Morgunblaðið - 26.08.1965, Blaðsíða 6

6
MORG UNBLAÐIÐ
' Flmmlu’dagur 26. Sgúst 1965
Dr. Ahti Karjalainen
Hefur siglt hraöbyri á úfnum
vötnum finnskra stjórnmála
eir stiómar. Hún sat til 12. sept-
erriibetr 1964, er Dir. Johainines
ViraLadiniein, núverajMÍi farsœtis-
ráðlhtetrra tófkst stjórnanmyndun.
Var stjóm 'hans skipuð sj6 fn.ll-
trúaan Bændaflokiksins, þrern
úr íthatldsfloik!kin/unTi og tveim úr
hvoruim Þjóðanflokfcatnna, hins
finnslfca og ihiins saenska — og aiuk
þess var eiinn raðherra, sémfræð-
ingiuirinai Kal'le Sorkio, aðsitoðar
v-eirtkailýðamiál aráðheirra, sem
Iheiiba átM að vææi síkipaðuir urtan
flok&a en vair reyndaa- meðilimiuir
Finaiska þjóðanfHofcfcsins. Vair
skipaai haais gerð til málamiðlun-
air miili sitjórna Bændaflokksina
og Finnska þjóðarilakiksins,
vegna kröfu hims sáðarnefnda
um að fá þorjá mernn í stjórnina.
UtaairíkisnáðhierTa stjórmar Viro-
laineais vaað sá kunni sérfræð-
ingur finnskra utanríkis oig efna-
ihagsaniál, sem nú heimsæfcir í®-
land, dr. Alhiti Karjadainieai.
talinn sjáltfsagður efltirmaður hinoiar vinsto-i sÓ6,alistis(ku sitjóm
hans. Og áii síðar, nániar tiitekið
Verkföll tvo sólar-
hringa í viku
DR. ATHI Karjalainen, ntan-
ríkisráðherra Finnlands er vænt-
anlegur til Islands í dag í þriggja
daga opinbera heimsókn. Mun
hann dveljast hér ásamt konu
sinni og ferðast um nágrenni
Reykjavíkur og fara norður til
Akureyrar og Mývatns.
Nafn Dr. Karjalainens hefur
verið vel þekkt í finnskum stjóm
málum síðasta áratuginn, enda
þótt hann megi enn heita kom-
ungur maður. Þegar hann ték
við embætti forsætisráðlierra
1962, var hann yngstur Finna,
sem því embætti höfðu gegnt og
með allra yngstu forsætisráð-
herrum heims. Frá þvi 1956 hef-
ur hann til skiptis sinnt ráð-
herrastörfum og stjómarstörfum
í Finnlandsbanka og á enn saeti
þar í bankaráði. Hann er sagður
gæddur fádæma atorku og dugn-
aði og þeim eiginleikum í rikum
mæli að gera sér skjóta grein fyr-
ir kjarna hvers þess vandamáls,
sem fyrir hann er lagt. Þá er
hann annálaður fyrir að vilja
lítt láta á sér hera á opinberum
vettvangi. Hefur kann ekki
tekið virkan þátt í kosningabar-
áttum Bændaflokksins, enda þótt
hann eigi sæti í stjóm hans — og
ekki setið á þingi.
Ahiti KarjaLainen fæddist í
Hirvensaikni, skaanant frá beeai-
uim Mikkieli, árið 1923, soniur
bóarda og smiákiaupmiaains þar. Að
kxkniu eanibættisprótfi í ihagfræði
árið 1946, hóf haam störi sean
blaðaanaðua-, en skömanu síðao-
gerðist hiaoin uipplýsinigafuiUtxúi
Baeoidafllolkksins. Síðaai heflux
harun sigllit hraðbyri í útfniuon
vötnuan finaiskra stjómmála.
