Morgunblaðið - 19.02.1967, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 19. FEBRÚAR 1967.
3
Sr. Jón Auðuns dómprófastur
SðRDEIG, - EBA?
Ég var að lesa fyrir fáum dög-
um í annað sinn bók eftir einn
af biskupum brezku kiókjunn-
ar (Dr. Robinson: New Re-
íormation?). Hann er hreinskil-
inn maður, þessi biskup. Hann
harmar hnignun hinnar háþró-
uðu brezku helgisiðakirkju og
segir:
„Kirkjan er orðin að stofnun
■við hlið ríkisins. Hún er ekki
súrdeig í heiminum, sem hún er
kölluð til að umskapa ‘.
Hinn víðtkiyini bis'kup telur
kirkjuna hafa brugðizt því hlut-
verki, að vera í þjóðfélögunum
súrdeigið, sem Kristur talar um,
og gegnsýra þau anda hans og
©rði.
Sú hefir jafnan verið hneigð
hjá vissri gerð kirkjumánna, að
gera kirkjuna að ríki í ríkinu,
sjálfstæðri stofnun og sterkri
við hlið rikisins. Að vis®u marki
getur það verið gott. En sé farið
yfir markið, verður kirkjan ann-
að en það, sem Kristur ætlaði
söfnuði sínum að verða. Og
kirkju Krists hafa þrásinnis orð-
ið hollari rétt afskipti ríkis-
valdsins en klerklegt einræði.
Su saga er gömul og ný, að
klerkaveldiskirkja dregur áhrif
og völd úr höndum safnaðar-
fólksins. Söfnuðurinn er ekki
spurður um messuform og siði.
Honum er ætlað að sækja guðs-
húsið, hlýða á predikun, syngja
sinn söng og horfa á abhafnir
prestsins. Frá ,.æðri stöðum“ á
söfnuðurinn að þiggja það, sem
að honum er rétt.
Mikill hluti íslendinga gæti
naumast átt heima í slíkri kirkju.
íhlutunarréttur safnaðanna er
okkur svo sjálfsagður, að við
einræði hinna æðstu sætta menn
sig ekki. Og sízt ef einræðið er
stutt fánýtum rökum og hégóm-
legum.
Kirkjan er fólkið en ekki sam-
félag klerka. Vígðir menn eru
samverkamenn safnaðanna en
ekki herrar þeirra og húsbænd-
ur. íslendingar hafa metið prest-
inn eftir manndómi hans og
verðleikum, en ekki klæðunum,
sem hann ber utan kirkju og
innan.
Það var hressilegt að heyra
vitnað nýlega í bréf frá Lúter.
Prófastur nokkur hafði spurt
hann, hvort hann mætti nota
kaþólska kórkápu. Lúter svar-
aði, að ef honum nægði ekki ein,
skyldi hann fara í þær þrjár!
Lúter var gæddur ríkri kímni-
gáfu og hefir auðvitað hlegið
með sjálfum sér að öllum hé-
gómaskapnum. Víst er þetta al-
gert aukaatriði í kristinni boð-
un, og svo mætti sýnast, sem
þeir sem gaman hafa af slíkum
barnaskap, ættu að fá að iðka
hann í friði, meðan hann er ekki
látinn sitja í fyrirrúmi öðru
nauðsynlegra.
Frá Bandaríkjunum fregnaði
ég nýlega að ótrúlega fáir hundr
aðsihlutar þjóðarinnar v æ r u
skráðir í einhver trúfélög. Trú-
lega taka fleiri þátt í trúariðk-
unum og — lífi. Þessi raunalega
staðreynd mun ýta undir það,
sem annar vinur minn skriíar
mér fyrir skömmu frá Vestur-
heimi, að þar væri risin alda,
frjálslynd og djörf, til að losa
kirkjuna við sitt hvað í gömlum
kenningaarfi, sem er nútírna-
manni hneykslunarhella og flæm
ir hann frá kristni og kirkjulífi.
Að gera sér þessa brýnu nauð-
syn ljósa kynni að vera kristni
nútímans gagnlegra en að eyða
orkunni að vafasamri endurlífg-
un gamalla helgisiða og boða í
góðri trú gersamlega úreltar trú-
arhugmyndir, sem loka leiðum
þorra mánna til Krists.
