Morgunblaðið - 08.11.1962, Blaðsíða 12

12
MORCUNBLAÐIÐ
Fimrritudagur 8. nóvemTber 1962
JMtfttttittltfflMfr
Ctgefandi: Hf. Arvakur, Reykjavlk.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Útbreiðslustjóri: Sverrir Þórðarson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Áskriftargjald kr. 65.00 á mánuði innanlands.
f lausasölu kr. 4.00 eintakið.
KOMMÚNISTAR
ALLS STAÐAR EINS
ömmu áður en valdaránið
var framkvæmt í Tékkó-
slóvakíu, sagði Masaryk ut-
anríkisráðherra við einkarit-
ara sinn, er þeir ræddu hætt-
una á kommúnískri bylt-
ingu: „Það getur skeð annars
staðar en ekki hér“. Masaryk
var þeirrar skoðvmar, að þeir
kommúnistar, sem sátu með
honum á þingi og í stjómar-
skrifstofum, væru önnur
manngerð en kommúnistar
annarra landa. Hann trúði
því ekki, að þeir væru þjóð-
svikarar og níðingar, sem
stefndu að því einu að koma
landi sínu tmdir járnliæl
heimskommúnismans.
Því miður hafði Masaryk
rangt fyrir sér, og trúgimi
hans og annarra lýðræðis-
sinna leiddi til þess að land
hans missti frelsið. Það er
vissulega ástæða til þess að
rifja þetta upp nú, þegar „ís-
lenzkir“ kommúnistar geta
ekki um annað talað en dýrð-
ina á Kúbu og mikilmennið
Castro, enda hafa þeir sent
einn dyggasta Moskvuþjón-
inn í námsferð til Kúbu.
En það er út af fyrir sig
ánægjulegt, að þeir skuli
opinberlega viðurkenna, að
Castro sé þeim kærastur og
helzta fyrirmyndin. Þaðligg-
ur sem sagt fyrir, að Castro
þessi afneitaði því sýknt og
beilagt, að hann hyggðist
l:oma landi sínu undir stjóm
heimskommúnismans, meðan
hann var að ná völdum, al-
veg á sama hátt og „íslenzk-
ir“ kommúnistar þykjast í
dag berjast fyrir hagsmunum
lands síns en ekki undirok-
un þess.
1958 sagði Castro t. d.:
„Ég hef aldrei verið og er
ekki kommúnisti. Væri ég
það hefði ég hugrekki til þess
að segja frá því“.
En í desember 1961 sagði
hann:
„Ég er Marx-Leninisti og-
mun verða Marx-Leninisti til
dauðadags".
Og nokkrum dögum síðar
bætti hann við:
„Að sjálfsögðu, ef við hefð-
um sagt, þegar við vorum að-
eins örfáir og á Turquino-
' tindi, að við værum Marx-
Leninistar, hefði okkur e.t.v.
aldrei orðið mögulegt að
halda niður á sléttuna fyrir
neðan.“
Þá, sem þekkja hið rétta
eðli kommúnista hér á landi,
furðar ekki á því, að þeir
skuli einmitt telja þennan
mann, sem stöðugt montar af
svikaferli sínum, helztu íýr-
irmyndina, sem sannir Marx-
Leninistar eigi að feta í fót-
spor eftir.
Þeir, sem til þessa hafa
verið svo einfaldir að gera
sér ekki grein fyrir réttu eðli
hinnar kommúnísku baráttu
hér á landi og jafnvel geng-
ið til hðs við erindreka
heimskommúnismans í ýmiss
konar samtökum, þurfa nú
ekki lengur vitnanna við. —
Kommúnistar hér segja nú
sjálfir, að baráttan eigi að
byggjast á svikum og prett-
um, því að tilgangurinn helgi
meðalið og tilgangurinn sé
að leiða þann þrældóm yfir
íslendinga, sem Kúbubúar
verða að þola í dag. Þeir eru
m. a. s. svo kokhraustir í
blaði sínu að nefna þetta
„hugsjónir“.
KOSNINGARNAR
í BANDA-
RÍKJUNUM
rins og ráð var fyrir gert
^ urðu tiltölulega litlar
breytingar á styrkleika flokk
anna í bandarísku kosning-
unum, þótt kosningabaráttan
væri býsna hörð.
