Morgunblaðið - 28.01.1964, Blaðsíða 13

Þriðjudagur 28. jan. 1964
MORGUNBLAÐIÐ
31

Betra að gera út bát á sjó
en uppi í Eyrarbakkafjöru
S Ó L I N skein lágt á himni
gegnum toppana á hvítfextum
öldunum og gyllti þá. Tveir
vélbátar gengu upp og niður
á öldunum skammt frá hafnar
garðinum, sem sjórinn gekk
yfir og spýttist eins og hver
upp um'gat á honurrr. Nú stefn
ir annar út um Sundið og virð
ist standa á endum, ýmist
stafni eða stout, en þetta er
leið allra Eyrarbakkabáta
heim og að heiman. Okkur
fréttamönnum Mbl. finnst mik
ið til koma og' höldum að þetta
sé haugabrim. En, nei, nei,
þetta kallast bara svolítill
ruglingur, segja þeir okkur
skipverjar á Kristjáni Guð-
mundssyni AR 15, þeir Ási
Markús Þórðarson, vélstjóri,
og Þórir Kristjánsson, stýri-
' maður, sem eiga bátinn ásamt
Þorbirni Finnbogasyni, skip-
stjóra, en bótur þeirra heitir
eftir föður Þóris, Kristjáni
Guðmundsesyni frá Búðarhús-
um, pft kenndur við Merki-
stein. Kristján var merkur for
maður fyrir austan.
Bátur þeirra félaga er reynd
ar ekki á sjó. Honum hefur
verið komið upp á vagna aftan
í fjórum kraftmiklum bílum
þarna á Eyrarbakkafjörunni
og þessi 60 lesta bátur gnæfir
Sigfús Markússon göltrar um
fjörurnar klæddur sjóbuxum
til að geta vaðið á eftir skip-
unum sínum.
yfir okkur, þar sem við stönd-
um og möstrin ber við himin.
Þetta er reyndar ekki venju-
legur staður fyrir Eyrarbakka-
bát, sem vanastur er að
höggva öldurnar, enda mun
það vera í fýrsta skipti sem
svo stór bátur, er þeir sjómenn
irnir gizka á að vegi um 100
tonn, er fluttur á bílum.
Ástæða þess að vélbáturinn
Kristján Guðmundsson AR 15
er nú kominn á þurrt land og
upp á bíl, er sú, að fyrir rúmri
viku slitnaði hann upp af legu-
færunum og rak upp í fjöru,
farið var að ræða um slíkan
garð, hugmyndin kom fram
1934. Búið sé að kanna stað-
inn og teikna garðinn, en f jár-
skortur komi í veg fyrir fram-
kvæmdir.
— Það er slæmt, því plássið
lifir á útgerðinni, grípur Ási
Markús fram í. Ég trúi á fram-
tíð Eyrarbakka, ekki sízt sem
útgerðarstöðvar. Því til sönn-
unar get ég sagt ykkur, að ég
fluttist hingað frá stærstu ver-
stöð á landinu, Vestmannaeyj-
um. Hér er óplægður akur. _Ég
tel það ekkert guðlqst af
Ási Markús Þórðarson, stýrimaður og Þórir Kristjánsson,
stýrimaður, tveir af eigendum bátsins Kristjáns Guðmundss.
50 lesta báti komið fyrir á bílpöllum. Lengst til vinstri sést
Gunnar Guðmundsson, eigandi* flutningatækjanna og mað-
urinn þriðji til vinstri (með hatt) er Kristinn Guðbrands-
son, forstjóri Björgunar h.f.
þar sem hann fannst morgun-
inn eftir óskemmdur.
— Það er algert kraftaverk
að báturinn skyldi komast ó-
skemmdur upp á sandinn, því
þarna eru klappir. En veður-
ofsinn hefur verið svo mikill
að hann hefur farið upp á
einni báru og líklegt að gamli
maðurinn hafi stýrt honum
upp á sandinn, segir Ási
Markús. Um morguninn urð
um við þess varir að bátur-
inn lá ekki lengur í fjör-
unni, en það sást ekki út ú.r
augum fyrir veðri og sand-
roki. Við fundum hann svo í
sandinum og sáum þegar hann
Valt yfir að hann var ó-
skemmdur.
— Og það hefur glatt ykkar
hjörtu?
— Finnst þér það hokkur
furða. Báturinn er 4 millj. kr.
virði. En það þyrfti ekki nema
10 millj. kr. til að fá örugga
höfn fyrir 8—10 50 lesta báta.
Það er slæmt að svona skuli
koma fyrir, en við getum ekki
legið við bryggju fyrr en
garður er kominn á klapp-
irnar. Hér liggja 16 millj. kr.
virði í bátum á legunni.
Þórir Kristjánsson, sem einn
ig er hreppsnefndarmaður,
segir okkur að langt sé síðan
minni hendi að fullyrða að það
sé eins auðvelt að gera báta-
höfn hér og á Þorlákshöfn.
Vonandi ber þetta óhapp með
Kristján Guðmundsson þann
árangur að við fáum höfn hér
á Bakkanum.
— Og nú fer báturinn ykkar
brátt á sjó aftur.
— Já, ég vil miklu heldur
gera hann út á sjó en þar sem
hann er núna.
