Morgunblaðið - 27.08.1966, Blaðsíða 20

20
MORGU NBLAÐIÐ
’ Laugardagur 27. Sgúst 1966
FÁLKAFLUG
•••••••••••••
EFTIR DAPHNE DU MAURIER
geymdi ekkert verðmætt í stúd-
entagarðinum. Ég sagði við
hana: — í>að dýrmætasta, sem
þér eigið, ungfrú Rizzio, eruð
þér sjálfar. Og við erum komnir
eftír yður. Hún hefði getað ráð-
ið það af orðum mínum, að við
ætluðum að ræna íienni, en,
hugurinn beindist strax að því,
sem nærtækast var. Hún sagði
okkur, að ef það væri það, sem
við værum að sækjast eftir, yrð-
um við heldur að leita til stúlkn
anna. í>ær yrðu til í tuskið. Við
mættum gera hvað sem við vild
um við þær, ef við létum hana
sjálfa í friði. Ég endurtók aðvör
unina mína: (— Ungfrú Rizzio,
við erum komnir að sækja yður.
En þá ta allrar hamingju — að
minnsta kosti fyrir okkur — leið
yfir hana. Við bárum hana inn
í rúmið og biðum þess, að hún
jafnaði sig. Og þegar hún gerði
það, eitthvað tíu mínútum
seinna — stóðum við allir fimm,
við dyrnar. Við þökkuðum henni
greiðasemi hennar og fórum.
Þannig fór hún fram Armino,
þessi nauðgun á ungfrú Rizzio.
En framhaldið bjó hún sjálf til.
Nú var öll alvaran horfin úr
andliti Giorgios og hann hló.
Það gerðu hinir líka. Ég skildi
þennan hlátur þeirra og kunni
að meta þessa blekkingu, og
þó ....
— En Elia prófessor, sagði ég.
— Var það líka þáttur í skrípa-
leiknum?
Giorgio leiti á Aldo og hann
kinkaði kolli. — Það var nú
ekki ég, sem stóð fyrir því,
sagði Giorgio. Það var undir
stjórn Lorenzos.
Lorenzo, sem var Milanobúi
eins og deildarstjóri Verzlunar-
og Hagfræðideildarinnar, var
ekki nema hálfdrættingur að
stærð við manninn sem hann
hafði hjálpað til að fletta klæð-
um. Hann var hlédrsegur og
hikandi og augun þokukennd
eins og í saklausu ungbarnL
— Sumir kunningjar mínir —
af báðum kynjum — hafa orðið
fyrir ónotum af hálfu Elia, öðru
hverju. Við ráðguðumst því við
Aldo og gerðum áætlun um,
hvernig að skyldi fara. Það var
auðvelt að komast inn í húsið.
Elia hélt í fyrstunni, að stúd-
entarnir væru hér með einhver
skrípalæti, sem einskonar for-
leik að veizlunni í Panorama.
En hann komst brátt á aðra
skoðun.
Jæja, ég hafði þá ályktað rétt.
Bróðir minn hafði staðið fyrir
hvorutveggja. Ég sá, að í hans
augum og piltanna, hafði rétt-
laetinu aðeins verið fullnægt.
Metaskálarnar stóðu jafnt, sam-
kvæmt hinum einkenilegu lög-
um Claudio hertoga — Fálkans
— fyrir meira en fimm hundruð
árum.
— Aldo, sagði ég. — Ég spurði
þig þess í gærkvöldi, en þú svar
aðir mér ekki þá. Hvað ertu að
reyna að gera með þessu?
Bróðir minn leit á félaga sína
ellefu og svo á mig. — Spurðu
þá, sagði hann, — um hvað þeir
voni að framkvæma í lífinu. Þú
færð sitt svarið hjá hverjum
þeirra, allt eftir skapferli þeirra.
Þeir eru engir þeirra fámennis-
stjórnarsinnar eða hugsjóna-
menn. Og þeir hafa hver sína
framaþrá.
Ég leit á Giorgio, sem stóð
næstur mér. — Ég vil losa
heiminn við hræsnina, svaraði
hann, — og byrja þá á gömlu
mönnunum í Ruffano, og konun
um líka. Þau komu nakin inn i
heiminn, alveg eins og við.
— Skítafroða sezt ofan á
polla, sagði Domenico. Ef froð-
an er fleytt af er hreint vatn
undir. Hreinsið burt froðuna.
— Lifa hættulegu lífi, sagði
Romano. — Sama hvar eða
hvernig, en bara með vinum
sínum.
