Morgunblaðið - 16.06.1961, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur 16. júní 1961
Uppeldismálaþing Sambands ísl. barnakennara og Landssambands framhaldsskólakennara
sóttu töluvert á þriðja hundrað kennara, auk margra boðsgesta, og er það fjölmennasta upp
eldismálaþing, sem hér hefur verið haldið. — Höfuðmál þingsins voru: I. Launamál kennara,
og II. Kennsla og skólavist tomæmra bama og unglinga. Birtir Mbl. í dag ályktun þings-
ins um hið síðarnefnda, en launamálaályktunin, hefur þegar birzt í blaðinu.
Frá uppeldismálaþingi:
Efla þarf menntun
tornæmra barna
„KENNSLA og skólavist tor-
næmra barna og unglinga“
var annað höfuðmálið, sem
tekið var til meðferðar á ný-
afstöðnu uppeldismálaþingi í
Reykjavík.
Var á þinginu samþykkt svo-
felld ályktun um málið:
„Tólfta uppeldismálaþing Sam
bands íslenzkra barnakennara
og Landsambands framhalds-
skólakennara telur allmikið
skorta á, að aðbúð tornæmra
bama og unglinga í skólum
landsins sé með þeim hætti sem
æskilegt er, og bendir á nauð-
syn þess, að skólunum séu
sköpuð þau skilyrði, að hver
einstaklingur fái sem bezt not-
ið sín og þroskað þá hæfileika,
sem hann býr yfir.
gert er ráð fyrir í lögum um
fræðslu barna og lögum um
gagnfræðanám.
Jafnframt bendir þingið á
nauðsyn þess, að nú þegar fari
fram gagngerð athugun á því,
á hvern hátt verði bezt séð fyr-
ir uppeldi og fræðslu barna og
unglinga, sem að dómi hlutað-
eigandi kennara og skólastjóra
spilla góðri reglu í skólanum
og eru miður heppilegt fordæmi
öðrum bömum.
Frekari fræðsla tomæmra
Þingið telur einnig tímabært,
að athugaðir verði möguleikar
á stofnun síðdegis- og kvöld-
skóla, þar sem hinum tornæmu
unglingum yrði að loknu skyldu
námi gefinn kostur á frekari
fræðslu samhliða atvinnu.
í>á felur þingið stjórnum S.Í.B.
og L.S.F.K. að vinna að því
við hlutaðeigandi yfirvöld, að
eftirfarandi úrbætur verði gerð-
ar varðandi kennslu og skóla-
vist tornæmra barna og ungl-
inga:
1. í bekkjum fyrir tornæm börn
við barna- og unglingaskóla
verði ekki fleiri nemendur
en 12—15.
2. Samin verði sérstök náms-
áætlun fyrir tomæmu börn-
in og daglegur kennslutími
þeirra lengdur.
3. Ráðnir verði valdir kennar-
ar til þess að annast kennsl-
una og verði kennsluskylda
þeirra 4/5 hlutar af kennslu-
skyldu kennara viðkomandi
skólastigs. Yfirvöld fræðslu-
mála sjái þessum kennurum
fyrir möguleikum á sér-
mentun í kennslu og upp-
eldi tornæmra barna og
unglinga.
4. Menntamálaráðherra skipi
eftir tilnefningu S.Í.B. og
L.S.F.K. 5 manna nefnd sér-
fróðra manna til þess að út-
vega og láta gera sérhæfð
kennslugögn fyrir tornæmu
börnin.
Þingið leggur áherzlu á, að
reynt verði að koma þessum
tillögum í framkvæmd, svo víða
sem unnt er, í byrjun næsta
skólaárs.“
Lögbanns krafist út af
aðgerðum Dagsbrúnar
Á góðum vegi í Reykjavík
Þingið fagnar því, að í
Reykjavík hefur" verið sett á
stofn sálfræðideild skóla og geð
vemdardeild við Heilsuvemd-
arstöð Reykjavíkur. Þingið
treystir því, að nægir starfs-
kraftar verði fengnir til að
sinna því mikilvæga hlutverki,
er þessum stofnunum er ætlað
að rækja í þágu skólastarfsins.
