Morgunblaðið - 06.10.1961, Blaðsíða 15

Föstudagur 6. okt. 1961
MOIRGUNBLAÐIÐ
15
Míkrófilmur af blöð-
unum frá upphafi
Elztu drgangar eiga ekki langt eítir
Að neðan getur að líta fyrstu
eintök Morgunblaðsins í þeirri
stærð, sem þau eru á míkró-
filmunum. Til hliðar er forsiða
fyrsta tölublaðs fyrsta árgangs
ins stækkuð.
*?**?.. 1
3k 5 ■ ,
* 'v 1 Xv ■ : .v ^
.. ..y. . / • • *■
. ' r~~i;
*
r ■ ' - -*■
■ •••
Í avV.v--: .vV-x-'.-.v.v.y.v-.-.-.-.va ■ív.-.v*:vX-Jt.:->.v.v.4y.v.‘>.v.:.:->.w.v.*->.va “'.•• •■v.s'tv.-.v.-.w. • • V.-.V.. .».v.. v-..3W%
EITT af vandamálum bóka-
safna eru gömul dagblöð, sem
með aldrinum fúna og grotna
niður, einkum hinir eldri ár-
gangar þar. sem pappír og
prentun fyrr á árum var ekki
slík, sem í dag. Erlendis hef-
ur þetta vandamál verið leyst
með því að Ijósmynda gömul
blöð áður en þau verða að
ryki einu, og svipað er um
bækur farið.
Landsbókasafnið fer ekki
varhluta af þessu vandamáli.
Elztu árgangar dagblaðanna
eru til dæmis farnið að
láta á sjá. Dagblaðapappír
er forgengilegur, og prent-
svertan áður fyrr var ekki sem
bezt. Og þegar við þetta bæt-
ist að sífellt er verið að hand-
leika þessi gömlu blöð, er þess
vart að vænta að þau endist
lengi úr þessu.
24 síður á póstkorti
Sl. 15 ár hefur verið til á
Landsbókasafninu vél, sem tek
ur myndir af bókum, blöðum
o. s. frv. á svonefndar míkró-
filmur. Eru filmur þessar undn
ar upp á kefli og eru allt að
100 feta langar. Fyrir nokkru
fékk safnið nýja míkrófilmu-
vél, sem tekur myndir á blað-
filmur. Á hverja slíka filmu,
sem er ámóta stór og póstkort
er hægt að koma fyrir 24 síð-
um Mórgunblaðsins, svo eitt-
hvað sé nefnt. Þessari filmu
er síðan stungið í þar til gert
lestæki, sem varpar mynd af
hverri síðu fyrir sig á flöt, og
er þá hægt að lesa síðurnar
engu siður en sem 1 blaðinu
sjálfu væri.
Fréttamenn Morgunblaðsins
fóru fyrir nokkru upp í Lands
bókasafn, og ræddu þar við
Finn Sigmundsson, landsbóka-
vörð, og Birgi Finnsson og
Gunnar Rúnar, sém vinna þar
við míkrófilmuvélarnar tvær.
í einu skrifborði
Gunnar Rúnar sagði okkur
að það væri hægt að koma
Morgunblaðinu frá upphafi
fyrir í einu skrifborði ef það
vaéri, allt myndað á míkró-
filmur. „Eg sá það á blöðum
úti í Höllandi að þeir notuðu
míkrófilmur í staðinn fyrir
doðrantana.“
Hjá Finni landsbókaverði
fengum við þær upplýsingar
að Gunnar hefði farið til Hol-
lands, keypt nýju vélina og
sett upp fyrir safnið. Starf-
semin væri enn ekki komin í
fullan gang, enda þyrfti að
kynna sér málin til hlítar.
Sagði Finnur að segja mætti
að ágætur árangur hefði náðst
með báðum vélunum.
Blöðin frá upphafi á
míkrófilmur?
„Það er búið að taka sýnis-
hornamyndir af blöðunum?
sagði Finnur, „og ætlunin er,
ef það reynist ekki of dýrt,
að safna áskrifendum, t. d.
söfnum úti á landi og jafnvel
blöðunum sjálfum, til þess að
bera kostnaðinn af míkró-
filmutöku þeirra frá upphafi.
Þá yrði kostnaðurinn viðráð-
anlegur, og ef varðveita á
blöðin, þá er þetta bezta leið-
in, sem til er.“
• Finnur sagði að safninu bær
ust af og til pantanir á míkró
Finnur Sigmundsson, lanðsbókavörður, litur yfir forsiðu
fyrsta tölublaðs Morgunblaðsins í lestækinu. Blossinn frá
myndavélinni hefur afmáð myndina af síðunni fyrir fram
an Finn, — (Ljósm. Mbl. Ól. K. Mag.).
ið filmur hvaðan sem er úr
heiminum og athugað heima.
Eg hefi m. a. fengið filmur
úr Árnasafni," sagði landsbóka
vörður að lokum. — hh.

