Morgunblaðið - 18.01.1964, Blaðsíða 9

Laugardagur 18. ian. 1964 MORCUNBLAÐIÐ 9
„y , V. ■ 4 • *•_■ -■'■• - --------W
L.andhelgisgæzlumennirnir, sem voru á námskeiðinu í Kaupmannahófn. Talið fra vmstri: Þor-
valdur Axelsson, Andrés Bertelsen, Ólafur V. Sigurðsson, Bjarni Guðbjörnsson, Helgi Hallvarðs-
son, Kristinn Árnason, Sigurður Árnason og Sigurður Sigurðsson. Myndina tók Bjarni Magnús-
son.
Þyrluþilfar Oðins
stækkað í Álaborg
9 starfsmenn Landhelgisgæzlunnar á eld-
varna- og sjólekanámskeiði í Kaupmanna-
höfn
staka þjálfunarstöð fyrir her- og
verzlunarflotann.
Að sögn Helga Hallvarðssonar
stóð námskeiðið i eina viku og
var þjappað saman á þann tíima
æfingum og námsefni, sem venju
lega tekur þrjár vikur að kenna.
Voru varðskipsmenn að æfing-
um frá kl. 8 að morgni til kl. 5
að kvöldi með aðeins 40 minútna
matarhléi.
Meðal þess sem varðskipsmönn
um var kennt var að slökkva eld
í olíu um borð í skipum, auk
ýmissa annarra tilfella varðandi
eld á hafi úti, og loks hvernig
verjast skal er leki kemur að
skipum. Ennfremur voru þeim
kenndar varnir gegn atóm-
árás á sjó.
VARÐSKIPIÐ óðinn kom í fyrra
kvöld til Reykjavikur frá Ála-
borg, en þar hefu. skipið verið
í tæpan hálfan mánuð vegna
breytinga á þyrluþilfari.
Morgunblaðið hefur átt tal við
Helga Hallvarðsson, 1. stýrimann
á óðni, og sagði hann að • varð-
skipið hefði farið til Álaborgar
skömmu fyrir áramót og hefði
ætlunin verið að 1-orna þangað
3. .janiúar. Strax þann dag hefðu
starfsmenn Álaborg Værft hafið
vinnu við stækkun þyrluþilfari
varðskipsins.
Sagði Helgi, að endurbætur
þessar hefðu tekið 13 daga og
nú gætu þyrlur af öllum stærð-
um lent á Óðni og væri það ómet
anlegt vegna þess hlutveirks sem
skipinu væri ætlað að vinna.
„Þann 5. janúar héldum við 9
starfsmenn Landhelgisgæzlunn-
ar, þar af 3, sem höfðu komið
með Óðni til Álaborgar, til Kaup
mannahafnar, en þar áttum við
að fara á námskeið í eldvörnum
og sjólekavömum“, sagði Helgi,
„og voru í hópnum auk mín Óð-
insmennirniir Ólafur V. Sigurðs-
eon, 2. stýrimaður, Kristinn Árna
son, 3. stýrimaður, Bjami Guð-
björnsson, 2. vélstjóri, Sigurð-
ur Sigurðsson, bátsmaður, og
Andrés Bertelsen, háseti, og einn
ig þeir Sigurður Arnason, skip-
taerra, Bjarni Guðbjömsson, yfir
vélstjóri, og Þorvaldur Axelsson,
stýrimaður.“
Helgi sagði, að námskeiðið hafi
verið haldið á vegum danska
sjóhersins að tilhlutan íslenzku
landhelgisgæzlunnar. Fóm æfing
ar fram á Margareteholmen, þar
sem danski sjóherinn hefur sér-
Helgi Hallvarðsson sagði, að
námskeiðið hefði sannað þátt
takendum, hversu mikil nauðsyn
væri á að íslenzkar skipshafnir
fengju tilsögn í bruna- og sjó-
lekavörnum. Þyrfti Sjómanna
skólinn að halda uppi kennslu í
eldvörnum og Landhelgisgæzlan
að þjálfa íslenzkar skipshafnir í
að verjast bruna og leka.
