Morgunblaðið - 10.05.1961, Blaðsíða 12
12
MORGUNBLAÐ1Ð
Miðvik'udagur 10. maí 1961
Otg.: H.f. Arvakur Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannesser.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Lesbók: Arni Óla, sími 33045.
Auglýsmgar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalotræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Askriftargjald kr. 45.00 á mánuði innanlands.
í lausasölu kr. 3.00 eintakið.
UTAN UR HEIMI
Frásögn vitnis við Eichmann-réttarhöldin:
Oll fjölskyldan skotin fyrír
augum hennar
skot og hún steyptist sjálf til
jarðar.
AÐ BERJAST GEGN SJÁLFUM SÉR
ITIÐ ræðustólinn var skilti.'
* sem á var letrað: Ævar-
andi hlutleysi íslands. í
ræðustólnum stóð maður,
sem sagði: „Hlutleysi og af-
skiptaleysi veitir ekkert ör-
yggi“. „Ég fyrir mitt leyti
trúi því, að Atlantshafs-
bandalagið og þátttaka ts-
lands í því hafi átt þátt í
því að draga úr stríðshættu".
Þetta var á útifundi hinna
svonefndu „samtaka her-
námsandstæðinga.“ Maður-
inn í ræðustólnum var Hall-
dór Kristjánsson, einn af
framámönnum Framsóknar-
flokksins. Áróðursspjaldið
báru þeir, sem svarið hafa
húsbændum sínum austur í
Moskvu dýra eiða; mennirn-
lr sem lofað hafa að gera
ísland varnarlaust, svo að
auðvelduð verði áformin um
að koma kommúnisma á um
alla heimsbyggðina.
mundsson frá Sandi grein
þar sem hann m. a. segir,
að ólíklegt væri að Rússar
hernæmu ísland, þó að varn-
arliðið hyrfi á brott, vegna
þess að slíkt væri svo mikil
ögrun við Bandaríkjamenn að
nægja ætti okkur til skjóls.
Eftir allt saman mundu því
Bandaríkjamenn verja okkur
jafnvel þó þeir hefðu ekki
varnarstöðvar hér.
En það var fleira sem vert
er að minnast á í þessum
skringilegheitaskrifum Þór-
oddar á Sandi. Hann segir
t. d.:
„Og vissulega er mér á
engan hátt geðfelldari rúss-
nesk herseta en bandarísk
og mundi hiklaust vinna
gegn henni, ef til kæmi af
engu minni djörfung.“
Jerúsalem, 8. maí (Reuter)
f RÉTTARHÖL.DUNUM yfir
Adolr Eichmann var í dag leidd
fram til þess að bera vitni mið-
aldra ísraelsk kona, sem áður
hafði búið í Póllandi. Hún skýrði
frá því hverjiig ÖU f.jöiskylda
liennar var skotin fyrir augum
hennar, þar á meðal dóttir henn-
ar. Konunni var oít tregt um
tungutak sakir geðshræringar og
áheyrendur grétu meðan hún
sagði sögu srna. Hún hafði sjálf
fengið skotsár í höfuðið, en særð
ist ekki mikið og fékk komist
upp úr fjöldagröfinni, sem henni
hafði verið varpað í. Eeyndist
hún síðan hjá pólskum bómla.
Osselevskias skýrði frá því áð
hún og fjölskylda hennar hefði
btJð í Póllandi. Öllum Gyðing-
um bæjar as var óag no.rkur:i
skipað að kcma -á afvikinn stað
og þeim raðað þar upp, scm
fjöldagrafjr iiöfðu verið gra'nar.
Osselevskias hafði klætt littu
dóttur sína i sparifötin áður en
þær fóru að heiman og hélt hún,
að þá væri Sabbath-dagur (hviid
EKKI FRJÁLS-
LYNDI FYRIR
AÐ FARA
1 ávarpi sínu getur Hall-
dór Kristjánsson þess rétti-
lega, að Atlantshafsbandalag-
ið hafi dregið úr stríðshættu,
að hlutleysi veiti ekkert ör-
yggi, og hann bætir við:
„Ekki vil ég gera mig svo
barnalegan að halda því
fram, að vopnleysi og varn-
arleysi á takmörkuðum svæð
um tryggi heimsfriðinn út
af fyrir sig. Við vitum það
öll að heimsstyrjöldin 1939
byrjaði ekki af því að t. d.
