Morgunblaðið - 27.08.1961, Page 23

Sunnudagur 27. ágúst 1961
MORGUTSBIAÐIÐ
23
Bjarni
holti í
Benediktsson
fyrradag.
heilbrigSismálaráðherra fiytur ræðu
sína á vistheimilinu að Gunnars-
(Ljósm. Fr. Clausen)
Lokið er við byggingu drykkju-
mannahælisins í Gunnarsholti
f fyrardag var vistheimilið i' græðslunni í Gunnarsholti, íbúð
Gunnarsholti fyrir drykkju- arnús frv. sandgræðslustjóra og
sjúka menn tekið í notkun eftir
gagngera endurbyggingu. Við-
staddur var heilbrigðismálaráð-
herra, Bjarni Benediktsson,
ásamt fleiri gestum.
Er gestir voru komnir að
Gunnarsholti sýndi Sæmundurj
Jónsson forstöðumaður vistheim
ilins mönnum hinar nýju bygg
ingar, sem eru mjög vistlegar
í>á var og skoðað vinnuhúsnæði
Vistmanna, en þar fer fram ým
iskonar starfsemi.
Síðan var sezt að kaffiborði
og voru þar fluttar ræður.
IJndirbúningur hófst 1954.
Sæmundur Jónsson kvað und-
irbúning að' starfrækslu þessa
vistheimilis hafa byrjað 1954 og
voru þá keypt tvö hús af Sand-
húsið að Kornbrekkum. íbúðar-
-hús fv. sandgræðslustj. var þeg-
ar tekið fyrir vistmenn en hitt
fyrir forstjóra hælisins. Starf-
semin byrjaði í smáum stíl,
enda reynsla á rekstri slíkra
hæla ekki fyrir hendi hér á
landi. Fljótt var tekið að auka
við húsnæði fyrir vistmenn svo
og að byggja upp vinnuhúsnæði
fyrir þá, auk þess sem þeir unnu
ýmis störf fyrir Sandgræðsluna.
Þegar nú er lokið við að full-
gera hælið er hægt að taka við
allt að 40 vistmönnum og að-
staða er öll hin þægilegasta.
Forstjórinn kvað alls hafa inn-
ritazt 300 menn til dvalar á hæl-
inu, sumir hefðu komið oftar en
einu sinni. Sæmundur kvað
sjúklinga koma til vistar á hæl-
— Skrúðgarðurinn
Framh. af bls. 24.
svæðanna, barnaleiksvæða, skóla
igarða og allra þeirra stofnana,
sem Reykjavíkurbær rekur eða
styður á einn eða annan hátt.
'Eftir að þessi starfsemi hefði
tflutzt til bæjarins, hefði orðið
mun hægara um vik og færu nú
úr gróðrastöðinni á vori hverju
inær 150 þúsund plöntur til gróð-
lursetningar viðsvegar í bænum.
IMætti úl þessa rekja þá breyt-
ingu, sem allir bæjarbúar væru
isammála um að orðið hefði á
Bvipmóti almenningsgarðanna
Iþin síðarj ár og garðyrkjumenn
Igleddust ekki hvað sízt yfir.
Lýsing £ garðinum
ITm almenningsgarðinn í Laug
Brdal sagði garðyrkjustjóri síð-
an m. a., að nú f sumar hefði ver
ið unnið mikið verk til þess að
tmnt yrði að opna hann bæjar-
Ibúum í tilefni af 175 ára
efmælis Reykjavíkur. Næði sá
hluti garðsins, sem nú hefði ver-
ið opnaður, yfir 2% hektara lands
en alls væru til umráða þarna
röskir 3 hektarar. Af svæðinu,
sem nú hefur verið opnað, væri
einn hektari með hávöxnum
trjágróðri og elztu trén þar yfir
30 ára gömul. Hæstu trén í garð-
inum væru nokkuð á 9. metra á
Ihæð. Austurhluti garðsins sagði
hann að væri nýr, en þar hefðu
verið tún áður en byrjað var
1955. Síðan hefðu verið gróður-
eett tré á svæði sem væri að
flatarmáli um 3500 fermetrar, og
lagðir gangstígar og vegir rösk-
lega 500 metra langir alls. Nýir
grasfletir, sem þaktir höfðu ver-
ið næðu yfir nálega hálfan hekt-
ara. — í garðinum, sagði garð-
yrkjustjóri, að nú væru nálægt
30 trjátegundir og mikill fjöldi
margskonar fágætra runna.
