Morgunblaðið - 18.01.1964, Blaðsíða 10

10
MORCUNBLAÐIÐ
Laugardagur 18. Jan. 1964
Halldór Sigurðsson:
AÐ UTAIM
Q FYRSTA ljósa merki þess,
að Lyndon B. Johnson,
Bandaríkjaforseti, ætli
ekki að fylgja stefnu fyrir-
rennara síns í málum Mið-
og Suður-Ameríku, er hin
ákveðna og að því er virð-
ist, óhagganlega afstaða
Bandaríkjastjórnar til Pan
amadeilunnar.
Fyrir þremur vikum var
þegar gefið til kynna með út-
nefningu Thomasar C. Mann í
embætti aðstoðarutanríkisráð-
herra með Mið- og Suður-
Amerílku sem 9érsvið, að hinn
nýi forseti hyggðist sýna lðnd
unum í þessum heimshluta
meiri festu og óseigjanleika,
æðsti ráðgjafi við undirbún-
ing hinnar miklu aðstoðar-
áætlunar við þennan heims-
hluta, „Alliance of Progress",
fyrst í stjórnartíð Eisenhow-
ers, síðan Kennedys. Ljóst er,
að Mann mun ekki sýna hin-
um ört vaxandi hreyfingum
þjóðernis- og vinstrisinna eins
mikla vinsemd og fyrirrennar-
ar hans í stjórn Kennedys,
t. d. hinn frjálslyndi Adolf
Berle.
Ástæður til þess að John-
son vill endurskoða stefnuna
varðandi Mið- og Suður-Am-
eríku má bæði finna í innan-
og utanríkismálum Bandaríkj-
anna. Vonirnir, sem tengdar
voru hinni nýju stefnu Kenn-
Frakkar hœtta
ekki v/ð tilraunir
Sydney, Ástralíu,
8. jan. (AP).
PIERRE Messmer, varnarmála-
ráðherra Frakka, kom til Sydney
í Ástralíu í dag. Við komuna
sagði hann fréttamönnum að
Frakkar væru ákveðnir í að
framkvæma fyrirhugaðar til-
raunir með kjamorkusprengjur
á Kyrrahafi, en væru þó fúsir
að ræða tilraunirnar við stjórnir
Ástralíu og Nýja Sjálands. Sagði
Messmer að tilraunimar yrðu
gerðar á eyju nokkurri í rúm-
lega 1160 kílómetra fjarlægð frá
Tahiti einhvemtíma á næsta ári.
Messmer sagðist álíta að stjórn
ir Ástralíu og Nýja Sjálands
hafi mótmælt fyrirhuguðum til-
raunum Frakka af ótta við að
þær gætu orðið hættulegar
íbúum ríkjanna. „En,“ sagði
hann „frönsku tilraunirnar
skapa öðrum þjóðum á þessum
slóðum engu meiri hættu en til-
raunir Breta og Bandaríkja-
manna gerðu.1
Lyndon B. Johnson
Ný stefna Bandaríkjanna
í Mið- og S-Ameríku
en gert hefur verið að undan-
förnu. Augljóst er, að forset-
inn telur útnefningu Manns í
embættið mjög mikilvæga, en
Mið- og Suður-Ameríka er sá
heimshluti, sem Kennedy taldi
viðsjárverðastan.
Thomas C. Mann er þekktur
sem hæfur skipuleggjari
stefnu Bandaríkjanna í Mið-
og Suður-Ameríku. Hann var
edys í Mið- og Suður-Amer-
íku hafa brugðizt. Aðstoðar-
áætlunin náði ekki fram að
ganga vegna andstöðu yfir-
stéttanna gegn öllum endur-
bótum og framförum og á und
anförnum níu mánuðum hef-
ur herinn gert byltingu í fjór-
um löndum (Guatemala,
Ecuador, Honduras og Dóm-
iníkanska lýðveldinu). Hafa
þær verið gerðar í þágu ein-
stakra hagsmunahópa í lönd-
unum, í beinni andstöðu við
stefnu stjórnar Kennedys.
Fremur lítill árangur Kenn-
edys í Mið-og Suður-Ameríku
og það hve litla langrækni
hann þótti sýna í afstöðu sinni
til stjórnar Fidels Castro á
Kúbu, vakti mikla gagnrýni
í Bandaríkjunum. Virðist eng-
inn vafi á því, að maðurinn,
sem líklegastur var, að repú-
blikanar byðu fram gegn
Kennedy við forsetakosning-
arnar að hausti, Barry Gold-
water, hygðist nota stefnu
Kennedys í málum Mið- og
Suður-Ameríku óspart gegn
honum, auk kynþáttamálsins.
Goldwater hefur meira að
segja lýst því yfir, að hann
myndi styðja innrás kúb-
anskra útlaga í ríki Castros.
Hvort sem Goldwater verð-
ur frambjóðandi repúblikana
eða ekki, mun hinn núverandi
forseti Bandaríkjanna koma
til móts við almenningsálitið
í landinu með því að hverfa
frá updanlátsstefnunni í mál-
efnum Mið- og Suður-Amer- ■
íku og sýna hörku, sem hin-
um látna utanríkisráðherra,
Foster Dulles, hefði geðjazt
að. —
Fidel Castro mun ekki
skorta umræðuefni meðan
hann dvelst í Moskvu.
