Morgunblaðið - 04.05.1961, Síða 3

Fimmtudagur 4. maí 1961
MORVUNBLAÐIÐ
I
i
☆

VIÐ gengum upp aðalbryggj-
una á Akranesi um dáginn.
Margar trillur lágu við garð-
inn, en trilluútgerð hefur far-
ið mjög vaxandi á Akranesi
undanfarin ár. Telja kunnug-
ir að ef allur flotinn færi sam
tímis á myndu fljóta fyrir
landi 50 bátar.
Úti á trillunum voru marg-
ir krakkar með handfæri, jafn
vel gagnfræðaskólatelpur sem
kváðust ekki hafa getað setið
inni yfir bókum í svo dásam-
legu veðri."
Við staðnæmdumst þar sem
trilla lá fyrir neðan okkur og
maður var að gera að grá-
sleppu. Hann risti þær á kvið
kreisti úr þeim hrognin í fötu.
Eruð þið að kaupa rauð-
maga? sagði grásleppukarlinn.
Gamli Víðir minn var
forfaðir Víðisbátanna
Nei, við erum hér í öðrum
erindum. Síðan vorum við
farnir að tala um alla heima
óg geima en þó aðallega hrogn
kelsaveiðar. Hann notaði sýni
h
f

lega tóbak sem hann tók upp
í sig. Hann sagði okkur að
hann hefði í eina tíð verið
nokkuð á bátum hér á Akra-
nesi, gæti nú ekki stundað sjó
inn lengur. Hann væri með
nokkra netastubba hér fyrir
utan. Hann tók stærðar grá-
sleppu og tæmdi úr henni
hrognin. Við fáum 8 krónur
fyrir kg af hrognunum, sagði
hann og spýtti út fyrir borð-
stokkinn.
Maður sem álengdar stóð
sagði okkur nú að sá sem við
værum að tala við, væri ai-
mennt kallaður Grásleppu-
kóngur þeirra á Akranesi, —
Jóhannes á Auðnum víðkunn-
ur bátasjómaður og formaður
áratugum saman.
Og það kom m. a. fram
er við - spjölluðum við
hann á bryggjunni að
eitt sinn átti hann bát sem
hét Víðir. Hann slitnaði upp
og strandaði. Þennan bát
keypti svo Guðmundur á
Rafnkelsstöðum. Hann lét
ekki breyta nafninu er hann
endurbyggði bátinn. Og það
er þessi gamli Víðir mmn,
sem er nokkurskonar forfað-
ir Víðis-bátanna hans Guð-
mundar, sagði Jóhannes. Það
var þessi bátur sem lagði
grundvöllinn að hinni um-
svifamiklu útgerð Guðmund-
ar á Rafnkelsstöðum. Þetta
var alla tíð hið mesta happa
skip.
Jóhannes mundi glöggt fyrstu
ár útgerðar frá Akranesi á þil
farsbátum. Þeir fóru ekki að
róða héðan fyrr en árið 1926,
við rérum áður frá Suður-
nes j a verstöðvum.
Eg ér hálfgerður lasarus
síðan ég fótbraut mig hér á
bryggjunni í fyrra.
Þeir eru margir fisknir hér
í rauðmaganetin sín. Um dag-
inn þá skrapp einn þeirra sem
Jóhannes á Auðnum í bát sín- [
um. — Grásleppan er jafn
eftirsótt og rauðmaginn vegna
hins háia verðs sem er á hrogn
unum. (Myndir Mbl. Ó. K. M.) j
vinnur í sementsverksmiðj-
unni út á trillunni til að vitja
um. Hann kom brátt að aftur
með grásleppu sem hann fékk
yfir 100 kg af hrognum úr og
milli 80—90 rauðmaga. Þeir
eru margir hér sem frekar en
ég eiga það sæmdarheiti skil-
ið að vera grásleppukóngar
sagði Jóhannes. Nú sótti hann
undir þóftuna stærðar grá-
sleppu og sagði um leið og
hann brá flugbeittum hnífn-
um á hana. Já hún geispar.
lengi. — Það var eins og færi
rafmagnstitringur um fiskinn. <

