Morgunblaðið - 10.03.1962, Blaðsíða 13

Morgunblaðið - 10.03.1962, Blaðsíða 13
Laugardagur 10. marz 1962 MORGIIWBLAÐIÐ 13 TARFSFRÆDSL Aðalsteinn Eiríksson, fj ár málaef tir- litsmaður fræðslumála: 1. Um það munu nú varla vera skiptar skoðanir, að starfs- fræðsla er brýn nauðsyn, bæði einstaklingum og þjóðarheild. !■ Áður fyrr, meðan starfsgrein- er voru færri og vinnubrögð einhæfari, mátti svo heita, að öll börn og unglingar tækjuþátt í daglegum störfum til sjávar og iveitar. Með því fékkst a.m.k. nokkur starfsreynsla. Með stórfjölgun starfsgreina, fjölþættari tæknilegum vinnu- brögðum og gjörbreyttum þjóð- félagsháttum á flestum sviðum, verður þörfin æ brýnni fyrir etarfsfólk, sem býr sig mark- visst undir lífsstörfin. Nauðsyn iegur undanfari starfsvais er hlutlæg, þ.e. áróðurslaus og sönn fræðsla um allt er lýtur að etarfsgreinum þjóðfélagsins. A slíkri alhliða fræðslu þurfa einstaklingarnir að byggja starfs val sitt. Gæti af því leitt, að etarfsvalið yrði byggt á því„ sem þyngst verður að teljast á met- unum, að svo miklu leyti sem unnt er að sameina þetta tvennt: hugðir einstaklingsins til starfs og starfsmöguleika, sem jafn- framt er starfsþörf atvinnu- greina. • Starfsfræðsludagar undanfar- Inna ára hafa opnað augu manna fyrir gildi starfsfræðslunnar. All ir, sem áhuga og skilning hafa é uppeidis- og fræðslumálum, ejá og skilja þýðingu þessa jnáls. Æskufólkið hefur tekið þessari fræðslu af augljósum áhuga. Þarf ekki að efast trm, ef rétt er með farið, að hér er um fræðslu að ræíja, sem fellur í góðan jarðveg og ber marg- faldan ávöxt. Sú starfsfræðsla, sem hægt er að koma við á einstökum starfs- fræðsludögum, verður þó að telj ast ófullnægjandi. 2. Með lengingu skólaskyldu til 15 ára aldurs og auknum möguleikum til framhaldsnáms, bæði almennrar menntunar og eérnáms, sem nokkur vísir er að í 3. og 4. bekk gagnfræða- etigsins, eru þessir skólar eðli- legur, og að mínu áliti, sjálf- eagður vettvangur starfsfræðsl- unnar. Námsval innan 3. og 4. bekks gagnfræðastigsins sem undan- fari hvers konar sémáms, er líklegast til farsældar, sé það byggt á staðgóðri fræðslu um etarfsgreinarnar. Námsgreinarnar i þessum skól um eru að vísu, að mínu áliti, helzt til margar fyrir. En þegar á það er litið, að Btarfsfræðslan getur verið grund vallargrein, sem ein megintil- gangur annara námsgreina bygg jst á, ef rétt er á haldið, tel ég sjálfgert og ekki annað koma til greina, en að hún verði gerð að sérstakri námsgrein í þess- um skólum. Að blanda þessari fræðslu öðrum greinum kemur ekki að fullum notum. Hætt við að slík framkvæmd yrði kák eitt. Þegar tmglinganámi lýkur við 15 ára aldur, þyrftu nemendur eð geta valið um fleiri leiðir til náms í 3. og 4. bekk gagn- fræðastigs, með færri kennslu- greinum og m. a. markvissum undirbúningi til tæknináms ým- is konar og annars sémáms. Morgunblaðið hefur lagt þessar spurningar fyrir nokkra skólamenn: 1. 2. 3. Teljið þér starfsfræðsluna gagnlega? Teljið þér æskilegt, að starfsfræðsla verði gerð að námsgrein í unglinga- og framhaldsskól- um? Teljið þér kennara viðbúna þvi að hef ja slíka fræðslu? engan veginn óþekkt fyrirbrigði í íslenzkum skólum, en enn þá hefur hún lítið náð út fyrir Reykjavík, og hún hefur ekki verið talin með námsgreinum, og er ekki enn tekin inn á námsskrá. En það er enginn hægðarleikur að koma nýrri námsgrein inn í íslenzkan Skóla, þeir eru það fast bundn- ir, og tímafjöldi það mikill hjá nemendiun, að ekki er auðvelt Þór Sandholt, skólastjóri: Skoöun nokkurra skólamanna Jafnhliða myndi þá starfsfræðsl- an skipa veglegan sess í starfs- skrá skólanna. 