Þegar Uhiro Keklkoneai núverandi
flarseti tök við eanbætíti farsætis-
raðlherra árið 1950, réði hann
Karjalainieai sean ritara sinn og
trúnaðarananoi — og á þekn sex
ánuan, seon sú skipan hélzjt — eða
þar tii Kekkonen var kjörinn
forseti — afllaði Karjaiainen sér
gagmgierrar þeikkingar á opinber-
um máilefMum og þróun finnskra
stjóm- og eflnahagsanála.
Þegar Kekikonen vaað forseti
réðist Karjailainen til Finniands-
baenka, en þegar sumarið 1957
var hann skipaður aðsboðar-
fjármálaráðheoTa, aðeins 34 ára
áð aidri. Sagði haoin því embætti
þó lausu vorið 1958, er hamm var
skáx»ðuir baaiikastjóri FinnJands-
baaika. Utn þær rnundir vann
haam að doktorsritgeo-ð sinrni um
stefinu Finniandsba.nka i opinber-
imn fjáranáluan á timahiliiiu
1611—1953 og varði haaia 1959.
1 jaonúar það ár var hanai enn
faaillaður til stjómarstarfla og dkip
aður viðskipta- og iðoaðenmála-
ráðhieo-ra. Fjallaði harnn þá eink-
uan um utanríkisviðákipti Finn-
ktnds, meðal annars uan þær við-
ræður sem þá flóru flraan um
saonbaoid. Fkmiaaids við Fráverzi-
unarsvæðið og hu'gsanlega mynd
un Efnaíhagsbaandaiags Norður-
kunda.
Þegar þáverandi utanrikisráð-
herra, Riaiif Töngren lézt, sumar-
ið 1961, var dr. Karjalainen
13. apríi 1962, varð hann forsætis
ráðherra nýrrar stjórnar, — sean
honuon tókst að mynda eftk
sex vi&na stjónarkreppu. Stóðu
Dr. Ahti Karjalainen.
að þeirri stjóm fknan menn úr
Bændafllokknum, þrik fúiitrúar
fhaildisfllokksins (þar aif tvek
fuMitrúar saantaiba atvinnurek-
enda, sem e&kí áttu sæti á þingi)
tveir fuilltrú'ar Finnsika þjóðar-
flofcksins, tvek fuiiitrúar Sænsika
þjóðanfllokksinjs — og loks þrír
fuiitrúar veaikalýðss'amtakanTia,
seon voiru utaoifllakfca eai taisanenn
Forvitni
Meðal þeirra tímarita, sem
ég gef mér alltaf tíma til að
skoða allvel, eru flugblöðin,
sem Olíufélagið og Skeljungur
senda mér, Esso Air World og
Shell Aviation News.
í vikunni fékk ég nýtt blað
frá Esso og í því var m. a. mikil
grein um Loftleiðir. Þegar ég
var að leggja blaðið frá mér
hringdi Olíufélagið og bað mig
vinsamlegast að endursenda
blaðið, því skeyti hefði komið
frá New York (þar sem blaðið
er gefið út) með óskum um að
reynt yrði að ná inn öllum ein-
tökum, sem send hefðu verið
út — og allt endursent vestur.
Stúlkan, sem hringdi, vissi ekki
neina skýringu á málinu, en ég
lofaði að endursenda blaðið.
Ég fór að velta því fyrk mér
hvort þessi skyndilega innköll-
un á upplaginu ætti rætur að
rekja til greinarinnar um Loft-
leiðk, því þar voru lágu far-
gjöldin greinilega undirstrikuð
og erlend flugfélög hafa gert
eitt og annað til að mæta áróðri
Loftleiða, eins og skiljanlegt er,
þótt íslenzka félagið sé dverg-
ur miðað við stærð margra
ar siaanitakiaama.
í ágúisitiok niæsta ár saigði stjórn
Karjaiainiens atf sér eítix ákafar
deiliur uan laaiidbúnaðarmálin.
