Morgunblaðið - 03.11.1961, Side 2

*
2
MORGUNBLAÐIÐ
Fðstudagur 3. nóv. 1961
Samstaða í Finnlandi
Borgaraflokkarnir lýsa yfir áfram-
haldandi samvinnu við ríkisstjórnina
Hélsingfors, 2. nóv. —• (NTB)
FULLTRÚAR Sænska þjóð-
arflokksins, Finnska þjóðar-
flokksins og íhaldsflokksins í
Finnlandi áttu í gær fund
með Martti Miettunen for-
sætisráðherra, sem gegnir
embætti forseta í fjarveru
Kekkonens. — Að fundi
loknum lýstu fulltrúar
borgaraflokkanna því yfir,
að þeir óskuðu ekki eft-
ir breytingum á finnsku rík-
isstjórninni vegna orðsend-
ingar Rússa frá því á sunnu-
dag. Rætt var á fundinum
um samvinnu ríkisstjórnar
og þingsins og lýsti Miettun-
en því yfir að þingið yrði
látið fylgjast með öllum að-
gerðum varðandi orðsend-
inguna.
Borgaraflokkarnir lýsa því yf-
ir að þeir séu fúsir að halda
áfram samvinnu við ríkisstjóm
ina og telji ekki ástæðu til
breytinga á stjóminni.
BÍÐA KEKKONENS
Karjalainen utanríkisráðherra,
sem í gær kom heim frá Banda-
ríkjunum, átti í dag fund með
17 manna undimefnd þingsins,
en í henni eiga sæti f jórir komm
únistar. Ræddi Karjalainen við
nefndina um orðsendingu Rússa.
Eftir þann fund ræddi utan-
ríkisráðherrann við ýmsa ráð-
gjafa stjórnarinnar í utanríkis-
málum. Einnig kom ríkisstjórn-
— Kennedy
Framh. af bls. 1.
játa að hafi verið yfir 50 mega-
lestir.
ÖFLUGASTA RlKI VERALDAR
Kennedy sagði að hernaðarlega
séðu væm Bandaríkin öflugasta
ríki veraldar óg vildu ekki skipta
um sæti við nokkra þjóð. Unnið
hafi verið að því undanfarið ár
tryggja forustu Bandaríkjanna á
þessu sviði og væri það ekki ætl-
Unin að missa hana.
Bandaríkin telja ekki nauðsyn-
legt að sprengja 50 megalesta
sprengju tii að sanna að þau eigi
margfalt meiri kjarnorkuvópn en
nokkur önnur þjóð, sagði
Kennedy. Þessi kjarnorkuvopn
eru þannig dreifð að þótt gerð
verði skyndikjarnorkuárás á
Bandaríkin verður unnt að gjör-
eyða þeirri þjóð, sem árásina ger-
ir. Það er nauðsynlegt fyrir varn-
ir hins frjálsa heims að Bandarík-
in haldi þessari aðstöðu.
TIL AÐ TRYGGJA
FORUSTUNA
Vegna aðgerða Sóvétríkjanna
verður það stefna Bandaríkjanna
að halda áfram smíði kjarnorku-
vopna til að tryggja forustuað-
Stöðu í vörnum hins frjálsa heims
gegn sérhverri árás. Engar kjarn-
orkutilraunir verða gerðar í gufu-
hvolfinu í stjómmálalegum til-
gangi eða til að skelfa fólk eins
og tilraunir Rússa miða að,
sagði forsetinn. En komi það i
Ijós að nauðsynlegt sé fyrir
Bandaríkin að gera slíkar tilraun-
ir, verða þær miðaðar við það
að geislavirkni gæti sem allra
minnst af þeim. Þessar tilraunir
yrðu eingöngu gerðar þegar smíði
nýrra kjarnorkuvopna er ekki
lengur möguleg án tilrauna.
Þrátt fyrir það þótt komið hafi
I Ijós að Sovétríkin voru að undir
búa tilraunir meðan þeir þóttust
vera að vinna að tilraunabanni
í Genf, em Bandaríkin staðráðin
í því að vinna að því að útrýma
óttanum við kjarnorkutilraunir
og kjamorkustyrjöld í heiminum,
cagði Kennedy.
— Við erum reiðubúnir að
undirrita samning um bann við
tilraunum með kjarnorkuvopn,
þar sem gert er ráð fyrir nauðsyn
legu eftirliti, sagði Kennedy að
lokum. öll atriði þessa samnings
liggja fyrir. Báðir aðilar hafa lagt
fram kröfur sínar. Drög að samn-
ingi hafa verið lögð fram. Og
samningamenn okkar eru reiðu-
búrur að mæta.
in saman í dag til að ræða mál-
ið. Kekkonen forseti er væntan-
legur heim frá Bandaríkjunum
á föstudag og þá fyrst verður
unnt að ljúka undirbúningi að
svari finnsku stjórnarinnar við
orðsendingunni.