Þegar kosningar eru háðar
í Bandaríkjunum, án þess að
jafnframt sé forsetakjör, er
ekki fylgst með þeim af jafn
miklum ákafa, af þeirri ein-
földu ástæðu, að vald forset-
ans er svo mikið, að nokkur
breyting á styrkleika í þing-
inu hefur yfirleitt engin -úr-
slitaáhrif á stefnu Banda-
ríkjastjórnar. Menn hafa að
vísu gaman af að bollaleggja
um það, hvað úrslit kosning-
anna þýði. Af þessum úrslit-
um verður þó naumast dreg-
in nokkur skýr ályktun, en
þó ætti að mega segja, að þau
séu frekar til styrktar Kenn-
edy, því að venjan er sú, að
stjórnarflokkurinn á erfiðara
uppdráttar í kosningum, þeg-
ar ekki er jafnframt kjörinn
forseti.
ÁHRIF LÆKNA-
DEILUNNAR
T æknadeilan veldur að von-
*-J um miklum erfiðleikum í
sjúkrahúsunum, þótt reynt
sé að bæta úr með heimild
þeirri, sem er til að kveðja
lækna til einstakra starfa.
Vonir stóðu til þess, að skjót-
lega tækist að greiða úr rétt-
arágreiningnum, sem skotið
var til Félagsdóms, en lækn-
ar hafa nú ákveðið að kæra
Fleet Street, gatan, sem blaðahverfið í Lonðon dregur
nafn sitt af.
FRÁ árinu 1949 hafa 17 brezlt
blöð hætt að koma út. I byrjun
þessa tímabils áttu þrír stærstu
blaðahringar landsins 45% allra
blaða, en nú eiga þeir 67% blað-
anna.
Þessi þróun hefur vakið ugg í
Englandi. Eftir að blaðið „News
Chronicle“, sem seldist í meira
en milljón eintaka daglega, dó
og tveir blaðakóngar kepptust um
að bjóða í blaðahring, sem var
að gefast upp, var sett á laggirn-
ar konugleg nefnd til þess að
f jalla um þessi mál.
Nefndin hóf starfsemi sína í
marz s.l. ár og hefur nú skilað
áliti. Segir nefndin, að sú hætta,
sem fylgi því, að fáir menn eigi
blöðin og stjórni þem, sé óum-
deilanleg. Þó segir hún, að ekki
megi ofmeta vald blaðanna yfir
hugum fólksins. Það sé að vísu
mikið,. en vald sjónvarpsins sé
þó meira.
Nefndin telur því ekki rétt að
blaðahringir eigi eða reki sjón-
varpsfélög. Þessi niðurstaða
nefndarinnar er sögð eiga rætur
sínar að rekja til þess að kana-1
díski milljónamæringjurinn, Roy
Tompson, hefur ekki aðeins keypt
blöð í Englandi. Hann á auk þess
80% hlutabréfa í skozka sjón-
varpinu.
Blöðin „The Ðaily Telagraph"
og „The Guardian", hafa lýst
samþykki sínum við þessa niður-
stöðu nefndarinnar.
Nefndin segir, að það sé skoðun
margra, að orsökin til blaðadauð
ans sé fláræði og því eigi hið-
opinbera að grípa í taumana.
Þessi skoðun, segir nefndin, að sé
ekki á rökum reist. Veltir hún
fyrir sér fjárhag blaðanna í Fleet
Street og segir að fé það, sem
brezk blöð fái frá kaupendum
nemi tveimur þriðju hlutum út-
gáfukostnaðarins. Helmingurinn
af söluverðinu nægi aðeins til að
greiða pappír og prentsvertu.
Áfkoma blaðanna veltur á því
að féð, sem þau þá fá fyrir aug-
lýsingar brúi bilið milli söluverðs
og útgáfukostnaðar.
Nefndin segir óhikað, að út-
gáfukostnaður blaðanna sé meiri
en nauðsynlegt er vegna vinnu-
svika, sem setji svip sinn á starf-
semina. Vinnusvikin séu mest í
prentsmiðjum, tæknideildum og
við dreifingu. Nefndin lét fara
fram athugun á fjórum stórum
dagblöðum í London. Samkvæmt
niðurstöðum ’ athuganarinnar
ályktaði hún, að blöðin gætu
til hæstaréttar úrskurð dóms-
ins um það, að hann væri
bær að fjalla um málið. Tef-
ur sú ákvörðun óhjákvæmi-
lega úrlausn.
Hvað sem líða kann þeim
sjónarmiðum lækna, að þeir
eigi rétt á hærri launum og
geti ekki eins og aðrir opin-
berir starfsmenn beðið þess í
nokkra mánuði, að úrlausn
fáist í samræmi við lög um
kjaradóm, þá virðist ekki ó-
eðlilegt að læknar byðust til
að gegna nauðsynlegustu
störfum meðan málið er fyr-
ir dómstólunum.
Enginn vafi er á því, að
læknar myndu vinna sér
aukna samúð, ef þeir færu
þessa leið og greiddu fyrir því
að viðunandi lausn fengist.
