Morgunblaðið - 14.02.1962, Page 8

8
MORGVlSBLAÐlh
Miðvikudagur 14. febr. 1962
Samræmi verður að
vera í skattlagningunni
Á FUNDI efri deildar í gær var
umræðum um frumvarp ríkis-
stjórnarinnar um tekju- og eigna
skatt fram haldið, en ekki hafði
unnizt tími til að ljúka þeim á
mánudag.
Á bak almennings
Alfreð Gíslason (K) tók fyrst-
ur til máls. Taldi hann nokkur
atriði frumvarpsins horfa til
bóta, svo sem nýmæli um íviln-
anir til námsmanna, þótt þær
hefðu þurft að
vera meiri. En
að flestu leyti
gagnrýndi hann
frumvarpið og
taldi það raunar
vera tilganginn
með fluhningi
þess, að létta
skötitum af
gróðrafélögum.
Hvar em röksemdimar fyrir
þeirri þörf, á sama tíma og skatt-
ar á almenningi eru aldrei meiri
en nú?
Þá taldi hann óréttlátt, að
undanþiggja innbú eignaskatti
Og það kæmi hinurn ríku að lang
imestu leyti til góða. Söluskatt-
urinn hefði verið aukinn en hann
væri óréttlátastur allra skatta og
ikæ-mi harðast niður á almenn-
ingi. Jafnframt væri að því
stefnt með þessu frumvarpi og
breytingunni á tekjuskatti ein-
staklinga 1960 að létta skatta-
byrðunum af auðmönnunum og
færa þær á bak almennings.
■i
Hvað eru fastafjármunir?
Sigurvin Einarsson (F) taldi
fyrningarákvæðin að mörgu leyti
vafasöm, einnig væri mjög hall-
að á samvinnufélögin og stæðu
þau nú að vissu leytá ver að vígi
en áður. Þá
taldi hann skipu
lagsbreytingu þá
sem fyrirhuguð
er, einungis rök-
studda méð
þekn sparnaði,
sem af henni
væri látið í veðri
vaka að hlytist.
Sannleikurinn
væri þó sá, að mjög væri vafa-
samt að þar væri um nokkurn
sparnað að ræða, heldur þvert á
móti líklegt, að hið nýja fyrir-
komulag reyndist dýrara í
rekstri. En hafi ástæðan fyrir
breytingunni verið sú, að undir-
skattanefndirnar reyndust vanda
sínum ekki vaxnar, sem alþing-
ismaðurinn taldi sig ekki dóm-
bæran um, átti að láta það uppi.
Þá taldi hann ýmis ákvæði frum
varpsins ekki nógu skýr, m. a.
hvað orðið fastafj ármunir þýddi,
taldi að það bæri að skýra í lög-
unum.
Samræmi í skattlagningu
Ólafur Björnsson (S) kvaðst
hafa staðið upp í tilefni óska, er
Hermann Jónasson hefði beint
til fjárhagsnefndar um að hún
aflaði sér upplýsinga um skatta-
iöggjöf í riágrannalöndunum til
samanburðar. Kvað hann allan
slíkan samanburð miklu örðug-
leikum háðan, t. d. gæti verið
mjög villandi að gera samanburð
á skattstigunum einum saman,
heldur þyrfti einnig að taka til-
lit til fyrningarafskrifta o. s. frv.
Kvað hann það rétt, að tekju-
skattar lilutafélaga væru hærri
t. d. í Englandi, en á það bæri
að líta, að þar
kæmi ýmislegt
annað til og auk
þessara skattar
einstaklinga
einnig hærri, en
meðalskattur
þeirra er lagður
til grundvallar
skattlagningu
hlutafélaganna,
og snertir það mjög kjarna máls-
ins. Um það geti varla verið á-
greiningur, að samræmi verður
að vera í skattlagningunni, en
þaið hafi þeir gert sér ljóst í ná-
grannalöndunum. Sé skattheimt-
unni hagað þannig, að skattar á
einstaklingum séu mun lægri en
á hlutafélögum, er gripið til þess
að stofna fjölskyldufyrirtæki í
því skyni að komast hjá sköttun-
um með því að borga sér og fjöl-
skyldu sinni hærra kaup en ella.
Og svo mikið sem að slíku kveð-
ur í nágrannalöndunum, kveður
þó mun meira að því hér, enda
hefur skattlagningunni ' verið
þannig háttað, að hún hefur
hindrað stofnun almenningshluta-
félaga.
