Morgunblaðið - 20.03.1963, Blaðsíða 6

6
MORCV1SBLAÐ1Ð
Miðvikudagur 20. marz 1963
Fáum við allgott
voroggottsumar?
SLÖKKVILIÐIÐ í Reykjavík
ræddi við blaðamenn á föstudag
og kynnti þeim lítið tæki, sem
kalla mætti eldvara. Þetta er
litið tæki, 7x14x4 sentimetrar.
Ætlast er til þess. að það sé
hengt upp á vegg í húsum, og
komist hitinn yfir visst stig í
námunda við það, gefur það frá
sér nístahdi ýl, svo að fólk vakn-
ar og getur gert slökkviráðstaf-
anir í tima.
Varaslötkkviliðsstjórinn í RvJk
sagði m.a. þetta um tækið og
notkun þess:
„Undanfarið hefur verið mikið
spurt um ýmis öryggistæki, svo
sem aðvörunarkerfi, björgunar-
kaðla og slökkvitæki. Ég taldi
því rétt að óka eftir samstarfi við
blöðin og útvarpið um að koma
þeim upplýsingum til almenn-
ings. sem eldvarnareftir'itið get-
ur gefið um þetta. Við höfum
haft nú um stuttan tíma til at-
hugunar lítið tæki, sem gefur
merki um hættu, ef hitastigið
við það fer yfir 70° C. Á þessu
tæki er lítil fjöður. Ef fjöðrin
hitnar yfir 70° C, færist endi
hennar að snertu, en við það opn
ast straumrás frá rafhlöðu að
flautu, sem gefur frá sér sker-
andi hljóð. Tæki þetta er mikið
notað í bátum nú orðið. Skipa-
skoðun ríkisins krefst þess að
þau séu í hverjum báti og er mér
kunnugt um að það hefur þegar
bjargað einum báti.
Tæki þetta má einnig nota, t.d-
1 miðstöðvarherbergjum húsa.
Tel ég það jafn nauðsynlegt og
stökkvitæki, einkum í timbur-
húsum.. þar sem eldhætta er
mikil.
Tækið á að staðsetja í mið-
stöðvarklefanum, þar sem líkur
eru fyrir að hitinn verði mestur,
en það er undir flestum kringum
stæðum uppi við loft.
Við gerum ráð fyrir, að kyndi-
klefinn sé lokaður og þá er spurn
ingin, heyrist nægilega vel_í tæk-
inu ti1 svefnherbergisins. Ég hefi
undanfarið gert nokkrar athug-
anir með það, og álít, að til greina
geti komið, að tækið verði of
innilokað í klefanum og nái ekki
að vekja athygli. Þetta má bæta.
með því að losa flautuna frá tæk-
inu og staðsetja hana frammi á
gangi. eða jafnvel uppi á næstu
hæð. Varast skal þó að hafa
leiðs^una milli tækis og flautu
lengri en tvo metra vegna þess
að spennan frá rafhlöðunni er
ekki nema 3 volt. Ef lögnin er
lengri, verður spennufallið það
mikið, að flautan verkar ekki.
Einnig er athugandi að setja
tæki upp á fleiri stöðum í timb-
urhúsum en í kyndiWefa, t.d. í
kjallara, stigagöngum eða uppi í
risi, þannig að fleiri en eitt tæki
sé í hverju húsi, því að erfitt er
að benda á einhvern einn stað í
húsinu, þar sem hitinn verkar
fyrst á tækið.
Rafhlöður tækisins eru þær
sömu og mest eru notaðar í vasa-
ljós. og mjög auðvelt um útveg-
un þeirra. þegar endurnýjunar er
þörf. Óvarlegt er að treysta á raf-
hlöðurnar of lengi; þarf því að
fylgjast ve1 með þeim, og séu
þær byrjaðar að bólgna eða leka
vökvanum, þarf þegar að fjar-
lægja þær og fá nýjar- Mögu-
leikar er á að rafhlöðurnar end-
ist í eitt ár eða svo, en ég álít
það of langan tíma til að treysta
á, og vil því ráð^eggja, að endur-
nýja þær tvisvar á ári, t.d. í
septembermánuði og aftur í
febrúar eða marz.
Fullkomnara aðvörunarkerfi er
til, en kostnaður við slíkt kerfi
er það mikill. að ég geri ekki
• Auglýsingastarfsemi
Velvakanda hefur borizt
þetta bréf um auglýsingastarf-
semi hér:
„Er ekki auglýsingaþvargið
hér hjá oss fámennum og fátæk
um komið út í glórulausar öfg-
ar?
