Morgunblaðið - 15.03.1964, Blaðsíða 28
2Ö
MORGU NSLAÐIÐ
_»•••*«•! , — ' ' . i: •- ■,
Sunnudagur 15. marz 1964
y//EUZABETrf
ÍRP
H ÆLUM
1 — Jú, sérðu hvað gerðist. Það
er í rauninni ósköp einfalt. Hún
og Ballard ætluðu að strjúka
saman. Þau ákváðu því að látast
hverfa. ' Þau fengu sér fölsuð
vegahréf og farseðla til Suður-
Ameríku. En þau vildu skilja
eðlilega við allt saman, með því
að láta dauðan Ballard verða
eftir, svo að ekki yrði frekar að
gert að leita þeirra. Þá þurftu
þau á líki að halda. Kannski hef
ur það verið þessi maður, sem
þú sást við húsið í gser. Ballard
hafði sett honum mót við húsið,
og þá haft vit á að velja daginn,
þegar Gargiulohjónin fóru til
Napólí. En svo varð að koma
þér burt líka, svo að Marguerite
bauð þér heim til sín, og hringdi
meira að segja aftur um morg-
uninn, sem morðið var framið,
til þess að tryggja sér komu
þína. En svo tók hún sjálf bil-
inn, skildi hann eftir efst við
götuna niður að víkinni og fór
svo sjálf og var alian daginn
við klettana þar niðurfrá, þar
sem margir gátu séð hana. Hún
vildi hafa alveg vafalausa fjar-
verusönnun þann tíma, sem
morðið var framið. En auk þess
held ég, að önnur ástæða hafi
verið til þess, að hún gat bein-
línis ekki verið heima hjá sér.
Ég held, að það hafi verið henn
ar bíll, sem Ballard átti að nota
til að sleppa burt. Hann varð
að vera nálægt húsinu hans, til
taks I þegar hann væri búinn að
myrða manninn, færa hann í föt-
in sín, og aka honum upp í gilið
þar sem hann kom honum fyrir.
Ballard gat ekki verið í sínum
eigin bíl, af því að hann varð
að skilja hann eftir í skúrnum,
eins og venjulega. Þú skilur, að
þetta átti að líta þannig út sem
hann hefði bara komið heim og
svo farið í þessa uppáhalds-
skemmtigöngu sína á fjallveg-
inum og svo hefði aðvífandi bíll
ekið yfir hann. Þessvegna var
áríðandi, að hans eigin bíll væri
kyrr í skúrnum. \ En vitanlega
gat Marguerite látið stela frá sér
bílnum sínum, án þess að það
væri sett í nokkurt samband við
hann. Ég er hér um bil viss um,
að þetta var ástæðan til þesS,
að hún var ekki heima, þegar
þú komst til hennar — og líka
til þess, að hún vildi fyrir hvern
mun fá mig út að synda með
sér. Ég átti að koma með henni.
upp úr víkinni og vera vitni að
því, að bílnum hafði verið stol-
ið. En eins og kom á daginn,
varð ég einmitt vitni að því, að
hann var kyrr á sínum stað —
og mér fannst líka einmitt þá,
að viðbrögð hennar væru eitt-
hvað ednkennileg. Venjulega
hefur fólk ekkert á móti því að
finna bílinn sinn þar sem hann
var skilinn eftir! En það sém
hún vissi ekki, var það, að ein-
mitt þegar Ballard var í þann
veginn að fara úr húsinu, greip
einhver annar inn í rás viðburð
anna og myrti hann! Og hún
veit það ekki enn. Hún heldur
að hann sé strokinn og hafi yfir-
gefið hana.
— Veslings Marguerite, sagði
Ruth, og það í fullri alvöru og
án alis háðs, því að henni fannst,
að væri þetta allt satt, hlyti hún
að vera undir ósegjanlegu fargi
eymdarinnar nú. — Ég býst við,
að hann hafi ætlað að senda
henni boð, einhversstaðar frá,
■og segja henni, hvar hún gæti
hitt hann, en það hafi hann ekki
gert og meira viti hún ekki.
Ruth sat stundarkorn orðlaus
og horfði fram hjá Stephen, út
um gluggann, upp í vínekrurn-
ar.
— Nei, sagði hún loksins- —
Það er bæði eitt og annað þessu
til fyrirstöðu.
— Hvað ætti það að vera?
— Jú, það er enginn glæpur
þó að tvær manneskjur vilji
strjúka saman jafnvel þótt öinn-
ur þeirra sé öðrum gift. Engiii
getur bannað þeim það, ef þau
vilja það á annað borð. Þær hafa
enga ástæðu til að látast hverfa
og látast vera dauðar og jafn-
vel fremja morð til þess að
styðja sögu sína. Þau þurfa ekki
annað en taka saman föggur
sínar og fara. En svo er annað
atriði, sem sé kostnaðurinn. Að
því er ég' frekast veit, átti hvorki
Marguerite né Lester neina pen
inga geymda annarsstaðar en
hér í landinu og nú á dögum er
ekki hægt að komast með mikið
fé út úr Ítalíu. Á hverju ætluðu
þau þá að lifa, þegar til Suður-
Ameríku kæmi? Ég trúi því
varla, að þau hafi verið fær um
að lifa á ástinni ög munnvatni
sínu.