Sbóðu þær fyrsit og fremst um
það, hvernig sjá skyldd laaidbún-
aðinum fyrir 90 milljón marka
tökjiulhæikkiun. Fulltrúar verka-
lýðstfélagaaiaia í stjóminaii kröfð-
ust þess, að ríkið sæi lamdtbúnað
inium flyrir styrtkj'Uon, er þessu
nseani, en aðrk ráðhieara töldiu
ef'nahag landskis ekki þola
slika styrfcveitingu og töidu bein-
ar verðhiæfcikanir lari'dbúaiaðar-
afurða óuimtflýjamiegar. Etftk
miagítretkaðar og misheppnaðar
tilrauinir til nýrra stjóruarmynd-
ama tilkynaiiti Kekfconeai forseti,
að haowi tæki ekki laiusaiáí-beiðni
Karj alaimerus til greins og tókst
k*ks, í hyrjuai nórveamber að koma
á fót nýxoi stjórn, áai þátttöku
sósíalista — og var það í fyrsta
simn frá lotoum heimsstyrj taidar -
kmar síðaai.
En stjórai þessi hél2tt ekki
lengi við líði. 17. diesem’ber sama
ár baðst dr. Karjalaineai aftur
laiusnar fyrir sig og róðuneyti
sáitt, etftk deilur milli borgar-
flotokamna út af fyrkthugaðri
hœiktoun tefcju og eáignaskatta.
Tófc Kekkomen forseti þá til
bragðs að síkipa emibættismanna-
stjóa-n utaii floktoa, undir forsæti
Reimo R. Rahito. Var Jaaktoo
Hallama utaairíkisráðlherra þedrr
hinna erlendu keppinauta.
Ég varð forvitinn og hringdi
því í ritstjóra Esso-blaðsins 1
New York og hann var kominn
í símann nokkrum minútum
eftir að ég pantaði símtalið.
Upplýsti hann, að Loftleiða-
greinin stæði ekki í neinu sam-
bandi við innköllun upplags-
ins.
Hins vegar væri það grein
um Esso í Indlandi, sem endur-
skoða þyrfti eða fella niður 1
næsta hefti. En írekari skýr-
ingu sagðist hann ekki geta
gefið.
Ekki sama hvert
hringt er
Hér var bví ekki um stóra
frétt að ræða — fyrir okkur.
Hins vegar þótti mér það all-
merkilegt, að ég skyldi fá síma
samband við ritstjórann í New
York svo að segja samstundis
— og þrátt fyrir að ég hefði
ekki símanúmer hans, aðeins
heimilisfang blaðsins. Eg þurfti
nefnilega að hringja upp í Hval
fjörð um daginn og ég varð og
bíða í meira en hálftíma eftir
samtalinu. Ég efast ekki um.
að fljótlegra er að ná símasam-
EINS og kunnugt er hafa samn-
ingar um kaup og kjör málmiðn-
aðarmanna og skipasmiða ekki
tekizt enn.
Samningaviðræður hafa legið
niðri frá því um miðjan júlí-
mánuð.
Félögin í Málm- og skipa-
smíðasambandi íslands telja
óverjandi að félagsmönnum
þeirra sé synjað um leiðréttingu
á kaupi þeirra og kjörum, og
til þess að knýja á um bætt kjör
hafa þau ákveðið að lýsa yfir
vinnustöðvunum.
Félögin hafa þegar boðað
vinnustöðvanir tvo sólarhringa í
viku hverri, þriðjudaga og
fimmtudaga, og kemur fyrsta
StÖðvunin til framkvæmda
fimmtudaginn 2. september n.k.
Félögin, sem boðað hafa vinnu
stöðvanir, eru þessi: Félag járn-
iðnaðarmanna, Félag bifvéla-
virkja, Félag blikksmiða, Sveina
félag skipasmiða, Sveinafélag
járniðnaðarmanna, Akureyri,
Járniðnaðarfélag Árnessýslu og
Félag málm- og skipasmiða, Nes-
kaupstað.
Önnur sambandsfélög munu
bandi einhvern John Smith i
Ástralíu en Loft Bjarnason í
Hvalfirði. Og e.t.v. gengi hon-
um John Smith í Sidney betur
að fá samband við Hvalfjörð en
okkur hér í Reykjavík.