Jafnframt lýsir þingið stuðn-
ingi sínum við þá ákvörðun
Barnavemdarfélags Reykjavík-
ur og Reykjavíkurbæjar að
reisa lækningahæli fyrir tauga-
veikluð börn.
Þingið lýsir ánægju sinni yfir
þeim undirbúningi að hagnýt-
ingu skólaþroskaprófa, sem fram
hefur farið að tilhlutan Fræðslu
skrifstofu Reykjavíkur og þakk-
ar forvígismönnum ötult starf.
Jafnframt væntir þingið þess,
að skólaþroskaprófin verði hið
fyrsta tekin í notkun, þar sem
ástæður leyfa.
Þingið telur, að með öllu
þessu sé lagður traustur grund-
völlur að framhaldandi þróun
þessara mála og skorar á
fræðslumálastjórnina að vinna
að því, að hliðstæð þjónusta
verði tekin upp utan Reykja-
víkur.
Athugun fari fram
Þingið fagnar því, að hafinn
er undirbúningur að stofnun
skóla í Reykjavík fyrir börn,
sem að dómi sérfróðra manna
skortir hæfileika til að stunda
nám í almennum skóla, eins og
1 GÆRDAG fór lögmaður
Kassagerðar Reykjavíkur
fram á það við borgarfógeta,
að hann leggi tafarlaust lög-
bann við því að Verkamanna
félagið Dagsbrún hindri vöru
flutninga á vegum fyrirtæk-
isins. Hafa þeir verið fram-
kvæmdir af starfsmönnum
Kassagerðarinnar og eru
þeir ekki félagsbundnir í laun
þegasamtökum, sem nú eiga
í verkfalli.
★ FRESTUR
Þegar lögmaðurinn, Páll S.
Pálsson, hrl., hafði lagt málið
fram í bæjarþingi í gær, fékk
talsmaður Dagsbrúnar, Egill
Sigurgeirsson, hrl., frest til
greinargerðar, til klukkan 4 í
dag, föstudag.
Vöruflutningar þeir, er hér
um ræðir, hafa farið fram milli
verksmiðjuhúss Kassagerðarinn-
ar og Skúlagötu 58, en þar
hefur verksmiðjan verið til
húsa. Hafa verkfallsverðir hindr
að bíla verksmiðjunnar sem
flutt hafa efni á milli húsanna.
1 gærmorgun er bíl var ekið
inn í port Kassagerðarinnar í
húsinu Skúlagötu 58, höfðu
verkfallsmenn frá Dagsbrún
hópazt inn í portið, og höfðu
þeir í frammi hótanir við starfs
menn Kassagerðarinnar. Var
lögreglan kölluð á vettvang og
stóð í harki fram til um kl.
10 í gærmorgun, að lögreglan
sagði verkfallsmönnum að fara
út úr porti hússins, sem þegar
var lokað.
Lögmaður fyrirtækisins fór
síðar í gærdag fram á lögbanns
úrskurð borgarfógeta við að-
gerðum Dagsbrúnar, eins og fyrr
var sagt. Þegar lögmaðurinn
lagði málið fram í fógetarétti,
benti hann á hvílíkt þjóðartjón
myndi af því hljótast ef Kassa-
gerðin yrði nú stöðvuð, því ver-
ið sé að framleiða umbúðir um
frystan fisk til útflutnings og
geti verksmiðjan ekki starfað,
nema efnisflutningarnir verði
hindrunarlaust leyfðir. _____
— Handritin
Framhald af bls. 1.
fsstingar fýrr en nýjar kosn-
ingar hafa farið fram. ÞaS
er ætlun ríkisstjómarinnar,
þegar nýjar kosningar hafa
farið fram, að leggja frum-
varpið aftur fram til sam-
þykktar í þinginu. Það er
ennfremur aetlun ríkisstjórn-
arinnar að láta vinna að
þeim lagfæringum og ljós-
myndun handritanna, sem
fram eiga að fara, áður en
þau verða afhent.
