Morgunblaðið - 27.08.1966, Blaðsíða 17

Laugardagur 27. Igílst 1968
MORGUNBLAÐIÐ
17
Sextugur í dag:
Siffurcftsli Kjart-
ansson,
- Siglufjörður
Framhald af bls. 10
hefur viljað starfa hér alla
tíð.
Það er líka ánægjuefni í
sambandi við sjúkrahúsbygg
inguna, að ýms félagssamtök
hér hafa lagt fram stórfé til
hennar og má þar sérstak-
lega geta Kvenfélags sjúkra-
hússins, en markmið þess
hefur verið fyrst og fremst
að stuðla að þessari bygg-
ingu. Hefur félagið lagt fram
nokkuð á aðra millj. kr. til
byggingarinnar.
Þá er næst að geta dýpkun
•rframkvæmda í Siglufjarð-
arhöfn, ea þær eru fyrst og
fremst við það miðaðar, að
hið nýja skip geti lagzt hér
að bryggju. Þeim fram-
kvæmdum er nú að ljúka, en
þær kostuðu um 314 millj.
kr.
Hvað aðrar framkvæmdir
snertir, þá má geta þess, að
Kaupfélag Siglfirðinga hefur
nýlega tekið í notkun stórt
og nýtízkulegt verzlunarhús
og að bygging nýs póst- og
símahúss er á lokastigi. Ný-
lokið er endurbyggingu á
löndunarbryggju Síldarverk-
smiðju ríkisins, sem er mik-
ið mannvirki og fyrirhuguð
er stækkun á niðurlagning-
arverksmiðju Síldarverk-
smiðju ríkisins. Af íbúðar-
byggingum eru hér í smíðum
nú 10 nýjar íbúðir.
Bættar samgöng-
ur skapa ný skil-
yrði fyrir
iðnrekstur
a Siglufirði
í sambandi við síldarflutn-
inga til vinnslu á Norður-
landshöfnum, þá er rétt að
undirstrika alveg sérstak-
lega, að tilraunin með Þor-
stein þorskabít á sl. sumri
færði heim sanninn um, að
hægt er að flytja síld til sölt
unar óskemmda langar leið-
ir. Hér eru eins og fyrr er
getið möguleikar til þess að
salta síld á 20 söltunarstöð-
um og þar af leiðandi mikill
áhugi á því, að slíkir sildar-
flutningar geti hafizt. Frek-
ari framkvæmdir hafa hins
vegar stöðvazt af þeirri
ástæðu, að eftir tveggja ára-
tuga meiri eða minni síld-
veðibrest fyrir Norðurlandi
er fjárhagsgeta síldarsalt-
enda mjög lítil og þyrfti þar
að opna einhverjar nýjar
leiðir til fjármagnsútvegunar
í þessu skyni, en það skiptir
miklu máli þjóðhagslega, að
síldin verði söltuð fremur en
brædd, því að útflutnings-
verðmæti saltaðrar síldar
er nálægt þrefalt á við út-
flutningsverðmæti bræðslu-
síldar, auk þess sem saltsíld-
in skapar miklu meiri vinnu
í landi. Leggja verður aukna
áherzlu á að fullvinna salt-
síldina í stað þess að flytja
hana út sem hráefni, eins
©g verið hefur undanfarin
fimmtíu ár og ber að fagna
þeim vísi í þessa átt, sem
niðurlagningarverksmiðjur
S.R og Egils Stefánssonar
eru.
Framleiðsluiðnaður annar
en sá er vinnur úr sjávarafla,
er hér naumast fyrir hendi.
í því sambandi er rétt að
vekja athygli þeirra iðnrek-
enda, sem starfsemi sína hafa
á Faxaflóasvæðinu og eiga
þar að stríða við vinnuafls-
skort og dýrt húsnæði, á því,
að að bættar samgöngur við
Siglufjörð skapa ný skilyrði
fyrir iðnrekstri hér og að
hér er ónotað húsnæði fyrir
hendi og tilkoma atvinnu-
jöfnunarsjóðs og fram-
kvæmdaáætlunar Norður-
lands skapi nýja lánamögu-
leika varðandi staðsetningu
iðnfyrirtækja á Norðurlandi.
Sigurgísli Kjartansson bóndi,
Völlum í Ölfusi er sextugur í
dag. Hann er fæddur 27. ágúst
1906 á Völlum og hefur alið
sinn aldur þar. Móðir hans
Gíslína Gísladóttir býr með
syni sínum, en faðir hans Kjart-
an Markússon, er látinn fyrir
allmörgum árum. Vallahjónin
eignuðust 3 börn, en einn son
misstu þau ungan. Hin syst-
kinin 2 búa nú félagsbúi á Völl-
um. Sigríður Kjartansdóttir er
gift Birni Jónassyni.
Ég býzt ekkki við að Sigur-
gísli kunni mér miklar þakkir
fyrir það að vera að vekja at-
hygli á honum, en það kemur
vel á vondan að ég stríði hon-
um með því, því sjálfur er hann
með afbrigðum stríðinn.