Sænska utanríkismálanefndin
ræddi í dag orðsendinguna á lok
uðum fundi. Að honum loknum
var sagt að algjör eining ríkti
meðal nefndarmanna um að
nauðsynlegt væri að taka á-
kveðna afstöðu í þessu máli.
Hins vegar er í Svíþjóð beðið
eftir svari Finna og útvarps- og
sjónvarpsræðu, sem Kekkonen
mun flytja eftir heimkomuna
frá Bandaríkjunum.
Það hefur vakið athygli að á
fundi sænskra kommúnista í tón
listarhöllinni í Stokkhólmi n. k.
sunnudag mun finnski komm-
únistaleiðtoginn Hertta Kuusin-
en flytja ræðu, sem hún nefnir:
Ástandið í Finnlandi. — Á sama
fundi skýrir sænski kommún-
istaleiðtoginn Hilding Hagberg
frá nýafstöðnu flokksþingi rúss-
neskra kommúnista í Moskvu.
Innrás i Katanga
Elisábethville, Kongð, 2. nóv.
— (NTB — AP) —
H E R stjórnarinar í Kongó
hefur ráðizt inn í Katanga-
hérað og segir Mobuto of-
ursti, yfirmaður hersins, að
sóknin gangi vel. Utanríkis-
ráðherra Katangastjórnar-
innar, Evariste Kimba, segir
hins vegar að Katangaherinn
hafi hrakið innrásarherinn
til baka.
Mobutu segir að tilgangur
innrásarinnár sé sá að binda í
eitt skipti fyrir öll endir á til-
raunir Katangastjómar til að
gera héraðið að sjálfstæðu ríki.
Segir hann að her stjórnarinn-
ar í Leopoldville hafi sótt fram
50 km inn í Katanga. Þar hafi
innrásarhemum verið vel fagn-
að af íbúunum og í þorpum og
kristniboðsstöðvum hafi fáni
Kongó verið dreginn að húni.
Að því er Mobutu segir, hefur
stjórnarherinn mætt lítilli mót-
spymu. Eina teljandi mótspym-
an hafi verið flugárásir. Á
sunnudag flaug ein vél yfir
landamærin hjá Kasai og varp-
aði niður sprengjum. Vélin var
af gerðinni DC 3 og með ein-
Nýr veit-
ingastaður
A MORGUN opnar nýr og glæ-si
legur veitingastaður á Fríkirkju
vegi 7. Þar heitir Næturklúbbur
inn á neðri hæð, Glaumibær á
efri hæð, og barinn nefnist Káet
an (á kútter Haraldi). Nánar verð
ur sagt frá þessum glæsilega
skemmtistað síðar, en þess má
geta, að þar verður framreiddur
fyrsta flokks matur undir stjóm
fransks matsveins.
kennismerkjum Sameinuðu þjóð
anna. En þetta reyndist vera
sprengjuflugvél frá Katanga,
sagði Mobutu. Önnur Katanga-
vél af gerðinni De Havilland
Dove var skotin niður í Kasai
og hrapaði nálægt þorpinu Lus-
uka. í henni voru fimm mála-
liðar Katangastjórnar. Mobutu
segir að tveir af áhöfninni hafi
farizt, en hermenn hans hafi
drepið hina þrjá.
HREINN UPPSPUNI
Kimba, utanríkisráðherra Kai
angastjórnar, sagði í dag að
innrásarher Mobutus væri á
undanhaldi á Kaminasvæðinu
800 km fyrir norðvestan Elisa-
bethville. Segir hann að það sé
hreinn uppspuni hjá Mobutu
að innrásarherinn hafi komizt
50 kilómetra inn í Katanga.
Á einum stað segir Kimba að
300 óeinkennisklæddir hermenn
Flótta-
menn
i BCRLÍN, 2. nóv. (NTB) —
1 Þrátt fyrir aukið eftirlit á
landamærum Austur- og Vest-
ur-Þýzkalands tókst 5.366 Aust
ur-Þjóðverjum að flýja yfir
landamærin í október. Af
þeim voru 1257 yngri en 24
ára.
— Guðm. Vigfússon
Framh. af bls. 1.
arra erlendra fulltrúa“.
Blaðamaður Mbl. spurði
þá Guðmund Vigfússon
hvort hann hefði í ávarpi
sínu mótmælt risasprengju
Rússa.