Gagnfræðaskólatelpurnar
ekki áhugi á próflestri -

— Trilla kemur að úr róðri.
Nýtt njósnamá! i London:
Þyngsti fan
kvebinn upp yfir fyrrverandi starfs-
manni brezku utanríkisþjónustunnar
sdómur-42 ár
STAKSTIINAR
Móðuharðinti —
Rauðmagi
Svohljóðandi bréf barst bláð-
inu nýlega frá „rauðmagakarli
á Vestfjörðum“:
„Frá hinu mikla samvinnu-
plássi, Húsavík, berast þær frétt
ir, á öldum ljósvakans, að hrogn
kelsaveiði sé ágæt en rauðmag-
anum sé hent.
Þetta þykir okkur vestfirzk-
um rauðmagakörlum hryllilegt
til að hugsa. Að á sama tíma
sem „móðuharðindi“ Karl Krist-
jánssonar hrjá landslýðinn, og
þá náttúrlega ekki síður Hús-
vikinga en aðra, þá skuli þeir
hreinlega henda rauðmaganum,
þessum hnossgætisfiski. Húsvík-
ingum skal bent á, í fullri vin-
semd, að ef þeir koma sér ein-
hvern veginn ekki að þvi að
borða rauðmagann nýjan upp úr
sjónum, þrátt fyrir harðindin,
þá væri tiltækilegt að reyna að
reykja hann, það er að segja tt
„móðuharðindastefna“ ríkis-
stjórnarinnar hefur ekki þegar
breytt svo hafstraumum, að *1-
gjörlega hafi tekið fyrir nokk-
urt spýtnarek á fjörur þeirra,
sem gera mætti reyk af. Reykt-
ur rauðmagi er herramannsmat-
ur, jafnvel þótt engin séu harð-
indi.
Það var engin furða. þótt litla
telpunni, sem hlustaði á frétt-
ina yrði að orði: „Af hverju er«
mennirnir að veiða rauðmag-
ann?“
Ef til vill sverfa „móðuharð-
indin“ enn ekki eins fast að
Húsvíkingum eins og sumir vilja
vera láta, úr því að þeir henda
blessuðum rauðmaganum!'.“
Kommúnistar hóta
verkfalli
t ræðum kommúnista hinn 1.
maí kom ekkert nýtt fram. Þeir
spiluðu hina gömlu plötu um
andstöðu sína gegn þátttöku ts-
lands í varnarsamstarfi vest-
rænna þjóða, en gleymdu að
segja frá því, hvernig á því stóð
að ríkisstjórn þeirra, vinstri
stjórnin, samdi um áframhald-
andi dvöl hins ameríska varnar-!
liðs á tslandi um ótiltekinn
tíma, enda þótt helgasta fyrir-
heit hennar væri einmitt að
reka herinn tafarlaust burtu.
Þjóðviljinn birti í gær ræðu
Guðmundar J. Guðmundssonar
í Lækjargötu. í henni eru end-
urteknar hótanir kommúnista
um það, að þeir muni beita sér
fyrir verkföllum á næstunni, et
ekki verði gengið að kröfum
þeirra. Komst Guðmundur J. að
orði um þetta á þessa leið:
„Ef ekki takast samningar
fljótlega, þá mun verkalýðs-
hreyfingin knýja fram kröfur
sínar með öllum mætti samtaka
sinna“.
Svipuðum hótunum og í þess-
um orðum felast, hafa kommún-
istar haldið uppi í allan vetur.
LONDON, 3. maí. (Reuter-
NTB). — Brezkur maður,
George Blake, fyrrum starfs-
maður brezku utanríkisþjón-
ustunnar, var í dag dæmdur
til 42 ára fangelsisvistar fyr-
|r að hafa veitt Rússum mik-
ilvægar upplýsingar um ríkis
leyndarmál Breta á árunum
1951—1959.
George Blake, sem er 38
ára að aldri, játaði fyrir rétti,
að sérhverjar upplýsingar
sem einhvers virði hefðu ver-
ið, hefðu gengið í hendur
Rússa.
Hann hefur nú fengið þyngsta
fangelsisdóm, sem felldur hefur
verið í OM Baily-réttinum, hefði
hann víða annarsstaðar fengið
dauðadóm. að því er dómarinn
Lord Parker segir. Segir Parker,
að Biake hafi með upplýsingum
sínum til Rússa gert að engu
margskonar starfsemi brezka rík
isins á þessum árum, og sé mál
hans meðal verstu njósnamála
sem um geti á friðartímum.
Heilaþveginn í Kóreu.
Blake er fæddur í Hollandi, en
kom til Bretlands árið 1943 og
var í brezka sjóhernum til 1948.
Þá tók hann stöðu í brezka ut-
anríkisráðuneytinu. Áður en
Kóreustyrjöldin hófst, var hann
um hrið vara-konsúll í Seoul, en
þegar 1950 var hann tekinn hönd
um af kommúnistum og haldið í
fangelsi í þrjú ár. Kveðst Blake
þá hafa sannfærzt um, að komm
únisminn væri hið eina rétta
þjóðskipulag og ætti skilið að
sigra. Hefði hann þá þegar gefið
kommúnistum allar upplýsingar
er hann bjó yfir og síðan haldið
áfram starfi sínu sem njósnari
Rússa. Ekki segist hann hafa tek
ið fé fyrir starfsemi sína. Tala
því brezk blöð um Blake sem
„hinn heilaþvegna“.
Þegar Blake kom frá Kóreu
1953, varð hann aðili að herstjórn
Breta í Berlín og hafði það starf
með höndum um fjögugra ára
skeið.
Fregnin af njósnamáli þessu,
sem fylgir í kjölfar Lonsdale-
málsins nú fyrir skömmu, hefur
vakið mikinn ugg með Bretum.
Telja þeir nú einsýnt að mikil-
væg rannsókn verði að fara
frarn á allri utanríkisþjónustu
landsins svo og öðrum þeim stöð
um, sem fjallað er um mikilvæg
ríkisleyndarmál. 1
Framsókn púar undir
Tíminn birti í gær forystu-
grein, þar sem tekið er undir
þær kröfur, sem kommúnistar
hafa beitt sér fyrir á hendur
framleiðslunni á sl. vetri. Tím-
inn lætur þó undan fallast að
minnast á bá staðreynd. að á sL
hausti lýsti Lúðvík Jósefsson
því yfir á aðalfundi Landssam-
bands íslenzkra útvegsmanna,
að afkoma útgerðarinnar og út-
flutningsframleiðslunnar yfir-
leitt væri svo bágborin, að rík-
inu bæri að veita henni stór-
kostlegan stuðning. En jafnhliða
því, sem kommúnistar héldu
þessu fram á fundum útvegs-
manna, stóðu þeir upp á Alþýðu
sambandsþingi og lögðu til að
stórkostlegar kröfur um hækkað
kaupgjald yrðu gerðar á hend-
ur útflutningsframleiðslunni. —