Morgunblaðið - 15.03.1964, Blaðsíða 6

MORGUNBLAÐIÐ
Sunnudagur 15. marz 1964
75 ára 7 dag:
Eyjólfur Jónasson
bóndi Sólheimum

SÓL.HEIMAR eru innsti bær í
Laxórdal. Segja má, að býlið
'hjúfri sig upp að heiðarvangá,
sem ýmist getur verið svalur eða
heitur. Þar er kostaríkt land og
kjarngóð beit til allra átta. Sil-
ungsveiði í vötnum. Sólskins-
blettur í heiði. Þarna hefur
Eyjólfur Jónasson búið frá 1919.
Hann getur í dag horft um öxl
yfir þrjó aldarfjórðunga, er hann
hefur lagt að baki. Svifléttur á
fæti, síungur í anda, glaður og
reifur, gerir hann mörgum
skömm til, sem yngri eru að
árum. Eftir góða og minnisstæða
kynningu nokkurra ára get ég
ekki látið hjá líða að senda hon-
um stutta afmæliskveðju.
í Dalamannabók segir, að
Eyjólfur sé kunnur hesta- og
tamningamaður. Ekki mun það
ofmælt. Ég ætla, - að hann hafi
gert margan góðan hest úr göld-
um fola, því að hann hefur lagt
sig fram um að kynnast hestun-
um og lært að skilja þá og veit,
að hver og einn þeirra hefur sína
eigin skapgerð og sérkenni. Þá
ber að umgangast eins og hverja
aðra lifandi einstaklinga með
kostum sínum og göllum, En slík
alúð og umhyggja fæst líka oft
endurgoldin í ríkum mæli, því
að „sá drekkur hvern gleðinnar
dropa í grunn, sem dansar á
fákspori yfi'r grund“. — En
Eyjólfur er kunnur að fleiru en
hestamennsku. Hann getur t. d.
sett saman vísu, og hafa ýmsar
stökur eftir hann orðið fleygar.
Sá, sem lengi~hefur búið við
fjölfarinn heiðaryeg, hefur oft
þurft að greiða götu ferðamanna,
leiðbeina þeim og fylgja langan
spöl eða skamman. Það hefur
húsbóndinn i Sólheimum aldrei
talið eftir sér. Það er því engin
furða, þótt eitt af hans aðal-
áhugamálum nú, sé að fá nýjan
Fjölskyldan og
hjúskaparmálefni
á Akureyri
AKUREYRI, 12. marz. Fulltrúa-
ráð verkalýðsfélaganna á Akur-
eyri hefur ákveðið að gangast
fyrir flutningi erindaflokks með
skýringarkvikmyndum um fjöl-
skyldu og hjúskaparmálefni í
samráði við Félagsmálastofnun-
ina í Reykjavík.
Erindin eru fimm og verða
flutt í Alþýðuhúsinu dagana 19-
22. marz. Kvikmyndir verða
sýndar á eftir hverju erindi.
Áheyrendum er heimilt að bera
fram fyrirspurnir um einstöik
atriði umræðuefnanna. En fyrir-
lesarinn, Hannes Jónsson, félags-
fræðingur mun svara. I erinda-
flokki þessum mun hann styðj-
ast við bók sína: Fjölskyldan og
hjónabandið, sem þátttakendur
í námskeiðinu geta fengið keypta
með þriðjungs afslætti.
Aðgangskort, sem gilda að öll-
tim erindunum og kvikmynda-
sýningunum kosta 150 kr. og
verða seld á eftirtöldum stöðum:
Bókabúð Jóhanns Valdemars-
sonar, Bóka og blaðasölunni,
Brekkugötu 5, Skrifstofu verka-
lýðsfélaganna, Strandgötu 7 og
Skrifstofu Iðju, Byggðavegi 154.
og góðan veg -yfir Laxárdals-
heiði. Vonandi fær hann þessa
ósk uppfyllta innan skamms
tíma. Því myndu allir fagna.
Eyjólfur í Sóliheimum er fædd-
ur 15. marz 1889. Foreldrar hans
voru Jónas Guðbrandsson í Sól-
heimum og kona hans Ingigerður
Sigtryggsdóttir. Hann er tví-
kvæntur. Fyrri kona: Sigríður
ólafsdóttir, d. 1925. Börn þeirra:
Ólafur Ingvi, bóndi í Sólheimum,
Ingigerður, húsfreyja á Kjörs-
eyri, Guðnin, húsfreyja í Gufu-
nesi, Una, húsfreyja að Stóru-
Hvalsá. — Seinni kona: Ingi-
ríður Guðmundsdóttir. Börn
þeirra: Steinn og Sigríður Vil-
borg.
Á landinu öllu munu vera til
eigi færri en 20 býli, sem bera
hið gullna heiti: Sólheimar. En
við, sem til þekkjum, vitum, að
við eigum ekki nema einn Eyjólf
í Sólheimum. Það getur enginn
komið í staðinn fyrir hann. Með
gleði sinni og græzkulausum
hlátri getur hann jafnvel látið
„gamla símastaura syngja“, eins
Morðhótanisr
í U.S.A.