Getur þú, Velvakandi góður,
upplýst, hve miklu fjármagni er
ausið í auglýsingu um t.d. eina
bók? Það væri fróðlegt að vita
það. Bækur eru orðnar svo
furðulega dýrar, að það er
hreint ekki fyrir tekjulága
menn að kaupa marga tugi á
ári. En blindur er bóklaus mað-
ur, svo að það er þess vert, að
athugað sé, hvort bækur, sem
hafa menningargildi, mætti ekki
bjóða á skaplegu verði. Annað í
auglýsingabrjálæðinu vil ég
benda á. Vissar reglur gilda um
ráð fyrir. að slíkt kerfi verði
notað í íbúðarhús. Slíkt kerfi er
í tveimur húsum hér í Reykja-
vík, í Miðbæjarbarnaskólanum
við Fríkirkjuveg, og í birgða-
skemmu S.H. við Héðinsveg.
Þannig aðvörunarkerfi er athug-
andi að setja upp í byggingar,
verkstæði eða skemmur, þar sem
mikil verðmæti eru geymd- Kerfi
þau, er að framan greinir, eru
tengd brunaboðaborði Slökkvi-
stöðvarinnar.
Eldvarnareftirlitið í Reykja-
vík er á slökkvistöðinni. Við það
starfa þrlr menn. Hafa þeir yfir-
leitt þurft að sækja á, til að leið-
beina fólki við val og staðsetn-
ingu á s^ökkvi- og björgunar-
tækjum eða öryggisútbúnað á
kynditækjum. Þeir eru reiðu-
búnir að leiðbeina fólki með ör-
yggisráðstafanir gegn eldi. og vii
ég hvetja fólk til að nota sér það.
Hægt er að hafa samband við þá
eða koma skilaboðum til þeirra
í síma 11316. Munu þeir reyna að
hjálpa ti1 að leysa vandamólin
eins og hægt er.
í öllurn kaupstöðum og kaup-
túnum, og einnig í nokkrum
hreppum, eru starfandi eldvarn-
areftirlitsmenn. Yfirmaður þeirra
er Erlendur Halldórsson, Hafnar-
firði, en hann er starfsmaður
brunavarnaeftirlits ríkisins.
Nú fer hættu^egur tími í hönd,
þegar sinubruni stendur sem
hæst. Unglingar og börn fá þá
löngun til að leika sér með eld,
en vara sig ekki á hættunni, sem
því er samfara. Takist þeim ekki
að kveikja eld á víðavangi. fara
þeir heim að húsum eða skúrum,
jafnvel inn í þá, því að þar geng
ur betur að láta lifa á ekispýt-
unum, og vita oft ekki af, fyrr en
eldur er orðinn það mikill, að þau
ráða ekki við neitt, eða skilja
svo illa við eldinn, að neisti
leynist, sem síðar verður að eldi,
er veldur miklum skemmdum.
Ég vil vekja athygli foreldra
á, að gæta þess vel, að börn
leiki sér ekki með eld, þó það
virðist í augnablikinu vera sak-
'aust.
í marzmánuði 1962 var slökkvi
liðið í Reykjavík kvatt út 73
sinnum og var það að langmestu
leyti íkveikju barna og unglinga.
Einnig kom það nokkrum sinn-
greiðslutíma opinberra gjalda
Það virðist öliu vitlegra að t.d.
r íkisskattst j órinn eða annar
einn aðili auglýsi þetta fyrir allt
landið, heldur en fjöldi skatt-
stjóra, bæjarstjóra og oddvita
séu að staglast á þessum ein-
földu reglum, hver fyrir sinn fá
menna hóp.
í alvöru sagt er auglýsinga-
þvargið plága.
-- XXX ------
Vilt þú ekki, Velvakandi góð
ur, birta rök frá þeim aðila, sem
stjórnar því, að tvisvar á ári
hverju er klukkunni breytt?“
— Það fylgir nú einu sinni
nútímaþjóðfélagi, að töluverð
auglýsingastarfsemi er óhjá-
kvæmileg, þótt vera megi, að
hún fari oft út í öfgar. Og erfitt
gæti orðið að fara að flokka
bækur eftir því, hvort þær hafa
SUMIR óttast, að eftir jafn góð-
an vetur og verið hefur hingað til,
hljóti að bregða til hins verra um
veðurlag i vor og sumar. Morg-
unblaðið frétti, að veturinn 1931
— 1932 hefði að veðurfari verið
svipaður því, sem liðið er af þess-
um vetri.
