Morgunblaðið - 21.02.1962, Blaðsíða 8

8
MORGVNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 21. febr. 1962
Mundi skapa misjafnan
rétt þjdöfélagsborgara
Frá umræðum á ABþíngi
A FUNDI efri deildar í gær var
fruir.varp um birtingu laga og
Stjórnvaldaerinda samþykkt við
2. umræðu og frumvarp um heil-
brigðissamþykktir samþykkt við
3. umræðu og sent forseta neðri
deildar til frekari meðferðar.
Á fundi neðri deildar var frum-
varp um vátryggingafélag fyrir
fiskiskip samþykkt við 3. um-
ræðu og sent forseta efri deildar
til afgreiðslu. Þá voru tekin fyrir
frumvörp um húsnæðismálastofn
un og um almannatryggingar.
Skapar
skaðabótaskyldu
Gísli Jónsson (S), framsögu-
maður meirihluta fjárhagsnefnd-
ar, skýrði frá því, að meirihlut-
inn legði til, að frumvarp um
húsnæðismálastofnun yrði fellt.
Frumvarpið fjallaði um, að A-lán
skuli veitt sem jafngreiðslulán
með 4% vöxtum til allt að 25 ár-
um, en þau eru nú með 7% vöxt-
um. Ákvæði í lánasamningum
milli veðdeildar Landsbankans
og íbúðareigenda skuli breytast í
samræmi við þetta, svo og á
þeim bréfum, sem enn hafa ekki
verið gefin út. Enn fremur skuli
niður falla heimild til ríkisstjórn
arinnar til að ákveða um vaxta-
kjör lánstíma, hvað snertir lán,
sem veitt eru úr byggingarsjóði
ríkisins til íbúðarbygginga.
Hvað snertir þau bréf, sem þeg
ar eru seld, er sýnilegt, að lög-
gjafinn getur ekki gripið hér inn
/ gerða samn-
/nga á milli
bankans og
þegna þjóðfé-
lagsins nema
samtímis að
bæta þegnunum
að fullu það
tjón, sem þeir
yrðu fyrir vegna
þessara aðgerða,
Kaupendur, sem bíða eftir út-
drætti bréfa sinna í 25 ár, en það
er hámark lánstímans, myndu
tapa um 30 kr. af hverju þúsund
króna bréfi árlega auk taps á
vöxtum og vaxtavöxtum allan
lánstímann. Óþarft sé að hafa
mörg orð um, að löggjafinn getur
ekki lögfest slík ákvæði nema um
leið að tryggja viðkomandi eig-
anda fullar bætur, enda eiga
þegnarnir hér fulla vernd í stjórn
arskránni.
Um hitt meginatriði frumvarps
ins, hvort ákveða skuli með lög-
um að endurgreiða sérstökum í
ibúðareigendum aðflutningstolla
og söluskatt af bví byggingarefni,
sem þurft hefur, gegndi öðru
máli. Slík aðgerð skapaði ekki
skaðabótaskyldu á hendur ríkis-
sjóði en hins vegar verður ekki
annað skilið, en þessi sérstöku
fríðindi skuli aðeins ná til þeirra,
sem byrja á byggingu eftir 18.
febr. 1960. Og bó aðeins til þeirra,
sem byggt hafa ibúðir innan tak-
markaðrar stærðar. Ekki verði
heldur séð, að til þess sé ætlazt,
að þetta ákvæði verði varanlegt
framvegis. En hvort sem væri,
mundi með þessu ákvæði skap-
ast ærið misjafn réttur þjóðfélags
borgara, þar sem nokkrum þegn-
um yrðu veitt allmikil fríðindi en
öðrum ekki. Slík lagasetning er
hvorki æskileg né til fyrirmynd-
ar og til hennar þurfa að hníga
miklu þyngri rök, en fram hafa
komið í þessu máli.
Að lokinni ræðu Gísla Jónsson-
ar var umræðunni frestað.
Fjölskyldubætur
til allra barna
Gunnar Jóhannsson (K) gerði
grein fyrir frumvarpi um al-
mannatryggingar, er hann flytur
ásamt Lúðvíki Jósefssyni. Gat
hann þess m.a., að frumvarpið
hefði í fyrra verið flutt af Mar-
gréti Sigurðardóttur, er hún átti
sæti á Alþingi sem varaþingmað
ur Alþýðubandalagsins. Með
frumvarpinu sé lagt til, að inn
komi ákvæði um, að fjölskyldu-
bætur séu afgreiddar til allra
íslenzkra barna undantekningar-
laust og „ð burt séu numin úr
tryggingarlögum ákvæði, er
kveða á um, að fjölskyldubætur
megi aðeins fara saman með dag-
peningum, en engum öðrum bót-
um. Yrðu þessai breytingar að
lögum, mundu fjölskyldubætur
falla í hlut einstæðra mæðra,
ekkna og annarra, þar sem faðir
barna þeirra er látinn, mæðra
ófeðrarðra barna, elli og öroku-
lífeyrisþega, mæðra, sem taka
endurkræfan barnalífeyri. auk
þeirra, sem nú njóta fjölskyldu-
bóta.
