Morgunblaðið - 15.07.1966, Qupperneq 12

12
MORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur 15. júlí 1966
— íscrfjörður
Framhald af bls. 11
Flest atkvæði fengu þessir;
þar næst voru 4 atkvæði og það-
an af færri, sem bæjarfulltrúar.
Kaupmaður Ásgeir Ásgeirsson,
fékk 14 atkvæði sem skoðunar-
xnaður reikninganna".
Stefán Bjarnarson, bæjarfógeti,
var sjálfkjörinn oddviti bæjar-
stjórnarinnar, samkvæmt reglu-
gerðinni.
f deildinni, sem helguð er
bæjarstjórninni eru myndir af
öllum bæjarstjórnum á fyrsta
kjörtímabili hvers fógeta, en ár-
ið 1930 hættir fógetinn að vera
oddviti bæjarstjórnar og ráðinn
er bæjarstjóri. Eru myndir af öll
um stjórnunum frá þeim tíma
og til núverandi bæjarstjórnar,
sem kjörin var í vor. Síðasti odd-
viti bæjarstjórnar, sem jafnframt
var bæjarfógeti var Oddur G.
Gíslason, en fyrsti bæjarstjóri
var Ingólfur Jónsson, lögfræðing
ur. Núverandi bæjarstjóri er Jó-
hann Einvai'ðsson.
Þróun bæjarins
Stærsta deildin á sýningunni
•r helguð þróun bæjarins. >ar
má sjá gamlar vinnuteikningar
enn er í notkun aðallega fyrir
tilstuðlan Vilmundar Jónssonar,
landlæknis. Myndir eru af nokkr
um héra'ðslæknum eða þeim
Davíð Scheving Thorsteinsson,
Kristjáni Arinbjarnar, Bjarna
Sigurðssyni og núverandi lækni
Úlfi Gunnarssyni.
Íþróttalíf
í deild 12 eru sýndar íþróttir
og útilíf, en svo sem kunnugt er
standa Ísfirðingar mjög framar-
lega í skíðaíþróttum. Myndir eru
frá skíðalífi í Seljalandsdal
skammt fyrir innan kaupstað-
inn, þar sem skíðalandsmótið var
sl. vetur. Þá má geta þess, að
áætlað er að halda íþróttaþing
íþróttasambands íslands í sept-
ember næstkomandi á ísafirði og
er það gert í tilefni hundrað ára
afmælisins.
Fyrir allmörgum árum lét bær
inn gera sundlaug í Reykjanesi,
en þar er jarðhiti. Er héraðsskól-
inn var stofnsettur þar varð svo
þessi sundlaug tillag bæjarins
til skólans, sem nú rekur laug-
ina. Laugin er ein af þremur
stærstu sundlaugum á landinu
um 50 m löng og þar má segja
að veri'ð hafi miðstöð sund-
kennslu á Vestfjörðum.
igaasgatMtaaa
Þetta er elzta hús á fsafirði. Það er í Neðstakaupstað og er reist
1734 og þar af Ieiðandi elzta hús landsins. Húsið er nú og hefur
lengst af verið vöruskemma.
frá dögum Björgvinarkaup-
mannanna, sem komu til fsa-
fjarðar 1788 eins og áður er get-
ið. Myndir eru af kaupstaðnum
og er sú elzta frá því um 1870.
Var þá hafís inn á firðinum og
mikili snjór í giljunum í fjallinu
og í Naustahvilft. Þá er þar önn-
ur gömul mynd frá því um alda-
mótin. Á þeirri mynd sést vart
snjór, enda var árferði mjög gott
á ísafirði þá.
Fjórða deildin á sýningunni er
um opinberar byggingar. Þar er
t.d. mynd af verzlunarhúsi tví-
lyftu með risi og er öll framhlið
hússins úr gleri. Mun þetta hafa
verið með glæsilegri verzlunum
landsins um 1916, en þá var hús-
ið byggt. Voru sölubúðir á tveim-
ur hæðum, er hinar Sameinuðu
islenzku verzlanir ráku. Síðar
var glerveggurinn fjarlægður og
nú er húsfð aðsetur Pósts og
síma á ísafirði. í þessari deild
eru og loftmyndir af fsafjarðar-
kaupstað, teknar úr þyrlu Land-
helgisgæzlunnar.
Skólabyggingar og sjúkrahús
Ein deildin nefnist Skólabygg-
ingar og sjúkrahús. Eru þar
myndir af merkum skólastjórum
á ísafirði og af fyrsta skólanum,
sem byggður var 1876 og standa
aemendur ásamt kennurum fyr-
ir dyrum úti. Þar er mynd af dr.
Birni Bjarnasyni frá Viðfirði, er
lengi var skólastjóri, séra Bjarna
Jónssyni, en hann var skólastjóri
barnaskólans, áður en hann varð
dómkirkjuprestur í Reykjavík og
þar kynntist hann konu sinni frú
Áslaugu Ágústsdóttur, sem er bor
in og barnfædd á ísafirði. Þá er
og mynd af Birni H. Jónssyni,
skólastjóra.
Þá er þar gömul mynd af
fyrsta sjúkrahúsinu á staðnum.
Þar bjó systir Ásgeirs Ásgeirs-
sonar kaupmanns, Kristín Ás-
geirsdóttir og hafði tvö sjúkra-
rúm og tók sjúklinga fyrir Þor-
vald Jónsson, héraðslækni. —
Sjúkrahús var fyrst reist á ísa-
firði 1897 fyrir gjafa- og sam-
skotafé. Árið 1925 var svo reist
hið glæsilega sjúkrahús, sem