Ömurlegur harmleikur er það,
að vinna skaða málefni, sem
maður vilLaf alhug veL
Þeim, sem þetta skrifar, var
fyrir nokkur láð, að hafa fellt
of harðán dóm um hina prúð-
búnu sænsku kirkju. f>eirri ásök-
un hefði eins mátt beina gegn
Svíum sjálfum. í sjónvarpsþætti
sænskum um Svíþjóð í dag, sem
ísl. sjónvarpið flutti fyrir
skömmu, var fullyrt, að hvergi
í kristnu landi væri eins lítið
trúarlíf og í Svíþjóð. Það er erf-
itt að færa sönnur á slikt. En
svona líta sænskir menn á. Enn-
þá harðari dómur um sænskt
kirkjulíf fólst i athyglisverðu
bréfi frá velmetnum sænskum
guðfræðikennara, sem birt var
í nóv. hefti Kirkjuritsins. Við
höfum verið frædd um það upp
á síðkastið, að það sé hægt að
„drekkja syndinni" í liilum
börnum. Vera má. En með viss-
börnum. Vera má. En með vissu
er hægt að drekkja andanum 1
kirkjuumbúðum og kreddufestu.
Sumstaðar um heim fara nú
vorvindar um hina öldnu, helgu
stofnun. Þeir vekja vonir, sem
gott er að mega ala í brjósti um
framtíð kristni og kirkju, vonir
um að spádómslíking Krists
megi rætast, að kirkjan verði
súrdeigið, sem gegnsýrir þjóð-
félögin dýrmætustu arfleifðinni,
arfinum frá Jesú Kristi.
Að hann finni leið að manns-
sálunum, er eina atriöið, sem
máli skiptir.
UR VERINU
EFTIR EINAR SIGURÐSSON
Reykjavík.
2 netabátar vitjuðu um á
fimmtudaginn, Asþór var með
26 14 lest eftir 8 daga legu og Her-
móður 14 lestir eftir 10 daga.
Magnús IV var á sjó seinni
hluta vikunnar og fékk 3-4 lestir
í róðri.
Báturinn, sem róið hefur með
ýsunet, hefur fengið lítið síðustu
daga 1200-1500 kg., og er nú að
skipta um yfir á þorskanet.
5 loðnubátar lönduðu á föstu-
daginn, Þorsteinn tvær landanir
1'5S lestir og Gísli Árni 300 lestir
Vigri, Arnar og Sigurvon hver
með 170-200 lestir.
Enginn togari lagði á land afla
f Reykjavík sl. viku, en nokkrir
togarar á leið á erlendan mark-
að komu inn til þess að setja
hluta af skipshöfninni á land, áð
ur en siglt væri út. Meðal þeirra
var Þormóður goði, sem var með
150 lestir af fiski og Jón Þor-
láksson með 125 lestir.
Það sem frétzt hefur af afla-
brögðum er, að Víkingur og Sig-
urður séu að afla vel við Austur-
Grænland. Röðull er fyrir sunn-
an land og hefur verið að fá
sæmilegan afla.
Þessir togarar seldu afla sinn
1 síðustu viku, allir í Englandi:
Lestir Krónur Kg.
Karlsefnl 136 1.008.204 8/01
Surprise 104 973,390 9/40
Ing. Arnars. 145 1.179.430 8/13
Egill Sk.gr 103 928259 9/01
Keflavik.
Á fimmtudaginn var fyrst róið
eftir 9 daga landlegu. Aflinn hjá
þeim 12 bátum, sem róa með
línu var 714—10 lestir, og var
uppistaðan í aflanum ágætur
þorskur. Þetta er mun betri og
jafnari afli en verið hefur hingað
til.
Svo var róið áfram út vikuna
og hélzt þessi góði afli.
10 bátar eru búnir að leggja
net, og hefur afli hjá. þeim verið
rýr.
Margir bátar komu með loðnu
síðustu daga vikunnar.
Þessir bátar komu á föstudag-
lnn með loðnu: Þórður Jónasson
140 lestir, Guðbjörg 140 lestir,
Gullberg 160 lestir, Vonin 50
lestir og Örn 200 lestir.