Mbl. sneri sér af þessu tilefni
til Jónasar Jakobssonar, veður-
fræðings. Kvað hann það rétt
vera, að veturinn 1931 — 1932
hefði um margt verið líkur þess-
um. Þá hefði verið heldur kalt
framan af vori, í apríl og maí, en
hlýtt og gott veður síðari hluta
maí. Þó hefði víða verið of þurrt
fyrir gróðurinn, enda úrkoma
20% fyrir neðan meðallag. Hiti
Grundarfirði, 19. marz.
f GÆR þann 18. marz, var bezti
afli Grundarfjarðarbáta á þess-
ari vertíð. Alls bárust á land
165 lestir af sjö bátum. Afla-
hæstur var v.b. Grundfirðingur
II. með 32 tonn. Allir eru þessir
um fyrir, að fullorðnir voru að
brenna sinu, réðu ekki við neitt
og báðu slökkviliðið um aðstoð.
Við sku^um vera þess minnug,
að það er bezt fyrir alla aðila, að
þurfa ekki að kalla á slökkvilið-
ið. og bezta ráðið við því er að
hafa góðar gætur á eldinum.
mismunandi mikið eða lítið
menningargildi. Rétt er aftur á
móti, að draga mætti úr auglýs-
ingum skattheimtumanna, eða
réttara sagt samræma þær.
í þessum dálkum hefur svo
oft verið þráttað um klukkuna
og öll rök verið tínd til bæði
með og móti breytingunum, að
Velvakandi heldur, að það væri
að bera í bakkafullan lækinn að
fara að rifja þetta eilífðar-deilu-
mál enn upp. Þar að auki hefði
það sjálfsagt engin áhrif.
• Reykingar unglinga
X sendir Velvakanda þetta
bréf:
„Mikið hefur verið skrifað og
skrafað um vaxandi vandamál
meðal unglinga. Það er sá löst-
ur, sem sífellt færist í aukana,
að unglingar, bæði drengir og
var 0.4 stig yfir meðallag utn
vorið. Frost var síðast um vorið
28. maí.
Veðurfar frá júní til septem-
ber var yfirleitt gott á landinu.
Hiti var 0.7 gráður yfir meðallag
og úrkoma 20% yfir meðallag.
Sólskin var í Reykjavík 14 stund-
um skemur en meðaltal næstu níu
ára á undan. Nokkrir óþurrkar
voru á Norðurlandi í júlí og suð
vestan lands í ágúst. Hröktust
hey sums staðar af þeim sök-
um, en yfirleitt var sumarið gott
og grasfengur góður.
Niðurstaðan er í því sú, að við
eigum í vændum allgott vor og
gott sumar, ef veðurlagið verður
eitthvað líkt því, sem var fyrir
31 ári.
bátar meff net, og var þetta allt
einnar náttar fiskur.
Mikil atvinna hefur veriff og
er nú í Grundarfirffi og tilfinn-
anleg ekla á vinnuafli til hag-
nýtingar á aflanum, en fátt aff-
komufólk er hér í vetur.
Fiskurinn er ýmist verkaður 1
frost, salt eða herzlu á vegum
tveggja fyrirtækja, Hraðfrysti-
húss Grundafjarðar h.f. og Verzl-
unarfélagsins Grundar h.f.
Inflúenzju hefur litið sem ekk-
ert orðið vart hér, enda hafa
margir verið sprautaðir giegn
henni. — EmiL
telpur, eru farnir að reykja tals
vert þegar á unga aldri. Menn
hafa ekki getað komið auga á
neina leið, til þess að ham'.a
gegn reykingunum, en ég vil
benda á eina, sem einhver áhrif
getur haft. Það væri að banna al
gerlega stykkjasölu á sígarett-
um og jafnvel smávindlum líka.
Þá ynnist tvennt: Smyglaðar
sígarettur yrðu ekki seldar 1
verzlunum, og unglingar byrj-
uðu a.m.k. eitthvað seinna að
reykja. Þeir byrja venjulega á
að kaupa eina og eina í senn
til reynslu og af forvitni.
Á einum skemmtistað í borg-
inni, sem nú er aðallega sóttur
af unglingum, og mér er kunnug
ur vegna starfs míns, tókum við
eftir því, að unglingar rápuðu
mikið út og inn, eftir að skemmt
un var hafin. Við fórum að
grennslast eftir þvi, hverju
þetta sætti, og komumst að þvi,
að þeir voru alltaf að fara út 1
sölubúð, sem er í sama húsi, tii
þess að kaupa sígarettur í lausu.
Inni í salarkynnum veitingahúss
ins sjálfs eru sígarettur aðeina
seldar í heilum pökkum. Þarna
var gátan ráðin, og svona mua
þetta vera algengt".
IVIik.il atvinna
■ Grundarfirði
Vantar tilfinnanlega vinnuafl

BOSCH
Dynamóar
í báta
1,5 kw 32 volt og 3 kw 32 volt
BRÆÐURNIR ORMSSON hf.
Sími 11467. BOSCH