Sjónarmið lækna hafa líka
fyrr og síðar verið þau, að
lækningin gengi á undan
hugsuninni um greiðslu.
komizt af með 34% minna starfs-
lið, án þess að draga saman segl-
in. En starfsliðinu væri fækkað
samkvæmt þessu, mundi kostn-
aðurinn við útgáfuna lækka um
40%.
Nefndjn telur, að ábyrgðin á
vinnusvikunum, skiptist milli
stjórnenda blaðanna, stéttarfé-
laga, iðnaðar- og verkamann og
leiðtoga þeirra félaga á blöðun-
um.
Vinnulaunin i Fleet Street
eru hærri en nokkurs staðar
annars staðar i Englandi, en af-
köstin langt fyrir neðan meðal-
lag.
Þetta var þó ekki orsök þess,
að „News Chronicle“ hætti, þó
að það hafi átt þátt í því. Það,
sem talið er hafa orðið blaðinu
endanlega að falli, er aðgerðar-
leysi ráðamanna þess og stefna
ritstjórnarinnar. Þessi hætta er
sögð leynast á öðrum brezkum
blöðum.
Kaupmannahöfn, 1. nóv. (NTB).
DANSKI herinn hefur kvartað
undan því við dómsmálaráðu-
neyti landsins, að sovézkir og
a.-þýzkir togarasjómenn, sem
koma á land í Skagen í N.-Dan-
mörku, sýni herstöðvum Dana
þar grunsamlega mikinn áhuga.
Austur-þýzkir og sovézkir tog-
arar liggja oft í höfn í Skagen og
Stokkhólmi, 1. nóv. (NTB).
SÆNSKA utanríkisráðuneytið
hefur farið þess á leit við yfir-
völd A.-Þýzkalands, að þau veiti
upplýsingar um rússneska konu,
er hvarf í A.-Þýzkalandi á dular-
fullan hátt. Kona þessi er sænsk-
ur ríkisborgari.
Fór hún til A.-Þýzkalands fyrir
hálfum mánUði með systur sinni,
sem áður hafði flúið frá A.-
Þýzkalandi til V.-Þýzkalands.
Tókust þær ferð á hendur eftir,
að þeim hafði borizt skeyti um,
að móðir þeirra sem býr í A,-
Þýzkalandi væri sjúk. Er talið
Nefndin ræddi margar tillög-
ur, sem lagðar voru fram til úr-
bóta. Samþykkti hún m. a. til-
lögu um að komið yrði á fót sér-
stökum dómstóli. Þegar kæmi
til greina að tvö stór blöð rynnu
saman, ætti hann að skera úr
um, hvort það væri andstætt
hagsmunum þjóðfélagsins. Einng
lagði nefndin til, að vinnudag-
urinn á blöðunum yrði endur-
skipulagður, þannig að afköst
starfsmannanna ykjust.
Flest brezk blöð lýstu því yfir,
að þau teldu að starf nefndar-
innar hefði verið spor í rétta
átt. „The Times“ og „The Daily
T^legraph" telja hinsvegar til-
lögur nefndarinnar til úrbóta
ekki nægilega gagnlegar". Eng-
inn dómstóll ge'tur komið í veg
fyrir að blað deyi“, segir „The
Daily Telegraph". The Times“,
segir, að blöðin ein geti ráðið
fram úr vandanum, sem að þeim
steðjar.
áhafnirnar hafa það fyrir venju
að fara í gönguferðir til her-
stöðvanna þar í grennd.
Herinn hefur einnig kvartað
undan því, að lögreglan hafi of
lítið eftirlit með áhöfnum tog-
aranna og geti því. ekki fylgzt
með hvort allir sjómennirnir,
sem koma með togurunum, fari
með þeim aftur
að skeýti þetta hafi verið falsað,
því að viku eftir að konan lagöi
af stað frá Svíþjóð fékk maður
hennar bréf frá henni, þar sem
hún skýrði honum frá því, að
móðir hennar væri við góöa
heilsu og hefði ekki sent neítt
skeyti. Bréfið var skrifað á unct-
arlegu sambandi af rússnesku,
sænsku og þýzku, en maðurinn
þeicKti rithönd konu sinnar. Þótti
honum tortryggilegt, að hun
skyldi skrifa þannig bréf.
Fór hann því til heimabæjar
konu sinnar í A-Þýzkalaadi til að
reyna að finna hana.
Grunsamlegur dhugi
rússn. og a-þýzkra
— sjómanna á dönskum hertiúðum
Sœnskur ríkisborgari
hverfur í A-Þýzkalandi
[