Washington, 12. marz. — j
NTB — AP: — j
• Talsmaður bandaríska nt !
anríkisráðuneytisins upplýsti
í dag, að de Gaulle, Frakk-
landsforseta hefði hvað eftir
annað verið hótað lifláti, er
hann dvaldist í Washington
í nóvember sl. vegna útfarar
Kennedys forseta Bandaríkj
anna.

og Tómas segir, og blómin anga
kringum sig. — Á hinn bóginn
hygg ég, að hann búi einnig yfir
óvenju djúpri alvöru og íhygli
hins greinda og reynda manns.
Ég flyt Eyjólfi beztu árnaðar-
óskir og vona, að hann megi sjá
og eignast sem flesta „sólskins-
bletti í heiði“ á komandi árum.
F. Þ.
Talsmaðurinn, Richard Ker
ney, kom fyrir þingnefnd full
trúadeildar Bandarikjaþings,
sem fjallar um frumvarp, er
kveður á um auknar öryggis
ráðstafanir við heimsókn er-
lendra þjóðhöfðingja og
stjórnarleiðtoga til Banda-
ríkjanna. Kerney upplýsti
einnig, að Betancourt, for-
seta Venezuela, og Juan Bos-
ch, forseta Dominikanska lýð-
veldisins hefði einnig verið
hótað lífláti, er þeir heim-
sóttu Bandaríkin fyrr á ár-
inu. Mælti Kerney afdráttar-
laust með umræddu frum-
varpi.
Blöðin voru vart komin út í
gærmorgun, þegar fimm sjón-
varpsnotendur komu hingað og
afhentu formlega eftirfarandi
orðsendingu:
„Velvakandi góður
Heldur þú að ekki hafi hlaktk
að í sumum á föstudagskvöldið,
er í ljós kom að 60 menningar-
vitar hafa skrifað Alþingi bréf
um það að þegar í stað verði
bundið fyrir augu þúsunda al-
þingiskjósenda sem í dag njóta
hins ágæta sjónvarps frá Kefla-
víkurflugvelli.
Ef Atþingi tefcur bréf þetta
hátíðlega, gæti það látið fram
fara á því könnun hve margir
þessara manna hafi sjónvarp á
heimili sínu og teljið losnað
hafi eittJhvað um þjóðmenning-
arræturnar í sjálfum sér, vegna
sjónvarpsins.
Ef þessir menn eru svona
hræddir við hið ameríska sjón-
varp, hvað munu þeir þá leggja
til þegar heimurinn allur, a.m.k
hinn frjálsi sem við viljum til-
heyra, getur notið sjónvarps frá
gervihnöttum, — sjónvarpsend-
urvarpsstöðvum úti í geimnum?
Við þessa 60 menn munu þús-
undir kjósenda sem njóta sjón-
varps segja: Svarið við hinu
bandaríska sjónvarpi er ekki að
binda fyrir augu fólks, heldur
að flýta islenzkri sjónvarps-
stöð. Þið ættuð að beita ykkur
í krafti embættisheita og menn-
ingastarfs fyrir því. Við sem
sjónvarps njótum í dag óttumst
ekki um þjóðerni vort eða
tungu, — eða barna okkar.
5 Sjónvarpsnotendur."
MÉR hefur borizt bréf frá út-
gefanda „Frúarinnar". Hann ér
ekki allt of ánægður með það
hvernig ég skildi við málið í
fyrri viku:
í tilefni af ummælum, sem
birtust í „Velvakanda" höfð
eftir Elku nokkurri Jónsdóttur,
og eins og ummælum „Velvak
anda“ sjálfs, vilja útgefendur
taka fram eftirfarandi: Undan-
farin ár hefur það þótt brenna
við í íslenzkri tímarita- og blaða
útgáfu, að efnisval hefur þótt
vera miðað við heldur lélegan
bókmenntasmekk, enda hefur
verið margt ritað og rætt um
þessi mál.
Þegar ákveðið var að hefja
útgáfu á íslenzku kvennablaði, .
var á það treyst að íslenzkar
konur myndu kunna vel stefnu
breytingu í þessum málum. —
Sumir spáðu illa fyrir þessu
og töldu lagt væri út í vonlaust
verk. Reynslan sýndi að rétt
var að farið. ísienzkar konur
tóku þessari tilraun mjög vel
og gerðust nálægt fimm þúsund
konur áskrifendur á mjög stutt
um tíma. Erlendis eru kvenna-
blöð mjög útbreidd, enda til
þeirra vandað.
Mikill fjöldi kaupenda „Frú-
arinnar“ hafa látið í ljós
ánægju sína með blaðið. Stofn-
kostnaður og útbreiðsla blaðsins
varð hins vegar mikill og verð
blaðsins var upphaflega ákveð-
ið of lágt. Afleiðing þessa varð
að sjálfsögðu fjárþröng hjá út-
gefendum og meira rekstrarfé
ekki fáanlegt.
