Morgunblaðið - 06.10.1961, Blaðsíða 3

3
Föstudagur 6. okt. 1961
MORCVNBLAÐIÐ

Seð heim að Geitasfcarði. Husaskipan og utlit þeirra er oll tilfyrirmyndar.
*
einhverju snyrtilegasta býli landsins
ÞEIM f'ER sem betur fer
fjölgandi býlunum hér á
landi, þar sem snyrtilegt er
heim að líta, byggingar mál
aðar og umgengni þrifa-
leg utanhúss. Fyrir tveim-
ur áratugum eða svo var
allt annað yfirbragð á ís-
lenzkum sveitabýlum en
nú er. Þá voru gömlu torf-
bæirnir víða enn við líði og
reisuleg útihús næsta fá-
gæt. Með uppbyggingu
sveitanna hefir þetta tekið
stakkastkiptum. Þó mun
víða pottur brotinn í þessu
efni þótt nýtízkuleg tæki
hafi tekið við af gömlum
amboðum og steinhús kom-
ið fvrir torfbæina.
Þdð var heldur enganveginn
sjaldgæft að snyrtilegt væri
kringum gömlu bæina, allt í
röð og reglu úti sem inni. Það
má líka sjá vélarusl og spítna-
brak á víð og dreif kringum
bæi. hálfkaraðar byggingar
Sigurður Þorbjörnsson á Geita
skarði er bæði hagleiksmaður
og sniyrtimenni. Hér má sjá
hvernig hann gengur frá skófl-
um og spöðum.
--------- >
eða að minnsta kosti ómálað-
ar, að ekki sé talað um hliðin
heim að bæjunum, sem mjög
víða eru hin megnustu ræksni.
Getur þetta jafnvel verið á
stórbúum, sem svo eru nefnd
á okkar mælikvarða.
Heim að fögru býli
Þessar hugleiðingar voru að
veltast fyrir mér þegar ég
kom að einu mesta glæsibýli
þessa lands, Geitaskarði í
Langadal. Það er ekki einasta
að snyrtimennska þar úti og
inni sé öll með eindæmum,
byggingar málaðar og allt
hreint og fajgað, heldur er
húsaskipan öll smekkleg og
ber vott um glöggt auga fyrir
því, sem vel má fara. Ég hitti
þá feðga úti á hlaði, Þorbjörn
Björnsson þann aldurhnigna
gáfu- og sæmdarmann og son
hann Sigurð, sem um alllangt
árabil hefir búið þar með föð-
ur sínum. Ég hef svo hundruð-
um skiptir ekið framhjá Geita
skarði og jafnan dáðst að því
að Iíta þangað heim. Ég hef
aðeins einu sinni áður komið
þar á hlaðið og hafði þá enga
viðdvöl. Nú fýsti mig að ganga
um byggingarnar og skoða
þennan herragarð, sem vel
má nefna svo.
Við íbúðarhúsið, sem er hátt
og glæsilegt, þótt byggt sé 1910
er snotur blóma- og trjágarð-
ur umgirtur lágri steingirð-
ingu með pípuriði ofan á. Er
garðurinn hvítmálaður en rið-
ið rautt. Þessir litir eru á öll-
um byggingum, veggir hvítir
en þök rauð svo og hurðir og
gluggaumgerðir. Fara þessir
litir einkar vel við grænt
landslag.
SIAKSTEI Wli
Hvað vilja RússarV
Kommúnistar hafa nú hafið
harða baráttu gegn þátttöku ís-
lands í efnahagssamstarfi Vest-
ur-Evrópuríkjanna, og nú síðast
hefur sambandsstjórnarfundur
ASÍ lýst því yfir, „að ekki getí
komið til greina“, að ísland
taki þátt í þessu samstarfi. Það
er auðvitað ekkert nýtt, að
kommúnistar setji sig upp á
móti samvinnu okkar við þær
þjóðir, sem okkur eru skyldast-
ar, en þó hefur hin skjóta and-
staða þeirra gegn aðild okkar
að efnahagssamstarfi Evrópu
komið nokkuð á óvart.