Aðalfundur Iðn-
ráðs Rvíkur
Aðalfundur Iðnráðs Reykjavík
ur var haldinn þann 27. janúar
s.l. í Tjarnarkaffi.
Formaður Iðnráðs Guðmundur
Halldórsson setti fundinn ©g
flutti skýrslu stjórnarinnar. í
skýrslunni kom m.a. fram, að
á síðasta kjörtímabili voru haldn
ir 50 bókaðir stjórnarfundir og
nær 300 bréf höfðu verið send.
Stjórn Iðnráðsins var ©11 endur
kosin en hana skipa:
Guðmundur Halldórsson, form.
Valdimar Leonhardsson, ritari,
Gísli Ólafsson, gjaldkeri,
Óskar Hallgrímsson ©g
Þorsteinn B. Jónseon.
Endurskoðendur:
Guðm. B. Hersir Og Hafsteinn
Guðmundsson. — Fundurinn var
fjölsóttur og fór hið bezta fram.
-k MARACAUBO, Venezuela,
19. febr. (AP). — JarðskjáUti
olli rúmlega 200 þús. dollara tjóni
í Venezuela í gær. Mest varð tjón
ið í borginni San Antonio í Andes
fjöllum nálægt landamærum
Kólombíu. Engin slys urðu á
mönnum.
*
a morgun
w¥m
íslenzku listsýningunni í
Danmörku vel tekið
U M sl. helgi var opnuð í
Louisiana safninu í Dan-
mörku sýning á verkum ís-
lenzkra listamanna. Dönsku
blöðin hafa farið lofsamleg-
um orðum um sýninguna og
fer hér á eftir úrdráttur úr
grein um hana sem birtist í
blaðinu Information.
Greinarhöfundur fer lof-
samlegum orðum um sýning-
una og segir að yfir verkun-
um hvíli blær, sem sé sér-
kennandi fyrir íslenzka list.
Hann hrósar málverkum og
höggmyndum listamanna síð
ari tíma, en talar auk þess
af hrifningu um gömlu út-
skornu hlutina, sem á sýn-
ingunni eru.
— xxx —
Hér eru hlutir, sem við getum
ekki annað en hrifi-zt af, segir
hann. Ævaforn blær hefur varð
veizt gegnum miðaldirnar fram
á 18. og 19. öld í þessum út-
skornu hlutum. Einangrunin hef
ur gefið hinni íslenzku alþýðu
list sérstöðu, sem hlýtur að
vekja undrun okkar.
Meðal hinna gömlu hluta eru
þeir athyglisverðastir, sem hafa
á sér mynd einhvers dýrs. T.d.
má nefna útskorið drykkjarhorn.
Skapari þess hefur sett á það
tvo langa fuglsfætur og það
lítur út eins og fugl. Einnig
hafa menn gefið skeiðaöskjum
sérstæðan svip með því að
skera þær út þannig að þær lík
ist fiskum.
Hlutirnir hafa sína eigin sál á
íslandi, sterk myndlistarþörf
hefur ríkt meðal bændanna og
þeir hafa veitt henni útrás með
því að skapa þessa íallegu hluti,
ósnortnir af borgarmenningu.
Þessir hlutir eru á sýningunni
til þess að við sjáurn að íslenzk
myndlist á sér lengri sögu en
frá 1920, en það hefðu margir ef
til vill annars álitið, vegna mál
verkanna á sýningunni.
En málverkin, að minnsta
kosti málverk margra hinna
eldri málara, eru okkur alls ekki
ókunn. Ýmsir hinir beztu þeirra
hafa unnið í Danmörku og átt
þátt í því að veita framandi blæ
sem við kunnum að meta, inn'í
listalíif okkar.
Þetta á fyrst Og fremst við um
Jón Stefánsson, sem er ásamt
Jóhannesi Kjarval, svipmiestur
hinna eldri málara. Verk Jóns
Stefánssonar, sem á sýningunni
eru, eru öll í eigu fslendinga og
fæst okkar hafa séð þau.