Kvað alþingismaðurinn meiri
ástæðu til að hafa áhyggjur af
því, að mismunurinn á skattlagn
ingu félaga og einstaklinga sé
Lokið samningum
við bankana
vegna lausaskulda bænda
í UPPHAFI fundar neðri deild-
ar í gær kvaddi Skúli Guðmunds
son sér hljóðs utan dagskrár og
beindi þeirri fyrirspurn til land-
búnaðarráðherra, hvað liði frum-
varpi um staðfestingu á bráða-
birgðalögum um að breyta lausa-
skuldum i föst lán og hvað því
máli liði.
Ingólfur Jónsson landbúnaðar-
ráðherra kvað drátt á afgreiðslu
þessa frumvarps eiga sínar eðli-
legu orsakir. Umsóknarfrestur
hefði verið til 1. október og 12—
1300 umsóknir hefðu borizt, en
Búnaðarbankanum verið falið
að vinna úr
þeim. Alltaf
hefði verið ætl-
un ríkisstjórnar-
innar að semja
við bankann um
það, að þeir
keyptu bréfin
við nafnverði,
en ekki unnt að
vinna að því
fyrr en fyrir lá, hversu há sú
upphæð var, sem semja skyldi
um, en það hefði ekki legið fyrir
fyrr en um miðjan janúar.
Kvaðst hann geta upplýst, að nú
væri þeim samningum lokið, og
ekkert því til fyrirstöðu að taka
málið til meðferðar á Alþingi.
Þá kvað ráðheri-ann engan
tæknilegan möguleika hafa ver-
ið á því, að afgreiða þessi mál
fyrir áramót. Enda er aðalatrið-
ið, að þetta mál verði farsællega
til lykta leitt, en ekki hvort það
gerist mánuðinum fyrr eða síð-
ar.
ÖNNUE MÁL
Þá skýrði Alfreð Gíslason (S)
frá því, að allsiherjarnefnd hefði
verið sammála um að mæla með,
jð frumvarp um framsal saka-
manna verði samþykkt, sem og
var gert og því vísað til 3. um-
ræðu.
Jón Pálmason (S) skýrði frá
því, að eftir að allsherjarnefnd-
in hefði fjallað um frumvarp um
erfðalög, hefði nefndinni borizt
bréf frá Kvenréttindafélagi ís-
lands um breytingar á frumvarp-
inu, aðallega varðandi fram-
kvæmd laganna, þegar eftirlif-
andi maka er leyft að lifa í
óskiptu búi. Kvað hann nefndina
hafa verið sammála um að mæla
með, að frumvarpið yrði sam-
þykkt og á valdi forseta, hvort
þess'ar tillögur Kvenréttindafé-
lagsins yrðu athugaðar milli 2.
og 3. umræðu eða 2. umræðu yrði
frestað.
Úrskurðað var að fresta um-
ræðunni og voru ekki fleiri mál
á dagskra fundarins.
Tryggir öryggi þeirra er á
sjúkraþ jálf un þurfa að halda
A FUNDI neðri deildar Alþingis
á mánudag var tekið fyrir frum-
varp Ragnhildar Helgadóttur um
sjúkraþjálfun, en samtök sjúkra-
þjálfara á tslandi hafa ekki feng-
i« inngöngu í alþjóðasamtökin,
vegna þess að lögvemd fyrir þá
vantar í okkar löggjöf. Frumvarp
þetta er flutt til að bæta úr
þessu og mundi það tryggja, ef
að lögum yrði, að þeir einlr
hefðu heimild til að stunda
sjúkraþjálfun, sem þá menntun
hefðu hlotið, jafnframt þvi sem
það tryggir öryggi sjúklinganna.
Enginn skóli á fslandi.
Ragnhildur Helgadóttir (S) ga-t
þess í upphafi ræ-ðu sinnar, að
fruimvarp þetta hefði verið flu-tt
í fyrra og væri nú endiurfluitt,
mieð þeim breytingum þó, er
gierðar hefðu verið vegna ábend-
inga Læknadieildar Háskólans,
landlæknis eða stjórnar Lækna-
Jélags íslandis, en þeir aðilar
fengu frumvarpið til athugunar
á milli þi-nga. Ástæðan til þess,
að mál þetta var flutt, voru til-
mæli frá stjóm félagis þeirra,
sem sérþekkingu hafa í sjúkra-
þjálfun.