Sigurgísli er stór og mikill
fjárbóndi, en líka góður fjár-
bóndi og af lífi og sál. Hann
þekkir hverja einustu kind, þó
þær skifti hundruðum og meira
að segja líka á nágrannabæjun-
um. Hestamaður er hann líka
ágætur og hafa mínir krakkar
og fleiri oft notið góðs af því,
ég hugsa að hans stórhátíðar
séu fjallferðirnar.
Vellir eru alltaf að stækka
svo sem bæði byggingar þar og
ræktun bera vitni, en ætlunin
var nú annars ekki að segja
frá því sem allir geta séð sem
um þennan fjölfarna þjóðveg
fara. Við fluttumst að Öxna-
læk fyrir 10 árum, komum
þangað frá Hafnarfirði, þar sem
við höfðum búið hálft annað
ár, en engum kýnnzt. En strax
og við komum í Ölfusið áttum
við ótal kunningja og vini. Ég
gleymi því aldrei að við vorum
strax boðin að Völlum, og það
sem meira var, við fundum að
við höfðum eignast vini upp
á lífstíð. Sumir eru óratíma að
segja hvað þeir eru góðir vinir
manns. En í þetta skifti var
það hlýtt handtak. Margir
menn tjalda líka öllu sem til
er, til að sýna hvað þeir eru
miklir höfðingjar, en alveg er
því öfugt farið með þetta fólk.
Aldrei veit ég til að Sigurgísli
bóndi
hafi vikið að því einu orði sem
hann hefur sjálfur vel gert, en
er sífellt að benda á kosti og
ágæti annarra. Slíkt finnst mér
lýsa vel sönnum höfðingja.
Sigurgísli hefur aldrei gifzt,
en á þó meira „barnaláni" að
fagna en margur annar, með
því að á Völlum hafa verið
alin upp mörg börn bæði hálf-
og al munaðarlaus, sem öll hafa
komizt vel til manns. Sigurgísli
á sinn góða þátt í því með fram
komu sinni og breytni. Og oft
hef ég hugsað um hvað það er
mikið lán í óláni þessara barna
að vera alin upp hjá þessu fólki,
þar sem manngæzkan og dreng-
skapurinn ræður æfinlega orð-
um og gerðum.
Ég vildi gjarna vera komin
í afmælið á Völlum núna því
þar er mannmargt og glatt á
hjalla, en það þarf ekki afmæli
til, þar er það stærsta hótel,
sem ég þekki til hér á landi,
sem rekið er ókeypis.
Kæri vinur, okkar hjónanna
og barnanna inilegar hamingju-
óskir með afmælið og langa og
bjarta framtíð.
Landakotsspítala 25. ágúst.
Margrét Hansen, Öxnalæk.
- S. R.
Framhald af bls. 11
aldarlokum fram til þessa
dags hefur sem kunnugt er
ríkt síldarleysi að mestu hér,
ef undan eru skilin Hval-
fjarðarsíldin 1947-1948, en þá
fóru fram mestu síldarflutn-
ingar milli landshluta til
þessa, en um það bil ein
millj. síldarmála voru flutt
í sérstökum flutningaskipum
frá Reykjavík til Siglufjarð-
ar. Sumarið 1962 fengum við
tæp 600 þús. mál hér til
verksmiðjanna og var það
eina sumarið síðustu 20 árin,
sem verulegt síldarmagn
barst hingað, en mest kom
hráefnið þá frá Austfjarða-
miðum, enda minni móttöku-
skilyrði þá á Austurlandi en
nú.
Hvað um aðgerðir nú til
þess að afla síldarverksmiðj-
unum á Siglufirði hráefnis?
S.R. hófu síldarflutninga
frá Austfjörðum sumarið
1962 með leiguskipum, er
lestuðu um 3-4000 mál hvert.
Stærsta átakið í þessum efn-
inn hjá S.R. hefur nú verið
gert með komu m.s. Haíarn-
arins, sem getur lestað á mið
um úti 22000 mál síldar. Þetta
skip kostar með öllum bún-
aði, sem í það hefur verið
settur vegna síldarflutning-
anna ' 53-54 millj. kr. Miklar
vonir eru bundnar við þetta
skip um hráefnisöflun fyrir
verksmiðjur okkar hér á
Siglufirði, enda samsvarar
einn síldarfarmur úr þessu
skipi um þriggja sólarhringa
vinnslu í stærstu verksmiðj-
unni hér, S.R. 46 verksmiðj-
unni.
Hvernig hefur rekstur nið-
urlagningarverksmiðjunnar
gengið?.
Á sl. vetri var síld lögð
niður í dósir úr um 2000
tunnum síldar. Mestur hluti
framleiðslunnar voru gafal-
bitar fyrir Rússlandsmarkað.
