Morgunblaðið - 07.04.1966, Qupperneq 8

8
MORGUNBLAÐIÐ
Æ53ísazrm
— Lögsaga
Framhald aí bls 1
afs Jóhannessonar prófessors, en
minna mætti á það sem Ólafur
hefði sagt hinn 14. nóvember
1960 á Alþingi: „Vissulega er það
svo, að smáþjóð verður að var-
ast það að ganga svo langt, að
hún geti ekki alltaf verið við því
búin að leggja mál sín undir úr-
lausn alþjóðadómstóla, því að
hún hefur ekki valdið til að
fylgja eftir sínum ákvörðunum
eins og stórveldin. Og þess vegna
hefði að mínu viti, hvert eitt
sport í þessu máli átt að vera
þannig undirbúið, að við hefðum
verið við því búnir að leggja það
undir úrskurð alþjóðadómstóls“.
Þegar hinsvegar ríkisstjórnin
samþykkti að fallast á að bera
hugsanlegan ágreining við Breta
undir alþjóðlegan dómstól, ein-
mitt samkvæmt þessari ráðlegg-
ingu sem Ólafur hefði gefið með
orðum sínum, þá hefði hann tekið
undir áfellisdóm sinna félaga hér
á Alþingi gegn ríkisstjórninni af
þessum sökum. Sæist þá að lítið
væri að leggja upp úr slíkum
málflutningi.
Forsætisráðherra sagði að það
væri ekki einstakt að íslending-
ar hefðu afsalað sér dómsvaldi
yfir íslenzkum borgurum í deil-
um þeirra við íslenzka ríkið,
jafnvel í deilum sem sjálfir ís-
lenzku dómstólarnir væru búnir
að fjala um. Mætti minna á það
að við værum aðilar að mann-
réttindasamningi, sem gerður
hefði verið á vegum Evrópuráðs-
ins. Hefði þessi samningur verið
fyrst undirritaður 1950 og gerð
við hann viðbótasamningur 1952.
Samningur þessi var staðfestur
á Alþingi 1952 í einu hljóði. í
samningi þessum hefði verið fyr-
irvari um það, að dómsvald þessa
erlenda dómstóls, sem sæti suður
i Strassburg, skyldi ekki ná til
lega um það eða gæfu um það
einhliða yfirlýsingu. >að hefði
ekki verið gert af íslands hálfu
fyrr en 1958, á tímum vinstri
stjórnarinnar. Hefði það því ver-
ið sú stjórn sem lýsti því yfir að
ísland skyldi vera bundið af lög-
sögu erlends dómstóls jafnvel í
þrætumáli íslenzks borgara,
sem íslenzkir dómstólar væru
búnir að leiða til lykta í deilu
hans við íslenzka ríkið. Sæti því
illa á þeim mönnum er stóðu að
þeirri stjórn að tala um landráð
og gera lítið úr sjálfstæðishug
annarra, sem féllust á jafn al-
gengt ákvæði 1 framkvæmda-
samningum eins og gerðardóms-
ákvæðið.
Varðandi tímalengd samnings-
ins, þá væri það rétt að ætlazt
væri til, að hann gilti í 25 ár
skilyrðislaust og þó með vissum
breytingarheimildum og gagnað-
ili hefði rétt til framlengingar
um önnur 20 ár. I>að mætti vel
segja um þetta atriði svipað eins
og um rafmagnsverðið, að auð-
vitað hefðum við óskað eftir því
að fá hærra rafmagnsverð og auð
vitað hefðu margir óskað eftir
því, að þessi samningur yrði gerð
ur til eitthvað skemmtri tíma.