Enginn skóli er nú í þessari
grein á íslandi, en erlendis eru
viða sérstakir Skólar í þessari
grein og sums staðar sem deildir
yið Hóakóla. Talsverðar kröfur
læknisfræði,
eru gerðar till
þeirra, sem í
þessum skólum
vilja stunda nám
og víðast hvar
er krafizt stúd-
entsprófs. Nám-
ið er m.a. fólgið
í ýmisurn þeim
greinum, sem
kenndar eru í
fyrri hluta
svo sem líffærafræði og
lífeðlisfræði. Þá er einnig kennd
lækningameðferð á hinum ýmsu
vöðvum og hlutum líkamans með
sjúlkraæfingum, sjúkranuddi,
hitameðferð, ljósum, stuttbylgj-
um og þessháttar. Þetta eru alllt
saman gamlar Og viðurkenndar
aðferðir til læknin-ga og heilsu-
verndar og með þeim hefur Oft
náðst undraverður árangur ti-1 að
hjálpa sjúklingum til fulls bata
og sérstaklega á sviði bæblunar-
sjúkdóma. Á það verður senni-
lega ekki lögð of mikil áherzla,
hversu nauðsynlegt hlýtur að
vera að aðgerðum þessum sé beitit
af ýtru-stu þekkingu. Þær geta
verið beinlínis skaðlegar í su-m-
um tilvi'kum, ef þeim er beitt við
tilteknar meinsemdir og röng
meðferð getur valdið varanleg-
um örkumlum.
Undir eftirliti Iækna.
Nú starfar sjúkraþjálfarar hér
á landi undir eftirliti lækna og
á þeirra ábyrgð, enda felst það
í því takmarkaða lækningaleyfi,
sem þeir hafa samkvæmt lækn-
ingaleyfislögunum. Er vitanlega
sjálfsagt, að slík starfsemi fari
fram un-dir eftirliti lækna, sem
m.a. meta það, hvort sjúkraþjálf-
unarm-eðferð eigi við í hvert
skipti, sem um er að ræða. Það
er líka talið Skilyrði til þess,
að sjúkraþjálfunarskóli megi
teljast fullkominn erlendiis, að
hann sé viðurkenndur af lækna-
samtökum og heiibrigðisyfir-
völd hvers lands. Sjúkraþjálfar-
ar, sem lokið hafa námi frá
slílkum skólum, hafa með sér
sérstök félög, en þau my-nda
aftur alþjóðasamtök. S>Mk al-
þjóðasamtök hafa vitanlega mik-
ið gildi, félögunum ætti að verða
auðveldara að fylgjast með nýj-
ungum í grein sinni fyrir þeirra
tilstilli og þátttaka í þeim sam-
tökum ætti að vera nokkur trygg
ing fyrir því, að sjúJkraþjálfari
uppfylli þær kröfur, sem sjálfsagt
er að gera til hans vegna öryggis
sjúkli-nganna. Á íslandi hefur
slíkt félag starfað í rúm tuttugu
ár, og hefur aðeins inna-n vébanda
sinna meðlimi, sem hafa þá þekk-
ingu til að bera, sem tilskilin er
í þessum alþjóðasamtökum. En
samt hefur þetta félag ekki getað
fengið in-ngöngu í alþjóðasam-tök-
in, vegna þess, að sérstaka lög-
vernd fyrir sjúkraþj-álfara á ís-
landi vantar í ökkar löggjöf. Frv.
þetta mundi, ef að lögum yrði,
tryggja að aðeins þeir, sem hefðu
þá menntun, sem hér er rætt um,
að þeir hefðu einir heimi-ld til að
stunda sjúkraþjálfun, en aðeins
yrði í algerum undantekningar-
tilfelium brugðið fró því.
Samþykkt var að visa frum-
varpi-nu til 2. umræðu og heil-
brigðis- og félagsmálanofndar.
of mikill en of lítill, en það hlut-
fall hefði breytzt félögunum
-njög í óhag frá 1958, jafnvel þótt
þetta frumvarp yrði samþykkt.
Sú hætta vofir ávallt yfir, ef
skattlagningin verður félögunu-m
iif mikið í óhag, að sá tekjustofn
nverfi á nokkrum árum vegna
ijölgandi fjölskylduhlutafélaga.