Bretar og Frakkar væru of
mjög vopnaðir. Hins eru
dæmi að hræðslan við mót-
spyrnu hafi hindrað ofbeld-
ismanninn að gera árás.“
En það er hryggilegt að
menn, sem gera sér grein
fyrir þessum staðreyndum,
skuli ganga undir merki
kommúnista og láta þá nota
sig til framdráttar markmið-
um heimskommúnismans. —
í sjálfu sér er kommúnistum
nákvæmlega sama, hvað hin-
ir nytsömu sakleysingjar
segja á útifundunum, á þá
er ekki hlýtt. Hins vegar
eru nöfn þeirra notuð við
undirskriftasafnanir og í
áróðursherferðum að öðru
leyti.
DJÖRFUNG
ÞÓRODDS
U'YRIR nokkrum dögum
/*■ birti Þóroddur Guð-
Morgunblaðið efast ekki
um, að Þóroddur Guð-
mundsson mundi ekki frem-
ur óska rússneskrar hersetu
en bandarískrar. Raunar þyk
ist blaðið vita, að hann
mundi miklu síður vilja hér
rússneskt herlið en banda-
rískt. En skelfilega er mað-
urinn einfaldur, þegar hann
segist mudu vinna gegn rúss-
nesku herliði „af engu minni
djörfung“. Er hugsanlegt að
fullorðinn maður láti sér það
til hugar koma, að í landi,
sem hersetið væri af komm-
únistum, væri hægt að
stofna samtök gegn herset-
unni, fara í gönguferðir, efna
til útifunda og hvers kyns
mótmælaaðgerða. Er Þór-
oddur Guðmundsson virki-
lega það barn ,að hann haldi
að t. d. í Ungverjalandi
mundi „djörfung“ hans.end-
ast honum til mikilla af-
reka.
Jafnvel kommúnistar hálf-
skammast sín fyrir að þurfa
að hlýða á slíka einfeldni,
enda er nú svo komið fyrir
þeim Þóroddi frá Sandi og
Guðna Jónssyni, að komm-
únistar hafa stjakað báðum
til hliðar í hinum svonefndu
„samtökum hernámsandstæð-
inga“, enda nytsemi þeirra
þegar orðin sú, sem hægt
var til að ætlazt, og þá er
þeim auðvitað varpað fyrir
róða og njóta hvorki virð-
ingar kommúnista né ann-
arra.
¥ BLAÐINU Suðurlandi,
sem nýútkomið er, getur
ritstjórinn þess, að Þorsteinn
Sigurðsson á Vatnleysu hafi
á fundi Búnaðarsambands
Suðurlands ráðizt að blaðinu
vegna þess að það hefur birt
gagnrýni á meðferð fjár-
muna bændasamtakanna. —
Þorsteinn á Vatnsleysu beitti
sér fyrir því, að Suðurland
yrði svift smá fjárstyrk, sem
það hefur notið, en eins og
kunnugt er, er blaðið óháð
og birtir umræður um þau
málefni, sem sérstaklega
snerta Sunnlendinga.
Frjálslyndi þessa manns,
sem bændur hafa valið til
forystú fyrir sig á mörgum
sviðum, endist ekki til þess
að þola neina gagnrýni. Það
er því ekki að ófyrirynju,
sem ritstjóri Suðurlands
segir:
„Og blaðið Suðurland verð
ur sjálfsagt svifaseint að
læra rétta umgengnishætti
við hina nýju hallar-„kónga“
þjóðfélagsins: að hneigja sig
jafnan og segja já og amen
við öllu, sem þeir aðhaf-
ast.“
En þessi afstaða Þorsteins
er í samræmi við aðrar að-
gerðir Framsóknarmanna um
þessar mundir. Þannig hafa
þeir til dæmis rekið Bjart-
mar Guðmundsson úr stjórn
Kaupfélags Þingeyinga eftir
24 ára dvöl þar, vegna þess
eins að hann hefur barizt fyr
ir Sjálfstæðisflokkinn.
ardagur). Er þær stóðu við gröf-
ina sagði stulkan: — Mamrr.a,
klæddirðu mig í sparifötin, af því
að nú á að skjóta okkur?
Osselevskias skýrði frá því, að
fólkinu hefði verið skipað að af-
klæðast og er það hafði gert svo
var skoti hleypt af og fórnar-
lambinu hrint ofan í djúpa gröf-
ina. Hún skýrði frá því, að fað-
ir sinn hefði neitað að afklæð-
ast, og þá verið umsvifalaust
skotinn. Móðir hennar og amma
voru báðar skotnar mðe börn í
fanginu og er börnin grétu voru
þau skotin. Eldri systur hennar
voru báðar skotnar með börn í
sín í fanginu. Þá var röðin komin
að yngri systur hennar, sem á-
samt vinkonu sinni gekk nakin
til eins þýzka liðsforingjans og
baðst vægðar. Þær vinkonurnar
héldu hvor utan um aðra með-
an þæi biðu úrslitanna. Liðsfor-
inginn horfði kuldalega á þær
og skaut þær.