Það hefði hinsvegar komið á dag-
inn, að ef menn vildu ná samn-
ingum varð ekki lengra komizt í
þessum efnum heldur en gert
var. Á það hefði verið bent í þess
um umræðum ,sem rétt væri að
hafa í huga, að fslendingar hefðu
auðvitað í hendi sér að taka við
þessu mannvirki fyrr, ef þjóðar-
þörf krefði. Það væri á valdi
þeirra, sem með löggjafarvald
færi hér hverju sinni, að meta
það eftir grundvallarreglum ís-
lenzkra laga og þá ætti gagnað-
ilinn vitanlega bótarétt í stað-
inn. Tímalengd samningsins færi
vita.ilega eftir því, hvað við teld-
um okkur sjálfir vinna við samn
ingsgerðina. Ráðherra sagði, að
líta bæri á þetta mál frá háum
sjónarhól. Það yrði að gera sér
grein fyrir því í ljósi sögunnar
og framþróunar, en ekki ein-
göngu frá dægursjónarmiði. Það
væri trúa sín, að þetta mál hefði
mikla þýðingu fyrir framtíðar-
sögu íslenzku þjóðarinnar.
Þá vék ráðherra að byggða-
vandamálinu og atvinnuvegun-
um. Sagði hann að vissulega
væri islenzkur landbúnaður
þjóðarnauðsyn, en jafnframt
þyrftum við að gera okkur grein
fyrir í hverju hans styrkleiki og
veikleiki lægi. Sama væri að
segja með sjávarútveginn, hann
hefði gefizt okkur vel, en það
hefði líka þurft mikla baráttu til
þess á sínum tíma að fá íslend-
inga til þess að skilja þýðingu
hans. Nú teldi Eytseinn Jónsson
ekki mikið í það varið að fá nýj-
an atvinnujöfnunarsjóð, sem ætti
að fá fjármagn til þess að geta
útvegað svo sem tvo báta á ári
til peirra héraða, sem illa væru
stödd. í þeim landshlutum, sem
þessi sjóður mundi koma til
greina um, væri í hæsta lagi
kringum 50 þúsund manns. — f
ræðu Lúðvíks Jósefssonar hefði
einnig komið fram að við værum
sinnulausir um sjávarútveginn.
Það væri þó staðreynd, að á
stjórnartímabili núverandi ríkis-
stjórnar hefði árleg aukning smá
lestafjöldans í fiskiskipum verið
þrefalt meiri, en hún var er Lúð-
vík var sjávarútvegsmálaráð-
herra.
Að lokum vitnaði ráðherra i
ræðu er Helgi Bergs flutti við
umræður um vantrauststillögu á
ríkisstjórnina og bar hana saman
við ræðu er haldin var á Alþingi
er símamálið var rætt 1905. —
Reyndust þær ræður mjög líkar
að orðalagi sem kemur m.a. fram
í eftirfarandi:
Alþingismaðurinn um símamál
ið 1905: „Fyrir þá, sem vilja vita
vilja þjóðarinnar er eðlilegast að
fresta málinu og gjöra þetta, en
ef menn eru hræddir við, hvað
þjóðin muni segja, þá er eðlilegt,
að þið viljið ekki fresta málinu.
En ég mun greiða atkvæði mitt
með þvi, að málinu sé frestað".
Helgi Bergs um álbræðslumál-
ið 1966: „Ég geri nú ráð fyrir, að
hér fari allt vinsamlega, en ég ef-
ast ekki um, að einnig þessa
litla þjóð getur kveðið upp sinn
dóm yfir þeim, sem ekki vilja
láta að vilja hennar. Ég greiði
nú atkvæði með frestun málsins,
en ef það nær ekki fram að
ganga og ég þykist sjá fyrir for-
lög Karþagóborgar í þessu máli,
þá greiði ég hiklaust atkvæði
með vantrauststilögunni, því af
tvennu illu vil ég þó heldur það,
betra er o. s. frv.
Landrými Keflavikurkaup-
staðar verði aukið
Ragnar Guðleifsson (A) mælti
1 gær fyrir frumvarpi er hann
flytur um stækkun lögsagnar-
umdæmis Keflavíkur. Meðflutn-
ingsmenn hans að frumvarpinu
eru Matthías Á. Mathiesen, Jón
Skaftason og Geir Gunnarsson.