Við fjölmenn íbúðahverfi
Hafliði Jónsson, garðyrkjústjóri
•drap á það í sambandi við garð-
inn, að í nágrenni hans væru fjöl
mennustu íbúðarhverfi bæjarins.
Mætti því búast við að garðurinn
yrði mikið notaður til útiveru á
góðvirðisdögum. Og vegna þess,
hve mikið væri þar af viðkvæm-
um gróðri, væri þess fastlega
vænzt að ungir sem gamlir sýndu
fulla nærgætni í umgengni sinni
um garðinn. Þá minntist garð-
yrkjustjóri grasagarðsins, sem vís
ir væri kóminn að í garðinum.
Með hinni höfðinglegu gjöf þeirra
hjóna, Katrínar og Jóns Sigurðs-
sonar, hefði fengizt stofn að ís-
lenzku jurtasafni. Yrði því safni
haldið algerlega aðskildu frá er-
lendum tegundum, svo að það
gæti orðið sem aðgengilegast fyr-
ir skóla bæjarins við grasafræði-
kennslu. Alls yrði plöntusafn bæj
arins um 1000 tegundir þegar það
yrði komið á einn stað í garð-
inum og væri mikill meirihluti
plantnanna af erlendum uppruna.
Með þessu jurtasafni hæfist ný
starfsemi og merkileg í bænum.
Það kom loks fram í ræðu garð
yrkjustjóra, að á sl. 5 árum hafa
ræktuðu svæðin í bænum aukizt
inu eftir að yfirlæknirinn á
Kleppi hefði haft þá til læknis-
skoðunar og einnig kæmu þeir
fyrir milli göngu Bláa bandsins.
Ætlazt væri til að menn dveld-
ust minnst 3 mánuði á hælinu,
artjminn 6 mánuðir. Þórður
Möller yfirlæknir hefir reglu-
legt eftirlit með sjúklingum hæl-
isins, en daglega læknishjálp
annast héraðslæknirinn á Hellu.
Kostaði rúmar 4 miiji.
Georg Lúðvíksson gforstjóri
ríkisspítalanna rakti ýmis fjár-
hagsatriði í sambandi við hæl
ið. Byggingar þess hefðu í upp-
hafi verið keyptar fyrir 665 þús.
kr., en alls væri nú búið að
verja til þess 4 millj. 200 þús-
undum króna. Hann kvað fleira
þurfa til að koma en húsnæðið
eitt. Sjá yrði vistmönnum fyrir
vinnu, sem væri arðbær, bæði
fyrir þá og hælið. Á síðasta ári
hefði verið framleiddur á hæl-
ínu varningur fyrir 7—800 þús.
krónur. Kaupgjald til vistmanna
væri 12 kr. á tímann og uppi-
haldskostnaður þeirra 30 kr. á
dvalardag. Vistdagar frá stofn-
un hælisins hefði verið alls 43.
566 og að meðaltali hefðu verið
20 manns á dag s.l. þrjú ár.
Kostnaður á dvalardag hefði ver
ið frá 120—140 kr. Hann hefði
í byrjun verið allhár, en ekki
farið hækkandi að sama skapi
og dýrtíð hefði vaxið. Matarefna
kostnaður hælisins væri mjög
hár ,enda vistmenn oft mjög
þurfandi fyrir kjarngóðan mat,
er þeir kæmu til dvalar. Heild
arkostnaður rikisins af hælinu
hefði verið s.l. ár 820 þús. kr.
Georg sagði að lokum að tími
væri nú til kominn að móta fast
ar stefnu um rekstur hæla sem
þessara í nánu samstarfi við AA
samtökin pg Bláa bandið, þar
sem hælisrúm virtist nú nægi-
legt fyrir drykkjusjúka menn.