— Við vitum ekki nóg um það
enn, sagði, Stephen. — En seinna
finnum við skýringar á öllu
þessu, sem er okkur óljóst nú.
— En hvernig getum við rann
sakað þetta frekar? Við fórum
svo vitleysislega að í gær, að við
getum beinlínis ekki neitt farið
með þetta sem við höfum kom-
izt að.
— Ég er ekki viss um, að það
hafi verið svo mikil vitleysa. En
þó er bara eitt, sem þú verður
að segja mér, Ruth.
— Og þú verður líka að segja
mér nokkuð.
— Hvað er það?
— Varst þú í húsinu seinni
partinn í gær, rétt áður en þú,
komst inn í stofuna og fannst
Lester dauðan og mig inni hjá
honum?
— Nei. Hefur einhver sagt, að
ég hafi verið það?
— Ha, ha. Var ég ekki sniðugur að hrópa: „Allir skipti
um lest?“
— Nei.
— Hvað fær þig þá til að
halda, að ég hafi verið þar?
Hann horfði fast á hana og
Ruth geðjaðist ekki allskostar
að augnaráðinu.
— Ég veit, að það lætur
kjánalega í eyrum, sagði hún,
— en það var út af þessum
eldspýtnastokki. Ég fann hann
á borðinu úti í garðinuim, þegar
ég kom heim frá Ranzi. Og þú
rarst alltaf að gleyma eldspýt-
unum þínum.
— Var það allt og sumt?
Hún jánkaði því.
Hann hló, en það var samt
ekki eins og honum væri
skemmt. — Manstu ekki, að ég
sat góða stund úti í garðinum
í gærmorgun, meðan þú varst
að hafa fataskipti?
— Jú, ég man það vel. En svo
varstu með eldspýtur þegar við
vorum við hádegisverðinn. Það
varst þú, sem kveiktir í hjá okk
ur.
— Það er sjálfsagt rétt, ef
þú segir það. Þú virðist muna
betur smámuni en ég geri.
BYLTINGIN í RIÍSSLANDI 1917
ALAN MOOBEHEAD
Treystu ekki ráðherrunum.
Þeir eru að blekkja þig viðvíkj ■
andi hinu raunverulega ástandi.
Þjóðip treystir þér. Hún hefur
ákveðið að safnast saman við
Vetrarhöllina á morgun kl. 2
e.h. og tjá þér þarfir sínar . . . .
Óttaztu ekkert. Komdu fram
fyrir þjóðina og veittu okkar
aukmjúku bænum móttöku. Ég,
fulltrúi verkamannanna, og fé-
lagar mínir, ábyrgjumst þér
fullt öryggi fyrir persónu þína.
Gapon.
Þetta var ekki nein ein bæn
af mörgum frá mújikunum.
Gapon hafði geysilegt fylgi í
Purliov-verksmiðjunum í Petro-
grad, og raunverulegt vald til
að stýra fjölda-kröfugöngu á
strætum úti. Hvort hann gæti
haft hemil á henni var annað
mál, og Innanríkisráðuneytið
var í vanda statt. Maðurinn, sem
það hafði ýtt undir, var vaxinn
því yfir höfuð, var kominn allt
of langt til vinstri, og að kvöldi
21. janúar leit helzt svo út, að
von gæti verið á alvarlegu upp-
þoti í borginni. Þegar fyrir
skömmu höfðu alvarlegir við-
burðir gerzt í sambandi við
-þrettánda-hátíðahöldin; hinum
wenjulegu fallbyssuskotum hafði
verið skotið frá Péturs- og Páls-
kastalanum, en að minnsta kosti
eitt skotið var með kúlu í, sem
hafði lent skammt frá Vetrarhöll
inni. Þetta getur vel hafa verið
vanræksla af hálfu skyttnanna,
en það gat þó enginn vitað fyrir
víst, og nú var ákveðið að bægja
þessari kröfugöngu frá, með því
að fangelsa Gapon. En hann
fannst hvergi og þá var ekki
annað að gera en safna eins
mörgum lögreglumönnum og
hægt var til borgarinnar, og
bíða svo átekta og sjá, hvað
morgundagurinn bæri í skauti
sér.
Meðan á þessu stóð var Niku-
lás farinn frá Petrograd. Hafi
hann fengið bréf Gapons, svar-
aði hann því að minnsta kosti
ekki, og hvað sem öllu öðru
leið, datt honum aldrei í hug að
fara að taka á móti múgnum
í kröfugöngu til hallarinnar.