3. íslenzkir kennarar hafa að vísu ekki hlotið neinn sérstak- an undirbúning til kennslu í starfsfræðslu. Hvort tveggja er að fá ár eru síðan að starfs- fræðsla kom á dagskrá skóla- mála hér á landi, og að slík kennsla hefur ekki farið fram í þeim skólum, sem kennarar hafa hlotið mennttm sína L Hins vegar efast ég ekki um það, að íslenzkir kennarar gætu fijótlega annazt þessa fræðslu með góðum árangri, með því að kynna sér starfsfræðslu og njóta leiðsagnar kunnáttumanna. Með stuttum árlegum riám- Skeiðum fyrir kennara í starfs- fræðslu mætti áreiðanlega ná góðum árangri. I>á mætti stuðla að því, að kennarar kynntu sér starfs- fræðslumál í utanferðum sín- um. Það er skoðun mín, að ekki standi á skólastjórum og kenn- urum í þessu máli, ef aðrir aðilar, sem hér eiga hlut að, skilja sinn vitjunartíma — og gera skyldu sína. Jón Guðnason, cand. mag.: 1. ' Ég tel starfsfræðslu tví- mælalaust gagnlega.* Á undan- förnum áratugum hafa atvinnu- hættir landsmanna stórlega breytzt og verkaskipting auk- izt. Það er þess vegna brýn nauðsyn að veita ungu fólki nokkrar leiðbeiningar um ein- stök störf í þjóðfélaginu og fræðslu um bjargræðisvegi þjóð arinnar almennt. 2. 1 árabil hefur Ólafur Gunn- arsson sálfræðingur unnið ötul- lega að starfsfræðslu, og hefur hún hlotið hinar ágætustu und- irtektir og vakið skilning manna á gildi hennar. Tími er nú kominn til að gera starfs- fræðslu að námsgrein í skólum, því að með þeim eina hætti kæmist hún í skipulegt og fast horf og kæmi þá að fullu gagni. Hins vegar tel ég mesta óráð að gera starfsfræðslu að viðbót við einhverjar þær námsgreinar, sem fyrir eru. 3. í skólum landsins er veitt nokkur fræðsla um atvinnuvegi landsmanna við kennslu íslands sögu, þjóðfélagsfræði og landa- fræði og hafa kennarar því nokkra reynslu, sem að gagni kæmi við starfsfræðslu. Þó tel ég kennara vanbúna að hefja þessa kennslu, en úr því mætti hæglega bæta með því að efna til námsskeiða fyrir kennara í þessari Jónas B. Jónsson, fræðslustjóri: 1. Já, Hér á landi eru staríEs- greinar svo hundruðum skiptir, og unglingar og jafnvel full- orðnir þekkja oft ekki nema fáar einar og þá helzt þær, sem snerta atvinnu foreldra, frænda eða vina. 2. Til þess að tryggja sem bezt, að hver og eirin fái starf við sitt hæfi, þurfa unglingar að fá starfsfræðsíu á skyldu- námsstiginu, sennilega helzt í 2. bekk gagnfræðastigs. Allir nem- endur ættu að fá yfirlit um helztu starfsgreinar hér á landi, nokkrar kennslustimdir, en síð- an mætti hugsa sér að veita þeim nemendum, er þess óska, nánari fræðslu um einstakar starfsgreinar. Þessi kennsla gæti farið fram í námsskeiðum, a.m.k. fyrst um sinn. 3. Til þess að starfsfræðsla komi að sem beztum notum, þurfa kennarar að fá sérstaka þjálfun til slíkrar kennslu. — Mundi um sinn nægja að þjálfa einn kennara við hvem gagn- fræðaskóla, eða um 10 kennara hér í Reykjavík. Hyggilegt er að mínum dómi að halda námsskeið fyrir þá kennara, sem vilja taka starfs- fræðslu að sér, og hef ég heyrt, að slíkt námsskeið sé í undir- búningi. Magnús Jónsson, skólastjóri: 1. Já, hún er meira en það, hún er orðin nauðsynleg, hvort tveggja hefur gerzt á skömm- um tíma, að íslenzkir bæir hafa stækkað ört, og atvinnumögu- leikar og atvinnulíf er orðið miklu fjölbreyttara en það var. Við, sem ólumst upp sem þátt- takendur eða áhorfendur að fiestum atvinnugreinum þjóðar- innar, og þegar fábreyttir at- vinnu- og menntunarmöguleik- ar voru fyrir hendi, gerum okkur varla fyllilega ljóst, hversu mikla þörf nútíma ung- lingur hefur fyrir leiðbeiningar í þessum efnum. 2. Starfsfræðslan hefur verið framkvæmd í unglingaskólum Reykjavíkur í 11 ár. Ólafur Gunnarsson, sálfræðingur, hefur árlega flutt erindi í öllum deildum 2. bekkjar 'gagnfræða- stigsins, haft viðtalstíma fyrir nemendur, undirbúið og stutt að kynnisferðum nemenda á vinnustaði og tekið saman leið- beiningarbókina „Hvað viltu verða?