— Finna hulin verðmæti,
sagði Antonio. — Þau kynni. að
leynast á botninum á tilrauna-
glasi í rannsóknastofunni. Ég er
í efnafræði og þessvegna líka
hlutdrægur.
— Ég er á sama máli og Ant-
onio, sagði Roberto, — en ég
kæri mig bara ekki um nein til-
raunaglös. Einhversstaðar í al-
heiminum er svarið ef við leit-
um betur. Og þar á ég ekki við
himnaríki.
— Seðja hina hungruðu, sagði
Guido. — Ekki á brauði heldur
á hugmyndum.
— Byggjg eitthvað varanlegt,
sem ekki verður sópað burt,
□---------------0
52
□---------------□
sagði Pietro, — eins og endur-
reisnarmennirnir gerðu, sem
reistu þessa höll.
— Rífa niður hömlurnar, sem
allsstaðar eru í veginum, sagði
Sergio, — þessar girðingar, sem
eru milli manna. Foringja, já,
foringja vil ég hafa til að vísa
veginn, en enga herra eða þræla.
Og þessu svarar Federico líka,
— svo oft höfum við rætt það.
— Kenna hinum ungu að verða
aldrei gamlir, sagði Giovanni, —
jafnvel þegar beinin í þeim taka
að bresta.
— Kenna þeim gömlu, hvern-
ig það er að vera ungur, sagði
Lorenzo, — og með ungum a ég
við máttlausa og málhalta aftur
kreistinga.
Svörin komu snöggt og hvasst
frá hverjum piltanna, eins og
riffilskot. Cesare, hinn síðasti,
var sá eini, sem hikaði dálítið.
Loksins leit hann á Aldo og
sagði: — Ég held, að það, sem
við þurfum að gera sé að vekja
áhuga hjá körlum og konum af
okkar kynslóð. Sama, hver
áhugamálin eru, hvort það er
knattspyrna eða málaralist, fólK
eða stórmál, en fólkið verður
að hafa áhuga, ástríðufullan
áhuga, og ef á þarf að halda
kæra sig kottóttan um eigið lif,
og deyja.
Aido leit á mig og yppti öxl-
um. — Hvað sagði ég þér? sagði
hann. — Þeir koma sinn með
hvert svarið. En meðan þetta
gerist, hefur Stefano Marelli,
þarna upp á loftinu, aðeins eitt
áhugamál og það er að bjarga
sínu auma lífi.
Nú heyrðust aftur óp ofan af
loftinu og svo hratt fótatak.
Giorgio opnaði dyrnar. Þetta óða
og reikula fótatak kom niður
stigann og þaut eftir ganginum,
og maður starði út í myrkrið.
Einhver mannsmynd nálgaðist
okkur, með hendurnar bundnar
I á bak aftur og með brotna fötu
á höfðinu, með götum á botnin-
um. í götin hafði verið stungið
„kínverjum", og þeir spýttu og
hvæstu, þegar maðurinn hljóp.
Snöktandi hrasaði hann og datt
kylliflatur fyrir framan Aldo.
Fatan losnaði af höfðinu á hon-
um og valt burt. Kínverjarnir
spýttu í síðasta sinn og slokkn-
uðu þvínæst út. Aldo hallaði sér
fram og með hnífsbragði, sem
ég gat ekki einusinni komið
auga á, skar hann böndin af
stúdentinum og rykkti honum
síðan á fætur.
— Jæja, þarna eru eldsglæð-
urnar þínar, sagði hann og spark
aði í fötuna og útbrunnu kín-
verjana. — Þær eru nú samt
ekki annað en barnaleikur.
Stúdentinn, sem vtir enn
snöktandi, glápti. Fatan valt
eftir gólfinu en stanzaði síðan,
og loftið fylltist púðurreyk.
— Ég hef séð menn stökkva
út úr flugvélunum sínum eins
og lifandi kyndla, sagði Aldo.
— Þakkaðu guði, Stefano, fyrir
að vera ekki einn þeirra. Jæja,
snáfaðu nú út.
Stúdentinn sneri sér við og
reikaði síðan eftir ganginum
áleiðis að stiganum. Skugginn af
slagandi mynd hans, leit út eins
og einhver risavaxin leður-
blaka. Verðirnir eltu hann og
ráku hann út gegn um húsagarð
inn niðri, því að hann hafði
misst allt áttaskyn, og svo út
um stóra hliðið milli turnanna.