Aldrei meiri
veiði í Norðurd
— á þeim 18 árum sem SVFR heíur
leigt ána
í NÝÚTKOMNUM Veiðimanni
er frá því skýrt að alls hafi
veiðzt 1188 laxar í Norðurá i
Borgarfirði á sl. sumri og hafi
aldrei veiðst jafn margir laxar
þar á einu sumri í þau 18 ár, sem
Stangaveiðifélag Reykjavíkur
hefur haft ána á ieigu. Jafnframt
er þess getið að veiði í Norðurá
hafi aukizt mjög mikið síðustu
fimm árin, og er það að miklu
leyti þakkað því, að helgarfrið
unin (varðandi net í Hvítá) var
lengd úr 60 í 84 stundir, er veiði
löggjöfinni var breytt 1957. —
Meðalveiði í Norðurá undanfarin
5 ár hefur verið 984 laxar á ári.
Fluguveiði var á sl. sumri
meiri í Norðurá en nokkru sinni
fyrr, og veiddust nú samtals 465
laxar á flugu, eða rúm 39% af
heildarveiði. Mest veiddist á eft
irtaldar flugutegundir: Blue
Charm (91), Black Doctor (88).
Sweep (39), Blue Doctor (30)
Crosfiled (26) og Thunder and
Laghtning (25). Meðalþyngd
flugulaxanna var 6,81 pnud.
í Veiðimanninum er frá því
skýrt að allmargar sveitir veiði
manna hafi haft ágætt hlutfali
á flugu í Norðurá í sumar, en þó
hafi ein borið af. Á tímabilinu
29. júlí til 1. ágúst hafi sveit
manna fengið alls 89 laxa, þar
af 72 á flugu, eða rúm 80%. Mun
það vera hæsta hlutfall á flugu
sem nokkur sveit hefur náð í
ánni fyrr og síðar.
Varðandi þyngdina veiddist
mest af 5 punda löxum eða 238.
10 punda laxar voru 102 talsins,
12 punda laxar 41, 16 punda 1, og
18 punda laxar voru tveir, og
jafnframt þeir stærstu úr ánni
þetta sumarið.
Af veiðistöðum voru þessir
gjöfulastir: Almenningur (10),
Eyrin (99), Grjótin (93), Myrk-
hylur (89) og Brotið eða Breiðan
(81).
Breytingar á Glanna?
í grein, sem ritstjóri Veiði-
mannsins, Víglundur Möller, rit
ar á eftir skýrslunni um Norð-
urá, er frá því greint að þeir, sem
lengi hafi veitt í Norðurá hafi
veitt því athygli að laxinn hafi
gengið miklu seinna upp Glanna
á síðari árum en hann gerði áður
fyrr. Spyr ritstjórinn síðan hvort
ekki sé ástæða til þess að láta
fara fram athugun á því, hvort
uppgönguskilyrði í fossinum
hafi breytzt til hins verra. Síðan
segir: „Veiðimennirnir hafa auð
vitað mikinn áhuga fyrir því, að
athugað sé, hvort einhverjar
breytingu þurfi að gera á
Glanna, því að svæðið þar fyrir
ofan var fyrir nokkrum árum
gjöfulast þegar leið á veiðitím-
Tveír Akranes-
bálar á síld
AKRANESI, 16. jan. — Tæpt 100
tonn bárust hingað í gær af 17
bátum. Aflahæst var Anna með
10,4 lestir, Sigurður fiskaði 9,1
og Fiskaskagi 7,4. Höfrungur II
kom inn í gærkvöldi með 14 lest
ir og annar útilegubátur Skím-
ir í morgun með 14,5 lestir. Afl-
inn er flakaður og hraðfrystur.
Tveir bátar hér, Haraldur og
Höfrungur II era í dag að skipta
yfir á síldveiðar, en henda í land
lóðabelgjum og færam og taka
nælonnæturnar um borð.
— Oddur
Ráðkassinn í Tjörninni
ÞEGAR ég var leiðsögumaður
með erlendum ferðamönnum var
ég í alvöru oftar en einu sinni
spurður; Er þetta ráðhúsið —
þegar við ókum framhjá heilsu-
verndarstöðinni. Hví var ekki
þeim ágæta húsameistara, sem
skóp þennan eina gimstein nú-
tíma byggingarlistar, falið að
gera aðaldrögin að bæði hag-
kvæmri og listrænni miðstöð
höfuðborgarinnar? Sá kassi, sem
hefur verið kynntur fyrir okkur
sem reisn, er ferkantað ferlíki,
af byggingu að vera — sviplaust
andlaust, litlaust, bragðlaust (en
kannske hagkvæmt?) — með fá-
um orðum sagt hnefahögg fram-
an í listhneigð, skáldskaparelsku
og hugmyndarauð þjóðar, sem
byggir land hrikalegrar náttúru
fegurðar. — Allir, sem koma tii
Kaupmannahafnar, ættu að virða
fyrir sér SAS-bygginguna í hjarta
hinnar fornu höfuðborgar okk-
ar. Ef íslendingar geta horft á
þennan kumbald í fimm mínút-
ur, þá munu þeir einnig geta
elskað tilvonandi ráðhúsið okk-
ar, sem eitt dagblaðanna difðist
að kalla reisn.