“ Starfsfræðsla er því að bæta við. Öllum kennurum finnst of fáar kennslustundir á viku í sinni grein, svo að ekki gengur það árekstralaust að fækka tímum í öðrum náms- greinum til þess að skapa rúm fyrir nýja. Vegna þessarar reynslu minnar er ég hræddur um, að nokkur töf geti orðið á, að starfsfræðslan verði sett inn sem sérstök námsgrein með á- kveðnum vikulegum tímafjölda. Hitt tel ég að verði auðveldara, að þjóðfélagsfræði og starfs- fræðsla verði tekið sem ein námsgrein, og þjóðfélagsfræðin þar með losuð úr tengslum við söguna, og þannig hygg ég að hægt yrði að hefja starfsfræðsl- una strax. 3. Nei, kennarar eru engan veginn imdirbúnir að annast starfsfræðslu, því að þeir hafa enga tilsögn fengið í þeim efn um. En þetta þarf þó ekki að hindra framkvæmd starfs- fræðslunnar, því að mjög auð- velt er að bæta úr því með námskeiðum og leiðbeininga- bæklingi fyrir kennara. 1. Starfsfræðslan er gagnleg, enda eftirsótt af unglingum! Aðsókn þeirra að svokölluðum starfsfræðsludögum undanfarin ár sannar þetta áþreifanlega. — Sá tími er liðinn, þegar sjálft lífið í sveitinni, eða verstöð- inni, var unglingum næg starfs- fræðsla — meira að segja vafa- samt að svo hafi nokkum tíma verið. , Starfsfræðsla eykur líkumar fyrir því, að einstaklingar fái — og finni sér störf við sitt hæfi, og fyrir því, að hinar ýmsu at- vinnugreinar fái þá starfskrafta, — fólk með hentuga hæfileika, — til þeirra starfa, sem þær helzt þarfnast. — Einnig getur^ starfsfræðsla beint vinnuaflinu inn á þær brautir þar sem þess er mest þörf hverju sinni. 2. Ég tel óvíst, að hægt sé að taka starfsfræðslu upp sem sér- staka námsgrein í skólum nú, eins og sakir standa. Til þess þarf, að ég held, meiri undir- búning og athugun. — Hins vegar er þörfin á starfsfræðslu í skólum greinilega fyrir hendi — og má ekki dragast lengi, að úr verði bætt. — Sennilega væri betra, að um yrði að ræða frjálsa fræðslu á þessu sviði í skólunum, a.m.k. fyrst í stað, meðan reynsla væri að komast á þessa starfsemL 3. Tæplega. — Kennarar, sem tækju að sér starfsfræðslu þyrftu sjálfsagt að kynna sér þetta mál allrækilega, en það hafa sennilega fáir þeirra gert. — Tel ég líklegt að líða muni nokkur tími, þar til kennarar væru almennt tilbúnir til þess- arar kennslu, svo að í lagi sé. Happdrætti SÍBS 500 þús. kr # 48316 100 þús. kr. 872 50 þús. kr. 88410 10 þús. kr. 1648 12949 14936 16668 19162 24430 26371 35506 38409 38701 48518 61918 5 þús. kr. 1118 1153 4284 4459 5774 8157 7974 8709 11363 11804 12846 12958 16981 17284 19134 21969 24538 27553 30383 31674 41964 44191 44234 45821 48762 51546 54628 54968 58426 58863 500 kr. 41 118 194 450 518 555 566 666 727 746 766 939 1000 1088 1090 1121 1216 ír’” 1261 1277 1302 1464 1490 1582 1681 1939 2098 2358 2518 2624 2709 2713 2852 2902 3040 3336 3r 14 3409 3412 3442 3556 3567 3716 3756 3958 4'10 4523 4627 4752 4775 4781 4803 4818 4860 4876 5026 5057 5065 5225 5304 5391 5447 5563 5583 5612 5738 5822 5882 5908 5964 5989 6081 6125 62'3 6277 6291 6387 6445 6491 6538 6760 7222 7310 7466 7501 7516 7550 7557 7577 7635 7830 7891 7910 8179 8181 8197 8227 8233 8255 8274 8322 8364 8439 8457 8497 8574 8715 8817 8849 8850 8900 8916 8973 9048 9219 9222 9235 9285 9369 9374 9381 9552 9603 9633 9741 9807 9901 10025 10048 10099 10107 10157 10159 10211 10413 1C157 10825 10698 10791 10799 11110 11124 11163 11366 11418 11501 11556 11644 11734 12082 12210 12274 12575 12638 12887 13174 13179 13227 13373 13395 13421 13455 13531 13540 13560 13738 13916 