Þá vék hann að því nýmæli að
undanþiggja innbú eignaskatt og
gat þess, að ástæðan fyrir því
hefði verið sú, að sú skattheimta
hefði verið óframkvæmanleg, þar
sem algjörlega hefði verið komið
undir þegnskap einstaklingsins,
hvort rétt væri talið fram eða
ekki, enda yrði það aldrei svo,
að skattayíirvöldin færu in-n á
heimili manna til að ganga úr
skugga um, hvort rétt væri tal-
ið fram.
Ekki hallað á samvinnufélögin
Gunnar Thoroddsen, fjármála-
ráðherra gerði athugasemd við
þá fullyrðingu Bjöms Jónssonar,
að með þvi að stjórnskipa nefnd
þá, er tollalögin tók til endur-
skoðunar, hefði verið brotin
gömul hefð þess efnis, að ein-
ungis þingkjörnar nefndir fjöll-
uðu um þessi mál. Kvaðst ráð-
herrann hafa kynnt sér þessi mál
og komizt að raun um, að síðast
liðinn aldarfjórðung hefði þessi
háttur ævinlega verið hafður á,
hér væri því um misskilninig að
ræða hjá B.J. Þá vék hann að
þeirri fullyrðingu B.J., að þetta
væri einsdæmi, að einungis stuðn
ingsmenn stjórnarinnar væru í
þessari nefnd.
Benti hann á,
að í þeim tveim
nefndum, sem
vinstri stjómin
hefði kjörið til
að fjalla um
þessi mál, hefðu
einungis setið
stuðningsmenn
stjórnarinnar,
enda væri síður en svo neitt at-
hyglisvert við það.
Vék ráðherrann síðan að þeirri
fullyrðingu stjórnarandstöðunn-
ar, að með frumvarpi þessu væri
samvinnufélögunu-m gert erfið-
ara um vik en hlutafélögum.
Samvinnufélögin hefðu um lang
an aldur haft sérstöðu að því
leyti, að skattar á þeim væru
mi-klu mun vægari en S híutafé-
lögum og við þeirri sérstöðu
væri ekki haggað með þessu frum
varpi að öðru leyti en því, sem
varðar varasjóðinn. En skatt-
frjálst framlag í hann er með
frumvarpinu lækkað úr 33,3% f
2-5% til samræmis við önnur fé-
lögin.
Ráðherrann kvaðst en-gin rölc
sjá fyrir því, að samvinnufélög-
in ættu að njóta sérstakra fríð-
inda fram yfir önnur félög varð-
andi viðskipti við utanfélags-
menn, en varðandi félagsmenn
sjálfa skipti þessi breyting engu
máli, þar sem hagnaður af við-
skiptum við þá er ekki lagður
í varasjóð. Þessi breyting hefur
með öðrum orðum engin áhrif á
skattgreiðslu samvinnufélaga,
nema að örlitlu leyti vegna við-
skipta við utanfélagsmenn.
Karl Kristjánsson (F) kvað
það mundi vera skemmtilegt að
fá upplýst, livaða sérhlunnindi
ráðherrann teldi, að samvinnu-
félögin hefðu. Ekki væri unnt
að leg-gja að jöfnu varasjóð sam-
vinnufélaganna og hlutafélaga,
þar sem varasjóðir samvinnufé-
laganna verða eign héraðsins,
verði félagið lagt niður.
Gunnar Thoroddsen fjármála-
ráðherra kvaðst ekki mundu fara
út í umræður um skattfríðindi
samvinnufélaga, en kvaðst vilja
benda á, hve litla skatta sam-
vinnufélögin þyrftu að bera með
því að nefna tölur. 1959 hefðu
samvinnufélögin greitt 2,1 millj,
kr. i tekjuskatt, en þá voru tekju-
skattar alls 173 millj. eða um
1%. 1960 1,8 millj. af 69 millj.
eða um 2,5% og 1961 2,8 millj. af
80 millj. eða 3,5%.
Út af þessu urðu nokkur orða-
skipti milli Karls Kristjánssonar
Og Gunnars Thoroddsens fjár-
málaráðherra, en fjármálaráð-
herra benti á, að sum árin hefði
SÍS ekki greitt ein-n einasta eyri
í útsvar i Reykjavík. Karl taldi
það hafa stafað af pólitískum
hrekkjabrögðum, en ráðherrann
sýndi fram á, að vegna þess að
SÍS hefði sýnt tap á framtalinu
hefði ekki verði lagaheimild fyr-
ir hendi til að leggja á það út-
svar.
Að loknum umræðum var sam-
þykkt að vísa frumvarpinu tii
2. umræðu og fjárhagsnefndar.