Enn sem komið er, er aðild
okkar að Efnahagsbandalaginu
á athugunarstigi. Sérfræðingar
vinna að því að afla allra nauð-
synlegra upplýsinga um þau
réttindi og þær skyldur, sem
henni eru samfara, og sjáifsagt
á það eim langt í land, að end-
anleg afstaða verði tekin til að-
ildar okkar. En kommúnistar
þurfa ekki að bíða eftir niður-
stöðum rannsókna. Hlutlausar
og sérfræðilegar rannsóknir
skipta engu máli í þeirra aug-
um og geta engu breytt. Leiðar-
ljósið er alltaf eitt og hið sama:
Hvað vilja Rússar? Og hverjir
eru hagsmunir þeirra?
Rætt á næsta þingi
Fullvíst má telja, að það
verði eitt af mestu deiiuefnum
næsta Alþingis, hvort íslending-
ar eigi að sækja um inngöngu
í Efnahagsbandalagið, eða ekki,
og eins og málin horfa nú, má
telja jafnvíst, að Alþingi telji
það rétt, enda hafa fulitrúar at-
vinnuveganna lýst samþykki
sínu við þá ráðstöfun. Slík inn-
tökubeiðni leiðir þó engan veg-
inn sjálfkrafa til aðildar okkar,
heldur gerir okkur aðeins auð-
veldara að afla upplýsinga um
það, hvaða skilyrðum hugsan-
leg aðild okkar yrði háð. A
grundvelli þeirra upplýsinga
yrði það svo metið, hvort við
ættum að ganga í bandalagið og
þá með hverjum hætti.
Alit útlit er nú fyrir, að hin-
ar Norðurlandaþjóðirnar gerist
aðilar að Efnahagsbandalaginu í
einni eða annarri mynd ásamt
þeim ríkjum, sem þegar eru
þar fyrir eða hafa sótt um inn-
göngu. Þetta eru þær þ jóðir,'
sem okkur eru skyldastar, bæði
að þjóðerni og menningu, og
því eðlilegast, að við Ieitum
eftir samstöðu með þeim á sem
flestum sviðum. Tjón okkar af
því að einangrast frá elztu og
beztu marköðum okkar af
skammsýni einni saman yrði ó-
mælanlegt, en því verður þó
ekki neitað, að við höfum að
ýmsu leyti sérstöðu og hljótum
að leggja á hana áhérzlu.
Áhrifin á lífskjörin
Eitt þýðingarmesta atriðið af
öllum þeim, sem til skoðunar
koma, þegar við endanlega tök-
um afstöðu til inngöngu í Efna-
hagsbandalagið, er það, hvort
við teljum okkur geta bætt lífs-
kj®r þjóðarinnar með aðildinni.
Allt bendir til, að hinn frjálsi
markaður hafi heppileg áhrif á
lífskjör þjóðanna. Á sama tima
sem vöxtur okkar eigin þjóðar-
framleiðslu hefur aðeins numið
n 4% og flestra annarra V-
Evrópuríkja um 5%, hefur þjóð
arframleiðsla Efnahagsbanda-
lagsríkjanna vaxið um hvorki
meira né minna en 10% að
meðaltali.
Þessi stórfelldi vöxtur þjóðar-
framleiðslunnar er bein afleið-
ing aukins frjálsræðis í við-
skiptum og aukinnar verka-
skiptingar þjóða í milli, og má
búast við, að enn frekari ár-
angurs megi vænta í þessu efni,
þegar fram líða stundir og
þannig skapast grundvöliur fyr-
ir raunverulegum kjarabótum
almenningi til handa.
Þar sem gamli og
nýi tíminn horfast í augu
Traðir eru heim á hlaðið og
er steinveggur á annan veg-
inn en hlaðinn grjótveggur á
hinn. Horfast þar gamli og
nýi tíminn í augu. Hlaðið er
malborið, hreint og þrifalegt,
en traðarveggirnir vama því
að möl berist út á túnið. Gegnt
húsinu brekkumegin eru
skemmur eða geymsluskálar.
• Framhald á bls. 16.
Þorbjörn Björnsson hinn aldni
Geitaskarðsbóndi hvílir sig í
sæti, sem gert hefir verið við
bæjarlækinn. — Ljósm. vig.