13938 14015 14122 14129 14142 14272 14389 14483 14503 14539 14541 14691 14693 14742 14762 14768 14847 14859 14862 14919 14920 15957 14987 15023 15238 15307 15560 15565 15722 15740 15802 15821 15921 15988 16165 16245 16372 16647 16651 17048 17262 17353 17416 17419 17422 17425 17442 17464 17801 17843 17993 18095 18100 18140 18215 18358 18543 18773 187?2 18855 18940 18977 19049 19064 19130 19156 19159 19482 19539 19553 19596 19602 19621 19644 19815 19973 20232 20280 20372 20483 20580 2C:60 20701 20756 21014 21034 21176 21415 21701 21892 21943 22033 22050 22131 22180 22234 22239 22337 22419 22468 22576 22676 22700 22714 22718 22811 22865 22924 23174 23212 23257 23362 23411 23428 23430 23475 23505 23536 23703 23733 23759 23773 23828 23895 24024 24066 24105 24159 24262 24444 24496 24844 25146 25150 25199 25288 25306 25415 25420 25425 25437 25565 25606 25782 25808 25833 25992 26068 26265 26276 26411 26452 26538 26677 26754 26802 26814 26872 27017 27188 27324 27378 27646 27656 27706 2nl\3 2773 27774 27784 27906 27969 27978 28050 28059 28172 28177 28553 28715 287-*. 28834 28944 29026 29111 29168 29184 29370 29654 29823 29856 29886 29934 29990 30050 30114 30187 30272 30303 30313 30368 30411 30538 30643 30763 30868 30863 310T9 31163 31283 31291 31299 31640 31674 32083 32200 32229 32269 32271 32337 32380 32417 32467 32471 32711 32716 32725 32734 32833 32882 32900 32943 33140 33224 33273 33365 33629 33634 33711 33742 33834 33945 34272 34323 34490 34618 34682 34740 34808 34951 35230 35232 35283 35291 35307 35321 35370 35481 35774 35792 35827 35835 36076 36125 36145 36156 36223 36244 36308 36363 36371 36502 36557 36634 36947 36943 37116 37532 376C2 37639 37647 37739 37775 38212 38273 38303 38347 38430 38521 38618 38664 38" 7 38798 38829 39107 39114 39120 39174 39198 39210 39369 39374 39879 39894 39946 39963 39971 40034 40038 40118 40261 40287 40267 40378 40547 40571 40759 40826 41008 41141 41291 41317 41457 41554 41628 41699 41751 41865 41880 41917 41943 41946 41997 42124 42161 42256 42358 42467 42522 42546 42777 42802 42856 42982 42989 43037 43044 43101 43231 43276 43382 43396 43406 43430 43432 43478 43682 43835 43850 44004 44127 44174 44199 44237 44264 44326 44330 44566 44726 44775 44817 44833 44859 44864 45289 45530 45556 45559 45608 45664 45671 45722 45761 45926 46055 46067 46203 46414 46530 46556 46623 46661 46785 46818 46835 46839 46937 46985 47044 47071 47103 47155 47159 47161 471C4 47176 47221 47234 47371 47451 47594 47782 47814 47921 48040 48092 48191 48320 48438 48461 48509 48575 48704 48773 49021 49201 49207 49357 49384 49396 49473 49531 49767 49775 49811 49821 49828 49974 50247 50344 50422 50586 50752 50783 50826 50985 51022 51097 51192 51308 51681 51698 51813 51942 51975 52170 52327 52472 52523 52535 52612 52653 52777 52853 52877 53016 53092 53156 53217 53326 53372 53374 53400 53505 53562 53671 53770 53782 53882 53946 53951 54288 54366 54444 54493 54518 54525 54560 54573 54575 54758 54808 55122 55173 55218 55245 55285 55291 55315 55367 55400 55468 55483 55895 55991 55998 56029 56136 56196 56271 56291 56503 56514 56542 56630 56718 56853 56888 57080 57191 57213 57224 57355 57361 57391 57410 57461 57526 57541 57714 57751 57855 57881 58500 58606 59617 58750 58872 59101 59208 59286 59327 59363 59498 59532 59727 59895 59974 60123 60132 60154 60336 60832 60924 60930 61080 61118 61142 61146 61204 61216 61405 61523 61525 61832 62041 62072 62080 62091 62231 62283 62485 62490 62551 62602 62667 62680 62692 62743 62818 63129 63142 63570 63621 63717 63793 64005 64051 64191 64365 64398 64434 64727 64770 64837 (Birt án ábyrgðar)

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.