Svar Guðmundar: „Þeg-
ar ég flutti ávarpið var
okkur ókunnugt um að
sprengjan hefði verið
sprengd og því voru mót-
mæli ekki flutt“.
Blaðamaður Mbl. spurði
Guðmund þá, hvort hann
mundi hafa mótmælt
sprengingu risasprengjunn
ar, ef honum hefði verið
kunnugt um hana, og
svaraði Guðmundur þeirri
spurningu svo:
„Ég tel ekki ástæðu til
að svara því“.
Að lokum spurði frétta-
maðurinn hvað Guðmund-
ur hefði að segja um flutn
inginn á líki Stalíns úr
grafhýsi Lenins og Stalíns,
og ummæli þau sem féllu
um Stalín á flokksþinginu.
Svaraði Guðmundur
þessu svo: „Ég hefi ekk-
ert sérstakt um það að
segja“. ,
á þorp í
hafi að
Mobutus hafi ráðizt
Katanga, en tekizt
hrekja þá til baka.
Moise Tshombe forseti Kat-
anga er staddur í Genf sér til
heilsubótar. Sagði hann þar í
dag að Katangaher væri við-
búinn hverri árás og mundi
hrekja innrásarherinn út fyrir
landamærin. Hann sagði að þessi
árás væri í rauninni aðeins á-
framhald aðgerða, sem Leopold-
villestjórnin hóf hinn 18. okt.
síðastL
-------------------------------
Islands mæla til öryggis geisl- í
un á tveimur flugvélum sín- ,
um Gullfaxa og Hrímfaxa, sem
var að koma frá Glasgow og
Kaupmannahöfn. Kom Þor-
björn Sigurgeirsson út á flug-
vell með geigerteljara. Reynd-
ist heldur meiri geislun utan ,
á Hrímfaxa, sem undanfarna 7
daga er búinn að fara þrjár
ferðir til útlanda og flaug í
ferðinni í gær í 6—7 km. hæð,
en Gullfaxi hefur ekkert flogið
undanfarna daga. Geislavirkn-
in utan á Hrimfaxa var þó
ekki meiri en svo, að hún er
lielmingi minni en flugmenn
verða fyrir frá tækjum sínum
inni í vélinni, að því er full-
trúi Flugfélagsins upplýsti í
gærkvöldi. A myndinni sjást
próf. Þorbjörn Sigurgelrsson,
aðstoðarmaður hans og lengst
til hægri Jón Pálsson stafrs-
maður hjá Flugfélagi Islands.
Söngskemmtun Sig-
urðar Björnssona
SIGURÐUR Bjömsson tenor-
söngvari er einn þeirra ungu lista
manna, sem fylgzt hefir verið
með af mestri athygli og áhuga
að undanfömu. Yfir söng hans
hefir alltaf verið fágaður menn-
ingarblær, og það hefir ekki
leynt sér, að hann hefir tekið
nám sitt og starf með mikilli al-
vöru.
A tónleikum sínum í Gamla
bíó í gærkvöldi sýndi hann, að
hann hefir tekið miklum þroska
sem söngvari, síðan hann söng
hér á vegum Tónlistarfélagsins á
síðasta ári. Röddin er enn sem
fyrr ekki ýkja mikil, en söngvar-
anum verður meira úr henni nú
en áður, styrkleikasviðið er orðið
mun víðara og söngurinn að
sama skapi blæbrigðaríkari og
tilþrifameiri. Þessa gætti m. a
í lagaflokknum „An die feme einkar anægjulegir.
Geliebte" eftir Beethoven, svo og 1
n
í þremur lögum eftir Schubert
(og £ aukalögunum eftir hann)
og síðast en ekki sízt í fjórum
íslenzkum lögum, eftir Emil
Thoroddsen, Sigurð Þórðarson og
Skúla Halldórsson, sem báru í
meðferð Sigurðar fegurri og list-
rænni blæ en undirritaður minn-
ist að hafa heyrt á þeim áður. En
allur söngur Sigurðar ber vitni
næmum smekk og tilfinningu
bæði fyrir lagi og ljóði, og meira
verður naumast krafizt af nokkr
um ljóðasöngvara.
Við hljóðfærið var Guðrún
Kristinsdóttir. Um undirleik
hennar á þessum tónleikum
nægja naumast þau lýsingarorð,
sem venja er að nota í þessu
sambandi. Hann var til fyrir-
myndar — og tónleikarnir í heild
J. Þ.
Unglinga
vantar til að bera blaðið út í eftirtalin hverfi.
HJALLAVEG
AIJSTURBRÚN
KLEIFARVEG
LANGHOLTSVEG I
H A G A M E L
ESKIHLÍÐ
Sími 22480.