Við Rivku Osselevskias sjálfa
sagði hann: Hvort á ég fyrst að
skjóta þig eða barnið. Hún segist
ekki hafa svarað en hafa fundið
er hann sleit af henni barnið og
skaut það — síðan reið enn af
Brauzt í gegn
Osselevskias kveðst hafa fund-
ið mikinn þunga og hafa jafnvel
talið, að svona væri að vera dá-
in. En þá fann hún að líkamir
fólks féllu yfir hana, að hún
kjöltraði og gat lyft sér upp.
Síðan skýrir hún frá því hvernig
hún brauzt upp í gegnum líka-
þvöguna — hvernig helsært fólk
ið kveinaði og brauzt um, greip
í handleggi hennar og faetur,
hvernig börnin lágu í blóðbaði og
kölluðu á pabba og mömmu,
hvernig hún leitaði í örvæntingu
að dóttur sinni en sá, að eitt
barn yrði ekki þekkt frá öðru i
blóðbaðinu. Hún skýrði frá því,
að Þjóðverjarnir hefðu farið frá
gröfinni, en komið þar að aftur
og skotið nokkur börn er grétu
ákaft; að hún hefði allt í einu
verið komin upp úr gröfinni og
séð að mennirnir fóru að moka
yfir líkin; hvernig hún varð grip-
in æðislegri örvæntingu þegar
því var lokið og hún gerði sér
ljóst að hún var ein og hvernig
hún reyndi að bora með höndun-
um til þess’ að komast aftur f
gröfina með hinum látnu, —-
hvernig tveir smaladrengir köst-
uðu í hana steinum næsta morg-
un og héldu að hún væri dáin og
loks hvernig hún komst í hendur
pólska bóndans, sem skaut yfir
hana skjólshúsi og leyndi henni
Og hætti þar með lífi sínu og
fjölskyldu sinnar.
Er Rivka Osselevskias hafði
lokið vitnisburði sínum varð að
styðja hana úr salnum.
Ekki flelri vitni
Er frá Rivka Osselevskias
hafði verið leidd úr réttarsaln-
um, sagði saksóknarinn, Gideon
Hausner, að hann hyggðist ekki
leiða fram fleiri vitni til að lýsa
meðferð nazista á Gyðingum f
Austur-Evrópu. — Hinsvegar
kvaðst hann enn eiga eftir að
leggja fram skjöl, er sýndu og
sönnuðu, að Adolf Eichmann
væri ábyrgur fyrir dauða og
hrellingum mikils fjölda þeirra.
Færri deyja úr
krabba í Danmörku
DANSKA blaðið Berlimigske
tidende, skýrir frá því að s'kv.
skýrslum frá s. 1. ári sé tala
þeirra sj úklinga, sem dóu úr
krabbameini 1960 lægri en árið
áður, en dániartala krabbameiins
sjúklinga hefur á undanförnum
árum alltaf farið hækkandi þar
ár frá ári. Árið 1959 dóu 9611
úr krabbameini í Dammönku en
1960 færri, eða 9339. Tala þeirra
sem látist hatfa úr luniginakrabba
er nú svipuð og árið áður, en
hún hefur alltaf farið hækkandi.
Blaðið hefur það eftir dr. Johs.
Clemmesen, forstöðumanni
krabbameinsskráninigarininar, að
þó lækkunin á dánartölu krabba
meinssj úklinga sé ekíki mikil,
þá sé hún ákaflega gleðileg, þar
sem tölur hafi hingað til alltaf
farið hækkandi. Ýmsar ástæður
geti legið til þess, m. a. að betrl
lækningaraðferðir gegn krabba-
meini séu tiltækar. Þó er e(kki
vert að gleðjast of fljótt segir
yfirlæknirinn þar sem enmþá er
aðeims um eitt ár að ræða. j
Engin breyting sjáanleg hér
Mbl. snéri sér til Óiafs Bjarna
sonar, lækinis á Rannsóknarstofu
Hásikólans, og spurði hvoi-t tölur
hér sýndu eimnig minnkandi
dauðsföll af krabbameini. Hann.
sagði að ekki hefði sézt nein
breyting í skýrslum sem sýndu
■að dánartala krabbameinssjúkl-
inga fæiú læklkandi. Hún hefði
farið hlutfallslega hækkandi á
undanfömum árum. En þar gæti
ýmislegt komið til greina, t. d.
að krabbameinstilfellin þekktust
meira. Og því væri margt að
oithiuga 1 sambandi við töiurnar.