Ólíku saman að jafna
Guðmundur Jóhannsson for-
stjóri Bláa bandsins þakkaði
fyrir hönd sjúklinga er dvalizt
höfðu á þessu hæli, en harnn
en eftir öllum reglum væri dval hefir ásamt Vilhjálmi Heiðdal
haft stöðugt samstarf við stjóm
endur hælisins, flutt þangað
sjúka menn og liðsinnt þeim
á ýmsum hátt. Hann kvað á
seinni árum skilning ráðamanna
vera mjög lofsverðan. Hann
kvað margar hendur hafa kom-
ið til hjálpar þeim mönnum, er
þjáðst hefðu af sjúkdómi of-
drykkjunnar. Kvað hann ólíku
saman að jafna nú, er þessir
menn væru teknir á hæli og
í læknishendur í stað þess að
vera settir í kistuvagninn og
lokaðir inni í fangahúsum eins
og áður var.
Þörf endurbóta á löggjafinnl
Síðastur talaði heilbrigðis- og
dómsmálaráðherra Bjarni Bene
diktsson. Lét hann í ljós ánægju
sína yfir þeirri miklu breytingu,
sem orðið hefði á hælinu frá
því er hann kom þangað fyrir
ári. Þá hefði það glæsilega hús-
næði, sem gestir nú dveldu í,
verið hálfkarað. Tekizt hefði að
útvega fé til að fullgera það, og
hefði því nú verið lokið af mikl
um myndarskap.
Kvað hann nú sýnilegt að
hægt væri að láta fara vel um
þessa menn og að ytri skilyrði
væru hér til þess að þeir gætu
hér fengið þann bata er þeir
þyrftu.
Heilbrigðismálaráðherra kvað
margt ókannað í sambandi við
það hvernig þessum mönnum
yrði hjálpað á sem beztan hátt.
Læknar væru um það ósam-
mála, og löggjöf er fjallaði um
þessi efni í molum. Kvað hann
löggjöfina þurfa endurbóta við
í ljósi nýrrar þekkingar og
kvaðst hann vonast til að þess
yrði ekki langt að bíða að þær
endurbætur yrðu gerðar.
Ráðherrann óskaði þess að
lokum að sjúklingar, sem hingað
sæktu, mættu öðlast nýjan kraft
og bata á meini sínu. Þakkaði
hann síðan þeim er hér hefðu
lagt hönd að verkl, ^ , . -r
Hæli drykkjusjúkra manna í Gunnarsholti.

Þess má að lokum geta, að í
afmælisblaði Því, sem Mbl. gaf
út hinn 18. ágúst sl. birtist ýtar-
leg frásögn af garðinum og
myndir úr honum.
úr 15 hekturum í 50 hektara og
lét hann svo ummælt, að á næstu
árum yrði að sjálfsögðu reynt að
halda áfram á sömu braut.
Garðyrkjustjóri lauk máli sínu
með því að þakka samstarfs-
fólki sínu og öllum öðrum, sem
gert hefðu fært að í dag væri
mögulegt að opna þennan garð
fyrir Reykvíkinga.
— A-Þjóðverjar
Framhald af bls. 1.
Blaðið segir, að samkomulagið
um flugleiðirnar hafi árið 1945
verið gert til þess að binda endi
á heimsstyrjöldina — ekki til
þess að hún gæti haldið áfram.
Því verði Vesturveldin að gera
sér ljóst, að þau séu ábyrg fyr-
ir ögrunaraðgerðum vestur-
þýzku stjórnarinnar og verði að
binda á þær endi.
í ræðu, sem Walther Ulbricht
hélt í gærkveldi, hvatti hann
Bandaríkjamenn til þess að láta
vísa Vestur-Þjóðverjum úr At-
lantshafsbandalaginu.
GOLFDLKAR
LINOLEUM C þykkt
GÚMMÍDÚKAR, margir litir
HÁLF-LINOLEUM, 6 gerðir
PLASTLISTAR á gólf
handrið og borð.
jwmrínn