Morgunblaðið - 25.01.1961, Blaðsíða 12

12
MORGVNBLAÐIÐ
Miðvilcudagur 25. Jan. 1961
JHwgm!f)f8fr i
Utg.: H.f. Arvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Lesbók: Arni Óla, sími 33045.
Auglýsingar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalotræti 6.
Auglýsingar og afgieiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Askriftargjald kr. 45.00 á mánuði innanlands.
1 lausasölu kr. 3.00 eintakið.
FLOTINN ÚR HÖFN
CJamkomulag hefur tekizt í
deilu útvegsmanna og
sjómanna. — ‘Vélbátaflotinn
mun hefja vetrarvertíð sína
næstu daga. Er vissulega rík
ástæða til þess að fagna
þeirri staðreynd, að verkfall
skyldi aðeins standa fáa daga
í nokkrum verstöðvum, en í
sumum kom aldrei til þess
að verkfall hæfist. Vegna
síldveiðanna hér við Suð-
vesturland má segja, að í
raun og veru hafi tjón orðið
mjög lítið af þessari vinnu-
stöðvun.
Heildarsamningar hafa nú
í fyrsta sinn verið gerðir um
kjör og skipti á vélbátaflot-
anum um land allt. Þegar
þetta er ritað hefur sam-
komulag þó ekki náðst milli
étvegsmanna og sjómanna á
.V-estfjörðum,
; Með hinum nýju heildar-
$amningum helzt kauptrygg-
íag óbreytt frá því sem hún
Var. Hlutur hvors aðilans um
3lg, sjómanna og útgerðar-
tnanna er nú reiknaður af
sama fiskverði, þ.e.a.s. því
verði, sem raunverulega fæst
fyrir aflann.
1 Er það fyrirkomulag miklu
einfaldara og eðlilegra en
það, sem áður ríkti. Styrkja-
og uppbótakerfið gerði út-
reikning fiskverðs oft að
flóknu reiknisdæmi, sem erf-
itt var að botna í. Nú veit
sjómaðurinn hver hlutur
hans verður, þegar er hann
hefur lagt afla sinn á land.
Með þessum nýju samn-
ingum verður að vænta að
nýr og heilbrigðari grund-
völlur hafi verið lagður að
samskiptum útvegsmanna og
sjómanna í framtíðinni.
- Fyrir þróun efnahagsmál-
anna í landinu er það svo
mjög þýðingarmikið atriði að
við þessa samningsgerð hafa
ekki verið gerðar neinar
teljandi breytingar í hækk-
unarátt. Kommúnistum og
fylgifiskum þeirra hefur
ekki tekizt að koma fram
fyrirhuguðum byltingartil-
raunum sínum. Fulltrúar út-
vegsmanna og sjómanna hafa
samið sín í milli á svipuðum
grundvelli og áður, um leið
og þeir hafa náð heildar-
samningum og tekið upp
eðlilegra og skynsamlegra
fyrirkomulag um skiptingu
á heildarverðmæti aflans en
áður tíðkaðist. '
<s>-
FRAMKVÆMDIR
I SVEITUM
¥ Tpplýsingar þær, sem Frið-
jón Þórðarson, sýslumað-
ur í Dalasýslu, gefur í sam-
tali við blaðið í dag, eru hin-
ar athyglisverðustu. Rækt-
unar- og byggingarfram-
kvæmdir í þessu blómlega
sveitahéraði sýna sannarlega
ekki samdrátt eða kyrrstöðu.
Á árinu 1960 voru teknir út
183 hektarar af fullræktuðu
landi í Dalasýslu. Var það
12 hekturum meira en árið
1959. Á árinu 1960 voru
einnig grafnir í Dalasýslu
300 þús. teningsmetrar af
skurðum vegna nýræktar.
— Byggingarframkvæmdir
voru einnig verulegar.
Upplýsingar Friðjóns sýslu
manns .um greiðslu tekju-
skatts og bætur almanna-
trygginga eru ekki síður at-
hyglisverðar. Hann skýrir
frá því að árið 1959 hafi
greiddur tekjuskattur í allri
Dalasýslu numið á 5. hundr-
að þúsund krónum. Árið
1960 var greiddur tekju-
skattur í sýslunni hinsvegar
aðeins 58 þús. kr.
Þetta sýnir, hvernig stefnu
breyting núverandi ríkis-
stjórnar í skattamálunum
verkar á hag bænda. Hin
stórfellda skattalækkun í
Dalasýslu hefur auðvitað orð
ið bændum til mikilla hags-
bóta.
En jafnhliða þessari miklu
skattalækkun hækka bæt-
ur almannatrygginga, sem
greiddar eru í Dalasýslu, úr
1 millj. kr. á árinu 1959 upp
í 2,2 millj. kr. á árinu 1960.
Þegar litið er á þessar
staðreyndir um áhrif stjórn-
arstefnunnar á hag fólksins
í Dalasýslu, verður það ljóst,
hvílíkar öfgar og fjarstæður
Framsóknarmenn hafa farið
með undanfarið, er þeir
halda því fram, að stefna
ríkisstjórnarinnar. hafi bók-
staflega lamað allt framtak
í sveitum landsins og sett
sveitafólkið á vonarvöl.