Pappírsskortur og flutningar
á prentsmiðju gevðu einnig sitt
til að útgáfan stöðvaðist. Útgef
endur ákváðu að halda útgáf-
Unni samt sem áður áfram þar,
sem útbreiðsla blaðsins var orð
in það mikil, að rekstrargrund-
völlur var fyrir hendi. Var nú
ákveðið að gefa út stórt og mynd
arlegt jólablað. Var öllum und
irbúningi lokið er verkfallið
skall á í des. s.l. Til þess að
létta fjárhagsörðugleika blaðs-
ins, var leitað til nokkurra
kvenna um fyrirframgreiðslu á
áskriftargjöldum, sem voru á
þann veg, að greiða skyldi
tveggja ára gjald fyrir þriggja
ára áskrift. Bæði var það, að
fáum var skrifað og tíminn ó-
hentugur, að aðeins um tíu kon
ur gerðust áskrifendur á þenn-
an hátt. Tekið var greinilega
fram í bréfi þvi, sem þessum
konum var skrifað, að þær
gætu fengið endurgreiðslu ef
þær óskuðu, hvenær sem væri.
Rógsherferð sú, sem fyrrnefnd
frú virðist hafa komið af stað
og „Velvakandi“ hefur tekið
þátt í, sennilega í mesta granda
leysi, virðist hafa þann tilgang
einan að gera útgáfustarfsemi
„Frúarinnar", sem tortryggileg-
asta, sennilega í þeim tilgangi,
að koma í veg fyrir áframhald-
andi útgáfu blaðsins. Allar lík-
ur eru fyrir þvi að óskhyggja
þessi nái ekki fram að ganga.
Vill útgef. biðja „Velvakanda“
að koma þeim skilaboðum til
kaupenda og áskrifenda blaðs-
ins að hafa biðlund enn um
stund í fullvissu þess að „Frú-
in“ mun koma út áfram og
áskrifendur munu ekki verða
látnir verða fyrir neinu tjóni.
Nokkrar af þeim konum, sem
gerðust áskrifendur á fyrr-
greindan hátt hafa nú hringt,
eftir að óhróðurskrifin birt-
ust og tjáð sig um að eina
áhugamál sitt í sambandi við
„Frúna" væri það, að blaðið
héldi áfram að koma út. Velvak
andi segir, að útgefendur hafi
fallið frá málshöfðun, og má
lesa milli línanna að til þess
muni þeir ekki hafa treyst sér.
Það er rétt, að orð voru látin
falla um það, ef Mbl. gerði af-
sökun sína á viðunandi hátt.
En með hana varð ég ekki með
öllu ánægður. Upphafsm. þess-
ara skrifa á hins vegar að sæta
ábyrgð.
Er hér aðeins eitt dæmi um
hve óvandvirknisleg íslehzk
blaðamennska er oft og tíðum,
er blaðamenn hlaupa með æru-
meiðandi ummæli í blöð sín, án
þess að kynna sér áður hvort
nokkur fótur er fyrir þeim.
Útgefendur blaðsins vilja að
lokum, um leið og þeir biðja
„Velvakanda" að vera jafnan
velvakandi um það er sannara
reynist, að skila beztu kveðjum
til áskrifenda og velunnara
„Frúarinnar" í von um að
blaðið eigi f framtíðinni eftir að
veita þeim margar ánægju- og
fróðleiksstundir.
Páll Finnbogason.
— ★ —
Eftir að hafa kynnt mér efni
„Frúarinnar" verður ekki ann-
að sagt en það sé sómasamlegt
kvennablað — og víst er um
það, að ekki hefur verið gefið
út állt of mikið af slíku efni
hér á undanförnum árum. Eft-
ir upphringingarnar, sem Vel-
vakandi fékk frá áskrifendum,
varð honum líka ljóst, að þær
söknuðu ritsins.
Ástæðan til þess að Velvak-
andi birti ekki strax ummæli
útgefanda voru einfaldlega sú,
að símanúmer blaðsins svaraði
ekki — og fannst mér það
styrkja ummæli þeirra, sem
hringt höfðu til blaðsins — að
ekki væri 'hægt að ná sambandi
við útgáfuna.
Nú hefur útgefandinn birzt
hér og sent okkur síðan línu,
Er okkur ljúft og skylt að hafa
það, sem sannara reynist — og
vonum, að sannleikur málsins
sé nú ljós. Jafnframt vonum
við, að fyrrgreind skrif hafi
ekki skaðað útgáfuna, en verði
e.t.v. til þess að vekja athygli
á kvennablaðinu og fýlla útgef-
endur þess nýjum kraftL
ÞURRIIlðDIIR
ERli ENDINGARBEZIAR
BRÆÐURNIR ORMSSON hf.
Vesturgötu 3.
Simi 11467.