Frumdrög aðteikningu
Norræna hússins
F U N D U R menntamálaráðherra
Norðurlanda var haldinn í Hels-
inki 13. og 14. þ. m. Af íslands
hálfu sóttu fundinn Gylfi Þ. Gísla
son, menntamálaráðherra, og
Birgir Thorlacius, ráðuneytis-
stjóri.
Á fundinum var m.a. rætt um
Norræna húsið í Reykjavík. Voru
lögð fram á fundinum fmmdrög
prófersors Alvar Aalto að teikn-
ingu hússins. í samræmi við til-
lögor þær, sem undirbúnings-
nefnd, sem Bert A. Koch ritstjóri,
var formaður í og samþykktar
voru á sinum tíma í Norðurlanda-
ráði, er gert ráð fyrir, að í hús-
inu verði fyrirlestrasalur, bóka-
safn og lestrarsalur, vinnuher-
bergi í sambandi við bókasafnið,
lítið fundaherbergi, f jögur vinnu-
herbergi fyrir norrænu sendi-
kennarana við Háskóla íslands,
skrifstofuherbergi fyrir Norræna
félagið, kaffistofa, tvö gestaher-
bergi og ibúð fyrir forstöðumann.
Væntanlega kemur prófessor
Alvar Aalto og fulltrúar frá und-
irbúningsnefndinni, sem hefur
húsmálið með höndum, tíl Reykja
víkur á næstunni til viðræðna,
áður en endanlegar teikningar
eru gerðar, og til þess að ganga
frá kostnaðaráætlun um fram-
kvæmdina.
Keðjusöntfvar
HJÁ Ríkisútgáfu námsbóka er
komið út nýtt kennsluihefti í
söng, Keðjusöngvar, 1. hefti,
eftir Jón Ásgeirsaoa., söngkenn-
ara.
SöngSiefti þetta eir það fyrsta
af þrem heftum af Keðjusöngv-
um, seim í ráði er að gefa út.
Mikil vöntun hefur ■verið á
lögum hentugum til kennslu í
tnargrödduðum söng, og er með
útgáfu á Keðjusöngheftum þess
um reynt að bæta að nokikru úr
þessum skorti.
í þessu fyrsta hefti Keðju-
eöngva eru tólf tveggja til
þriggja tóna lög á tveim nótna-
atrengjum og tuttugu 4—5 tóna
lög á þrem nótnastrengjum. Lög
þessi eru samin af Jóni Asgeirs-
eyni, söngkennara, utan tveggja
laga, Kluikkur á bls. 21 og Upp,
upp með söng á bls. 24.
Við niðurröðun laganna hefur
verið farið efir svonefndu
„Tonica-do“ söngkennslukerfi,
sem er mjög gamalt kerfi og
hefur á síðari árum rutt sér til
rúms við söngkennslu í skólum
með góðum árangn.
Þá má geta þess, að hefti þessi
ættu að geta orðið að gagni öll-
um þeim, sem hug hafa á að læra
nótnalestur eða þau undirstöðu-
atriði, sem kynnt verða í heftum
þessum, þótt þau séu einkum mið
uð við námsefni barna á aldrin-
um 7—14 ára.
Nótnateikning og kápumynd
fyrsta heftis eru gerðar af
Guðjóni B. Guðjónssyni.
Prentun Keðjusöngvanna ann-
aðist Litbrá h.f., kápuprentun
Alþýðuprentsmiðjan h.f.
Rætt var um það á ráðherra-
fundinum, að komið yrði á fót
sendikennaraembætti í finnsku
við Háskóla íslands, og lýstu
Finnar áhuga sínum á því máli.
Menntamálaráðherrarnir sam-
þykktu fyrir sitt leyti, að efnt
skyldi til norrænna tónlistarverð
launa, að fjárhæð 50.000,— dansk
ar krónur, er veita skuli fyi’st um
sinn 3. hvert ár.
