar hættu
skyndilega störfum t. d. vegna
lágrar álagningar eða rekstrar-
fjárskorts — þá getrm við áætl-
að, að hvert fyrirtæki verði að
koma sér upp að meðaltali um
200 tonna birgðum. Þetta yrði að
einhverju leyti keypt beint frá
verksmiðjunum, en að talsverðu
leyti frá erlendum birgðastöðv-
um. Við getum áætlað, að
fyrirtækin væru 60 og samanlagt
yrðu þau þá að liggja með 12,000
tonna birgðir. Fjárfestingin yrði
þá þessi:
I. 60 fyrirtæki 12,000 tn. verð-
mæti 88 millj; kr.
II. 2 fyrirtækj 3,000 tn. verð-
mæti 22 millj. kr.
6 millj. í vexti
En hvert um sig yrðu fyrirtæk-
in ver sett hvað hráefnisöflun
snertir. Og ef við miðum við
fjölda fyrirtækjanna hér, þá
hækkar fjárfestingin meira en
lítið. Nú hafa t. d. á þriðja hundr
að vélsmiðjur og önnur ]árniðn-
aðarfyrirtæki um allt land við-
skipti við Sindra. En útkoma
fyrrgreinds dæmis verður sú, að
66 milljónir eru lagðar í óhag-
stæða fjárfestingu. Vextirnir af
því eru 6 millj. og þetta er fé,
sem ;árniðnaðurinn þarf að nota
til uppbyggingar en ekki niður-
rifs. Það er því miklu nagstæð-
ara tyrir fyrirtækin að geta leit-
að til birgðastöðva en hafa eigin
birgðir. Og fyrir þjóðarbúið er
hagnaðurinn stór.
Mikilvægt þjónustuhlutverk
— Þegar keypt er af hinum er-
lendu birgðastöðvum er verðið
oft 20% hærra en beint frá verk-
smiðjunum. Öþarfa gjaldeyris-
eyðsla nemur því auk þess þess-
um 20%, því erlendis er hvergi
hægt að fá vöruna ódýrari. Á
mótinu, sem ég var á, voru allir
á einu máli um, að ekki væri
hægt að starfrækja birgðastöð
meÖ minni álagningu.
— En birgðastöð verður ís-
lenzkur járniðnaður að hafa. I
henni er fólginn geysilegur hagn-
aður fyrir þjóðarbúið. Birgða-
stöðin gegnir þjónustuhlutverki,
þar þurfa alltaf að vera fyrir-
liggjandi mörg hundruð stærðir
og tegundir af- járni og stáli og
þeir, sem innkaupin gera, verða
| að gera sér greiw fyrir þörfinni
á hverjum títna. Þeir, sem við
það fást, verða að gjörþekkja
okkar iðnað á þessu sviði og hafa
reynzlu að baki svo að vel fari.
En þetta er líka tvímælalaust eitt
mesta hagsmunamál járniðnað-
arins, en járn- og vélaiðnaður eru
eitt af frumskilyrðum aukinnar
framleiðslu og framfara í land-
I inu.
ÚRSLIT á meistaramóti USA
hafa verið kunngerð hér fyrir
alllöngu, en því miður hefur
heimsmeistaraeinvígið tekið upp
svo mikið rúm í blaðinu, að ekki
hefur verið fært að birta reglu-
legan skákþátt á meðan á því
stóð, og þar af leiðandi ekki ver-
ið hægt að sýna skák frá áður-
nefndu móti.
Ég vil því í þessum þætti reyna
að bæta úr þessu og kynna ykk-
ur taflmennsku unglingameistara
Bandaríkjanna R. Weinstein, en
andstæðingur haná er kunningi
okkar Pal Benkö, sem ver sig á
Spánska vísu, og beitir „opna af-
brigðinu“ Weinstein nær undir-
tökunum í miðtaflinu og notar
vel alla þá möguleika sem hon-
um veitast.
OPNA MEISTARAMÓTIÐ 1959
Hvítt: R. Weinstein
Svart: Pal Benkö
Spánski leikurinn.
I. e4, e5 2. Rf3 Rc6 3. Bb5
a6 4. Ba4, Rf6 5. 0-0, Rxe4
Þrátt fyrir að skákfræðin hafi
ekki ennþá fundið óhyggjandi
yfirburðj fyrir hvítt í þessu af-
brigði, þá hefur vegur þess far-
ið mjög minnkandi síðan 1948.
6. d4, b5 7. Bb3, d5 8. dxe5,
Be6 9. De2 Af flestum talin
skarpasta leiðin (Moskva-leikur-
inn), en á allra síðustu árum hef-
ur 9. Be3 átt mestum vinsældum
að fagna, vegna þess að með
textaleiknum gefur hvítur' svört-
um færi á að stýra inn í langa
„runu“ frá USSR sem að visu er
álitin gefa hvítum betra tafl, en
hin gífurlegu uppskipti torvelda
mjög allar vinningstilraunir.
9......Rc5 10. Hdl, b4(?)
Af skiljanlegum ástæðum forðast
Benkö áðurnefnda „runu“, sem
hefst með 10.....Be7 11. Bxd5
Bxd5 12. Rc3 Bc4 13. Hxd8f
Hxd8 14. De3 b4 15. b3 Be 6 og
allar götur fram til 26. leiks. Leik
urinn sem Benkö velur hefur ver-
ið reyndur að Reshewsky gegn
Smyslof í Moskvu, en án þess að
svörtum takist að jafna taflið.