Sama máli gegnir um póst-
inn. Bréf frá New York berast
til viðtakenda hér eftir tvo til
fjóra daga frá dagsetningu
þeirra. Eskifjarðarpósturinn
getur verið viku á leiðinm til
Reykjavíkur — svo að ekki se
minnzt 4 hin fomu heimkynni
hennar Regínu okkar, sem áður
var á Ströndum — og lesendur
blaðsins kannast vel við. Nú er
hún flutt austur á land svo að
vð fylgjumst ekki jafnvel og
áður með póstflutningunum úr
þeim landshluta. En sú þjón-
usta olli áreiðanlegri engri,
byltingu í póstmálum yfixleitt.
'A Surtseyjar-merkin
Úr því að ég minnist á póst-
inn, þá er ekki úr vegi að geta
þess, að ég hitti hann Rafn
Júlíusson, póstmálafulltrúa, í
Austurstræti í gær og spurði
hann hvernig Surtseyjar-serian
gengi. Hann sagði, að þessi frí-
merki hefðu selzt geysimikið
fylgjast með og hafa samráð uoa
samningagerðina.
Samningamálum þessara fé-
laga var vísað til ríkissáttasemj-
ara um mánaðarmót júni — júll
s.l.
Kaup málmiðnaðarmanna og
skipasmiða er fast vikukaup.
(Frá Málm- og skipasmíða-
sambandi íslands).
Dansleikir
í Ölver
HINIR árlegu dansleikir í ölver
I Hafnarskógi verða haldnir n.k.
laugardags og sunnudagskvöld
og hefjast bæði kvöldin kl. 10.
Dansleikir þessir eru meðal vin-
sælustu skemmtana í Borgar-
firði og fjölsóttir af ungu fóikl
frá Akranesi, Borgarnesi, Reykja
vík og héruðunum á S-Vestur-
landi. Dumbó og Steini frá Akra
nesi munu leika fyrir dansinum
bæði kvöldin. Sætaferðir verða
í Ölver frá BSÍ í Reykjavík,
ÞÞÞ Akranesi og Sæmundi Borg
arnesi. Dansleikirnir eru haldnir
á vegum Sjálfstæðisfélaganna á
Akranesi.
og ekki væri ólíklegt að þau
seldust upp töluvert fyrr ea
eðlilegt hefði mátt telja.
Ekki er að efa, að þessi frí-
merki eru talin prýði í ölluna
frímerkjasöfnum — og ég veit,
að fólk biður oft sérstaklega una
Surtseyjar-merki á bréf sín,
þótt einfaldara sé að taka önn-
ur merki: Þegar um er að ræða
þyngri sendingar, sem þarfnasá
dýrari merkja.
En fólk vill nota Surtseyjar-
merkin vegna þess að því þykir
nýstárlegt og skemmtilegt að
senda þau vinum eða viðskipta-
mönnum.
★ Veðrið
Ekki er veðrið beint
skemmtilegt þessa dagana. Hálf
napurt eins og komið sé frana
í septemberlok. Ég hitti erlend-
an ljósmyndara, sem hér er á
ferð til að safna efni í mynda-
bók um fsland, og hann hafði
ekki verið sérlega beppinn.
Þegar hann var hér í Reykja-
vík var rigning, en sæmilegt
veður fyrir norðan. Hann fór
þangað og var þrjá daga — og
þá rigndi þar allan tímann, en
hér var ágætt veður og sólskin
lengst af. Einn daginn ætlaði
hann til Vestmannaeyja, en þar
var þá vitlaust veður og ekki
fært að fljúga. Óhætt er að
segja, að landið brosi ekki við
hverjum sem er.
AEG
NÝJUNG
TVEGGJA HRAöA HÖGG-
OG SNXJNINGSBORVÉLAR
BræðurnJr ORMSSON h.f.
Vesturgötu 3. — Simi 38820.