Vita menn, að Hafnarhvoll,
sem þó er ekki nema fimm hæða
bygging og þess utan fremur
smár, er reistur á eða í sam-
bland af sand og sjó, og að meira
magn sements þarfnaðist neðan
jarðar en ofan, að sú bygging
„stendur“ aðeins, vegna þess að
hún flýtur, en getur samt ekki
sokkið. — Nú á að gera betur:
ráðkassinn okkar, reisnina, á að
reisa í fúafeni Tjarnarinnar.
Þetta er tæknilega vafalaust
hægt, ef við, • skattborgararnir,
bara pynja út með þeim auka
milljónum, sem þessari reisn
eru samfara.
Minnstu máli skiftir að mínu
áliti, hvort yfirborð Tjarnarinn-
ar stækki eða minnki um nokk-
ur hundruð fermetra vegna
kassasmíðinnar. Og þeir háæru-
verðugu bárujárnsbústaðir, sem
á næstu áratugum eiga að hverfa
úr návist kassans, auðvitað
einnig með ærnum tilkostnaði
fyrir okkur skattgreiðendur,
mundu hvort eða er verða rifnir
í náinni framtíð.
Vitanlega væri ráðhús Reykja
víkurborgar alls staðar betur
staðsett í bæjarlandi en einmitt
París, 16. jan. NTB:
• Pearson í París
Lester Pearson, forsæt'isráð-
herra Kanada var í dag gestur
Georges Pompidou, forsætis-
ráðherra Frakka. Ræddust
þeir við lengi dags, um ástand
. ið í alþjóðamálum, efnahags-
málum, hugsanlegar fjárfest-
ingar Frakka og Kanada o. s.
frv. — og snæddu saman há-
degisverð.
Síðdegis ræddi Peorson við
de Gaulle, forseta.
• Patríarki þakkar
páfa
Páfagarði, Róm, 16. jan.
AP: —
• Páll páfi VI veitti í dag
áheyrn fulltrúa Athenagoras-
ar patríarka í Konstantinopel,
Athenagorasi erkibiskupi
grísk-kaþólskra í Bretlandi.
Afhenti hann páfa þakkarorð
sendingu patríarkans vegna
viðræðna þeirra í Landinu
helga á dögunum.
i Tjörninni. Mundi það jafnvel
ekki sæma sig verst á Melavelli,
eins og Elías Halldórss.on leggur
til. En þar sem höfuðborgin
okkar er að vaxa út í Mosfells-
sveit og mun fyrir aldamótin
sameinast a.m.k. Kópavogi,
fyndist mér viturlegast, að velja
ráðhúsi stað við Bústaðaveg,
heizt á Golfskálahæðinni. Rétt
er það og hjá Elíasi, að tímabært
er að ræða nýja Alþingishöll —
en hún mundi sennilega fá virðu
legasta stæði við rætur Hamra-
hlíðar, við efri mörk Körpúlfs-
staðalands ellegar jafnvel ná-
lægt Álafossi — með útsýni á
Faxaflóa.
Ég skil svo vel ást Helga
Hjörvars á sögustöðunum i
gamla miðbænum og vildi
einnig endilega gera allt til að
varðveita þá. En ráðhús í Tjörn-
inni er einnig af þeim ástæðum
óviturlega staðsett, að þar með
mundu umferðavandamál mið-
borgarinnar enn aukast að mua
Af hverju eigum við að skapa
næstu kynslóðunum ókljúfanleg
umferðavandamál, ef hægt er að
forðast það? Eftir bara 50 ár
mun Reykjavík hafa a.m.k. fjórð
ungs milljón íbúa, og 9/10 hlutar
íbúa hennar munu eiga heima
austan Snorrabrautar. Er borgar
stjórnarmönnum okkar virkilega
fyrirmunað að hugsa fram í tím-
ann og þar með einnig að búa
vel í haginn fyrir komandi kyn-
slóðir?
Og að lokum þetta: Margoft
hefur með réttu verið bent á,
að fjögurra hæða Landssímahús
sé næsta hættulegt lendandi flug
vélum. Hver á nú að trúa því,
að nærri tvisvar sinnum hærri
bygging hér við enda aðalflug-
brautarinnar muni ekki ör-
ugglega valda flugslysum, sem
hingað til nær daglega hefur
verið afstýrt með hársbreidd og
af Guðs mildi einni? Vill þvi
ekki Flugmálastjórnin eyða þess
um efasemdum með því að lýsa
því yfir, að skýjakljúfurinn i
Tjörninni sé engin hætta fyrir
flugumferðina — ellegar verði
auðveldlega „umfloginn" af flug
stjórum okkar?
Haraldur Ómar Vilhelmsson.