Myndir K.j arvals á sýningunni
eru gott dæmi um sérstæðan lit
blæ hans og auðugt hugmynda-
flug. Annar listamaður af sömu
kynslóð, sem er okkur einnig að
góðu kunnur á verk á sýning-
unni. Það er Júlíana Sveinsdótt
ir, hún sýnir teppi. Aðrir málar
ar, sem lýsa náttúrunni eru Ás
grímur Jónsson, Snorri Arin
bjarnar, Gunnlaugur Scheving og
Jón Þorleifsson.
Meðal yngri n.álara skal fyrst
an telja Svavar' Guðnason, sem
tepptist í Danmörku á stríðsár
unum og sýndi þá á nokkrum
samsýningum.
Það er ekki langt síðan, að
hann hélt hér sjálfstæða sýningu
þar sem hann sýndi myndir og
orka þær ekkj eins sterkt og
eldri myndir hans. Það ísland,
sem hann dreymdi um og málaði
1944 kemur þar sterkar fram, en
í myndunum, sem hann hefur
málað síðan heima á íslandi.
Málararnir Jón Engilberts og
Nína Tryggvadóttir eru okkar
einnig kunnir.
Af myndhöggvurunum, sem
verk eiga á sýningunni má nefna
Sigurjón Ólafsson, Ólöfu Páls-
dóttur, Jóhann Eyfells og Ás-
mund Sveinsson.
brenna inni
North Bay, Ontario,
19. febrúar — (AP) —
SJÖ börn brunnu inni, er
kviknaði í bóndabæ nólægt
Bonfield í dag. Eldur kom
upp í húsinu og magnaðist
skjótt, því mjög hvasst var.
Börnin lokuðust inni og
biðu öll bana. Þau voru ein
í húsinu. Húsið brann til
kaldra kola.

Cúmmíbátar til
umræðu á
Fiskiþingi
FISKIÞING héit áfram fundum
sínum í gær. Voru þar rædd eft
irtalin mál: Björgunarbátar og
búnaður þeirra, fiskiðnaður og
fiskiðnaðarskóli, eyðing tapaðra
þorskaneta, rannsóknir á fiski og
síldarleit. Samþykkti þingið ýms
ar tillögur og álitsgerðir varð-
andj þessi mál og verður nánar
greint frá þeim í blaðinu ó morg
un. Þá fluitti fiskimálastjóri
skýrslu sína.
Hjálmar Bárðarson, skipaskoð
unarstjóri flutti erindi um gúimmií
björgunarbáta og svaraði fyrir-
spurnum um þau mál. Miklar um
ræður spunnuzt um þau máL
Útför Þorsteins
á Húsafelli
AKRANESI 19. febr. — Hár og
tígulegur, hæverskur í fram-
göngu, íhugull og sviphýr, þannig
kom Þorsteinn bóndi Þonsteins
son á Húsafelli mér jáfnan fyrir
sjónir. Hann var jarðsunginn
laugardaginn 17. þ.m. i kirkju-
garðinum að Húsafelli, þar sem
séra Snorri Björnsson, ættfaðir
Húsfellinga hvílir. Þorsteinn var
yngstur sex systkina, sem upp
komust. fæddui 6. júlí 1889 á
Húsafelli, sonur hjónanna_ þar,
Þorsteins Magnússonar og Ástríð
ar Þorsteinsdóttur. Hóf hann bú.
skap á Húsafelli 1921 og kvænt-
ist Ingibjörg Kristleiísdóttur
frá Stóra Kroppi. Varð þeim
fjögurra barna auðið, sem öll eru
á lífi. — Þorsteinn andaðist 3.
febrúar.
Séra Einar Guðnason jarðsöng
sjálfboðaliðar sungu og Björn
Jakobsson lék á orgelið í kapell-
unni, sem var hituð upp með raf-
magni. Auk byggðamanna kom
á staðinn langferðabíll með fólk
frá Reykjavík. Kapellan mun
taka á annað hundrað manns í
sæti og stæði. —- Undir handar-
jaðri Þorsteins bónda þróaðist
stærsta listamannaheimili lands-
ins að sumarlagi í 40 ár.
— Oddur.
Beiðni synjað
í 6. sinn
Berlín, 19. febr. — (NTB) —
í DAG báðu Rússar í sjötta sinn
um einkaafnot af nyrðrl flug-
leiðinni frá Berlín til Hamborg-
ar, en Vesturveldin synjuðu
beiðninni eins og áður.
★ ^
Vesturveldin héldu uppi flug-
samgöngum á flugleiðinni eins
og ákveðið hafði verið á þeim
þremur tímum, sem Rússar
höfðu beðið um að fá hana til
einkaafnota og gekk alltsnurðu-
laúst.