„VIÐREISN" í
AUST ÚR-EVRÓPU
T sambandi við hinar víð-
tæku viðreisnarráðstafan-
ir ríkisstjórnarinnar hefur
oft verið vitnað til efnahags-
málanna í nágrannalöndun-
um. í öllum ríkjum Vestur-
Evrópu er þessum málum
hagað á svipaðan hátt og nú
er gert hér, enda hefur efna-

*nm
Noona Dan er 160 tonna skip
og hefur 5 manna áhöfn. —
í skipinu verða byggðar full-
komnar rannsóknarstofur fyr-
ir visindamenn.
Danskur leiðangur til
Kyrrahafsins
hagur þessara þjóða farið
hraðbatnandi á undanförnum
árum.
Hið kommúníska skipulag
í Austur-Evrópu gerir að
sjálfsögðu erfitt um allan
samanburð. Þar virðist til
dæmis oft og tíðum furðulítil
áherzla lögð á að bæta lífs-
kjör almennings. En þessar
þjóðir vilja framfarir eins og
aðrar og smám saman er
eitthvað af kreddubundnum
stefnumálum kommúnista
látið víkja fyrir þeim vinnu-
brögðum, sem gefa bezta
raun.
Júgóslavar, sem fyrir
löngu hafa brotizt undan
Moskvuvaldinu, hafa nú tek-
ið upp nýja efnahagsmála-
stefnu, sem í ýmsu minnir
á viðreisnina hér. Tekin
hefur verið upp raunhæf
gengisskráning og lagt hefur
verið niður flókið kerfi upp-
bóta og gjalda, sem ríkis-
stjórnin notaði til að stjórna
utanríkisviðskiptum lands-
ins.
í Póllandi hefur mikið
borið á gagnrýni á efnahags-
málunum. Einkum þykir
áætlunarbúskapurinn ganga
alltof langt. Og hin nánu
viðskiptatengsl kommúnista-
ríkjanna þykja mönnum nær
eingöngu miðast við hags-
muni Rússa.
Sjálfir Rússarnir hafa ný-
lega gert ýmsar ráðstafanir,
sem eru í anda „viðreisnar“.
Fyrst og fremst var hinu ó-
eðlilega gengi rúblunnar
breytt og það lækkað um
50%. Auk þess voru gerðar
ýmsar ráðstafanir x verð-
lagsmálum. Mun þetta leiða
til skynsamlegra mats innan-
lands á ýmsum verðmætum
og auðvelda ’ samanburð á
framleiðsluvörum Rússa og
annarra þjóða á heimsmark-
aðnum.
Þegar hugsað er til þess-
ara breytinga vaknar sú
spurning hvort stjórnarand-
staðan á íslandi sé ekki kom
in út af línunni?
HINN 1. apríl n. k. leggur
danskur vísindaleiðangur
af stað til rannsókna á
ýmsum kóraleyjum á
svæðinu milli Ástralíu og
Indlands. Munu leiðangurs
menn kanna dýralíf og
gróður á mörgum eyjum,
þar sem engir vísinda-
menn hafa áður komið.
Talið er sennilegt að þarna
finnist nýjar fugla- og
dýrategundir, áður óþekkt
ar, sem fluttar verða á
söfn í Danmörku.
inni og skiptast fjórtán vís-
indamenn á við rapnsóknar-
störfin. Aldrei verða þeir þó
fleiri í einu en sjö. Fyrst
verður haldið til Port Dar-
win í Ástralíu. Þaðan verða
svo kannaðar nokkrar eyjar
fyrir norðan Ástralíu. Næst
verður haldið til Sulueyjanna
við Nýju Guineu og áfram
til Bismark og Salomonseyj-
anna.
☆
☆
18 MANAÐA FERÐ
Knud Lauritzen, forstjóri
útgerðarfélagsins J. Lauritzen
hefur lánað leiðangrinum end
urgjaldslaust 160 tonna skip,
Noona Dan, með fimm
manna áhöfn. Er nú verið
að búa skipið undir ferðina,
ganga frá íbúðum fyrir vís-
indamennina og rannsóknar-
stofum auk frystigeymslu fyr
ir sýnishorn þau er safnað
verður.
Noona Dan leiðangurinn
verður átján mánuði í ferð-
SÉRSTÆTT DÝRALÍF
Á öllum þessum eyjum er
sérstætt dýralíf, sem ekki er
til annars staðar. Reynt verð
ur að komast að því hvaðan
þessar dýrategundir eru ætt-
aðar, og verður aðalverkefni
leiðangursins að safna sýnis-
hornum.
Noona Dan hefur undan-
farin þrjú ár verið við Græn
land með landmælingamenn,
aðallega á svæðinu nálægt
Meistaravík. Að þessu sinni
verður skipinu siglt yfir At-
lantshafið, gegnum Panama-
skurðinn og til Ástralíu, en
heim verður farið um Súez-
skurðinn og er leiðin sem
skipið siglir alls um 30 þús.
sjómílur.
Nokkrir leiðángurSÍn’ehn við landabréf af Kýrraháfseyjttm