Þá var rætt um tungumálanám
skeið. Stefnt er að því, að á sumri
komanda verði námskeið á ís-
landi fyrir norska menntaskóla-
kennara, sem hafa á hendi ís-
lenzkukennslu í skólum sínum.
Ennfremur var rætt um nauð-
syn aukinna fjárframlaga til nor-
rænnar samvinnu á sviði menn-
ingarmála.
Fjallað var um nokkur önnu
mál og haldinn fundur me*
Menningarmálanefnd Norður-
landaráðs.
Viötækar
prófanir á
Akureyri, 17. janúar.
FRÉTTAMAÐUR Morgunblaðs
ins átti í dag tal við Jóhann Þor-
kelsson, héraðslækni, og innti
hann nánar eftir berklafaraldri
þeim, sem um getur i nýbirtri
skýrslu hans og upp kom á Akur
eyri i haust.
Hann kvaðst litlu hafa við
greinargerð sína að bæta. Ailt
hefur verið gert scm unnt er til
að komast fyrir faraldurinn og
hefta úfcbreiðslu hans og segja
má með fullri vissu, að það hafi
tekizt.
Engin smithætta stafar frá því
fólki, sem smitazt hefur í haust
enda etr fylgzt mjög nákvæmlega
með heilsu þess. Aðalsmitberinn
mun ekki hafa haft smitberkla
lengur en mánaðartíma, þegar
hann fannst og fyrstu smittilfell-
in komu í ljós hálfum mánuði
eftir að hann kom i Kristneshæli.
Þegar í stað var tekið til skoð-
unar allt það fólk, sem vitað var
að hann hefði haft san.skipti við.
Ferillinn var nákvæmlega rakinn
og fólkið berklaprófað með hálfs
mánaðar millibili og sumt sýndi
fyx-st jákvæða svörun við þriðju
skoðun. Til tilfellanna náðist því
strax og siúkdómseinkenni komu
fram, og hinir sýktu hlutu við-
eigandi meðferð, aðallega lyfin-
meðferð, sem nú er orðin mj! '
árangursrík í upphafi sjúkdóms
svo að segja má, að þeir séu
þegar á batavegi.
Þótt svo skjótt og rækilega
hafi verið gripið í taumana er
ekki full vissa fyrir þvi, að náðst
hafi til allra, sem smitazt hafa.
Þess vegna heftxr verið ákveðið,
að grípa til allsherjar berkla-
prófunar á öllu fólki í þeim hvérf
um í bænum, þar sem smitún
átti sér stað, bæði á ungum og
gömlum. Allir þeir, sem jákvæð-
i,r reynast, verða síðan teknir til
skoðunar. Einnig er ákveðin
berklaprófun í öllum skóhim
bæjarins og þeir nemendur sér-
staklega athugaðir. sem kunna að
hafa orðið jákvæðir sícan berkla
próf fór þar fram í haust. Þessi
berklaprófun er þegar hafin og
verður komin í fullan gang í
byrjun næstu vifcu.
Héraðslæknir tók sérstaklega
fram, að einsikis væri látið
ófreistað að komast fyi’ir þennan
faraldur og engin ástæða að
Þór dró togarann
frá ísafirði
VARÐSKIPIÐ Þór kom skömimi
fyrir hádegi í gær til Reykjavík-
urhafnar með Grimsbytogarann
Port Wale í eftirdragi. Dró Þór
togarann frá ísafirði og tók ferð
in 46 táma. en skipin lentu í
slæmu veðri síðarihluta leiðar-
innar.