Það var sérstætt við löndun-
lna á loðnunni úr Erninum, að
henni var dælt í skiljara þann,
•em fylgir síldardælunum og
stendur á þilfari báta þeirra, sem
•ru með slíkar dælur. Vélsmiðja
Njarðvíkur hafði búið um fest-
ingu skiljarans þannið að
losa mátti 'hann af þilfarinu
og lyfta honum upp á bryggj-
una. Stóð hann þar á grind,
sem bílar áttu auðvelt með
að komast undir. Gekk losun
svo vel með þessum hæti, að
ekki tók svipstund að fylla bíl-
inn, og hefði þurft fjölda bíla
til þess að hafa við dælunni.
Þetta er í fyrsta sinn, sem
skiljari sá, sem fylgir dælunum,
er notaður við löndun, þó að
loðnu hafi áður verið dælt í land
í tæki ,sem sérstaklega voru þá
búin út til þess að skilja sjóinn
frá.
Útbúnaður þessi var gerður
eftir fyrirsögn skipstjórans.
Akranes.
7 línubátar réru á fimmtudag-
inn eftir mjög langa landlegu.
Afli var algengast 5-6 lestir og
komst upp í 8 lestir.
Afli var tregur hjá þeim 3 neta
bátum, sem eru búnir að leggja.
Nokkrir bátar komu með loðnu
síðari hluta vikunnar, þeirra á
meðal Jörundur II. og Reykja-
borg með 140 lestir hvor.
Sandgerði.
Á fimmtudaginn fengu 5 bátar
sæmilegan afla, 7-9 lestir, en hin-
ir 3-4 lestir. Á föstudag og laug-
ardag var svipaður afli.
Sigurpáll og Kr. Valgeir komu
báðir með fullfermi af loðnu á
föstudaginn.
Tveir bátar komu á föstudag-
inn úr netum, Blakkur með 15
lestir og Þorsteinrt Gíslason með
10 lestir. Fleiri bátar eru nú að
fara á net.
Vestmannaeyjar.
Landlega var alla vikuna, sí-
felldir umihleypingar.
Faereysk síldarskip vestur á bóg-
inn.
Tvo 127 feta (um 330 lesta)
síldanskip, sem smíðuð voru fyr-
ir 2 árum í Noregi, fyrir Færey-
inga, voru nýlega búin út í Nor-
egi til síldveiða við Nýfundna-
land. Skipin höfðu 92 faðma
djúpar síldarnætur og 227 faðma
langar. ^
Skipin fengu kanadisk skrá-
setningarskjöl og munu leggja
á land afla sinn, sem einkum
verður síld og loðna, í höfuðiborg
Nýfundnalands, St. John’s.
Slæmt útlit með þorskinn.
„Útlitið með grænlenzku þorsk
veiðarnar er ekki sem bezt.
Þorskirium hefur raunvérulega
verið eytt við Lofoten við Nor-
eg og í Barentshafinu og er á
góðri leið með að verða útrýmt
við ísland og Grænland. Hinar
dönsku og erlendu vísindarann-
sóknir 1966 leiða í ljós, að mjög
lítið þorskklak er í sjónum við
Grænland. Áður var kunnugt,
að ’síðustu árgangar af þorski
voru mjög lélegir, og togararnir
eru svo aðgangsfrekir við stofn-
inn, að þekktur þýzkur fiski-
fræðingur hefur sagt, að veiðarn
ar við Grænland séu ekki lengur
fiskveiðar, en verði að teijast
rányrkja".
Á þessa leið farast forstjóra
Fiski- og hafrannsóknarstofnun-
ar Grænlands orð, dr. phil. Paul
M. Hansen.
Skotar taka síldarskip á leigu.
Skozkt fyrirtæki hefur tekið á
leigu 120 feta (300 lesta) snurpu
síldarskip í Hollandi til að veiða
fyrir ströndum Skotlands. Gert
er ráð fyrir, ef þessi tilraun
heppnast, að fleiri skip komi á
eftir.
Mikil síld við Noreg.
Finn Devold segir: „Það er
langt síðan við höfupi orðið var-
ir við svo mikla síld. Við höfum
fundið torfur, sem hafa verið
fjórðungur úr mílu á lengd og
100 m. þykkar. Verði táðin sæmi
legð, má gera ráð fyrir, að vetrar
síldveiðarnar revnist um 500.000
lestir".
Hagstæð lán.
