Morgunblaðið - 06.11.1965, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ
!
Laugarctagur 6. nóv. 1965
Útgefandi: Hf. Árvakur, Reykjavík,
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Ritstjórnarfulltrúi: Þorbjörn Guðmundsson.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Askriftargjald kr. 90.00 á mánuði innanlands.
I lausasölu kr. 5.00 eintakið.
FRAMTÍÐ
TOGARA UTGERÐAR
'Sl'enn eru að vonum uggandi
út af erfiðleikum togara-
útgerðarinnar, enda liggur
við borð að hún leggist niður.
Ekki bætir úr skák, að yfir-
menn á togaraflotanum hafa
nú hafið verkfall, sem allar
líkur benda til að staðið geti
lengi. Er vissulega hryggilegt
til þess að vita, að yfirmenn-
irnir skuli stöðva togaraflot-
ann, enda þótt samkomulag
hefði verið komið á milli full-
trúa þeirra og útvegsmanna.
Vonandi verður þó fundin
lausn deilunnar, svo að hún
ríði ekki togaraútgerð að
fullu, sem vel gæti hugsast,
ef hún á annað borð færi að
dragast mánuðum saman.
Nýjungar þær, sem reynd-
ar hafa verið í togaraútgerð
í Bretlandi, hafa vakið hér
mikla athygli, og nú er ein-
mitt nefnd íslendinga stödd í
Bretlandi til að kynna sér út-
gerð hinna nýtízkulegu tog-
ara, sem Bretar~ hafa byggt.
Sjálfvirkni þessara skipa ger-
ir það að verkum, kð unnt er
að komast af með miklu færri
menn^en á eldri gerðum tog-
skipa. Enn er að vísu lítil
reynsla fengin af rekstri þess
ara skipa, en hér er um svo
merkt nýmæli að ræða, að
sjálfsagt er að við íslending-
ar fylgjumst sem bezt með
þessum tilraunum og gang-
skör verði síðan gerð að því
að láta byggja slík skip, ef
reynslan sýnir að þau mundu
geta hentað okkur.
En jafnvel þótt ný togskip
kæmi í stað hinna eldri, eru
allar líkur til þess að óhjá-
kvæmilegt verði að heimila
togurum einhverjar veiðar á
ákveðnum svæðum og ákveðn
um tímabilum innan tólf
mílna fiskveiðitakmarkanna
umfram það sem nú er leyft.
Togaraútgerðin hefur um
langt skeið verið ein helzta
undirstaða framfara hér á
landi, og fiskifræðingar hafa
margsinnis bent á, að óhætt
ætti að vera að leyfa takmark
aðar veiðar togaranna í land-
helgi. Ef slíkar veiðar eru
nauðsynlegar til þess að tog-
araútgerðin leggist ekki nið-
ur með öllu, hlýtur að verða
að hverfa að því ráði.
Sá tími getur því miður
alltaf komið að þær veiðar,
sem nú borga sig bezt, dragist
saman, og þá mundu togararn
ir að nýju gegna mikilvægu
hlutverki, enda er sjálfsagt
að íslendingar reyni að hag-
nýta fjarlæg mið þótt fiski-
gengd sé nú mikil á heima-
miðum.
®---——-----------------
FRAMKVÆMDA-
ÁÆTLUN FYRIR
NORÐURLAND
Ðíkisstjórnin hefur falið
Efnahagsstofununinni að
gera framkvæmdaáætlun fyr-
ir Norðurland, en atvinnu-
ástand hefur sem kunnugt er
verið lélegra á Norðurlandi
en annars staðar að undan-
förnu.
í vor var haldin ráðstefna
á Akureyri um atvinnuástand
ið norðanlands og var þar
hreyft ýmsum nýmælum. í
ráði mun að halda fleiri fundi
um þessi hagsmunamál Norð-
lendinga, og síðan mun Efna-
hagsstofnunin gera tillögur
til úrbóta. í undirbúningi eru
einnig víðtækar ráðstafanir
til að efla atvinnulífið úti um
land, og mun miklu fé verða
varið í þeim tilgangi.
Sérstaklega er þýðingarmik
ið að þessu fjármagni verði
skynsamlega varið og því
nauðsynlegt að vanda sem
bezt undirbúning og koma
þannig í veg fyrir handahófs-
kenndar framkvæmdir, sem
e.t.v. yrðu árangurslitlar.
Þess vegna ber að fagna því
að Efnahagsstofnuninni héf-
ur verið falið að gera fram-
kvæmdaáætlun fyrir Norður-
land.
En við gerð slíkrar áætl-
unar, og raunar allar ráðstaf-
anir til að efla atvinnu úti
um landsbyggðina, er nauð-
synlegt að hafa samráð við
athafnamenn og þá, sem mest
skynbragð bera á rekstur at-
vinnufyrirtækja. Og þegar fé
verður varið til að byggja
upp nýjan rekstur, er einnig
nauðsynlegt að einhverjir séu
ábyrgir fyrir þeim rekstri.
Þess vegna er frumskilyrði
að reyna að byggja upp einka
rekstur.
Líklega mundi heppilegast
að styrkja í eitt skipti fyrir
öll fyrirtæki, sem hæfu starf-
rækslu, þar sem atvinnu-
ástand væri slæmt, í stað þess
að setja sig niður suðvestan-
lands. Síðan yrðu fyrirtækin
að standa á eigin fótum og
haga starfsemi sinni þannig
að arður yrði af rekstrinum.
