Morgunblaðið - 20.02.1966, Blaðsíða 8
8
MORGUNBLAÐIÐ
Sunnudagur 20. febrúar 1966
Of lengi í varnaraðstöðu gagn-
vart Evrópu og Bandaríkjunum
Ræða Júlíusar Bombolt,
forseta danska þingsins
á fundi Norðurlandaráðs
í HINUM almennu umræðum
um efnahags- og menningarmál,
sem fram fóru á síffasta fundi
Norðurlandaráðs, flutti Júlíus
Bomholt, forseti danska þinigs-
ins, athyglisverða ræðu um nor-
ræna samvinnu á sviði menn-
ingiarmála. Bomholt var um ára-
bil menntamálaráðherra Dana.
Kæða han.s fer hér á eftir:
í setningarræðu sinni benti
Sigurður Bjarnason réttilega á,
að hingað til hefur Norðuirlanda-
ráði orðið mest ágengt á menn-
ingarsviðinu. Hann benti enn-
fremur á það, að menningarsam-
vinna Norðurlandaþjóða myndi
fá siaukna þýðingu. Þetta e<r
vafalaust alveg rétt. Á síðasta
þriðjungi aldar vorrar, verður
menningarpólitíkin farin að
verða jafn mikilvæg og félags-
málapólitíkin hefur hingað til
verið.
Æskilegt væri, að Norðurlanda
ráð gæti — í framhaldi af lofs-
verðri starfsemi sinni hingað til
— verið í fararbroddi í menn-
ingarviðleitni komandi ára.
Ég hef eindregið mælt með
því, að menningarsjóðurinn fái
hinar umbeðnu þrjár milljónir
króna til umráða á ári. Þetta er
hófleg upphæð, miðað við út-
gjöld til slíkra mála í fjárlögum
landanna — ef henni er jafnað
niður á fimm þjóðir.
í sambandi við fjölmiðlunar-
tæki koma upp ýmsar spurning-
ar, sem krefjast svars. Útvörpin
á Norðurlöndum hafa átt með
sér nána — og að heita má dag-
lega — samvinnu. Engu að síður
væri það æskilegt, ef Norður-
landaráð — t.d. fyrir milligöngu
naenntamálanefndar sinnar —
væri látið fylgjast með því, sem
fram fer og einnig hinu, sem í
undirbúningi kann að vera —
ekki sízt á sviði sjónvarps. Það
gæti orðið mjög gagnlegt, ef full
trúar frá útvörpum landanna
gæti komið til funda við mennta
málanefndina, og þessir aðilar
gætú átt viðræður um hin merk-
ari viðfangsefni. Skýrsla um
slíkan fund, svarandi til rann-
sóknar- og vísindamannafundar-
ins í Helsingfors, gæti áreiðan-
lega verið iþýðingarmikill fyrir
framtíðina.
Knud Thestrup frá Danmörku
hefur vikið að leiðréttingarréttin
um, og í aðalatriðum er ég sam-
mála honum. Ég hef, á viðeigandi
stað og stundu. gagnvart útvarpi
Danmerkur, lagt áherzlu á það,
að verði frjáls vinnusldlyrði inn
leidd, hljóti það að hafa í för
með sér skýrt ákveðna ábyrgð
á hverri einstakri útvarpsútsend-
ingu. Um einstök atriði á þessu
sviði mætti tala langt mál, en
látum nægja að bera fram
ákveðna ósk um, að ábyrgðin
verði ákveðin á fullnægjandi
greinilegan og lögformlegan hátt
— ekki sem hótun, heldur í eðli-
legu samræmi við lýðræðislega
stjórnarhætti vora.
Annars ætla ég ekki að víkja
að hinum mörgu tillögum, sem
síðar munu koma til umræðu á
almennum fundi, en hinsvegar
vildi ég gjarna fylgja úr hlaði
tveimur tillögum, sem í undir-
búningi eru.
í menningarmálanefndinni hef
ég lagt fram tillögu um, að gefin
verði víðtækari skýrsla — en
þó stuttorð um einstök atriði —•
um helztu menningarnýmæli, er
fram koma á Norðurlöndum.