Hann fór, ásamt fjölskyldu sinni,
til Tsarskoe Selo, fimmtán míl-
um fyrir utan borgina. Og hann
kom aldrei eftir þetta til dvalar
í Petrograd.
Á tilteknum tíma, 22. janúar
söfuðust saman um 200.000
manns, karlar, konur og börn,
á snjóugum strætunum, berandi
helgimyndir og myndir af keis-
aranum, undir forustu séra
Gapons, og þokuðust í áttina til
Vetrarhallarinnar. Hópurinn
söng „Guð verndi keisarann“ á
göngunni. Gapon bar í hendi
sér bænarskrá fólksins um átta
stunda vinnudag, lágmarkslaun
eina rúblu á dag, enga yfir-
vinnu og um löggjafarþing og
þessa bænarskrá vonaði hann að
geta afhent í eigin hönd keisar-
ans, meðan múgurinn biði í
snjónum úti fyrir höllinni.
Þegar Pétur mikli reisti Petro-
grad, tók hann fullt tillit til
varna staðarins. Miklar breið-
götur liggja líkast rimlum í
hjóli út frá flotamálaráðuneyt-
inu og Vetrarhöllinni á bökkum
Nevu, og af því leiðir, að báðar
þessar byggingar hafa beina
skotlínu eftir aðal-umferðagöt-
um borgarinnar. Svona stræta-
skipun er líka hentug til þess,
KALLI KUREKI
iK-
Teiknari; FRED HARMAN
/
Litli-Bjór er í herbergi sínu, að
| þvo sér fyrir kvöldverðinn og hann
heyrir Stubb heimta gullið af
í Frænku.
| — Hver er þessi maður eigin-
I lega? Og hvemig veit hann, að við
^ höfum fundið gull á búgarðinum?
— Svona, frú, þér fáið tíu sek-
úndur til þess að ná 1 þetta gull og
afhenda mér það. Mér er að verða
órótt — og sá gamli gæti farið að
sýna sig.
— Gamli, ójá, svo hann hefu- þá
ekki getað þagað yfir þessu.
Litli-Bjór læðist að dyragættinni
og hugsar ráð sitt.
— Ég skýt hann með örinni minni
og þá er hann veggfastur! — En ef
ég missi marks, skýtur hann Frænku
— það er víst bezt að ég læðist út
um gluggann og sæki hjálp.
að hersýningar og skrúðgöngur
geti notið sín sem bezt, og þessi
hópur, syngjandi og berandi
myndir, hlýtur að hafa verið
áberandi, er hann kom úr fimm
áttum og lenti á torginu mikla
fyrir framan Vetrarh-öllina.
Einnig getur hópurinn hafa virzt
ógnandi.
Að minnsta kosti virðist gin-
hver hræðsla hafa gripið herfor-
ingjana og lögregluna, sem \eis
arinn hafði boðið út til að taka
móti hópnum, og þeir kölluðu
til múgsins að nema staðar og
dreifa sér. En það var enginn
hægðarleikur að dreifa svona
stórum hópi; verkamennirnir
voru í upplyftingu og héldu, að
þeir þyrftu ekki annað en hitta
keisarann, þá mundi málstaður
þeirra mæta skiiningi. Þegár
þeir svo hélu áfram, hófu dát-
arnir í hallarverðinum skothríð.
Þeir skutu á aðeins tíu til
tuttugu skrefa færi inn í mann-
grúann sem tróðst áfram, æp-
andi, og þarna varð hræðilegt
blóðbað; meira en 500 féllu og
nokkur þúsund særðust. Síðar
mundu þeir, sem eftir lifðu, bezt
blóðið í snjónum og upp frá þess
um degi hefði það verið heimska
af Nikulási að ganga með þá til-
finningagrillu, að hann væri
raunverulega elskaður af vesæl
ustu þegnum sínum — til þess
mundu þeir of vel Blóðuga
Sunnudaginn og líkin, sem lágu
á strætum Petrograd.
Auðvitað varð Nikulás mjög
sleginn af þessum atburðum, og
tilraunir voru gerðar til að bæta
fyrir þá — hann lagði í sjóð, sem
stofnaður var til að hjálpa fjöl-
skyldum hinna föllnu, og síðar
tók hann á móti sendinefnd ú,t-
valdra verkamanna — en ekkért
af þessu hafði neinu veruleg
áhrif. Eftir Blóðsunnudaginn
fóru verkföll, upþot, ókyrrð og
bein hermdarverk sívaxandi.
Hinn 17. febrúar var Serge
Alexandrovich, stórhertogi og
borgarstjóri Moskvu, myrtur úti
fyrir Kreml, og áður en árið var
á enda, höfðu meira en 1500
stjórnarembættismenn verið
myrtir.