Vonandi hafa þeir, sem falið
verður framkvæmd þess mikil
væga máls, hliðsjón af þessu.
Hve mikils virði er
líf flugfarþega?
— IATA hækkar ábyrgðargreiðslur / 50.000 áali, en
aðeins, þegar um er ab ræða flugfélög, sem aðild eiga
að IATA, og fljúga til og frá USA
FLUGÉLÖG þau, sem að-
ild eiga að IATA, Alþjóða-
sambandi flugfélaga, hafa
tilkynnt, að þau muni fram
vegis bera aukna ábyrgð á
farþegum, sem þau flytja
til og frá Bandaríkjunum.
Hækkunin er allveruleg,
og nemur ábyrgð á þessum
leiðum nú 50.000 dölum á
farþega (um 2 millj. ísl.
kr.), í stað 16.000 dala, sem
hæst hefur verið áður, og
8.000 dala, sem sums staðar
tíðkast enn.
Flugfélög, sem fljúga á-
öðrum leiðum, munu ekki
auka ábyrgð sína, þótt þau
séu meðlimir IATA.
Á hverju ári farast um
1.000 farþegar í reglubundu
áætlunarflugi í heiminum. Er
Varsjársamningurinn var und
irritaður, 1929, var ákveðið,
að greiðslur til ættingja lát-
inna farþega skyldu nema
8.291 dölum (um 350.000 ísl.
kr.), nema í ljós kæmi, og
sannað væri, að slys leiddi af
sérstökurn vanbúnaði eða van
rækslu.
Á þeim árum, sem liðin eru,
síðan Varsjársamningurinn
var undirritaður, hefur þeim,
sem aðild að honum eiga, fjölg
að verulega. Aðildarþjóðir eru
nú 92.
Undanfarin ár hefur gætt
mikillar gagnrýni, einkum í
Bandaríkjunum, á það, hve
lágar bætur eiga að greiðast
ættingjum þeirra, er farast í
flugslysum ($ 8.291). Nokkur
breyting varð þó á 1955, er
45 þjóðir, sem aðild eiga að
samningnum, samþykktu að
tvöfalda upphæðina. Nær
þessi hækkun þó ekki til rúm-
lega helmings þeirra, sem
aðild eiga að samningnum.
Fram til þessa hafa allar
tilraunir til að fá samningn-
um breytt, mistekizt. I síð-
ustu viku tilkynntu Banda-
ríkin, að þau myndu rifta
Varsjársamkomulaginu, í maí
n.k., ef nauðsynlegar breyting
ar á því fengjust ekki gerðar.
Afleiðing þess myndi verða,
áð ættingjar farþega, sem lát-
ast í flugslysum, myndu geta
höfðað sérstök skaðabótamál,
í hverju einstöku tilviki, svo
framarlega, sem málin fengj-
ust tekin fyrir. Þessi tilkynn-
ing Bandaríkjanna hefur vak-
ið mikið umtal víða um heim,
og flugfélög hafa nú sýnt
meiri samningsvilja en áður.
Bandaríkin höfðu látið í
veðri vaka, að yrði Varsjár-
samkomulaginu rift af þeirra
hálfu, myndi ábyrgðin um
stundarsakir hækkuð í 75.000
dali (3 millj. ísl. kr.), en síð-
ar í 100.000 dali (4.3 millj. ísl.
kr.)
Því greip IATA til þess
ráðs, að láta fara fram bréf-
lega atkvæðagreiðslu aðila
sambandsins, um það, hvort
hækka ætti jibyrgðina í 50.
000 dali. Atkvæðagreiðslan
hefur nú farið fram, og eru
úrslit hennar þau, sem ofan
greinir — en greiðslurnar ná,
eins og fyrr segir, aðeins til
flugfélaga, sem fljúga til og
frá Bandaríkjunum. Aðrar
bótagreiðslur verða því ó-
breyttar áfram.
HERFERÐ
CEGN HUNGRI
JJerferðin gegn hungri stend
ur nú sem hæst. íslend-
ingar eru ein þeirra þjóða,
sem búa við hvað bezt lífs-
kjör á okkar tímum. Það væri
því ekki að ófyrirsynju að
þeir létu eitthvað af hendi
rakna til hjálpar bágstöddu
fólki í fátækari og vanþróaðri
ríkjum.
Enginn vafi er á því, að her
ferð gegn hungri á eftir að
bera ríkulegan ávöxt hér á
landi, því að íslendingar hafa
alltaf sýnt það þegar á reyn-
ir, að þeir eru gjöfulir og hafa
löngun til þess að láta aðra
njóta góðs af velsæld sinni.
Þeir peningar, sem safnast
í herferð gegn hungri, verða
notaðir til þess, eins og kunn-
ugt er, að hjálpa fátæku fólki
í Madagaskar, létta byrðar
þeirra og lífsbaráttu. Má það
vera hverjum íslendingi sönn
gleði að fá þannig tækifæri
til þess að láta fátæku fólki í
öðru landi líða betur og vill I geta til að láta eitthvað af
Morgunblaðið hvetja alla sem ' hendi rakna.
Þessí mynd sýnir Harold Wilson, forsætisráffherra Bretlands
er hann gengur ásamt forseta Ghana, Nkrumah og • siffameistara
Ghana, Krobo Edusei út úr biffsal á flug-vellinum í Accra eftir aff
hafa átt þar tveggja klukkustun da viðdvöl á leiff sinni frá Rhóde-
síu.