Þeir 61 þingmenn, sem krefj-
ast þess að afhendingu verði
frestað, gera það með tilvísun
til eignamámsákvæða í stjóm-
arskránni. Er það því gmnd-
vallaratriði hvort hér er í raun-
inni um eignarnám að ræða
eða ekki. Ríkisstjórnin neitar að
svo sé, en lagasérfræðingar há-
skólanna em ekki á einu máli
um það.
Stjórn Ámasafns, sem geym-
ir flest handritanna, sat fund í
dag og ræddi málið. Formaður
stjórnarinnar, Bröndum Nielsen
prófessor, hefur ekkert látið
uppi um fyrirætlanir safnstjórn-
arinnar,. en lét sér nægja að
lýsa ánægju sinni yfir því
hvernig málum er komið.
BLAÐAUMMÆLl
Dönsku blöðin gera sér að
sjálfsögðu tíðrætt um frestunina
og fara hér á eftir ummæli
nokkurra þeirra:
Kristeligt Dagblad segir: —
Jafnvel þjóðþingsmenn, sem
greiddu atkvæði með afhend-
ingu hafa látið tilleiðast til að
undirrita frestunarkröfuna. Af
þessu sést að málið er á óheppi-
legan hátt komið inn í deilu rík
isstjórnar og stjórnarandstöðu.
Ætlunin var að víta ríkisstjórn-
ina fyrir framkomu hennar en
afleiðingin verður sú að íslend-
ingar em særðir og þykkja skap
ast í sambúð íslendinga og
Dana. Menn hljóta að spyrja,
hvers vegna eiga íslendingar að
gjalda klaufalegrar málsmeð-
ferðar rikisstjórnarinnar? Und-
irskriftirnar tefja hluta af hand
ritagjöfinni en hindra hana
varla. Nú þegar ætti að vera
unnt að gefa íslandi skinnhand-
ritin í Konunglega bókasafninu,
en önnur handrit verða að
bíða þar til eftir kosningar.
Þetta er leitt, en hugsanlegur
hæstaréttarúrskurður styður án
efa samþykkt meirihluta þings-
ins, og þá er frestunin jákvæð.
Politiken kveður hér hafa illa
til tekizt. Þetta er leiðinda-
ástand, segir blaðið. Framvindu
málsins getur það þó ekki
breytt. Blaðið bendir á að 110
þingmenn hafi greitt atkvæði
með því að afhenda handritin
og að margir, sem fjarverandi
vom, hefðu gert það einnig. En
meðal þeirra, sem undirrituðu
mótmælin, séu ýmsir þeir, er í
grundvallaratriðum fylgi af-
hendingu. Það getur því ekki
orðið breyting í málinu og eft-
ir nýjar kosningar skapast ný-
ir möguleikar til að framkvæma
það. Frestunin hefur vakið
gremju í báðum löndum. Það
versta, sem fyrir gat komið,
gerðist.
Berlingske Tidende segir að
mjög beri að harma að þetta
mál hafi leitt til opinberra
deilna, en það er eingöngu sök
Jörgensens menntamálaráðherra.
Þingmennirnir 61, sem undirrit-
uðu mótmælin, komu fram sem
verndarar virðingar þjóðþings-
ins.
Dagens Nyheder telur það
mjög ánægjulegt að nægilegur
minnihluti hafi náðst til að
vernda eignarréttinn. Segir
blaðið að enn séu tækifæri til
að leysa handritamálið, jafnvel
á fullnægjandi hátt fyrir bæði
löndin, en ekki samkvæmt leið-
um þeim er Jörgensen mennta-
málaráðherra veldi.
Berlingske Aftenavis segir að
úr því framkvæmd laganna í
heild hafi verið frestað geti
ríkisstjórnin ekki afhent skinn-
handrit þau, sem eru eign Kon-
ungL ja bókasafnsins. n|
.':'n ■ . rLy' L -.m i
,J NÝ IIERFERB * >: ,|
Þegar 56 þingmenn höfðu und-
irritað áskorunina um frestun
staðfestingar á lögum um af-
hendingu handritanna til fslands,
sendi íhaldsþingmaðurinn Poul
Möller enn á ný símskeyti til
þriggja þingmanna Vinstriflokks
ins. Eftir að Ib Thyregod hæsta-
réttarlögmaður, talsmaður Vinstri
flokksins í handritamálinu, hafði
hvaft þessa þrjá til að ljá nöfn
sín undir áskorunina, létu þeir
til leiðast. Því næst undirritaði
Thyregod sjálfur og var hann
sextugasti þingmaðurinn, sem
það gerði.