Fiskeribanken danski lánar
'«>"* &***vi>«. *%<*.** f< oó
4MO*. •»)!»>"« * W> 'tuóo* >M wíkox-
:«im/ m« n>» feo* »«/.
'rv'xöxú::1: / ' :• ;

Með kremi og rjúmasúkkulaðihúð.
Auk þess 4 tegundir af ískökum.
V. Sigurðsson & Snæbjörnsson hf.
85% til kaupa á fiskiskipum, og
þurfa eigendur að leggja fram
15%.
Stór landhelgi.
Argentína færði í byrjun
þessa mánaðar landhelgi sína í
200 mílur, áður hafði hún verið
12 mílur.
Blysför í Leirvík.
Norskir, danskir og rússneskir
sjómenn voru nýlega í hinni
árlegu blysför, sem haldin er í
Leirvík, höfuðborg þeirra Shet-
landseyinga.
600 af íbúum borgarinnar
gengu um göturnar Fornmanna-
búningum með blys og 30 metra
langt vikingaskip. í ráðhúsiru
var svo skálað óspart.
EBE
Nefnd frá Efnalhagsbandalagi
Evrópu kemur til Noregs í apríl
n.k. til að kynna sér sjávarútvegs
mál með tilliti til, að samningar
gætu ef til vill farið fram um
aðild Noregs að EBE — sameigin
lega markaðinum.
Áhugi Breta á síldveiðum.
Brezkir útgerðarmenn sýna
meiri og meiri áhuga á að veiða
síld með ánurpunót. Hingað til
hafa þeir eingöngu stundað rek-
netaveiðar eins og Rússar.
Verið er að smíða 80 feta, um
150 lesta, síldveiðiskip, í skozkri
skipasmíðastöð.
Perú takmarkar framleiðsluna.
Talið er, að Perú muni stöðva
veiðarnar um einihvern tima
vegna erfiðleika á sölu, en þar
eru nú taldar 600.000 lestir í
birgðum af fiskimjöli.
Er samdráttur framundan?
Mörgum þykir vegna verð-
falls sjávarafurða syrta nokkuð
að i atvinnulíli og verzlun. Út-
flutningurinn segir mikið hvers
vænta má í þessum efnum.
1966 fór heildarútflutningur-
inn í fyrsta sinn fram úr 6 (6.05)
milljörðum króna og reyndist
14 milljarð meiri en árið áður.
Það dró hlutfallslega ekkert úr
útflutningnum síðari helming
ársins, þrátt fyrir verðfallið.
Óvenju stirð tíð hefur verið I
janúar og það, sem af er febrúar,
og því erfitt um sjósókn og bygg
ingar, sem eru helztu viðfangs-
efni um þetta leyti árs. Samt er
ekki kvartað almennt undan at-
vinnuleysi, og enginn lét skrá
sig í Reykjavík, þegar skráning
átti að fara fram fyrir nokkru.
Það vantar áreiðanlega mikið
af mönnum á minni bátana, sem
verður að ráða bót á með útlend
ingum, einkum Færeyingum.
Færeyingar verða einnig mikið
í vetur í almennri frystihúsa-
vinnu eins og undanfarin ár. Á
meðan mikið af útlendingum er
hér í atvinnu, er ekki hægt að
tala um atvinnuleysi. Þó mun
ekki vera eins mikið kapphlaup
um að fá verkamenn og áður. En
það er ekki mikið að marka það
enn. Varla er hægt að segja, að
vertíðin sé byrjuð Þegar fer að
fiskast, eykst eftirspurnin eftrr
verkafólki eins og undanfarin
ár.
Hinum smærri vélbátum hefur
að vísu fækkað og togurunum,
sem kemur niður á vinnu 1
frystiihúsunum, einkum hér 1
Reykjavík og Hafnarfirði. Sér-
staklega á þetta við um kven-
fólk, sem stundað hefur frysti
húsavinnu undanfarin ár, en því
hefur alltaf verið að fækka.
Mjög margt kvenfólk er bundið
við alls konar þjónustustörf, og
með vaxandi velmegun heldur
sú þróun áfram.
Framhald á bls. 16
M O K U M
T
U
M
TÖKUM AÐ OKKUR.
STÆRRI
OG
SM/tRRI
VERK
G
R
Ö
F
U
M
ÝTAN HF.
SIMI 38194