Morgunblaðið - 08.11.1962, Blaðsíða 3
Fimmtu'dagur 8. nóvemt>er 1962
MORGVNBLÁÐIÐ
3
ÞRIÐJUDAGINN 6. nóv-
ember opnaði ungur listamað
ur, Magnús Tómasson, sýningu
á verkum sínum í Bogasal
Þjóðminjasafnsins. Nokkrum
kluklkustundum áður en sýn-
ingin á að hefjast hittum við
Magnús að máli, þar sem
hann er að koma myndunum
fyrir með aðstoð 12 ára bróð-
ur sins, Sigurðar.
— Ert þú í skóla, Magnús?
— Ég er í 5. B. í Menntaskól
anum. Ég er förumaður 1
flökkubekk.
— Nú, hvað áttu við?
— Við skiptum um stofu
eftir hvern tíma, vegna pláss-
leysis í skólanum.
— Kemur það ekki niður á
náiminu, hve mikinn tírna þú
notar til þess að mála?
— Jú, en ég læt mér það í
léttu rúmi liggja.
— Hvað um kennarana, láta
Förumaður í flökku-
bekk synir í
þeir sér það í léttu rúmi — Á hvaða tíma sólarfhrirags
liggja?
— Nei, sumir líta
það ðhýru auga. Annars
tók ég 3. bekk utan-
skóla, í 4. bekk kom ég
ekki fyrr en eftir jöl
núna er ég óregluiegur
nemaradi, þar til sýnirag
unni er lokið.
18 fóstur-
eyuingar
Sæaskn hellbrlgðisyfír-
völdunum hafa nú borizt
umsóknir um fóstureyðing
ar frá 20 konum, sem óttast
•ð fæða vansköpuð börn
vegna þess að þær hafa
neytt svefnlyfsins Thali-
domide snemma á með-
göngutímanum.
Svenska Dagbladet
■kýrði frá þessu i dag og
■agoi, að aðeins tveimur
af þessum umsóknum
hefði verið vísað á bug.
Allar hafa fóstureyðing-
arnar verið leyfðar á þeirri
forsendu, að heilsa móð-
urinnar væri i hættu. En
aænsk lög leyfa ekki fóst-
ureyðingar þó að líkur séu
taldar til þess, að. barnið
fæðist vanskapað.
í Sviþjóð hafa fæðst 100
börn meira eða minna van-
■köpuð, vegna þess að mæð
ur þeirra hafa neytt Thali-
domides um meðgöngu-
támann.
iras málar þú aðallega?
— Bezt þykir mér auðvitað
að nota dagsljósið, en oft mála
ég á nóttunni. Þá geri ég skiss-
ur í olíupastel að degi til, en
vinn svo úr þeim, þótt tekið sé
að rökkva.
— Hvaða stefnu aðhyllist þú
helzt, ertu expressionisti?
— Það má fjárinn vita. Mál-
ararnir mála bara, það er svo
verk listfræðiragsins að skipta
þeim í stefnur.
— Þú málar ekki „abstrakt"
eins og flestir uragir listamenn.
— Ég veit ekki, hvort flestir
gera það. Það getur varla talizt
í tízku lengur. Margir kunn-
ingjar mínir, sem byrjuðu á að
mála „abstrakt", eru nú farnir
að mála „fígúratívt“.
— Mála margir í Menntaskól-
anum?
— Það er drjúigur hópur.
— Ert þú að hugsa ram að
helga þig listinni eingöngu, eða
ætlar þú út í háskólanáim
— Ég hugsa mér stúdentspróí
aðeins sem almenna menntun.
Eg ætlaði til Kaupmannahafnar
í vetur, en komst ekki, svo að
ég ætla að klára skólann oig
fara svo utan.
— Ertu trúlofaður?
— Já, ég hef verið trúlofaður
í rúmt ár. Hún heitir Sigríður
Hanna Sigurbjörnsdóttir og er
í 4. bekk.
— Er ekki kærastan óánægð
yfir hve tímabundinn þú ert,
ýmist að mála eða í skólanum?
— Hún hefur nú víst nóg að
gera sjálf, því hún var að ala
okkur dóttur fyrir hálfum mán-
uði.
— Hefur þú verið í nokkrum
myndlistarskóla?
— bað getur varla heitið. Að
vís- lærði ég eitt sinn módel-
teikningu í Myndilistarsikólanum
við Freyjugötu, en það var fyr-
ir 4 árum. En ýmsir hafa litið
á myndirnar hjá mér, svo sem
Jóhannes Geir og Sverrir Har-
aldsson, sem kenndi mér í barna
skóla. Svavar Guðnason hefur
líka skoðað málverkin mín.
— Átt þú mörg systkini?
— Sex. Ég er næst-elztur.
— Máia þau?
— Bara Sigurður, sem hér er
með mér.
Tekur hann sér stóra bróð-
ur til fyrirmyndar?
— Það held ég varla, hann er
ekki svo hrifinn af myndunum
mínum. Hann málar mest „áb-
straikt“.
— Jú, mér finnst myndin frá
Gelgjutanga voða skemmtileg,
segir Sigurður.
— Hvað eru margar myndir
á áýningunni?
— Tuttugu og átta. 21 olíu-
málverk og 7 pastell-myndir.
— Átt þú heirraa niðri við sjó?
Ég sá að þú velur þér oft „mó-
tív“ úr flæðarmálinu.
— Ég bý nú inni á Bústaða-
vegi, en áður átti ég heima á
Hverfisgötunni, og þegar ég var
lítrll, sullaði ég í fjörunni og var
alltaf niðri við höfnina.