Varan líkaði vel, en erfið-
lega gengur að afla markaða,
er tryggt geti rekstargrund-
völl verksmiðjunnar.
Hvað um framtíð síldar-
verksmiðjanna á Siglufirði?
Það má að vísu bæta um
hag síldarverksmiðjanna og
auka atvinnu á Siglufirði með
síldarflutningum af fjarlæg-
um miðum, en mest myndi
að sjálfsögðu muna um það,
ef síldin kæmi aftur á sín
gömlu mið fyrir Norðurlandi.
Við vonum, að á næstu árum
megi með síldarflutningum
frá fjarlægum miðum takast
að nýta að einhverju leyti
þau miklu verðmæti og fram
leiðslugetu, sem fólgin eru í
verksmiðjum okkar hér.
— Sig. Þorkelsson
Framhald af bls. 11
vatn og einnig er ætlunin að
geta framkvæmt smáviðgerð-
ir um borð í okkar skipi fyrir
bátana.
— Búizt þið við því að
vera í síldarflutningum fram
á haust?
— Já, á meðan síld fæst, en
annars er hægt að breyta um
með litlum fyrirvara og taka
upp flutninga á hráolíu eða
lýsi. En við skulum vona, að
síldveiðin haldist sem lengst
og að þetta skip fullnægi sem
bezt því hlutverki, sem því er
ætlað, þ. e. síldarflutningum.
— Hvernig er vistarverum
og aðbúnaði skipverja háttað?
— Hvort tveggja verður að
teljast með því bezta, sem hér
þekkist. Áhöfnin, en húa er
22 menn. býr við óvenju góð
skilyrði bæði hvað snertir
hreinlæti og annað. Allir búa
í eins manns klefum að und-
anteknum einum klefanum,
þar búa tveir. Hvað snertir
búnað skipsins frekar, þá er
það að segja, að það er búið
venjulegum siglingatækjum
og uppfyllir aðrar slíkar kröf-
ur, sem gerðar eru nú til dags.
— Hvernig er löndunarskil-
yrðum á síldinni í höfn farið?
— A því sviði er skipið 'búið
fullkomnustu og fljótvirkustu
tækjum sem nú þekkjast og
hefur ekkert skip, sem annazt
hefur síldarflutninga við Is-
land verið búið slíkum tækj-
um til þessa. Skipið er útbúið
þremur svokölluðum dönskum
ryksugúm sem hver um sig
getur afkastað 100 tonnum á
klukkustund. Skipið færir
sjálft síldina frá borði að
færibandi verksmiðjunnar og
koma engin flutningatæki svo
sem bílar þar nærri. Öll þessi
tæki eru knúin með raforku
frá skipinu sjálfu. Við fyrstu
löndun reyndust þessi tæki í
alla staði prýðilega. Hafnar-
skilyrði hér á Siglufirði hafa
verið stórlega bætt að undan-
förnu og er nú auðvelt að
leggjast hér að með þetta
stóra skip, en svo var ekki áð-
ur.
— Og að lokum, Sigurður,
er iþað eitthvað sérstakt, sem
þú vildir segja um skip þitt?
— Já, mig langar til Iþess að
taka það fram, að skipið virð-
ist vera mjög skemmtilegt,
gangmikið og gott í sjó og
einnig má geta þess, að það
er feikilega gaman að komast
í snertingu við fiskimennina
og fiskveiðarnar sjálfar, þann-
ig að okkur finnst sem við
séum að veiða líka.
JAMES BOND
James Bond
IY IAN FLEHM6
ORAWING BY JOHN McLUSKY

Eftii IAN FLEMING
í bílnum, sem kom til að aka mér til og ég andmælti ekki. poka minn
Lundúnaflugvallar sat ég við hlið bíl- Við stönzúðum einu sinni á leiðinni til golfkúlur.
stjórans. Hann sagði mér að gera það — að gefa bílstjóranum færi á að setja í golf- Demantar í golfkúlunum!
6 nýjar og sakleysislegar
JÚMBÖ —-K— —-K— —-K— ——^K-
TeiknarL J. M O R A
Júmbó og skipstjórinn standa nú fyrir
framan þetta geysistóra hlið. Þeir geta
ekki bifað þvi og ekki einu sinni Álfur og
allur hans flokkur hefðu getað hreyft það
um þumlung. — Það hlýtur að vera gamli
einyrkinn sem þekkir gátuna, — það hlýt-
ur að vera, tautar skipstjórinn fyrir munni
sér. En þeir eru engu nær.
— Kannski er leynitakki einhvers stað-
ar falinn í klettaveggnum, segir Júmbó,
og ber blysið upp að hrufóttum veggnum.
Það er einmitt þannig, sem það er í ævin-
týrunum . . .
En þetta er ekkert ævintýri, þetta er
því miður raunveruleiki, og það er engan
töfratakka að finna. Dálítið frá hliðinu
finnur Júmbó samt sem áður rifu í kletta-
veggnum .. .