Stýrið á Port Wale laskaðist
fyrir nokkru er togarann tók
niðri í ísafjarðarhöfn í vondu
veðri. Hér fer hann í slipp í dag
þar sem skemmdir verða kann-
aðar. Reynast þær ekki miklar
fer viðgerð fram i Reykjavík,
annars verður stýrið tekið af og
togarinn dreginn til Englands.
berkla-
Akureyri
óttast frekari smitunarhættu af
hans völdum. Hins vegar óskaði
hann eftir góðri samvinnu við
þá, sem hér eiga hlut að máli og
skilningi almennings á því, að
hér væri verið að vinna að al-
mannaheill.
— Sv. P.
— ísland
og Noregur
Framhald af 1. sí'ðn.
Fundinn sátu fullti’úar nefndar
Efnaihagsbandalags Evrópu, auk
fulltnia frá þessum löndum:
Austurríki, Belgíu, Bretlandi,
Danmörku, Frakklandi, íslandi,
írlandi, ítalíu, Luxembourg, Hol
landi, Noregi, Portúgal, Spáni,
Svíþjóð, Sviss og V-Þýzkalandi.
Talið er víst, að fuUtrúar 13
þjóða, þ.e. allra aðildar þjóða,
utan Íslendinga, Norðmanna og
Dana, muni leggja til við stjórn-
ir sínar, að gengið verði að þeim
tillögum, sem að ofan greinir.
Samkvæmt þeim yrði fiskveiði-
lögsögunni skipt í tvo hluta,
ytri c>g innri sex mílur.
• Á innra svæðinu yrði um
að ræða sérstaka samninga, eða
réttindi, til handa þeim löndum,
sem vilja koma sér upp nýjum
grunnlínum, sem lokað myndu
fjörðum og öðrum veiðisvæðum.
Þar sem ekki er ixm að ræða
nýjar grunnlínur, gætu viðkom-
andi þjóðir byrjað að halda er-
lendum fiskimönnum utan 6
mílna í upphafi árs 1966. Þar
sem nauðsyn ber til að setja
nýjar grunníinur, þar gætu er-
lendir fiskimenn hins vegrr hald
ið áfraim veiðum ári lengur, þ.e.
til ársbyrjunar 1967.
U Á ytra sex mílna svæðinu,
þá myndi þjóðum, sem fram til
þessa hafa veitt á því svæði,
leyft að halda þeim veiðum á-
fram, svo framarlega, sem far-
ið yrði að lögum um vernd
fiskistofna. Vildi einhver þjóð
koma algerlega í veg fyrir veiði
erlendra áðila innafi 12 mílna þá
væri hæ’gt að kO'ma því á, með
því að halda því fram, að' þjóð-
in byggði afkomu sína algerlega
á fiskveiðum.
Samkvæmt niðurlagsorðum yf
irlýsingar þeirrar, sem gefin var
út í lok ráðstefnunnar, þá yrðu
þó allir samningsaðilar að sam-
þykkja slíkt fyrirkomulag.
• Afstaða Noregs var sú, að
landið gæti ekki átt aðild að
slíku samkomulagi, þar sem það
bryti í bága við yfirlýsta stefnu
í þessum málum.
• Af hálfu íslands var því
hins vegar lýst yfir, að aðild
kæmi ekki til greina, þar eð vel
gæti svo farið að fiskveiðilög-
sagan yrði stækkuð enn, og því
væri ekki hægt að miða við
12 mílur, eða telja slíka lögsögu
lokatakmark.
• Af hálfu brezkra aðila var
lýst yfir ánægju með niðurstöðu
ráðstefnunnar, því að nú hefði
sennilega tekizt að tryggja bann
við veiðum næst brezkum strönd
um. Hins vegar hefði ekki tek-
izt að tryggja veiðar brezkra
sjómanna við Noreg og ísland,
en þeirrar skoðunar gætti meðal
brezkra fiskimanna, að þeir
ættu þar rétt til veiða.
t,
I
Elsku litli drengurinn okkar og bróðir
JÓN HEIÐAR SVEINSSON
andaðist í Landakotsspítalanum hinn 16. janúar.
Marín Guðveigsdóttir,
Sveinn Mattliíasson,
Guðlaugur Birkir Sveinsson.