Ragnar sagði m.a. í ræðu sinni
að frumvarpið væri flutt að ósk
bæjarstjórnar Keflavíkur og það
væri samið í samráði við félags-
málaráðuneytið. Brýn nauðsyn
væri að stækka lögsagnarum-
dæmi Keflavíkurkaupstaðar, þar
sem heita mætti að nú væri
alt land innan þess orðið full-
byggt að mörkum Njarðvíkur-
um landið vestan og norðan að
hrepps og svipað væri að segja
mörkum Gerðahrepps. Þar væri
þó enn óbyggt land um 55 hekt-
rar og hefði nokkur hluti þess
lands verið skipulagt fyrir iðn-
að, og einnig væri stór hluti
þess sem væri illa til þess fall-
in að reisa byggingar á.
Þegar Keflavíkurflugvöllur
hefði verið byggður hefði land
verið tekið undir hann um 300
ha. af landi Keflavíkur. Nokkur
hluti þessa lands hefði fengizt
aftur og væri rjú að mestu byggð
ur, en um 220 ha. væru ennþá
í eigu ríkisins og í lögsagnar-
umdæmi lögreglustjórans á
Keflavíkurflugvelli.
Á undanförnum mánuðum
hefði verið leitað eftir því hjá
varnarmálanefnd utanríkisráðu-
neytisins að fá enn til viðbótar
Framhald á bls. 10
Vernd barna og ungmenna
Gylfi Þ. Gísason menntamála-
ráðherra mælti í gær fyrir frum
varpi um vernd barna og ung-
menna. Sagði hann að lög um
þessi mál væru nú nær 20 ára
gömul. Menntamálaráðuneytið
hefði fyrir npkkrum árum skipað
nefnd til að
semja frumvarp
um þessi mál og
hefði það komið
fyrir þingið í
fyrra. Mennta-
málanefnd neðri
deildar hefði
gert á því nokkr
ar breytingar og
deildin verið
nær sammála um afgreiðslu þess.
í menntamálanefnd efri deildar
hefði hinsvegar orðið mikill og
ósamrýmanlegur árgeiningur,
einkum um það atriði er f jölluðu
um vinnutíma barna, en þar
hefði ýmsum sýnst of langt geng
ið. Hefði þessi ágreiningur orðið
til þess að málið fékk ekki af-
greiðslu. Því hefði verið skipuð
nefnd er í hefðu átt sæti full-
trúar úr menntamálanefndum
beggja þingdeilda þau Auður
Auðuns, Ólafur Björnsson, Einar
Olgeirsson, Sigurvin Einarsson
og Benedikt Gröndal sem skip-
aður var formaður nefndarinnar.
Nefndin hefði unnið gott starf
og lagt fram breytingartillögur
sem teknar hefðu verið til greina
við afgreiðslu málsins nú. S. 1.
sumar hefði svo forseti Alþýðu-
sambands íslands snúið sér til
forsætisráðherra og óskað eftir
því að ákvæði um barnavinnu
yrðu sett inn í frumvarp að lög-
um um vinnuvernd. Innan nefnd
arinnar hefði hins vegar ekki
orðið samstaða um áðurnefnd
deiluatriði og stæðu þau atriði
nú óbreytt í frumvarpinu. Sagði
ráðherra að það væri von sín að
takast mætti að afgreiða frum-
varpið nú, þar sem í því fælust
margar ótvíræðar breytingar til
bóta og ákvæði um barnavinnu
Framhald á bls. 10
LOFTUR hf.
Ingólfsstræti 6.
Pantið tíma 1 síma 1-47-73
Styrmir Gunnarsson
lögfræðingur
Laugavegi 28 B. — Síml 18532.
Viðtalstími 1—3.
SKVNPl- A
MYNDIR \J
Templarasumtí 3.
Framköllum og kopierum all-
ar teguntdir af svart-hvítum
filmuiu.