Sandurinn eins og sykur
En þó þessi stóri bátur
kæmist fyrir „kraftaverk" ó-
Sikemmdur upp í fjöruna, var
ekki allur vandinn leystur,
því hver mundi koma honúm
ósikemmdum út á rúmsjó aft-
ur. Samábyrgð íslandts á fiski
skipum fékk Björgun htf. í lið
með sér í þessu vandamáli, en
þetta er 43. báturinm, sem
Björgun nær upp, að því er
Kristinn Guðbrandtsson, for-
stjóri fyrirtækisins tjáði okik-
ur. Árið 1958 var minrú bát,
Jóhanni Þorkelssyni, bjargað
þarna skammt frá. Og Krist-
inn segir okkur hivemig farið
er að því að koma Kristjáni
Guðmundssyni aftur á flot.
Þarna hefur 12—14 manna
flokkur unnið í viku, næstum
dag og nótt við að lyfta bátn-
um úr sandinum. Notaðir voru •
márgir lyftarar með samtals
150 tonna lyftikrafti. Sumir
mannanna hafa sofið þarna í
bíl í fjörunni, og skipverjar
hafa hjálpað dyggilega til.
Þetta er ekki mjög erfið björg
un, segir Kristinn, en sandur-
inn er eins og sykur. Og úr
því að alda lyfti bátnum þetta
hátt upp á sandinn, gat auð-
vitað allaf verið hætta á að
aftur gerði slíkt aftaka brim,
svo önnur stór næði honum.
Samábyrgðin fékk fjögur
stór flutningatseki á leigu hjá
Gunnari Guðmundssyni í
Reykjavík. Þetta eru 4 sterk-
ir bílar með 4 vagna, sem sam •
tals eiga að geta borið yfir
hundráð tonn. Bílunum er
raðað við hliðina á bátnum
og honum komið fyrir uppi
á vögnunum. Síðan er ekið
af stað, allir samtaka. Stór ýta
og dráttarbíll toga í yztu bíl-
Framhald á bls. 23.
Verðandi sjómenn á Eyrarbakka fylgdust með björgun bátsins af athygli. Talið frá vinstri:
Stefán Halldórsson, Jón Karl Ragnarsson, Þórður Markússon og Þórður og Rúnar Eiríkssynir.
Athugið að mælitæki bátsins, sem skaga niður úr honum, skemmdust ekki einu siuni, eins og
sést Iengst til hægri.
- Utan úr heímí
Framh. af bls. 12
Kínverzkir þegja —
í frébtuim frá Peking segir,
að kínversk blöð hafi ekki
látið í ljósi álit sitt á því,
®em gerzt hefur að undan-
förnu í Austur Afríku, en
ánægja hefur þó verið ríkj-
andi meðal ráðamanna í Pe-
king, Hinsvegar hafðj það
komið Pekingstjórninni í
nokkuð vandræðalega aðstöðu
að stjórnarleiðtogar viðkom-
andi ríkja, þar á meðai Yomo
Kenyatta sjálfur, skyldu biðja
um aðstoð Breta — „nýlendu-
feúgaranna“, sjálfra. Er ijóst
talið, að meðan Ghou En-lai,
forsætisráðherra Kínverska
Alþýðulýðveldisins er á ferða-
lagi í Afríkú, muni Peking-
stjórnin efeki taka opinber-
lega afstöðu til atburðanna í
AusturAfríku. Hún geti ekki
lýst stuðningi við uppreisnar-
tilraunir nema mteð því að
taka um leið afstöðu gegn
stjórnum viðkomandi ríkja.
Fyrirhugað var að Chou
En-lai kæmi tiil Tanganyika í
lok þessa mánaðar, en heim-
sókninni hefur verið frestað
um óákveðinn tíma, að því er
tilkynnt var í Dar Es Salaam
í dag. Er ekki tilgreint bvex
ástæðan er, en sú tilgáta hef-
ur komið fram, að Chou
En-lai sé ekki um það gefið
að þurfa að þiggja vernd
brezkra hermanna, er hann
heimsæki Afríkuríkin.
í Tanganyilka mun annars
allt með kyrrum kjörum, á
yfirborðinu a. m. k. Brezka
flugvélamóðurskipið „Cent-
aur“ kotm þangað á laugardag
og lá úti fyrir höfuðborginni
um helgina. Brezkir vopnaðir I
hermenn fara í brynvörðum
bifreiðum um götur borgar-
innar og brezkir liðsforingj-
ar hafa þegar tekið til við
endurskipulagningu hersins,
að ósk Nyereres, forseta. Hef-
ur hann hVatt félagsmenn
TONU — flokksins (Tangany-
ika African National Union)
til þess að gefa sig fram tiil
herþjónustu og mynda kjarna
nýskipulagðs hers landsins.
Hefir fjöldi manna orðið við
tilmælum forsetans.
Flestir uppreisnarmenn í
Tanganyika hafa gefið sig
fram við lögreglu landsins
eða brezka liðsforingja og af-
hent vopn sín. Enn er þó leit-
að um það bil hundrað vopn-
aðra manna. Nokkrir hafa ver
ið hanöteknir, grunaðir uim
að hafa staðið fyrir upp-
reisnartilrauninni, og mun
herréttur fjaila um mái
þeirra.
Samfara átökum þessum I
Kenya, Uganda og Tangany-
ika hefur komið til feynþótta-
átaka, einkum aðgerða Afríku
manna gegn innflytjendum
frá Asíu, sem að mestu eru
Arabar.