Aftur á móti hefur leikurinn
þann kost að hafa verið mjög lít-
ið notaður síðan áðurnefnd skák
var tefld.
II. Bg5 í stórmóti T.R. 1957
lék ég þessum sama leik gegn
Pilnik, en nákvæmara er Be3!
eins og Smyslof lék.
11..... Dd7 Rangt. Betra
er 11.....Be7, Bxe7 13. c4, Rxb3
14. axb3, Dc8 og svartur hefur
þolanlega stöðu.
12. Rbd2 h6 13. BeS Ra5. —
Hér lék Pilnik 14.....Rxb3 15.
axb3 Dc8 og þá var sterkast að
leika 16. c4 ásamt cxd5 og Rc4
með greinilega betra tafli fyrir
hvítann. Texta leikurinn getur
hvorki talist lakari né betri, en
leikur Pilniks.
14. Rd4, Be7 15. c4! Eins og
þegar hefur verið bent á með
mörgum dæmum er þetta ein-
kennandi leikur fyrir þetta af-
brigði (9. De2) og nú er vanda-
samt fyrir svart að velja beztu
leiðina.
15.....bxc3 framhj. hl. H.
Kmoch bendir á í skýringum,
sínum við skákina í Chess Review
15.....Raxb3 16, R2xb3 Rxb3
17. axb3 hefur svartur einnig við
erfiðleika að etja nr. 1) 17...
0-0 18. Rxe6 fxe6 19. Dg4 (Hót-
ar Hxd5 og Bxh6) 19.......Kh8
20. cxd5 og vinnur. 2) 17...c5
18. Rxe6 fxe6 19. Dh5f og vinnur.
3) 17 .... c6 18. cxd5 Bxd5 19.
Hxa6 Hxa6 20. Dxa6 Bxb3 21.
Hcl og vinnur peð. Af þessum
dæmum má sjá að staða svarts er
allt annað en öfundsverð.
16. bxc3 Raxb3 Kmoch bend-
ir á að betra hefði verið að bíða
með þennan leik og leika 16....
0-0, en hann gætir ekki að því,
að eftir 17. Rxe6!, fxe6 (þving-
að) 18. Bc2! og svarta kóngs-
staðan er illverjandi; eða jafnvel
I óverjandi!
17. axb3 0-0 18. Ha5! Fall-
egur leikur, en nærliggjandn
Svartur hótar Hxc5 og Rxe6 sem
inni að minsta kosti tvo létta
menn fyrir hrók.
18.....Bg4 19. f3 Bh5 20.
Rf5! Rb7 Ekki 20.......Dxf5
vegna 21. Bxc5 Bxc5 22. Hxc5 og
vegna hótunarinnar g4 vinnur
hvítur lið.
21. Rxe7f Dxe7 22. Hxd5 c6
Þannig vinnur svartur peðið aft-
ur, en Bh5 lendir í stofufangelsi-
23. Hd4 Dxe5 24. g4! Bg6
25. f4 Db5 Ef 25.....De7 þá
26. f5 og Df3 með prýðilegum
sóknarmöguleikum.
26. Dxb5 cxb5 27. f5 Hfe8
Millileikur, sem hefur ekki mikla
þýðingu.
28. Kf2, Bh7 29. b4 Eins og
sjá má er Benkö gjörsamlega
yfirspilaður og þar á bætist að
hann er í hroðalegri tímaþröng.
29.......He7 30. Re4 Hae8
31. Kf3 Ef nú 31.....Rd6 þá
32. Rxd6 Hxe3f 33. Kf4 H8-e7
34. Re4 og vinnur skiptamun.
31.....a5 Þessi tilraun kem-
ur ekkí að haldi eins og næsti
leikur hvíts sýnir.
ABCDEFGH
ABCDEFGH
Staðan eftir 31.a7-a5
32. Bxh6! Nákvæmt reiknað.
T.d. 32.....gxh6 33. Rf6 Kg7
34 Rxe8t Hxe8 35. Hd7 Hb8 36.
Hl-d5 og vinnur. 32.......Hxe4
33. Hxe4 Hxe4 34. Kxe4 gxh6
35. Hd7 og vinnur. 32.....a4 33.
Bxg7! Þessi leikflétta byggist því
eingöngu á því hversu Bh7 og
Rb7 eru illa staðsettir.
32.....f6 33. Hd7! axb4 —
33.....a4 svarar hvítur með Bf4.
34. exb4 Kh8 35. Hxe7 Hxe7
36. Be3 Bg8 37. Bf4 Bc4 38.
Hd2 Fyrirbyggir Be2f
38 ....Kg8 39. h4! Hvítur
stefnir að myndun frelsingja.
39 ....Kf7 40. g5 fxg5 —
Hér er svartur í leikþvingu. T.d.
40..... He8 41. Hd7f He7 42.
Hxb7! og Rd6t
41. hxg5 Ke8 42. g6 Bb3 43.
f6 — og svartur gast upp.
SKÁKÞRAUT
Hér fylgir svo að lokum
skemmtilegt tafllok eftir J.
Bethge:
ABCBEFGH
ABCDEFGH
Svartur lék síðast Ke3—f2! og
nú á hvítur að halda jafntefli.
I. R. Jóh.