Stækkum og tökum eftir
filmulausum myndum.
Aukin þjónusta, afgreiðslu-
staðir í öllum hverfum
borgarinnar og í Kópavogi.
Látið SKYNDIMYNDIR ann-
ast framköllun og popier-
ingu, komið filmunum á
næsta afgreiðslustað.
Bókabúð
Vesturbæjar
Dunhaga 23.
Bókabúðin Hliðar
Miklubraut 68.
Bókabúðin
Laugarnesvegi 52.
Bókabúðin
Hólmgarði 34.
Bókabúðin
Álfheimum 6.
Biðskýlið
við Háaleitisbraut.
Skátabúðin
Kópavogur:
Verzlunin Hlið
Hlíðarvegi 29 ©g Alfhólsv. 34.
SKYNDIMYNDIR
Templarasundi 3.
Fimmfudagur 7. apríl 1966
109 þúsund kronur
heiðursverðlaun fyrir
Reykjavíkurbækur
Reykjavíkurbækur Árna óla
ritstjóra
Skuggsjá Reykjavíkur, —
Gamla Reykjavík —
Horft á Reykjavík
eru skemmtilegar og fróðleg-
ar og hentugar til fermingar-
og tækifærisgjafa. Öll bindin
kr. 828,- + sölusk.
Aðarax bækur hentugar
til fermingargjafa:
Bólu-IIjálmar
ritsafn í þremur bindum —
kr. 925,- + söluskattur.
Ritsafn Þóris Bergssonar
(82 sögur í þremur binduim)
kr. 1200,- + söluskattur.
Ritsafn Guðm. Daníelssonar
(fimm bindi komin út) kr.
1235,- + söluskattur.
Þjóð í önn
Skemmtilegar og fróðlegar
þjóðlífslýsingar eftir Guð-
mund Daníelsson, kr. 340,- +
söluskattur.
Rit Matthíasar Joehumssonar
Ljóðmæli I. og H.
kr. 700,- + söluskattur.
Leikrit
frumsamin, og leikrit Shake-
spearres, tvö bindi kr. 700,- +
söluskattur.
Sögukaflar af sjálfum mér
kr. 350,- + söluskattur.
Sögur herlæknisins
þrjú bindi kr. 525,- + sölusk.
lslenzkir þjóðhættir
eftir Jónas Jónasson frá
Hrafnagili kr. 315,- + sölusk.
Biblían í myndum
með 121 mynd eftir Gústaf
Döré. Bjarni Jónsson vígslu-
biskup bjó undir prentun,
kr. 415,- + söluskattur.
Nonnabækumar
Ritsafn Jóns Sveinssonar
(Nonna) 12 bindi með mörg-
vun myndum, kr. 1560,- +
söluskattur.
Jack London, ritsafn
Út eru komin 15 bindi, kr.
2127,- + söluskattur.
Ljóðasafn Sigurðar Breiðfjörð
3 bindi kr. 430,- + sölusk.
Ljóðasafn
Guðmundar Guðmundssonar
skólaskálds, 2 bindi, kr. 340,-
4 söluskattur.
Rit Kristínar Sigfúsdóttur
3 bindi kr. 240,- + sölusk.
Orðabækur ísafoldar
Dönsk-íslenzk orðabók kr. 600
+ söluskattur.
Þýzk-íslenzk orðabók, kr. 396
+ söluskattur.
Frönsk-íslenzk orðabók, kr.
395,- + söluskattur.
Etvdurminningar
Sveins Björnssonar
fyrsta forseta Islands, kr. 240
+ söluskattur, sígild bók.
Erill og ferill blaðamanns
Hálfrar aldar Islandssaga eftir
Arna Óla ritstjóra, kr. 360,- +
söluskattur.
1 ís og myrfcrl
eftir Fridtiof Nansen. Ævin-
týraleg hetjusaga úr Norður-
íshafinu, kr. 240,- + sölusk.
Bókaverzlun Isafoldar