Grænlandsþingmaðurinn Rosing
sendi undirskrift sína í símskeyti
sem ekki barst fyrr en skjölin
höfðu verið afhent þjóðþingmu,
en þó áður en tilskilinn frestur
rann út.
ÓVERJANDI
MÁLSMEÐFERÐ
Thyregod sagði í sambandi við
undirslirift áskorunarinnar: Eg
athugaði málið gaumgæfilega.
Annars vegar með tilliti til ís-
lands, þar sem líta má á frestun
sem óvinsamlegar aðgerðir. Hins
vegar tel ég málsmeðferðina ó-
verjandi og það réði úrslitum.
Eg vona að handritamálið verði
síðar upp tekið að nýju í því
formi að eining ríki um málið og
komizt verði hjá málsókn.
Mesta athygli vekur undir-
skrift 23 þingmanna Vinstri-
flokksins. Þrettán þeirra greiddu
atkvæði gegn afhendingarfrum-
varpi ríkisstjórnarinnar á þingi,
hinir 10 ýmist greiddu atkvæði'
með afhendingu eða voru fjar-
verandi. Meirihluti vinstrimanna,
sem undirrituðu áskorunina, svo
og margir, sem greiddu atkvæði
gegn afhendingu, eru í grund-
vallaratriðum fylgjandi því að
handritin verði afhent en viður-
kenna ekki málsmeðferð stjórn-
arinnar. Poul Möller viðurkenn-
ir nú að hann hafi í fyrstu ekki
talið unnt að safna 60 undir-
skriftum. Um möguleika á því
að taka málið upp að nýju fyrir
næstu þingkosningar segir hann
að varla verði nauðsynlegt að
gera neinar verulegar breytingar
á gjöfinni, en um hana verði að
semja við háskólann. Eg reikna
með því að ríkisstjórnin taki upp
nýjar viðræður strax og öldurnar
lægir, sagði Möller.
Ríkisstjórnin telur hins vegar
ekki að frestunin hafi skapað rétt
andrúmsloft fyrir nýjar viðræð-
ur.
Þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir
hefur mér aðeins tekizt að ná
til þriggja þingmanna til við-
bótar af þeim, sem undirrit-
uðu mótmælin. Allir eru þeir
þingmenn Vinstriflokksins. Að-
spurðir sögðu þeir eftirfarandi;
Ejnar Kristensen: — Eg greiddi
atkvæði með afhendingu hand-
ritanna en óska eftir að afhend-
ingunni verði frestað svo að gjöf
in njóti meiri stuðnings þjóðar-
innar.
Anders Andersen: — Óheppl-
leg málsmeðferð ríkisstjórnarinn
ar gerði frestunina nauðsynlega.
Thisted Knudsen: — Eg var
fjarverandi atkvæðagreiðsluna í
þinginu, en sem lögfræðingur við
urkenni ég að réttarríkið Dan-
mörk getur ekki afgreitt málið 4
svo vafasömum lagalegum grund
velli.
Bíll valt af brú
SIGLUFIRÐI, 14. júni. — Það
vildi til hér um hálftíu leytið i
morgun, að bifreiðin F-175, sem
er Ford Consul fólksbifreið, fór
út af brú, sem er á Fjarðarveg-
inum yfir litla á, er rennur i
Fjarðarána norðan dælustöðvar.
Hvolfdist bifreiðin í fallinu og
kom niður á þakið.
í bifreiðinni voru Árni Th.
Árnason, sem ók henni, og faðir
hans, Árni Árnason, og sluppu
þeir ómeiddir, en bifreiðin mun
töluvert hafa skemmzt. — Var
henni lyft úr ánni með krana
um tvöleytið í dag. Bifreiðin var
kaskotryggð. — Stefán.