— Málaðir þú mikið í sumar?
— Dálítið, en ég var að vinna,
fyrst í bæjarvinnunni og svo
við garðyrkju, og þegar ég kom
Hopa úr hverju
víginu af c3ru
Þa® mætti skrifa langa sögw
um hinn barnalega málflutning
stjómarandstæðinga, síðan við-
reiðsnarráðstafanir hófust vorið
1960. Sérstakiega hefur þó mál-
flutningur Framsóknarmanna
verið ofsafenginn, en um leið
kátlegur. Þannig sögðu þeir t.d.
í júnimánuði 1960 að viðreisnin
væri hrunin. 1 júli sögðu þeir
að hún væri að hrynja. í ágúst
að hún myndi hrynja. í septem-
ber urðu þeir þess varir, að hvar
vetna var hlegið að þeim, og
var þá hætt að tala um „hrun“
viðreisnarinnar, en þess í stað
var sagt, að hún væri svo fljót-
virk, að kreppa væri komin um
land allt, samdráttur og atvinnu-
leysi. Síðan þeystu tvær kempur
úr þingmannaliði flokksins fram
heim Jk krvöldin dabt ég oftast
út af.
Óskaplegur hiúsþaikafjöldi er
þarna á þessari mynd, segir
íréttamaður.
— Já, ég vinn mikið þannig, að
ég læt litina og forrnin halda
sér, að vísu ýkt en breyti afstöð-
unni milii hlutanna, t.d. þarna
þjappa ég húsunum saman.
— Bauðstu mörgum á sýning-
una?
— Já, ýmsum, en þegar ég var
rétt hálfnaður að bjóða, uppgötv
aði ég, að ég hafði ekki látið
prenta næstum því nógu mörg
boðskort og varð því að bjóða
sumum munnlega, þar á meðal
kennurunum í skólanum. Ég
vona að þeir móðgist ekki.
— Hefur þú selt nokkrar
myndir?
— Bara eina og ég sé óskap-
lega eftir því, vegna þess, að hún
er svo léleg. Ragnar í Smára
keypti hana af mér í gustuka-
skyni. Annars hef óg hvergi
sýnt nerna í skólanum. Eitt sinn
kom til mdn kona og ætlaði að
kaupa af méx mynd. Hún litaðist
um í herberginu og var leragi
að áikveða sig, en benti loks á
tvœer, sem hún viidi óð og uppvæg
eignast. Ég lái henni það ekki,
því að þetta voru eftirprentanir
eftir Van Gogh. Mína fram-
leiðslu vildi hún ekki, enda játa
óg það fúslega, að ég stóðst eng-
an samanburð við iraeistarann.
Karl
Ágúst
á völlinn. Annar sagði að hér
væru móðuharöindi af manna-
völdum og hinn að jarðir bænda
væru verðlausar og enginn hefði
áhuga á búskap. Þetta var nú
í þá tið.
Brást bogalistin
En einhvem veginn gekk Ma
að sannfæra landslýðinn um, ai
hér væri sultur og seyra og hið
mesta eymdarástand. Þá var sagt
að þetta ástand myndi brátt skap
ast. Svo færi að engin gætt
byggt, engin atvinnutæki yrði
keypt og stöðugt mundi síga á
ógæfuhliðina. Mönnum fannat
lýsingin á því, sem biði á næsta
ieiti, enn þá meira hrollvekjandi
en sú þróun, sem Framsóknar-
menn höfðu nánustu kynni at
og stjórnuðu á árunum fyrir
styrjöldina, þegar framkvæmdir
minnkuðu ár frá ári jafnt til
sjávar sem sveita og atvinnu-
tækin níddust niður, þannig að
atvinnuleysi fór stöðugt vaxandi.
En stjórnarstefnan er allt önu-
ur en sú, sem þá ríkti. Svo fór,
að þessar spár reyndust líka fal*
spár, eins og flestir gerðu sér
raunar grein fyrir. Þá var orðið
úr vöndu að ráða. AUur mál~
flutningurinn var hruninn til
grunna, en viðreisnin stóð og
þjóðlífið blómgaðist.
Ráðvillt hjörð
Með hliðsjón af þvi, sem nú
hefur verið sagt, verða menn að
líta með vorknnnsemi á mál-
flutning Framsóknarmanna. Þeir
eiga ekki lengur margra kosta
völ á ritvellinum. Þeir geta að
vísu verið sjálfum sér samkvæm
ir að einu leyti, þ.e.a.s. Þeir geta
verið á móti öliu því, sem gert
er, en hins vegar bólar hvergi
á jákvæðum tillögum. Við eitt
eru þeir þö óþreytandi, að krefj-
ast þess, að vextir verði lækk-
aðir og meiri peningum dælt út í
þjóðlifið. Þeir vita sem sagt
þrátt fyrir allt, að fuU atvinna
er um alit land og raunar viðast
skortur vinnuafls. Þeir gera sér
því grein fyrir því að vaxta-
lækkun og aukið peningamagn í
umferð kynni að leiða tU nýrrar
verðbólgu. Þá mundi gaman að
lifa bæði fyrir flokkinn og SÍS.
En gallinn er bara sá, að stjórn-
arflokkarnir eru staðákveðnir í
því að halda viðreiðsninni áfram,
og þess vegna fá Framsóknar-
menn ekki framgengt verðbólgu-
hugsjón sinni.
Magnús tölusetur myndirnar með aðstoð Sigurðar bróður síns