■■■■ ■ A. ha.

Nokkrar síður Morgunblaðsins
frá 17. júní 1958 í míkrófilmu-
stærð og til hliðar forsíða
sama tölublaðs stækkuð.
filmum af handritum erlendis
frá.
„Byggðasöfnin vantar ýmis
handrit,“ sag^i Finnur. „Við
hugsum okkur að það væri
hægt að mynda blöðin, fágæt-
ar bækur ó. fl., sem einstak-
lingar og söfn gætu eignast á
þennan hátt,. og notfært sér
með því að eiga lestæki. Ef
fræðimaður úti á landi á slíkt
tæki, gæti hann fengið héðan
bækur og handrit á þennan
hátt, og lesið heima í stað þess
að sitja hér á safninu. Eg hefi
sjálfur svona tæki og get feng-
■'JS
Réttað í Landréttum í
fyrsta sinn síðan 1942
Birgir Finnsson og Gunnar Rúnar við míkrófilmuvélarnar
MYKJUNESI, 25. september. —
Síðastl. laugardag 23. þ. m. var
réttað F Landréttum í fyrsta
sinn síðan árið 1942. Var það
féð sem kom af Landmanna-
afrétti, en í vor var rekið þang-
að fé í fyrsta sinn síðan 1942.
Heimtur voru góðar og féð
vænt, en hér var eingöngu um
veturgamalt fé og lömb að ræða.
Til réttar komu eitthvað á ann-
að þúsund fjár. Er reiknað með
að það verði fleira að ári, ef
ekkert óvænt kemur fyrir.
Fjölmenni var í réttunum,
þrátt fyrir slagveðursrigningu
mikinn hluta dagsins. Má gera
ráð fyrir að eldri kynslóðin hafi
rifjað upp í huganum löngu
liðnar réttarferðir frá þeim
tíma er Landréttir stóðu með
mestum blóma.
Fór yfir Þjórsá
Á Holtamannaafrétt, er bænd-
ur í Ásahreppi nota, var einnig
flutt fé í vor. Hefur þar einnig
verið smalað, en þaðan hefur
farið allmargt fé yfir Þjórsá
og á Hreppamannaafrétt. Verð-
ur að lóga fé og er það að
sjálfsögðu mikið tjón, en ekki
má flytja fé yfir Þjórsá. Mun
þetta fé flest hafa verið frá
sama manni, Ingólfi Guðmunds-
syni, bónda í Króki.
Lömb yfirleitv rýr
Sauðfjárslátrun hófst hinn 13.
þ.m. hér í sýslu hjá Sláturfélagi
Suðurlands og mun standa fram
undir miðjan október. Ekki
liggja fyrir neinar heildarniður-
stöður um vænleika fjárins, en
yfirleitt eru lömbin rýr, a.m.k.
hér í Holtum og á Landi.
Heildaruppskeran í góðu
meðallagi
Hér rignir flesta daga og oft
mikið. Er víða ótekið upp all-
mikið af kartöflum og gengur
það erfiðlega í slíku tíðarfari.
Uppskera er yfirleitt góð, þrátt
fyrir slæmt útlit fram eftir
sumri, en þar sem ekki hefur
ennþá komið frost svo orð sé
á gerandi hafa kartöflur verið
að spretta til þessa dags. Og
til marks um það er, að þar
sem leit út fyrir mjög lélega
Framhald á bls. 16.
hús fyrír
krónur
HAPPDRÆTTIÐ
HllSIÐ VERDUR REIST FYRIR YÐUR
HVAR SEM ER I BYGGÐ t ’
L