Barnaskólinn á ísafirði, sem byggður var 1876
Heimsóknir
Heimsóknir forseta, forsætis-
ráðherra og konunga heitir deild
nr. 13. Þar má sjá myndir frá
ví, er Friðrik VIII heimsótti
afjörð árið 1907. Þá eru mynd
ir frá heimsókn Friðriks ríkis-
arfa og konu hans Ingiríðar prins
essu og myndir frá heimsókn
Staunings, forsætisráðherra Dana
og Alsing Andersens hermála-
ráðherra rétt fyrir byrjun síð-
ari heimstyrjaldar. Stauning var
mikill jafnaðarmaður og töldu
menn á þeim árum að hann
heimsótti ísafjörð aðallega vegna
þess, að hann gekk þá undir
nafninu „rauði bærinn", enda
fóru jafna'ðarmenn með völd þar
í um 25 ár.
Mennirnir, sem settu upp sýninguna. Til vinstri er Ingvi Hrafn
Magnússon og til hægri aðstoðarmaður hans, Birgir Úlfsson
iiiii
gmm. pil ■ ■
tiilt

v •
3 i
vfmm. —i

r
: ^ tírrS; «hww ■**' ?■**/*>*» ...
<WWfo »r
>'2
..'

Vinnuteikningar af Björgvinarhúsunum frá 1734
Deild 14 nefnist borgarar. Þar
má sjá myndir af ýmsum góð-
borgurum frá fyrri tíð. Þar eru
skáldin Jónas Guðlaugsson og
Guðmundur Guðmundsson. Einn
ig eru myndir frá útreiðartúr-
um og skógarferðum, sem Ásgeir
Ásgeirsson, yngri, kaupmaður,
gekkst fyrir. Ásgeir Ásgeirsson,
faðir hans, var jafnframt því að
vera kaupmaður skipstjóri. Hann
var lengi endurskoðandi bæjar-
reikninga kaupstaðarins og átti
þar af leiðandi ekki sæti í bæj-
arstjórn. Hann andaðist _ árið
1877 og tók sonur hans Ásgeir
við verzluninni og blómgaðist
hún mjög undir stjórn hans. Ás-
geir yngra er þáð að þakka að
til er mynd af Carl Ernst Alex-
Frá deildinni, er fjallar um útgerð. Þar má sjá þróun þilskipaflota ísfirðinga frá upphafi
ander Fensmark einum frægasta
bæjarfógeta og oddvita bæjar-
stjórnar ísafjarðar. Lét Ásgeir
jafnan taka myndir í ferðalög-
'um, sem hann efndi til. Fens-
mark var bæjarfógeti árin 1879
til 1884, en þá var hann dæmd-
ur frá embætti fyrir sjóðþurrð,
afplánaði refsingu sína í Reykja-
víki en fluttist aftur til ísa-
fjarðar og dó þar saddur líf-
d-aga 1899 64 ára að aldri.
I þessari deild má og sjá ýmsa
söngflokka og þar er m.a. mynd
af fjórðungsþingi Vestfjarða o. fl.
Bækur og blöð
Fimmtánda deild sýningarinn-
ar er um bækur og blöð. Þar er
m.a. sýnt fyrsta eintak Þjóð-
viljans er Skúli Thoroddsen gaf
út. Kom það út 30. október
1886. Þá er einnig sýnd fyrsta
bókin, sem gefin var út á ísa-
firði, Hávarðar saga _ fsfirðings
svo og markaskrá ísafjarðar-
sýslu, Jón Arason eftir séra Matt
hías o. m. fl. Þá má nefna sýnis-
horn af smærri prenbun á fsa-
firði eins og t.d. Sorgarljóð um
þá er fórust í snjóflóðinu í Hnífs
dal 18. febrúar 1910, en þá fór-
ust 18 manns.
Næsta deild nefnist fiski'ðnað-
ur og fjallar aðallega um salt-
fiskvinnslu; Hannes Hafstein
sagði um ísafjörð, að þar væri
„saltfisksins Eldorado“, enda ber
hér mest á myndum af saltfiski,
sem breitt hefur verið til þerris
í sólinni. Þá eru myndir af sild-
arsöltun. Á fjórða áratugnum
var gríðarmikil síldveiði við Vest
firði og mest síld barst á land á
ísafirði árið 1934. Þó veiddist
sæmilega allt fram til ársins
1945 og eitt árið kom fyrir, að
túnfiskar slæddust með síldinni.
Sérkenni Vestfjarða í sam-
bandi við sjávarútveg er tví-
mælalaust rækjuveiðin eða
kampalampavei'ðin eins og roskn
ir menn myndu nefna hana. Það
var Norðmaður Simon Olsen að
Framhald á bls. 14