Við heyrðum ekki lengur skó-
hljóðið frá óstöðugum fótum
hans. Myrkrið gleypti hann.
— Hann hvorki gleymir né
fyrirgefur, sagði ég. Nú fer hann
út og smalar saman hundrað sín
um líkum. Hann blæs söguna út
svo að hún verður óþekkjanleg.
Viltu raunverulega fá allan bæ-
inn upp á móti þér?
Ég leit á Aldo. Hann var sá
eini í hópnum, sem hafði ekki
svarað fyrri spurningu minni.
— Það er óumflýjanlegt, sagði
hann. — Hvort sem Stefano seg-
ir kunningjum sínum frá þvi
eða ekki. Þú skalt ekki ímynda
þér, að ég sé hér til að koma &
sáttum og samlyndi í bænum eða
háskólanum. Ég er hér til að
koma öllu í bál, til að etja einum
manni mót öðrum, til að koma
allri hræsninni, ofbeldinu, öf-
undinni og girndinni fram í dags
ljósið, upp á yfirborðið, eins og
skítafroðunni, sem hann Dom-
enico var að tala um á pollin-
um. Þá fyrst, þegar það sýður
bólar og þefjar, getum við
hreinsað það burt.
Þá náði sú sannfæring tökum
á mér, sem ég hafði hingað til
hrundið frá mér sem óhugsandi:
Aldo var vitskertur. Fræ vit-
firringarinnar höfðu leynzt með
honum alla bernsku hans og
æsku, og nú var það tekið að
þroskast — vafalaust fyrir þær
þrautir, sem hann hafði orðið
að þola í ófriðnum og þar á eft-
ir, og svo áfallið af dauða föður
okkar, og hvarf og ætlaður dauði
móður okkar og minn. Og þetta
var að kæfa vitsmunaafl hans,
eins og krabbamein. Froðan, sem
steig upp á yfirborðið, var hans
eigin geðveiki. Merkið, sem
hann skildi sem þjáningar
heimsins, var hans eigin sjúk-
dómur. Og ég gat ekkert að-
hafzt — ég gat á engan hátt
hindrað, að hann kveikti í bál-
inu á hátíðinni — bálinu, sem
gat, í óeiginlegum skilningi,
brennt borgina til grunna. Þessi
tryggi stúdentahópur hans, sjálf
ir brenglaðir af arfinum, sem
þeir höfðu hlotið í æsku, mundu
standa við hlið hans, athuga-
semdalaust. Aðeins ein mann-
eskja gæti þarna haft áhrif.
Það var frú Butali, en hún var
enn í Róm, að því er ég bez*
vissi.
Aldo gekk á undan okkur :'nn
í áheyrnarsalinn. Hann ræddi
þar um stund ýmsar fyrirætl-
anir í sambandi við hátíðina,
leiðina, sem farin yrði og hvar
skyldi staðnæmast, tímaseon-
ingu og önnur tækniatriði. Ég
rétt hlustaði á hann. Eitt virtist
mér vera fyrst og fremst áríð-
andi og það var að fá hátíðinni
aflýst. En rektorinn var eini
maðurinn, sem því gæti komið
í kring.
Einhverntíma um klukkan
hálfellefu, reis Aldo á fætur.
Klukkan í turninum var rétt ný-
búin að slá hálftímann. — Jæja,
Beo, ef þú ert tilbúinn, þá get
ég skotið þér yfir í Mikjáls-
götu. Sælir á meðan kappar mín-
ir. Sé ykkur á morgun.
Hann gekk gegn um svenher-
bergi hertogans og inn í bún-
ingsherbergið. Þar fieygði hann
af sér treyjunni og hásokknuum
og klæddi sig aftur í sín venju-
legu föt. — Jæja, burt með þenn
an grímubúning, sagði hann. —
Þú ferð eins að. Hérna í töskuna.
Hann Giorgio sér um það.
Ég var alveg búinn að gleyma
því, að í meira en klukkustund
hafði ég verið með gullinhærðu
hárkolluna og í gulu skikkjunní.
Hann sá alveg þegar ég áttaði
mig á þessu, og hló.
— Það er hægðarleikur, finnst
þér ekki? — að hverfa fimm
hvert sem þer tartð/hvenaersem þerfarið
iiveniig sem þerferðíst iga.agiaa™
(smjör)
SMYRJIÐ MEÐ SiUÍMMJÖRIÐ
m öaoQJur ®® ®®w
□sta- og Smjörsalan s.f.