Nú á tímum gerist svo ótrúlega
margt í senn, að erfitt er að
fylgjast með því öllu, jafnvel fyr-
ir áhugamenn um menningarmál.
>að gæti verið gagnlegt, ef hægt
væri að benda okkur á þá við-
burði, sem fela í sér einhverjar
nýungar, og almennt tekið um
þau markmið og leiðir, er fram
koma á hinum ýmsu sviðum
menningarinnar. Til bráðabirigða
höfum við spurt tímaritið Nord-
isk Kóntakt, hvort það mundi,
innan sinna marka, geta leyst
þennan vanda. Af Svía hálfu
hefur Ragnar Edenman, mennta-
málaráðherra, borið fram hug-
myndina um norrænt menning-
artímarit, er gæti birt efni, sem
snertir umræður þser, er fram
fara hér og þar, og oft um merk
efni. Hugmyndin um tímaritið
sýnir, að menn finna þörfina á
einhverskonar lausn.
Og svo er annað: >að var stór-
brotið og djarflegt frumkvæði,
sem hratt af stað útgáfu
norrænnar miðalda-alfræðibókar,
þessa ágæta verks, sem samein-
aði vísindamenn vora í árangurs-
ríkri samvinnu.
Nú hefur danski málarinn
Asger Jom safnað saman efni í
mikið verk um norræna list og
út er komið, sem sýnishorn,
bindi, er fjallar um skánsku
skírnarfontana. Hugsunin að baki
þessu verki er sú, að við eigum
í okkar Narðurlandasögu lista-
verk, sem eiga erindi við Evrópu
og allan heiminn. Ég á ekki aðra
ósk heitari en þá, að við getum
fundið viðunandi leið til útgáfu
iþessa mikla verks. Við höfum
allt of lengi verið í þiggjandi og
varnarafstöðu til hinnar miklu
Evrópu og svo Bandaríkjanma —
að ekki sé minnzt á aðra hluta
heims. Við ættum að taka til
óspilltra málanna í fullvissu um,
að við eigum miklar gjafir, sjálf-
stæðs eðlis, að færa menningcir-
lífi annarra landa.
Málflutningsskrifstofa
Einars B. Guðmundssonar
Guðlaugs Þorlákssonar
Guðmundar Péturssonar
Aðalstræti 6. Símar 1-2002,
1-3202 og 1-3602.
A.P.G.
Benzmdælur
og
benzmdælusett
Mercedes Benz 180, 190, 220.
Ford Taunus 12M, 15M, 17M
Volkswagen 1200, Transporter
Saab 95, 96.
Varahlutaverzl un
*
Jóh. Olafsson & Co.
Brautarholti 2
Sími 1-19-84.
Blaiburðarfólk
vantar í eftirtalin hverfi:
Vesturgata, 44-68 Laugaveg, 114-171
Aðalstræti Túngata
Baldursgötu Framnesveg
Kerrur undir blöðin fylgja hverfunum
SÍMI 22-4-80
heldur fund í Sjálfstæðishúsinu á mánudagskvöldið
21. febrúar kl. 8,30.
D A G S K R Á :
Félagsmál.
Borgarstjórinn Hr. Geir Hallgrímsson flytur
ræðu og svarar fyrirspurnum.
Bolludagskaffi.
Félagskonur takið með ykknr gesti.
Allar aðrar konur velkomnar meðan húsrúm leyfir.
Mætið stundvíslega.
STJÓRNIN.
Frá Englðndi:
Nýjar
fermingar- og vetrarkápur
í f jölbreyttu litaúrvali
teknar fram á morgnn.
BERNHARD LAXDAL
Kjörgarði.
Vorboðafundur
Hafnarfirði
Sjálfstæðiskvennafélagið Vorboði heldur aðalfund
í Sj álfstæðishúsinu mánudaginn 21. þ.m. kl. 8,30 e.h,
Fundarefni:
Venjuleg aðalfundarstörf.
Frú Elín Jósefsdóttir bæjarfulltrúi
talar um bæjarmál.
Spiiað verður Bingó.
Kaffidrykkja.
Vorboðakonur, mætið vel og stundvíslega.
STJÓRNIN.